БИАӶРАФИЯ
Мэ сымас лажавни, но лэ Дэвлэса ашэлэм май смило
ЖЫ ЦЫНЁНЯТАР мэ сымас фартэ лажавни. Но полокорэс о Иегова поможысардя манди тэ парашав тэ дарав лэ манушэндар, тэ полюбисарав лэн и дажэ тэ ладав андэ авэр страна тэ росԥэнав пала Дэл. Но васо андэ мэрни жызня кадя дэ фартэ вся паруделя? Бари помощь манди андэ када дя мэрно дад. Ай инке андэ тэрнэ бэрша мэ бут сости сытелэм кай ек ԥэй анда амари собрания. И май интя ман ля тэ подритярэл мэрно хулай. Давай мэ росԥэнава, со сас андэ мэрни жызня.
Мэ арақаделэм андо 1951 бэрш андэ Вена (Австрия). Мэрнэ родителя сас католикоря. Мэ патявас андо Дэл и часто мангаваспэ. Кала манди сас 9 бэрш, мэрно дад ля тэ изучает и Библия лэ Иеговастирэ свидетелёнэнца. Ӷэт май интя вместе лэса ля тэ изучает и мэрни дэй.
Мэ и мэрни ԥэй и Элизабет (бэшэл палал)
Май интя амэ лям тэ ԥирас пэ собрания андэ Вена. Амаро ери часто проандярэлас и время вместе. Амэ адиносарасас и розуӷанасас и Библия, ԥирасас пэ собрании и поможысарасас пэ канӷрэсоря. О дадэ поможысардя манди жы цынёнятар тэ ашав май пашэ каринг о Иегова. Во вся и время камэлас, кай мэ мэрня цыкнэдэря ԥьяса тэ ашас пианероря, и часто пала када мангэласпэ. Но тоди манди камэласпэ совсем авэр.
ЛАВ ТЭ ТЕРАВ МАЙ БУТ ВАЖ О ДЭЛ
Мэ болделэм андо 1965 бэрш, кала манди сас 14 бэрш. Но манди сас найвушэро тэ росԥэнав важ о Дэл, важ кода кай манди сас лажаво тэ залав и дума лэ чужонэ манушэнца. Инке мэ часто сыстосаравас пэс аврэнца и фартэ камавас тэ авав сар мэрнэ ровэсникоря. Посли кода сар мэ болделэм, мандэ появисайлэ подружки, савэ на любинас лэ Иеговас. Манди вонэ чалёнас, но ман халас оди — мэ полавас, кай мэ фартэ бут время проандярав лэ найсвидетелёнэнца. Но манди на хутилэлас зор варисо тэ парував. Со жэ манди поможысардя?
Мэ бут сости сытелэм кай и Дороти (слева)
Варикай андэ кодэя жэ время и Дороти, савяти сас 16, ашэля возвещателё. Вой фартэ любияс тэ росԥэнэн пала Дэл па цэра, и када ман кадя ля лэ одестар. Мэ сымас латар май барэдэр, но важ о Дэл росԥэнавас май набут, чем вой. Мэ гиндосаравас: «Мэрнэ родителя — лэ Иеговастирэ свидетеля, ай кай и Дороти андо ери нико на полэл лэ Иеговас. Вой диқэл пала пэстири насвали дэй, но всаек виарақэл время, кай май бут тэ росԥэнэн пала Дэл!» Кала мэ пэ када диқавас, мэ закамлэм тожэ тэ терав варисо май бут важ о Иегова. Спэрва мэ и Дороти лям тэ терас лэ Дэвлэстири дила сар подсобни пианероря (андэ кодэя время пэр лэндэ ԥэнэнас отпускни пианероря), ай май интя ашэлям общи пианероря. Мэ диқавас, сар вой ԥабол лэ Дэвлэстиря диласа, и када пэрэдяпэ и манди. Вой поможысардя манди тэ залав мэрни пэрво изучения па Библия. Через дэсави время мэ парашэлэм тэ лажав тэ дав дума лэ манушэнца паша двэри, пэ вулица или варикай инке.
