Octubre
Domingo 1 de octubre
Tucui shunguhuan ñucapi crishpa na pandarijcunaca ninandami cushijunajun (Mat. 11:6).
Ñucanchicunaca Bibliamandallami imatapash yachachipanchi, imatapash cripanchi. Shinapashmi cunan punllapi gentecunaca ñucanchicuna Bibliamanda yachachijpica na cringapaj munan. Paicunapa ricuipica ñucanchicuna imashina Diosta adoranaca yapa simplemi ricurin. Shinallata paicuna uyangapaj munashcatashna na yachachijpimi paicunaca nalicachin. ¿Imata ama pandachi tucuchun ayudanga? Apóstol Pabloca Roma llactamanda huauquipanicunamanga: “Villachishca shimicunata uyashca jiparami gentecunaca crita ushan. Cristomanda pipash villachijpimi, chai shimicunataca gentecunaca uyaita ushan” nircami (Rom. 10:17). Huaquin iglesiacunapica Bibliapi na mandajpipashmi huaquin cosascunata o fiestacunata ruran. Shinacunapi participanaca Jehová Diospi tucui shunguhuan crichunga na ayudangachu. Jehová Diospi tucui shunguhuan cringapaj o feta charingapaca Bibliatami ali ali yachajuna capanchi. Bibliapica: “Na tucui shunguhuan crishpaca, Taita Diosta cushichitaca nimamanda na usharinllu” ninmi (Heb. 11:1, 6). Shinaca Taita Diosmanda cabalguta yachajujushcata cringapaca imapash milagrocunata ricunaca na minishtirinllu. Bibliata aliguta yachajushpaca Jesuspa yachachishcacunataca tucui shungumi crishun. Shinami imapash pandachichunga na saquishun. w21.05 págs. 4-5 párrs. 11-12
Lunes 2 de octubre
Ñuca ima pasashca cosascunaca ali villaicunata ashtahuan villachichunmi ayudashca (Filip. 1:12).
Apóstol Pabloca ashtaca llaquicunatami charirca. Paitaca ninanda macashpami carcelmanbash churarca. Cashna llaquicunata aguantangapaca paica fuerzatami minishtirca (2 Cor. 11:23-25). Huaquinbica nali yuyaicunata mishangapapash ninanda esforzarina cashcatami nirca (Rom. 7:18, 19, 24). Pai shuj nanaita charimandapashmi Bibliapica “Taita Diostaca quimsa viajetami, caitaca anchuchihuayari nishpa rogarcani” nijun (2 Cor. 12:7, 8). Pabloca ashtaca llaquicunatami charirca. Shinapash villachishpa catichunga Jehová Diosmi ayudarca. Jehová Dios ayudashcamanda Pablo imacunatalla rurashcata yaripashunchi. Pabloca shuj huasipimi Roma llactapica prezo carca. Chaipi cashpaca ali villaigucunataca na manllashpami judiocunata ñaupaman pushajcunaman, autoridadta charij gentecunamanbash villachirca (Hech. 28:17; Filip. 4:21, 22). Shinallata paita cuidajuj guardiacunaman, paita visitangapaj shamujcunamanbashmi villachirca (Hech. 28:30, 31; Filip. 1:13). Chai tiempocunapillatami Jehová Diosca cartacunata escribingapaca Pablota utilizarca. Chai cartacunaca chai tiempopi huauquipanicunata ayudashpapash, cunangamanmi ñucanchitaca ayudajun. w21.05 pág. 21 párrs. 4-5
Martes 3 de octubre
”Taita Dios escribichishca shimipi imata nijujtallami rurana capanguichi” . . . Shina rurashpaca quiquingunaca na jariyanguichichu (1 Cor. 4:6).
Judá llactamanda rey Uziasca jariyashca caimandami imata na ruranacunatara rurarca. Paita consejajpica nalimanmi chasquirca. Paica pundaca ali alimi carca. Ashtaca guerracunatami misharca. Shinallata chai llactata cuidangapaj ashtaca pircacunatami shayachirca. Pambapi tarpushcagucuna fucuchunbash ashtaca cosascunatami rurarca. Pai mandajuj “punllacunapica, Diosca paitaca” tucuipi ali llujshichunmi ayudarca (2 Crón. 26:3-7, 10). Shinapash Bibliapica, “Uzías runaca, ninan ushaita ña charishpaca, paipaj shungupi jariyashpami llaquipi urmarca” ninmi. Jehová Diosca sacerdotecunatallami inciensota templo huasipi rupachichun mandashca carca. Shinapash chaitarami rey Uziasca jariyashpa rurarca. Chaimi Jehová Diosca lepra unguihuan paita llaquichirca (2 Crón. 26:16-21). Ñucanchipashmi Uziashnallata jariyashcacuna tucushpa juchata ruraita ushapanchiman. Shinaca congregacionbi ima responsabilidadta charishpa o imata rurai ushashpapash Jehová Dios ayudajushcamanda shina pactachita ushashcatami nunca na cungana capanchi (1 Cor. 4:7). Jariyashcacuna cajpica, Jehová Diosca ñucanchitaca imapapash na utilizangachu. w21.06 pág. 16 párrs. 7-8
Miércoles 4 de octubre
Demoniocuna cangunata cazushcamandallaca ama cushijunajuichichu. Ashtahuangarin, cangunapa shuticunata jahua cielopi Taita Dios escribishcamandami cushijuna canguichi (Luc. 10:20).
Jesusca paipa discipulocuna villachishpa na siempre ali experienciacunata charina cashcataca alimi yacharca. Shinallata Jesuspa discipulocuna villachishcamanda mashna gentecunalla Jesusta catijcuna tucushcatapash na yachapanchichu. Chaimandami Jesuspa discipulocunaca, gentecuna uyashcamandallaca na cushijuna carca. Ashtahuangarin Jehová Diospa ñaupajpi alita ruranajushcata yachaimandami cushijuna carca. Na shaijushpa villachishpa catishpami na huañushpa causana bendicionda chasquishun. Villachingapaj, yachachingapaj esforzarishpaca ‘Taita Diospa espiritu santopa’ munaitami pactachinajupanchi. Shinallata Diospa espíritu santo ñucanchi causaipi ayudachunmi saquinajupanchi. ‘Na shaijushpa’ villachishpa, yachachishpa catijpica, shuj persona na bautizarijpipashmi Jehová Diosca ñucanchimanga na huañushpa causana bendicionda carasha nijun (Gál. 6:7-9). w21.10 pág. 26 párrs. 8-9
Jueves 5 de octubre
[Jesusca] gentecunata ricushpami ninanda llaquirirca. Chaimi paicunamanga ashtaca cosascunata yachachi callarirca (Mar. 6:34).
