ÑUCANCHI PLANETAHUANGA ¿IMASHI PASANGA?
BOSQUECUNA, SACHACUNA
BOSQUECUNACA causai tiachunga minishtirishcapachami can. Plantacunaca gentecunata llaquichij dióxido de carbonota chupashpami, gentecuna limpio aireta respirachun oxigenoman tigrachin. Cazi 80 por ciento plantacuna, animalcunami bosquecunapi, sachacunapi causan. Bosquecuna, sachacuna na tiajpica na causai tianmanllu.
Bosquecuna, sachacunaca peligropimi can
Gentecunaca tarpungapaj ashtahuan alpacunata charingapami cada huata ashtaca millón quirucunata urmachin. Cai último 75 huatacunapi ashtaca ashtaca quirucunata urmachishcamandami, mundo enteropica cazi chaupi yali sachacuna tucurishca.
Shuj bosque tucurijpica chaipi causaipash, ñucanchipa beneficiocunapashmi tucurin.
Ñucanchi planetaca causai tiachun rurashcami can
Quirucunata cuchushpa urmachijpipash bosquecunaca cutin viñashpa ashtahuan mirashpami catita ushan. Cai último huatacunapica, ecologistacunaca bosquecuna cutin jaicata viñashpa verdella cajta ricushpaca ninandami manllarishca. Huaquin ejemplocunata ricupashun:
Huaquin investigadorcunaca bosquecunata tucuchishpa, chai alpata tarpungapaj utilizashca jipa, jichushpa saquijpi ima pasashcatami ricushca. Shuj estudiopi ricushcashnaca continente Americanomanda, África occidentalmanda 2 mil 200 alpacunata ricujpica, cai alpacunaca 10 huatacuna jipaca cutinmi bosquecunaman tigranga.
Science revistapica investigadorcunaca gentecuna na imata rurajpipash, 100 huatacuna jipaca cai alpacunaca pundashnami bosque junda, animalcuna junda canga ninmi.
Brasil llactapica chairallami huaquin cientificocunaca, na imatapash rurashca alpacunahuan gentecuna quirucunata plantashca alpacunahuan ima pasajta chimbapurashpa ricurca.
Cai estudiomanda parlashpaca National Geographic revistaca ninmi: “Quirucunata, plantacunata pipash na tarpujpillatami cai alpacunapica picha huatacunapilla plantacuna, quirucuna viñashpa bosque tucushcata investigadorcunaca ricurca” ninmi.
¿Imata ayudai ushan?
Gentecunaca mundo enteropimi bosquecuna tiashpa catichun huaquin cosascunata rurai callarishca. Naciones Unidasmanda shuj informepi nishcashnaca, bosquecunata cuidai callarishcamandami cai último 25 huatacunapica, 50 por ciento yali bosquecunamanda quirucunata na urmachishca.
Bosquecunata cuidangapaj munashpapash na ushashcachu. Global Forest Watch organizacionba shuj informepica: “Cunujlla llactapi bosquecunaca tucurishpallatami catijun” ninmi.
Gentecunaca quirucunata sin permiso urmachishpami ninanda chariyanajushca. Chaimandami mundo enteropi bosquecuna, sachacuna tucurinajun.
Bosquecuna ali cachun, ali viñachun ricungapami huaquin aparatocuna tian.
Esperanzata charingapaj razonguna. Bibliaca ¿imatata nin?
“Chaipimi Jehováa Diosca juyailla ricurinajuj tucui laya quirucunata viñachirca. Chai quirucunapica alipachami fucurca, chai fucushcacunaca micunayaimi carca” (Génesis 2:9).
Bosquecunata, sachacunata cuidajpica Taita Dios rurashcashnami cutin paicunamandallata viñan. Paica bosquecunata, sachacunata chaipi tucui ima tiashcacunata cuidangapami munan.
Bibliapi nishcashnaca gentecuna paicunapa munashcata bosquecunata tucuchishpa catichunga Taita Diosca na saquingachu. Shinallata cai planetata, cai alpapi tiashcacunatapash tucuchichunga na saquingachu. “Taita Diosca ñucanchi planetataca alichisha ninmi” temata cai revistapa página 15pi ricupangui.
a Taita Diosca Jehová shutimi can (Salmo 83:18, TNM).