Андэ кодэва бэрш, кала мэ ашэлэм общё пианеро, андэ амари собрания авеля ек ԥрал, савэс ақарэнас Хайнцо. Во уӷангля пала Дэл андэ Канада, кала ездияс кай пэско ԥрал, саво сас свидетелё. Потом лэс бишалдэ амэндэ андэ собрания тэ терэл лэ Дэвлэстири дила сар спецыально пианеро. Манди во сразу чалеля. Но во камэлас тэ росԥэнэн важ о Дэл андэ авэр страны, ай мэ най. Важ када спэрва мэ на сыкававас лэсти, со мандэ по ди. Но ӷэт май интя амэ лям лэса тэ дас дума, потом цэлдям о ябьяв и лям вместе май бут тэ росԥэнас важ о Дэл.
ЗАКАМЛЭМ ТЭ РОСԤЭНАВ ВАЖ О ДЭЛ АНДЭ АВЭР СТРАНЫ
О Хайнцо часто ԥэнэнас, кай камэл тэ росԥэнэн важ о Дэл андэ авэр страна. И дэкала во задэлас манди вопросоря, савэ поможынас тэ загиндосавав пала када. Например, во пушэлас: «Раз амэндэ нинай бэяцэ, можэм амэ тэ терас май бут важ о Иегова?» Да, хоть мэ и сымас лажавни, мэ всаек росԥэнавас важ о Дэл сар пианеро. Но тэ терав када андэ авэр страна мэ даравас. Манди здэласпэ, кай мэ на вицырдава кадэя дила. И всаек о Хайнцо на грабияс ман и поможыяс манди тэ загиндосавав пала кадэя дила. Ай инке во сытярэлас ман тэ шав сама май бут пэ мануша, ай най пэ пэстири дар. Када сас фартэ лашо совето.
О Хайнцо проандярэл и изучения па «Сторожэво башня» андэ найбари югославско собрания андо Зальцбурго (Австрия). 1974 бэрш
Полокорэс мэрно ди ля тэ цырдэл ман тэ росԥэнав важ о Дэл андэ авэр страна. Важ када амэ пистросардям заявления пэ Школа Галаадо. Но ек ԥрал анда филиало ԥэндя манди спэрва май драго тэ висытював и английско шыб. Трин бэрш мэ приставас бут зор, кай тэ сытював кадэя шыб. Ай потом амэн манглэ тэ пэрэжас андэ югославско собрания андо За́льцбурго (Австрия). Семь бэрш амэ росԥэнасас лэ манушэнди пала Дэл, савэ дэнас дума пэ сербохорватско шыб, и инке ек бэрш амэ самас раёни. Тэ дас дума пэ сербохорватско шыб сас найвушэро, но зато амэндэ сас бут изучении па Библия.
Андо 1979 бэрш и ԥрала амэн манглэ тэ пэрэладас андэ Болгария. Через кода, кай котэ сас запрето пэ амари дила, амэ ԥэнасас, кай лаглям интя андо «отпуско». Но па чачимастэ амэ лаглямас интя, кай тэ пэрэандярас андэ кодэя страна и цынёне копии па амари литература. Амэ андярасас лэн важ и панч ԥэя, савэ жувэнас андо форо София. Манди сас фартэ страшно, но о Иегова поможысардя тэ стерав кадэя дила. Кадэлэ ԥэянго примеро дя манди зор. Вонэ сас смили и на хасарэнас и радость, хоть лэн андо любо маменто моӷли тэ бэшарэн. Кала мэ диқавас пэр лэндэ, манди камэласпэ тэ стерав вся, со бы тэ на мангэл ман лэ Иеговаско народо.