Shuj punllaca Jesusca paipa discipulocunahuanmi punlla entero villachishca cashcamanda shaijushca carca. Paicunaca samangapami shuj pushtuguta mascanajurca. Shinapash, ashtaca gentecuna paicunata shuyanajujtami ricurca. Jesusca paicunata ricushpa ninanda llaquishpami paicunamanga “ashtaca cosascunata yachachi callarirca”. Jesusca chai tiempopi gentegucuna sufrinajujta, Taita Diosmanda yachajunata minishtinajujtaca alimi yacharca. Chaimi paica, paicuna imashina sintirinajujta intindishpa paicunataca ayudarca. Cunan punllacunapipash chashnallatami gentegucunaca Taita Diosmanda yachajunata minishtinajun. Paicunaca cushilla causanajuj shina ricurishpapash na shina canllu. Paicunaca michij illaj llamagucunashnami causanajun. Chaimandami paicunata pipash ayudachun minishtin. Apóstol Pabloca, paicunaca Taita Diosmandapash, jipa punllacunapi ali causaigu tianamandapash na yachanllu nircami (Efes. 2:12). Shinaca gentegucuna Taita Diosmanda yachajungapaj minishtinajujta ricushpaca, ñucanchica paicunata juyaimanda, llaquimandami ayudangapaj munapashun. Paicunataca Bibliamanda yachachishpami alipacha ayudaita ushapanchi. w21.07 pág. 5 párr. 8
Viernes 6 de octubre
Na alabarijunachu capanguichi. Porque alabarinajushpaca . . . ñucanchipurapashmi envidiarinajushun (Gál. 5:26).
Orgulloso o jariyashca cana, envidiosocuna canapashmi shujcunata yali cangapaj munaita charichun apaita ushanman. Jariyashca gentecunaca paicunapillami siempre pensarin. Cutin envidioso gentecunaca tucuitami paicunapalla cachun munan. Chai jahuapash shujcunapa ima charishca cosascunapash paicunapa cashcanman yashpami ricun. Envidiata charij gentecunaca shujcunataca ricuitapachami na ricunayachin. Jariyashca cana, envidioso canaca shuj pungupi yaicushca polilla jurushnami can. Polilla juruca pungutaca asha ashami tucuchishpa catin. Pungu alishnalla ricurishpapash tiempohuanga faquiringami. Shina cuendallatami pipash Jehová Diosta tauca huatacunata sirvijushpapash jariyashca, envidioso cashpaca tiempohuanga Jehová Diosmanda caruyashpa, paita sirvinatapash saquita ushan (Prov. 16: 18). Shinami paillata llaqui apashpa shujcunatapash llaquichinga. Ama orgullosocuna cachunga apóstol Pablo cushca consejota pactachinami ñucanchitaca ayudanga. Paica: “Envidiamandalla o jariyanamandallaca na imatapash ruranachu capanguichi. Sino humildemi cana capanguichi. Y shujcuna quiquingunamanda yali cashcataca yaipimi charina capanguichi” nircami (Filip. 2:3). w21.07 págs. 15-16 párrs. 6-8
Sábado 7 de octubre
Ali villaicunata quiquingunaman predicashpaca, na shimillachu predicaparcanchi. Sino Taita Diospa espíritu santopa ayudahuanmi predicaparcanchi. Quiquingunaman predicashca ali villaicuna cabal cashcata y chai villaicuna quiquingunata ayudashcataca seguromi capanchi (1 Tes. 1:5).
Huaquin gentecunaca, “shuj ali religionga gentecunapa tucui tapuicunatami contestana can” ninmi. Shinapash cashna pensanaca na ciertochu can. ¿Imamandata shina nipanchi? Apóstol Pablopa ejemplota ricupashunchi. Pai chai tiempopi Jesusta catijcunaman “tucui cosascuna cabal cajta o na cabal cajtaca aligutami ricuna capanguichi” nishpapash, Diospa Shimimanda na tucuita yachashcatami ali intindirca (1 Tes. 5:21). Chaimandami Pabloca “na tucuita yachanchichu”, shinallata “jirru espejopishnami amsa amsata ricunajunchi” nirca (1 Cor. 13:9, 12). Cunanbipash ñucanchicunaca Bibliamanda na tucuita yachapanchichu. Shinapash Pabloca Jehová Diospi tucui shunguhuan cringapami Diospa Shimimanda minishtirishca cosascunata ali yachajushca carca. Chaimandami Diospa Shimipi yachachishcacuna cabal cashcata seguro carca. ¿Imashinata ñucanchi yachajushcacuna cabal, ciertopacha cashcataca seguro caita ushapanchi? Chaipaca Jesús Jehová Diosta imashina adoranata yachachishcatami ricuna capanchi. Jipaca cunan punlla testigo de Jehovacuna imashina Jehová Diosta adoranajushcapimi pensarina capanchi. w21.10 págs. 18-19 párrs. 2-4
Domingo 8 de octubre
Paicunaca, [50] huatata charingacamanllami ñucapajta ruranajunga (Núm. 8:25).