Через дэсави время амэ упалэ пистросардям заявления пэ Школа Галаадо и када разо амэн ақардэ. Амэ гиндосарасас, кай амэн лэна тэ сытярэн андэ США пэ английско шыб. Но андо ноябрё андо 1981 бэрш андо филиало андо Висба́дено (Германия) тожэ ля тэ прожал и Школа Галаадо. Важ када амэн сытярэнас пэ немецко шыб, и када сас важ мандэ пэбутэстэ май вушэро. Ай каринг амэн бишалдэ посли школа?
ТЕРАС ЛЭ ДЭВЛЭСТИРИ ДИЛА АНДЭ СТРАНА, КАЙ БУТ ВОЙНЫ
Амэнди ԥэндэ, кай амэ ладас андэ Кения. Но андэ кодэва филиало и ԥрала пушлэ амэндар, на камас амэ тэ терас дила андэ страна, сави сас паша лэндэ, — андэ Уга́нда. Дэш бэрш палпалэ о генерало И́ди Ами́но вазглясас война андэ кодэя страна. Во сас фартэ жэстоко и поумардя бутэ манушэн. И жызня котэ сас фартэ ԥари. Ай андо 1979 бэрш кай о Иди Амино залинэ и правления. Манди сас фартэ страшно тэ пэрэладав андэ кодэя страна, андэ сави сас кадя найспокойно. Но андо Галаадо амэн сытярэнас тэ патяс лэ Иеговасти, важ када амэ решыли интя тэ ладас.
Андэ Уганда на полэса со терэласпэ. Акэ со росԥэндя пала када о Хайнцо андо «Ежегоднико» пала 2010 бэрш: «Котэ сас фартэ ԥарэс. Например, котэ на сас паи и связь. [...] Вся и время стрелинас, опчорэнас лэ мирос, особено рятэ. Сар кати тэмнояс, нико на вижалас аврял. Всаворэ ашэнаспэ цэрэ и надеинаспэ, — а часто и мангэнаспэ, — кай рятэ андэ лэнго цэр нико тэ на дэл». Хоть круӷом терэласпэ кацави бида, и ԥрала и ԥэя, савэ котэ сас, на парашэнас тэ патян лэ Иеговасти и лошаса терэнас лэстири дила.
Гитосарас тэ хан андо цэр кай и Вайсворя
Андо 1982 бэрш амэ лэ Хайнцоса пэрэлаглям андо баро форо Кампа́ла. Пэрви панч шон амэ жувасас кай о Сэмо и Кристина Ва́йсва. Лэндэ сас панч бэяцэ, ай инке лэнца жувэнас штар племиникоря. Часто кадэва ери халас кати еқвар андо дес, но вонэ вся и время сас ӷотови тэ делинпэ кодэлэса, со лэндэ сас. Када амэн фартэ лясас лэ одестар. Важ кодэя время, пока амэ жувасас андэ лэнго цэр, амэ бут сости сытелям и када приӷодисайля амэнди андэ амари жызня. Например, амэ сытелям, сар тэ тратисарас о паи май набут. Кай тэ наювас, амэнди трэбуй сас най фартэ бут паи, и лэс жэ амэ шасас потом андо туалето. Андо 1983 бэрш амэ лэ Хайнцоса виарақлям пэсти цэр андо спокойно раёно андо форо Кампала.
Амэнди фартэ чалёлас тэ росԥэнас пала Дэл андэ Уганда. Сэрав, кай кати важ ек шон амэ роздямас май бут чем 4000 журналоря! Но со май фартэ амэнди чалёлас, сар и мануша котэ взвинаспэ пэ лащи новость. Вонэ стонас бари патив по Дэл и всегда сас ӷотови тэ дэн дума пала Библия. Мандэ и кай о Хайнцо сас по 10—15 изучении па Библия, и амэ екжэнэ бут сости лэндар сытювасас. Например, амэнди фартэ чалёлас, кай вонэ на хасарэнас и радость. Кажно курко амэ вместе лэнца ԥирасас пэ собрании и палпалэ. Вонэ нисостар на ровэнаспэ и всегда сас лошалэ.
Андо 1985 и 1986 бэрш андэ Уганда инке дувар зажылясас о маримос. Бутэ бэятонэн залинэ андэ халавдэ. Амэ часто диқасас лэн мардянца пэ вулицы и пэ посторя. Но амэ всаек на парашасас тэ росԥэнас важ о Дэл. Амэ мангасаспэ, кай о Дэл тэ поможый амэнди тэ авас осторожни и тэ ашаспэ спокойни, и о Иегова взвияспэ пэ амарэ молитвы. Амэндэ сразу прожалас и дар, кала амэ диқасас кодэлэс, ко камэлас тэ подэл дума пала Библия.
О Хайнцо, мэ и Таня (помашкар)
Амэ кадяжэ росԥэнасас пала Дэл кодэлэнди, ко авэлас анда авэр страны. Ек анда кацавэ мануша сас о Мура́то и Дильба́р Ибату́ллиноря, кадэва ери сас анда Татарстано. И вонэ линэ тэ сытён па Библия. О Мурато сас врачо. И о Мурато, и Дильбар болделэ и идоси анда вся ди полэн лэ Иеговас. Инке ек манушни, касти амэ поможысардям, сас Таня Виле́йску анда Украинаa. Латэ сас кацави депресия, кай вой камэлас тэ умарэл корко пэс. Посли кода сар и Таня болделя, вой рисайля пэ пэстирэ краёря и май интя ля тэ поможый тэ пэрэандярэл амари литература пэ украинско шыб.
БИШАЛЭН АНДЭ НЭВИ СТРАНА
Андо 1991 бэрш, кала амэ самас андо отпуско андэ Австрия, амэнди авеля письмо анда катутно филиало. Котэ ԥэнэнаспэ, кай амэн пэрэбишалэн андэ Болгария. Андэ дэсавэ страны андэ Европа бут бэрша сас запрето пэ амари дила, но потом када паруделя, и лэ Иеговастирэ свидетелёнэнди домэклэ тэ росԥэнэн важ о Дэл. Ек анда кацавэ страны сас и Болгария. Сар мэ ԥэнавас май данглал, амэ ужэ самас андэ кодэя страна, кала котэ сас запрето, кай тэ пэрэдас чоралэс амарэ ԥэянди и литература. Но акана амэн бишалдэ интя тэ росԥэнас важ о Дэл.
И ԥрала ԥэндэ амэнди, кай посли отпуско амэ сразу тэ ладас андэ Болгария. Важ када амэндэ дажэ на сас время тэ авас цэрэ, кай тэ стидас и кирпы и тэ диқаспэ амарэ друӷонэнца. Спэрва амэ лаглям андо немецко Вефилё, котэ амэнди динэ машына и пэр латэ амэ лаглям андэ Болгария. Котэ, андэ София, амэ попэлям андэ ӷрупа, андэ сави сас 20 ԥрала и ԥэя.
Андэ Болгария на сас вся кадя вушэро. Например, амэ на ӷанасас болгарско шыб. Инке пэ кодэя шыб сас кати дуй амарэ публикацыи — «Истина, ведущая к вечной жизни» и «Моя книга библейских рассказов». Ай инке амэнди сас ԥарэс тэ залас тэ сытярас лэ манушэн па Библия. И всаек амари найбари ӷрупа пристолас бут зор, кай тэ росԥэнэн важ о Дэл, и пэ када шутя сама и провославно қандири. И акэ посли када амэн и линэ тэ ӷонин.