Tiempo completopi cashpa o na cashpapash mayorlla huauquipanigucuna, shuj huauquipanicunataca ashtacatami ayudai ushapanguichi. Chaipaca cunanbi imaguta rurai ushashcata rurangapami esforzarina capanguichi. Rey Davidca tucui shunguhuanmi Jehová Diosman shuj templo huasita shayachingapaj munarca. Shinapash Jehová Dios “Salomonmi chaitaca ruragrin” nijpica aliguman chasquishpami Salomondaca tucuipi apoyarca (1 Crón. 17:4; 22:5). Davidca, “Salomonga jovenrami can, experienciatapash na charinllu” yashpaca na pensajurcachu (1 Crón. 29:1). Paica alimi yacharca que Jehovapa ayudahuanga mashna huatacunata charishpapash o mashna experienciata charishpapash imagutapash ali pactachi ushanata. Davidshnallatami cunanbi ña ruculla huauquigucunaca pundacuna charishca responsabilidadcunata ñana charishpapash cushijushpa Jehovata sirvinajun. Paicunaca Jehovallata paicuna pundacuna charishca responsabilidadcunata ali pactachichun joven huauquicunata ayudanapimi tucui shunguhuan confian. w21.09 pág. 9 párr. 4; pág. 10 párrs. 5, 8
Lunes 9 de octubre
Na jariyashcacunataca, paipaj ali ñambimi pushanga. Ali shungucunatapash, ali catichunmi yachachinga (Sal. 25:9).
“Jehová Diosta ashtahuan sirvingapaj imacunatapash rurasha” nishpa pensarinaca, ñucanchicunallata cushilla, ali sintirichunmi ayudan. Shinapash ñucanchi causaipi pactachi ushanalla ruraigucunami cana can. Denoca ñucanchillatami na pactachi ushashpaca desanimaripashun (Luc. 14:28). Jehová Diospa organizacionbica quiquinga importante, minishtirishcami capangui. Jehová Diosca quiquindaca ninandami juyan. Paipa organizacionmanga shujcunata yali mejor cashcamandaimanga na apamurcachu. Quiquin humilde shunguta charijta ricushpami paipa organizacionmanga apamurca. Quiquin Jehová Diosta sirvingapaj ninanda esforzarijta ricushpaca, Jehová Diosca ninandami cushijun. Ima llaquicunata charishpapash aguantashpa catishpa, Jehová Diostalla sirvishpa catishpaca, ‘tucui shunguhuan aliguta catijushcatami’ ricuchipangui (Luc. 8:15). Shinaca tucui shunguhuan Jehová Diosta sirvishpa catingapaj esforzaripangui. Chaita rurashpaca, ‘quiquin imata rurashcamandaca cushijuita ushapangui’ (Gál 6:4). w21.07 pág. 24 párr. 15; pág. 25 párr. 20
Martes 10 de octubre
Shuj pecador runata nali ñanmanda tigramuchun ayudashpaca, huañunamanda pai salvarichunmi ayudanajunguichi (Sant. 5:20).
Imapash nali cosascuna arreglarichunga, ashtaca viajecunatami pacienciahuan shuyana capanchi. Por ejemplo, ancianocunaca congregacionbi shuj huauqui o shuj pani jatun juchata rurashcata yachai chayashpaca, paita ayudangapami ‘jahua cielomanda ali yachaita’ Jehová Diostaca mañan (Sant. 3:17). Ancianocunaca, juchata rurador ‘”tigramuchun”, ama pandashpa causachunmi ayudangapaj munan (Sant. 5:19, 20). Ashtahuanbachaca congregacionda cuidangapaj, llaquichi tucushcacunata ayudangapami ninanda esforzarin (2 Cor. 1:3, 4). Ashtahuangarin, pipash shuj jatun juchata rurashcata yachaj chayashpaca, ancianocunaca imapacha pasashcata yachangapami investigan. Chaipaca tiempomi minishtirin. Chai jipami ancianocunaca Jehová Diosta mañashpa, juchata ruradortaca Bibliahuan consejan. Shinallata corrigina cashcatallami corrigin (Jer. 30:11). Ancianocunaca, juchata ruradorhuan ima pasanata decidingapaca, na ñapash imatapash decidinllachu. Ancianocunaca Jehová Diospa ayudahuanmi congregacionbi tucuicunatallata ayudangapaj imagutapash decidin. w21.08 pág. 11 párrs. 12-13
Miércoles 11 de octubre
Can maiman rijpipash, ñucapashmi risha . . . Cambaj llactapash, ñuca llactami canga. Cambaj Taita Diospash, ñuca Taita Diosmi canga (Rut 1:16).
Israel llactapi ashtaca yarjai tiashcamandami Noemí huarmiguca paipa cusahuan y paipa ishcai churicunahuan Moab llactaman causangapaj rirca. Chaipimi Noemipa cusaguca huañurca. Paipa ishcai churicunapashmi cazarashca jipa huañurca (Rut 1:3-5). Shina llaquicuna ricurijpimi Noemí huarmiguca ninanda desanimarishca sintirirca. Chaimandami paica: “Jehová Diosmi ñucapa contra tucushca” nishpa pensan carca. Ashtahuangarin paica: “Mandaj Diospaj maquihuan ñucata llaquichijpimi jatun llaquita apajuni” nircami. Shinallata, “Tucui Ushaita Charij Diosca, jatun llaquitami ñucaman cuhuashca” nircami. Shinallata “Mandaj Diosca ñucapa contrami tucushca [. . .] Tucui Ushaita Charij Diosmi, ñucataca llaquichihuashca” nircami (Rut 1:13, 20, 21). Jehová Diosca, ‘llaquichishpa charijpica, alipacha yachajushca runapash, juizu illanshna tucui ushashcataca’ alimi yachan (Ecl. 7:7). Jehová Diosca, Noemipa jachun Rut huarmigu Noemita tucui shunguhuan juyashcata ricuchichunmi ayudarca. Chaimandami Rutca, Noemí huarmigutaca llaquishpa, ninan juyaihuan tratarca. Espiritualmente cutin ali cachunbashmi ayudarca. w21.11 pág. 9 párr. 9; pág. 10 párrs. 10, 13
Jueves 12 de octubre
Taita Diosta cutin cutin [mañanguichi] (Sant. 1:5).