Андо 1994 бэрш о правительство парашэля тэ прижанэн лэ Иеговастирэ свидетелёнэн, и о миро ля тэ диқэл пар мэндэ сар пэ секта. Дэсавэ ԥралэн бэшардэ. Па телевизоро и андэ ӷазеты пар мэндэ андярэнас хохаимос, кай амэ умарас пэстирэ бэятонэн и подмарас амарэн анда вера тэ умарэн корко пэс. Тэ росԥэнас важ о Дэл сас фартэ ԥарэс. Бут мануша сас фартэ холинати: цыпинас пар мэндэ, виақарэнас лэ ран и со кати на шувидэнас андар мэндэ. Амэ не моӷли тэ заандярас амари литература андэ страна и сас фартэ найвушэро тэ злас и залоря важ и собрании. Еқвар и рая тердярдэ амаро канӷрэсо. Амэ пэрво разо диқлям, кай амэн кадя тэ вэрыцын. Сар жэ када на шоласпэ пэ Уганда, кай котэ чуть най кажно сас ӷотово тэ сытёл па Библия! Со поможысардя амэнди тэ на умэкас и вас и тэ на парашас тэ терас лэ Дэвлэстири дила?
Амэнди придэлас зор и общения лэ катутнэ ԥралэнца и ԥэянца. Вонэ сас лошалэ, кай арақлэ лэ чачунэ Дэвлэс, и вонэ цэнинас вся, со амэ важ лэндэ терасас. Амэ всаворэ самас чачунэ друӷоря и подритярасас ек еқэс. Сости амэ сытелям анда када? Сави бы ԥари дила амэндэ тэ авэл, амэ можэм тэ ашаспэ бахталэ. Ӷлавно — тэ любисарас лэ манушэн и май бут тэ гиндосарас пала лэндэ, ай най пала пэско ԥаримос.
Андо болгарско филиало. 2007 бэрш
Через дэсавэ бэрша амэнди ашэля май вушэро тэ росԥэнас важ о Дэл. Андо 1998 бэрш и барэ мануша упалэ линэ тэ прижанэн лэ Иеговастирэ свидетелёнэн и пэ болгарско шыб линэ тэ вимэкэн май бут литература. Андо 2004 бэрш сас ԥэрнадо о филиало. Адес андэ Болгария 57 собрании, андэ савэ 2953 ԥрала и ԥэя. Андо 2024 бэрш пэ Вечеря сас 6475 мануша. Варикала андэ София сас кати 5 ԥэя, ай акана котэ 9 собрании! Амэ пэстирэ яқэнца диқлям, кай вся ашэля кадя, сар сас ԥэндо андэ Библия: «Анда набут авэла тысяча» (Ис. 60:22).
ПРОБЛЕМЫ ЛЭ ЗОРЭСА
Мандэ сас проблемы лэ зорэса. Най еқвар мандэ виарақэнас опухоли. Ек андар лэндэ сас андо шэро. Кай ла тэ улэн, мэ прожылэм лучево терапия, ай потом андэ Индия манди стердэ операцыя, сави жалас 12 часов, и вишындэ май бари латири часть. Трэбуй сас время, кай манди тэ ашэл май фэдэр, важ када амэ жувасас андо индийско филиало, ай потом рисайлям андэ Болгария.
Андэ кодэя время кай о Хайнцо появисайля ридко насвалимос. Лэсти ашэля ԥарэс тэ ԥирэл, тэ дэл дума и лэстэ ля тэ дёрӷеийпэ и тила. Мэрнэ хуласти ашэлас май хужэ, и через када лэсти инке май фартэ трэбуй сас мэрни помощь. Дэкала манди здэласпэ, кай када най па мэрно зор и кай мандэ на вижала тэ позаботисавав пала мэрно хулай. Ек тэрно ԥрал, савэс ақарэн Бо́би, часто ақарэлас мэрнэ хулас вместе тэ росԥэнэн важ о Дэл. Во на лажалас кодэлэстар, кай о Хайнцо непонятно дэл дума и кай лэстэ дёрӷеийпэ и тила. Кала мандэ на сас возможность тэ авав паша Хайнцо, мэ ӷанавас, кай манди всегда ӷотово тэ поможый о Боби. Хоть амэ лэ хуласа прилям решэния, кай амэндэ на авэна бэяцэ андэ кадэя люма, о Боби сас амэнди сар шаво. Када сас подарко лэ Иеговастар (Мар. 10:29, 30).