Cunanbi Jehová Diosta imashinapash ña sirvijushpapash ¿chaipillachu quidana capanchi? Na, na shinachu can. Ñucanchicunaca Bibliamanda ashtahuan ali villachingapaj, ashtahuan ali yachachingapami mejorashpa catina capanchi. Shinallata ñucanchi huauquipanicunata imashinapash ayudashpa catingapami imagutapash rurana capanchi. Chaipaca ali yachaita charina, humilde cana, na ñucanchipilla pensarinami ayudanga (Prov. 11:2; Hech. 20:35). Imata ashtahuan ruranata yachangapaca Jehová Diostami, “ñuca causaipica ¿imatata ashtahuan rurai ushapani? Ayudahuayari” nishpa mañanalla capangui (Prov. 16:3). Talvez precursorado auxiliarta o regulartami japita ushapangui. Na cashpaca Betelpi o construccionbimi apoyaita ushapangui. Shinallata shuj mushuj idiomatapashmi yachajuita ushapangui. O publicadorcuna minishtirijuj pushtupi sirvingapapashmi rita ushapangui. w21.08 pág. 23 párrs. 14-15
Viernes 13 de octubre
[Jehová Dios] llaquinaca, causaita causaicamanmi (Sal. 136:1).
Jehová Diosca shujcunaman juyaita ricuchinataca ninandami gushtan (Os. 6:6). Caitaca profeta Miqueasman escribichishca libropimi ricuita ushapanchi (Miq. 6:8). Shujcunaman juyaita ricuchingapaca juyai ima cashcatami primeroca yachajuna capanchi. Bibliapica Jehová Dios ninan juyaj Dios cashcataca ashtaca viajecunatami parlan. Jehová Diospa ninan juyaica imashinami shuj persona shuj personata tucui shunguhuan juyashpaca nunca na saquinga, shina cuendami Jehová Diosca paipa ninan juyaitaca ricuchin. Jehová Diosca shujcunaman juyaita ricuchinamandaca shuj alipacha ejemplomi can. Chaimandami rey Davidca nirca: “Mandaj Dioslla, can llaquinaca, jahua pachacamanmi chayajun [. . .] Taita Dioslla, can llaquij canaca juyaillagumari” nishpa (Sal. 36:5, 7). Shinaca ¿ñucanchicunapash rey David shinachu Jehová Dios ñucanchiman juyaita ricuchishcamandaca ninanda agradicipanchi? w21.11 pág. 2 párrs. 1-2; pág. 3 párr. 4
Sábado 14 de octubre
Cangunaca cashnami . . . mañana canguichi: “Jahua cielopi ñucanchi Taitalla” (Mat. 6:9).
Jehová Diosta tucui shunguhuan sirvij familiapica Jesús y huaranga huaranga angelcunami can. Jesusca, Jehová Dios “tucui rurashcacunamandaca, paimi primero rurashca can” (Col. 1:15; Sal. 103:20). Jesús cai Alpapi cashpaca Jehovata ali sirvijcunaca, Jehová Diosta paicunapa Taitatashna ricuita ushashcatami yachachirca. Shuj viajecarin Jesusca paipa discipulocunataca, Jehovamanda parlashpaca: “Ñuca Taitaca, cangunapapash Taitami can” nircami (Juan 20:17). Shinallata Jehová Diosta candallami sirvisha nishpa bautizarishpaca, Jehovata sirvij shuj jatun familiamanmi pertinici callaripanchi (Mar. 10:29, 30). Jehová Diosca shuj juyaj Taitami can. Y Jesusca, Jehová Diostaca na ñucanchita mandangapalla cashcata, paihuanga imahorapash parlai ushanalla cashcata ricuchunmi munan. Padrenuestro oracionda Jesús yachachijushpaca, chashnami callarirca: “Ñucanchi Taitalla” nishpa. Bibliapica Jehová Diosmanda parlashpaca, “Tucuita Rurai Ushaj”, Tucui Ushaita Charij, shinallata “pundamandapacha y para siempre Reymi can” nishpami parlan. Shinapash Jesusca, Jehová Diostaca “ñucanchi Taitalla” nishpami mañana canguichi nircami (Gén. 49:25; Is. 40:28; 1 Tim. 1:17). w21.09 pág. 20 párrs. 1, 3
Domingo 15 de octubre
Manasés runaca, Mandaj Diostaca Taita Diospacha cajtami yachaj [chayarca] (2 Crón. 33:13).
Rey Manasesca Jehová Dios cachashca profetacunataca na uyangapaj munarcachu. “Chaimandami Mandaj Diosca, paicunata llaquichijuchunga, asiriocunata jatun mandajpaj soldadocunata mandajcunata apamurca. Paicunami Manasés runataca, grilletecunata churachishpa, cadenacunahuan huatashpa, Babiloniaman prezu apanajurca”. Rey Manasesca, Babilonia llactapi prezu cashpami paipa tucui nali rurashcacunapi pensari callarishca yarin. Bibliapica, Manasesca ‘paipaj ñaupa taitacunapaj Taita Diospaj ñaupajpi ninandapacha pingai tucushpami, urai cumurishca’ ninmi. Chai jahuapash rey Manasesca, Jehová Diostaca cutin cutin, ninandami mañai callarirca (2 Crón. 33:10-12). Tiempohuanga Jehová Diosca Manasespa mañaicunataca uyarcami. Jehová Diosca paipa mañashcacunapimi pai shungumanda cambiashcata ricushpa Manasestaca cutin rey tucuchun ayudarca. Shungumanda arripintirishcata ricuchingapapashmi paica ninanda esforzarirca. w21.10 pág. 4 párrs. 10-11
Lunes 16 de octubre
Shujlla causangapaj randica, ishcaipura causanami ashtahuan ali. Shina causashpami, imata rurashcamandapash ashtahuan japinata charin (Ecl. 4:9).
Áquila y Priscilaca shuj mushuj llactaman rina, shuj mushuj huasita mascana, shinallata paicunapa negociotapashmi shuj llactapi callarichina carca. Paicunaca Corintio llactaman rishpaca, chai congregacionmanda huauquipanicunata ayudangapaj, animangapami apóstol Pablotaca ayudarca. Shinallata shuj tiempo jipaca, Diospa Shimita villachijcuna minishtirijuj pushtucunapi villachingapami paicunaca shuj llactacunamanbash rirca (Hech. 18:18-21; Rom. 16:3-5). Paicunaca Jehová Diosta siempre sirvingapaj esforzarimandami cushilla causaiguta charirca. Cunan punllapi matrimoniocunapash Aquilashna, Priscilashnami Jehová Diostaca pundapi churaita ushapan. Caita pactachi ushangapaca novio cashpallatami caicunamandaca parlarina can. Shuj cusahuarmi paicunapa causaipi Jehová Diosta ashtahuan sirvingapaj ishcandillata igual esforzarishpaca Jehovapa ayudataca ashtahuanmi ricuita ushan (Ecl. 4:12). w21.11 pág. 17 párrs. 11-12
Martes 17 de octubre
Cangunapaj taitamamataca, tucuicuna manllanami canguichi . . . Ñucami, cangunata Mandaj Taita Dios cani (Lev. 19:3).
Taitamamacunata cazuna, respetana cashcataca siempremi yarina capanchi. Jehová Diosca, ñucashnallata santo, jucha illajmi cana canguichi nishca jipami, Levítico 19:3pica cangunapa taitamamataca tucuicunami respetashpa cazuna canguichi nirca (Lev. 19:2). Chaitaca na cunganachu capanchi. Ñucanchicunaca cada unomi, “taitamamata cazungui nishca mandashcacunataca ¿alichu pactachijuni?” nishpa tapurina capanchi. Shinaca talvez pundacuna taitacunata ayudangapaj imatapash na rurai ushashca cashpaca, cunanbimi chaitaca pactachita ushapangui. Ciertomi can pundacunapi imatapash na rurai ushashcacunataca na cambiai usharinllu. Shinapash cunanbimi taitacunamanda ashtahuan preocuparingapaj, paicunata imagupipash ayudangapaj ashtahuan esforzarita ushapangui. Talvez paicunahuan ashtahuan tiempoguta yalingapaj, Bibliata paicunahuan yachajungapaj, imapash minishtirishcagucunapi ayudangapami tiempoguta llujchita ushapangui. Chaita rurashpaca Levítico 19:3pi Jehová mandashca shimicunatami pactachijupangui. w21.12 págs. 4-5 párrs. 10-12
Miércoles 18 de octubre
Shujcunata criticanataca saquinami canguichi (Mat. 7:1).
Rey Davidca jatun juchacunatami rurarca. Shuj viajeca Bat-Seba huarmi casada cajpipashmi, paihuan puñurca. Bat-Sebapa cusa Uriastapashmi huañuchingapaj cacharca (2 Sam. 11:2-4, 14, 15, 24). Cashna juchacunata rurashpaca, rey Davidca na paillachu llaquipica urmarca. Paipa tucui familiatami llaquichirca (2 Sam. 12:10, 11). Cutin shuj viajeca Israel llactapi Jehová Dios censota rurachun na mandashca cajpitami, mashna soldadocuna tiajta yachangapaj munaimanda rey Davidca, Jehová Diosta na cazushpa censota rurarca. Shina rurashcamandaca ¿imata pasarca? Israel llactapica 70 mil israelitacunami shuj millai unguihuan huañurca (2 Sam. 24:1-4, 10-15). “Davidtaca Taita Diosca na perdonanatami perdonashca” ¿ninchimanllu carca? Jehová Diosca, Davidpa pandarishcacunatallaca na ricurcachu. Paica, paita ashtaca huatacunata tucui shunguhuan sirvishcata, juchata rurashcamandapash tucui shungu arripintirishcatami ricurca. Chaimandami Jehová Diosca chai juchacunamandaca perdonarca. Shinallata Jehová Diosca rey David paita ninanda juyaimanda paipa ñaupajpi cutin ali ricuringapaj munashcatapashmi ali yacharca. Shinaca Jehová Dios ñucanchicuna pandarijpipash, ñucanchipa ali ruraicunata yarijta ricushpaca ¿nachu cushilla sintiripanchi? (1 Rey. 9:4; 1 Crón. 29:10, 17). w21.12 pág. 19 párrs. 11-13
Jueves 19 de octubre
Chai runaguca [ñapash] ali ricui callarishpami, Taita Diosta alabashpa Jesusta catishpa rirca (Luc. 18:43).
Jesusca discapacidadta charij gentegucunataca siempremi llaquishpa, juyaihuan tratarca. Bautizaj Juanman Jesús imata nishcata yaripashunchi. Jesusca, ‘“ñausa gentecunaca ricunajunmi. Na puri ushanajuj gentegucunapash purinajunmi. Lepra unguita charijcunapash ali tucunajunmi. Na uyaj gentegucunapash uyanajunmi. Huañushcacunapash causachi tucunajunmi” nishpa villagrichi’ nircami. Jesuspa milagrocunata ricushpaca, “tucuilla gentecunapash Taita Diosta alabanajurca” (Luc. 7:20-22). Shinaca ñucanchicunapash Jesusta catijcuna caimandaca discapacidadta charij gentegucunataca juyaihuan llaquishpami ali tratapanchi. Jehová Diosca ñucanchicunamanga discapacidadta charij gentegucunata jambi ushachunga na poderta cushcachu. Shinapash “shuj punllaca, cai Alpa shuj paraíso tucujpi tucui gentegucuna imapash unguicuna illaj, sano, alimi causashun” nishpami villachita ushapanchi (Luc. 4:18). Cashna shimicunata uyashpami ashtaca gentecunaca Taita Diostaca ña alabai callarishca. w21.12 pág. 9 párr. 5
Viernes 20 de octubre
Quiquingunaca Job imashina aguantashcataca uyashcanguichimi. Job shina aguantashcamanda Jehová Dios paita bendiciashcatapash alimi yachapanguichi (Sant. 5:11).