Кадяжэ кай о Хайнцо сас найлащи дук, и андо 2015 бэрш мэрнэ хулас на ашэля. Мэ фартэ скучисарав пала лэстэ — мэ нисар нащи смирисававас, кай лэс будэр нинай. Мэ вся и время гиндосарав пала лэстэ, и важ мандэ во идоси жундо (Лука 20:38). Цылонэ десэнца, кала мэ терав варисави дила, мэ часто вспоминаю лэстирэ лашэ алава и годявэрнэ советоря. Мэ цэнисарав кажно десоро, саво амэ прожудям вместе андэ лэ Иеговастири дила.
БЛАӶОДАРНО ВАЖ ЛЭ ИЕГОВАСТИРИ ПОМОЩЬ
Саво бы ԥаримос мандэ тэ на авэл, о Иегова вся и время сас паша мандэ. Варикала мэ сымас лажавни бэята, но во поможысардя манди, кай мэ тэ росԥэнав важ лэстэ дажэ андэ авэр страны и па чачимастэ тэ любисарав аврэн (2 Тим. 1:7). Лэ Иеговастирэ зорэса мэ и мэрни цэкнэдэр ԥэй на парашас тэ терас лэстири дила. Адес вой пэстирэ хуласа поможый андэ раёно дила, и вонэ ездин па сербски собрании андэ Европа. Бут бэрша палпалэ мэрно дад мангэласпэ, кай лэстирэ щеёра тэ авэн пианерки. Дицол, кай о Иегова ашундя лэстири молитва.
Манди чалёл тэ адиносарав и тэ розуӷанав и Библия — кадэлэстар манди ашэл май вушэро по ди. Кала манди ԥарэс, мэ мангавпэ «инке май фартэ» — кадя жэ, сар када терэлас о Иисусо (Лука 22:44). И мэ диқав, сар о Иегова отвечает пэ мэрнэ молитвы. Например, во подритярэл ман через и ԥрала и ԥэя анда мэрни собрания «Надежда» андэ София. Вонэ кацавэ райканэ — ақарэн ман пэстэ цэрэ, ԥэнэн, сар дэ фартэ ман любин и цэнин вся, со мэ терав важ о Дэл. Кадэлэстар мандэ бари радость.
Мэ часто гиндосарав пала воскресения и прецтавляю всаворэ́ амарэ ерес андэ нэво миро. Паша цэр тердён мэрнэ родителя — кацавэ жэ шукарнэ, сар и пэ пэско ябьяв. И ԥэй гитой варисо вкусненько важ всаворэ, ай о Хайнцо ӷладий лэ грастэс. Кала мэ вся када прецтавляю, мэ парашав тэ гиндосарав пала варисо ӷрусно и по ди ашэл май вушэро. Мэ фартэ блаӷодарно лэ Иеговасти важ кадэя надежда, сави во манди подарисардя!
Мэ лошали кодэлэсти, сар мэ зритярдэм мэрни жызня, и радостяса аштярав кода, со о Иегова стерэла важ мандэ англэ. Мэ андэ вся соӷласно кодэлэса, со ԥэндя о Давидо андо Псалом 27:13, 14: «Кай мэ авелоп, если тэ на авелоп мандэ вера, кай диқава лэ Иеговаско лашимос, пока мэ инке жундо? Надеисав по Иегова, ав смило и састо. Да, надеисав по Иегова».
a Дик и биаӷрафия пала Таня Вилейска андо журнало «Прошонпэ!» пала 22 декабрё 2000 бэрш, страницы 20—24, пэ руско шыб.