Santiagoca gentecunaman yachachingapaca Diospa Shimitami utilizarca. Paica Jobshnallata Diosta na saquishpa sirvishcacunamanga Taita Dios ninanda bendiciana cashcatami ricuchirca. Shinallata caitaca jahualla shimicunata utilizashpami yachachirca. Chaimandami shuj gentecunapash Jehová Diosta alabachun ayudarca. ¿Imatata yachajupanchi? Imata yachachishpapash jahualla shimicunata utilizashpa Bibliahuan yachachipashunchi. Pitapash Bibliamanda yachachijushpaca ñucanchicuna mashnata yachashcata ricuchingapaca na yachachinachu capanchi. Ashtahuangarin Jehová Dios shuj alipacha yachaj Dios cashcata ricuchingapaj, ñucanchimanda pai ninanda preocuparishcata ricuchingapami yachachina capanchi (Rom. 11:33). Shinaca caita rurangapaca imata yachachishpapash siempremi Bibliata utilizana capanchi. Por ejemplo, “ñucaca chashnami ruraiman o chaitami ruraiman” ninapa randica, Bibliapi Diosta sirvijcunapa causaimandami ricuchina capanchi. Shinami paicunallata Jehová Dios imata pensajta, imashina sintirijta aliguta intindishpa, Jehová Diospa ñaupajpi ali ricuringapaj munashpa Bibliapi yachajushcacunataca cushijushpa pactachingapaj munanga. w22.01 pág. 11 párrs. 9-10
Sábado 21 de octubre
Cambaj cumba runagutaca, imashna can juyarinshnallata juyangui (Lev. 19:18).
Jehová Diosca “shujcunata ama llaquichinguichu” nishpallaca na quidanllu. Jesusta ali catijcunapaca, ‘canba cumba runagutaca, imashna can juyarinshnallata juyangui’ nishca mandashcata pactachinaca importantepachami can. Shinallami Jehová Diospa ñaupajpica ali ricurita ushashun. Jesusca, Levítico 19:18pi shimicunata pactachina importantepacha cashcatami ricuchirca. Chaimandami shuj viaje shuj fariseo: ‘Mandashca shimipica ¿maijanda ashtahuan yali ali capan?’ nishpa Jesusta tapujpica, Jesusca: “Cambaj Taita Diostaca tucui shunguhuan, tucui almahuan, tucui yuyaihuan juyangui” nishpami tigrachirca. Chai jipaca Levítico 19:18pi ima nishcatami ricuchirca. Chaipica: “Cambaj cumba runagutaca, imashna can juyarinshnallata juyangui” nijunmi (Mat. 22:35-40). Shujcunata juyashcataca shuj shuj cosascunata rurashpami ricuchita ushapanchi. Chaipaca Levítico 19:18pi consejotami pactachina capanchi. Chaipica: ‘Canda llaquichijpipash, na chashnallata llaquichinachu cangui. Cambaj llactapuratapash, ama fiñashpalla puringuichu’ nijunmi. w21.12 págs. 10-11 párrs. 11-13
Domingo 22 de octubre
Ninanda huairajujta ricushpami Pedroca manllarirca. Ña pambarijushpami, “Señor Jesús salvahuayari” nishpa caparirca (Mat. 14:30).
Jesusca maquimanda japishpami apóstol Pedrotaca salvarca. Pedroca, Jesusta ricujushpaca yacu jahuataca tranquilomi purishpa rijurca. Shinapash ninanda huairahuan tamiajujta ricushpami ninanda manllarishpa, ishcai shungu tucushpa yacupi huashajui callarirca (Mat. 14:24-31). Pedromandaca ¿imatata yachajui ushapanchi? Pedroca barcomanda uriajushpa, yacu jahuata puri callarishpaca yacupi pambarinataca na pensashcangachu. Paica, Jesuspaman chayana yuyaihuanmi rijushcanga. Shinapash huairahuan ninanda tamiajujta ricushpami, manllarishpa yacupi pambari callarirca. Ciertomi can, cunanbica ñucanchicunaca yacu jahuataca na puri ushapanchichu. Shinapash llaquicuna, problemacuna ricurijpica ñucanchipashmi shinlli feta charishcata o na charishcata ricuchina tucushun. Jehovapa nishcacunapi confianata saqui callarishpaca, ñucanchipashmi yacu jahuata purijushpa yacupi pambarinshna tucunchiman. Chaimandami shinlli huairahuan tamiashna llaquicuna, problemacuna shamujpipash, Jehová Diospa nishcacunapi, pai ayudanapipash confiashpa catina capanchi. w21.12 págs. 17-18 párrs. 6-7
Lunes 23 de octubre
Ñucaca, can ninanda llaquij cashcamandami, cambaj huasiman yaicusha (Sal. 5:7).
Jehovata mañashpa, Bibliata liishpa y chai liishcacunapi pensarishpami paita ali adoranajushcataca ricuchipanchi. Jehová Diosta mañanaca paihuan parlai cuendallatami can. Cutin Bibliata liishpaca, ‘Diospaj ali yachaitami’ chasquipanchi. Paica tucuicunamandami ali yachaita charij Dios can (Prov. 2:1-5). Shinallata cai liishcacunapi pensarinami, Jehová Dios imashinapacha cashcata ashtahuan rijsichun, shamuj punllacunapi Jehová Dios ima bendiciongunatalla caranata yaipi charichun ayudan. Caicunahuanga ñucanchi tiempota aliguta utilizanajushcatami ricuchipanchi. Shinapash ñucanchi tiempoguta ali utilizai ushangapaca ¿imata ashtahuan rurai ushapanchi? Ushashpaca Jehovata mañangapaj shuj tranquilo pushtuguta mascapai. Jesuspi pensaripai. Paica cai Alpapi villachi callarigrijushpaca, 40 punllacunatami desiertopi yalirca (Luc. 4:1, 2). Chaipi cashpami Jehovata mañashpa paipa Taita pai imata rurachun munashcapi pensarita usharca. Chaita ruranami Jesustaca llaquicuna ricurijpi aguantashpa catichun ayudarca. w22.01 págs. 27-28 párrs. 7-8
Martes 24 de octubre
Ali yuyaita taucacuna cujpimi, shinllipacha tucun (Prov. 15:22).
Huaquinbica shuj anciano, o Jehovata ali sirvij huauquigumi ñucanchicuna imapi mejorana cashcata ricushpa consejaita ushan. Shinaca pipash ñucanchita Bibliapi nishcashna consejashpaca ninanda juyashcatami ricuchin. Chaimandami paicunapa consejashcacunata uyana capanchi. Ciertota parlashpaca huaquinbica pipash consejajpi chasquinami ashtahuan shinlli can. Huaquinbica nalipashmi sintiripanchi. ¿Imamandata shina pasan? “Juchayucunami canchi” ninaca facilmi can. Shinapash pipash “caipimi nali cangui” o “caitami nalita rurashcangui” nijpimi chaicunata uyanaca shinlli ricurin (Ecl. 7:9). Huaquinbica, “paica ñucataca na shinachu rimana cahuarca” nishpami culiraita ushapanchiman. Na cashpaca, “paica ñucataca ¿ima nishpata consejahuanyari? ¿Ima derechotata charin? Paipashmi pandarinlla” nishpapashmi pensaita ushapanchiman. O na cashpaca uyaita uyai tucushpami shujcunamanbash parlashpa paicuna ñucanchi pensashcashna nichun shuyapanchiman. w22.02 págs. 8-9 párrs. 2-4
Miércoles 25 de octubre
Ñucata yariajlla causashpa casilla shuyashpami, shinlli tucunguichi (Is. 30:15).
Paraíso Alpagupi ña causajushpapash Jehová Diospi confiashcata o na confiashcata ricuchinami minishtiringa. Por ejemplo, israelitacunahuan ima pasashcata yaripai. Paicunaca Egiptopica esclavo shinami causarca. Shinapash Jehová Diosmi paicunataca Egiptomanda llujchishpa salvarca. Chai jipallami paicunaca Egiptopi cashpa imacunatalla micushcata yarishpa Jehová Dios carashca maná micunagumanda quejari callarirca (Núm. 11:4-6; 21:5). ¿Ñucanchicunapashchu Ninan Manllanai Llaqui Punllacuna yalishca jipa israelitacunashnallata comportarita ushapanchiman? Por ejemplo, cai mundo entero shuj juyailla paraíso Alpagu tucuchunga callaripica talvez ashtaca tiempotami shinllita trabajashpa arreglana tucunga. Y chai pasajpica ñucanchicunaca ¿imashinashi comportarishun? Chai tiempopi Jehová Dios ñucanchiman imaguta carajpipash ¿quejarinajushunlla? ¿O imatata rurashun? Cunan punllacunapillata Jehová Dios imaguta carajpipash agradecido cashpaca, jipa punllacunapipashmi imaguta carajpipash agradicishcata ricuchishun. w22.02 pág. 7 párrs. 18-19
Jueves 26 de octubre
[Paicunaca] Judá llactamanda runapaj jahualla churajushcapi charirishpami, cashna ninajunga: “Ñucanchipashmi, cangunahuan ringapaj munapanchi” ninajungami (Zac. 8:23).
Zacarías 8:23pi tiashca profeciapi shuj ‘Judá llactamanda runa’, shinallata ‘canguna’ nishpaca, cai Alpapi puchushca ungidocunamandallatami parlajun (Rom. 2:28, 29). Cutin, ‘shuj llactacunamanda shuj shuj rimaita rimaj chunga runacunaca’ cai Alpapi causana esperanzata charij huauquipanicunatami ricuchijun. Paicunaca Judá llactamanda runagupa churajunapimi shinllita charirin. Shinllita charirin nishpaca ungido huauquicunata apoyashpa, Jehová Diosta ali adorangapaj paicunahuan tandanajushca cashcatami ricuchijun. Shinallata, Ezequiel 37:15-19, 24, 25pi tiashca profeciata pactachishpami, Jehová Diosca ungido huauquipanicunahuan, cai Alpapi causana esperanzata charijcunahuan shujllashna tandanajushpa trabajachun tandachishca. Cai profeciaca ishcai caspicunamandami parlan. Shuj caspica ‘Judá llactapa’, shujca ‘Efraín llactapa’ nishcami can. Judá llactapa caspi nishcaca, jahua cielopi causana esperanzata charij ungido huauquipanicunatami ricuchijun. Judá aillumandami Israel llactata mandachunga reycunata agllan carca. Cutin Efraín llactapa caspica, cai Alpapi causana esperanzata charij huauquipanicunatami ricuchijun. Jehová Diosca cai ishcai caspicunata tandachishpami shujlla caspitashna rurana carca. Caica ungidocunapash, cai Alpapi causana esperanzata charijcunapash tandanajushpa Jesusta rey shina sirvinatami ricuchin (Juan 10:16). w22.01 pág. 22 párrs. 9-10
Viernes 27 de octubre
Pactara shuj gentecuna ricuchunlla, ali ruraicunata ruraj tucunguichiman (Mat. 6:1).
Jesusca limosnata carajcunamandami parlarca. Huaquingunaca pobre gentecunaman limosnata carashcataca tucui gentecuna yachachunmi munan carca. Shina ruraicuna alishnalla ricurishpapash Jehová Diospa ñaupajpica nali ricurirca (Mat. 6:2-4). Shujcunata juyaimanda, ali munaihuan imagutapash rurashpami ciertopacha ali gentecuna cashcataca ricuchinchi. Shinaca, “ima ali cashcata yachashpapash ¿chai ali cosascunataca ruranichu? Chai ali cosascunatapash ¿imamandata rurani?” nishpa tapuripashunchi. Jehová Diosca ñucanchita paipa espíritu santohuan ima minishtirishcapi ayudangapaca tucuitami ricujun (Gén. 1:2). Shinaca Diospa espíritu santopa cualidadcunami alicunata rurachun ayudanga. Por ejemplo, discípulo Santiagoca: ‘Taita Diospi feta charishpapash na imatapash rurashpaca, chai feca huañushcashnami can’ nircami (Sant. 2:26). Shinaca imapash alicunata na ruranata yachashpaca yangallatami tucunga. Jehová Diospa espíritu santopa cualidadcunata ricuchingapaj esforzarishpami Diospa espiritu santo ayudachun saquinajushcata ricuchipashun. w22.03 págs. 11-12 párrs. 14-16
Sábado 28 de octubre
Imashinami quiquingunata agllashca Taita Diosca Santo Limpio can, shinallatami quiquingunapash tucui ruraicunapi limpio cana capanguichi (1 Ped. 1:15).
Jesusta catijcunaca Jehová Diosta sirvingapaca shuj shuj cosascunatami rurapanchi. Shinapash apóstol Pedroca Jehová Dioshna jucha illaj, santo cangapaj imata ashtahuan rurana cashcatami nirca. Paica: “Shinllita esforzaringapami quiquingunapa yuyaipi prepararina capanguichi” nircami (1 Ped. 1:13). ¿Imatata ningapaj munarca? Pedroca chai tiempopi ungido huauquicunamanga, Diospa ali rurashcagucunamanda villachina cashcatami nijurca (1 Ped. 2:9). Cunan punllacunapi Jesusta catijcunapash shinallatami villachina obraguta charipanchi. Chaihuanga gentegucunata ayudana oportunidadtami charinchi. Chaimi ñucanchicunaca, cai villachina obraguta ñucanchiman saquishcamandaca cushijushpa villachishpa catina capanchi (Mar. 13:10). Shinaca tucui shunguhuan chaita rurashpaca, Jehová Diosta, gentegucunatapash ninanda juyashcatami ricuchipashun. Shinallata Jehová Dioshna santo, jucha illaj, limpio cangapaj munashcatapashmi ricuchipashun. w21.12 pág. 13 párr. 18
Domingo 29 de octubre
Pitapash quiquinguna perdonajpica, ñucapashmi paitaca perdonasha (2 Cor. 2:10).
Apóstol Pabloca huauquipanicuna pandarijpipash ali yuyaihuanmi ricurca. Paica huauquipanicuna pandarijpica, “¿paicuna nali gentecunapacha caimandachu rurashca? O na cashpaca ¿pandarimandallachu rurashca, imashi?” nishpami chaita ali yachangapaca aliguta pensarishpa ricun carca. Shinami huauquipanicunata juyaihuan ricushpa paicunapa ali rurashcacunapi concentrari usharca. Alita rurana huauquipanicunapa shinlli ricurijujta ricushpaca paicunata mejorachun ayudajpi mejoranalla cashcataca seguromi sintirin carca. Filipos congregacionmanda ishcai panigucunata imashina Pablo ayudashcapi pensaripai (Filip. 4:1-3). Evodia, Síntique panigucunaca imamandacharimi asha problemata charishca yarin. Shinapash Pabloca cai panigucunataca na shinlli shimicunahuan nalicachishpaimanga tratarcachu. Ashtahuangarin paicuna imata ali rurashcapi, paicuna imashna tucuipi Jehová Diosta ali sirvishcapimi concentrarirca. Pabloca Evodia, Síntique panicunata Jehová ninanda juyajtaca alimi yacharca. Shinallata cai ishcai panigucunata aliman ricushpami, paicuna charishca problemacunata arreglachun animarca. Pabloca huauquipanicunapa ali rurashcacunapi concentrarimandami congregacionbi cushilla caita, huauquipanicunahuan ali llevaritapash usharca. w22.03 pág. 30 párrs. 16-18
Lunes 30 de octubre
Mandaj Diosca, shungupi ninanda llaquirishpa causajcunapaj ladopimi. Shungupi ninanda llaquirishpa causajcunatami quishpichin (Sal. 34:18).
Jehová Dios ñucanchicuna tranquilo sintirichun ayudajpimi, ñucanchica imagupipash aliguta pensaita ushapanchi. Panigu Luzca ninmi: “Huaquinbica sololla sintirimandami, ‘Jehová Diosca ñucataca na juyahuanllu’ yashpa pensani. Shinapash, Jehovata mañanami ama shina pensashpa catichun ayudahuashca” nin. Cai panigupa experienciaca Jehová Diosta mañana ñucanchicuna tranquilo sintirichun ayudashcatami ricuchijun. Ñucanchipa shuj familiar huañujpi, Jehovapash, Jesuspash ñucanchita ayudanataca yachapanchimi. Paicuna ñucanchita shina llaquijpimi, ñucanchipash shuj gentecunaman villachishpa, yachachishpaca paicunata llaquishcata ricuchina capanchi. Shinallata Jehová Diospash, Jesuspash ñucanchicuna juchayujcuna cashcatami intindin. Paicunaca aguantashpa catichunbashmi ñucanchitaca ayudan. Chaimandami tranquilo sintirinchi. Ñucanchica, Jehová Dios “[ñucanchi] ñavimandaca tucuilla viquita” fichachunmi tucui shunguhuan shuyapanchi (Apoc. 21:4). w22.01 pág. 15 párr. 7; pág. 19 párrs. 19-20
Martes 31 de octubre
Quichiji pungutami yaicuna canguichi. Porque huañuiman apaj ñanga anchomi, pungupash anchomi can. Ashtacacunami chai pungutaca yaicunajun (Mat. 7:13).
Jesusca ishcai ñangunamandami parlarca. Shujca “quichiji” y shujca “ancho” ñanmi tian nircami (Mat. 7:14). Cada ñan imaman apajtapashmi villarca. Shinaca cada unomi maijan ñanda yaicunataca decidina capanchi. Chaica ñucanchi causaipi ashtahuan importante decisionmi can. Ashtacacunaca “ancho” ñan fácil cashcamandami chaita yaicun. Shinapash paicunaca Diablo chai ñanman yaicuchun munashcatami na cuenta japin. Satanasca chai ñanman yaicushpa huañuita tarichunmi munan (1 Cor. 6:9, 10; 1 Juan 5:19). Cutin “quichiji” ñanmanda parlashpaca Jesusca, “cai ñandaca huaquingunallami tarin. Chaimandami huaquingunalla chai ñanmanga yaicun” nircami. ¿Imamandata shina nirca? Cati versocunapica Jesusca panda yachachijcunami tianga. Chaicunamandami cuidarina canguichi nircami (Mat. 7:15). w21.12 págs. 22-23 párrs. 3-5