Ngond wa 1
Diarubing, 1 Ngond wa 1
Ad amputames akata kuyitakel amputames akwau.—Mat. 15:14.
Nich kutakaman, Yesu wamekesha patok yisal ya rubabek ya antakel a chirelijon a pa chirung chend. Chilakej, wamekesha patok rubabek ra Afaris, mulong awiy ashinshikinang nakash pa mutapu wa kowal ku makas kusutamu kuyibangin anvaj. (Mat. 15:1-11) Ap anch antakel a chirelijon amujimena Yesu mulong wa yom yalonday, pakwez ndiy wadandamena kulond uyakin. Yesu wamekesha kand anch mafundish mamwing ma chirelijon mad ma makasu. Kalondap anch yitiyij yawonsu ya chirelijon yimusangareshining Nzamb. Pakwez walonda anch antu avud ad mwi njil yibwabumukina yitwadina ku rufu, ching kusu akemp awiy adia mu kajil kiwongina katwadina ku mwom. (Mat. 7:13, 14) Walejana anch antu amwing akumekan mud amusadidin Nzamb, pakwez uyakin ud anch kamusadidinap kwau bwat. Watubabesha anch: “Yibabelany aruu a makasu. Awiy akat kwez kudi en, ameken mudi amikoku. Pakwez mukach adi kamu atwingol isumina. Ukez kayijikany ku yisalijok yau.”—Mat. 7:15-20. w21.05 9 par. 7-8
Diakajikamu, 2 Ngond wa 1
Ushon wapwa mu muchim wend.—1 Sam. 1:18.
Ana ading amwatin kud ikundj umwing mwin Levi wading umukatina nakash, dijin diend Elikana. Pakwez Elikana wading ukwet mband mukwau Penina. Elikana wading umukatin Ana nakash kusutamu Penina. “Penina wavala an, pakwez Ana kavalap, bwat.” Chawiy, Penina wading mu “kumutendishang Ana ni kumuletish ushon.” Ana wanengananang nakash! “Wadilang, walik kudia.” Pakwez Bibil kalejenap anch Ana wasala chom kanang mulong wa kufundakesh. Pakwez wamulembilang Yehova ni wamuchingejina anch ukutwish kuswimp yom. (1 Sam. 1:2, 6, 7, 10) Yom ik tukutwisha kwilejin ku chilakej cha Ana? Anch muntu wakimb kusambish kubambil ney mu mutapu kanang, vurik anch ey ukwet kwey mutapu wa kuwapish yom. Kangal wasambish kubambil nend. Pakwez, pa ndond pa kuchirish uyimp ku uyimp, sal usu wa kwikal nend mu chisambu. (Rom 12:17-21) Ap anch walik kwend kuswimp, pakwez ey ukulam chisambu chey cha mu manangu. w21.07 17 par. 13-14
Diakaad, 3 Ngond wa 1
Babalany, ichidijany ayinen, likany ris ra mitapu yawonsu.—Luka 12:15.
Ris ramushikija Yudas Isakariot ku kumutungun Yesu. Pakwez kwisambishil Yudas kadingap kwend muntu muyimp. (Luka 6:13, 16) Wading ikundj chifuvu ni wa kuchingejin, chawiy chamwinkishau chisend cha kulam chipau cha nfalang. Pakwez kushik chisu chimwing, Yudas wasambisha kwiy nfalang, ap anch watesha tupamp ni tupamp kubabesh kwa Yesu piur pa ris. (Mar. 7:22, 23; Luka 11:39) Ris ra Yudas ramekana patok chisu chikemp kurutu kwa kumujip Yesu. Yesu nau in kwilejend, kuwejaku Mariy ni Mart, ayitazuka ku chikumbu cha Simon mwin musong wa mak. Pading padilau, Mariy watumbuka waya wamuzizin Yesu malash ma nfalang jivud nakash. Yudas ni atwimbuy akwau ajimana nakash. Pamwing ap in kwilej akwau atonga anch nfalang jinej afanyina kujisadin mu mudimu wa kulejan. Pakwez Yudas wading utongin yom yindj. “Wading mwij” ni wading ukatin kwiy nfalang mu chipau.—Yoh. 12:2-6; Mat. 26:6-16; Luka 22:3-6. w21.06 18 par. 12-13
Diakasatu, 4 Ngond wa 1
Yowo, nayindam! Ov, nany ukeza kwinkamunin?—Rom 7:24.
Ov, yisu yimwing ukat kwiyov anch ukwet yisend yivud nakash ni chikukasikedin kuyiwanyish yawonsu? Anch mwawiy, ukutwish kwijik mutapu wiyovay Paul. Wiyakamisha kadiap kusu mulong wa chikumangen chimwing, pakwez “mulong wa [yikumangen] yawonsu.” (2 Kor. 11:23-28) Ov, urishin ni mayej makash makushadishidina musangar wey? Paul wading urishin ni “rubwambu . . . mu mujimbu,” rading rimumeshina mar chisu chawonsu, pamwing ap mading mayej, ni wading ukatin anch amudioshar. (2 Kor. 12:7-10) Ov, yisu yimwing ukat kuziy mulong wa kuburen kuwanyin kwey? Mwawiy mwiyovay niyend Paul yisu yimwing. Wiyela amwinend anch “ntany,” mulong warishang chisu chawonsu nich kuburen kuwanyin kwend. (Rom 7:21-24, TMK) Paul wadandamena kumusadin Yehova chikalap nchik milong yiney yarishay nich. Yom ik yamwinkisha usu chakwel atwish kusal mwamu? Ap anch wading wij nawamp kuburen kuwanyin kwend kwading kurishinay nich, wading ni ritiy rikash mu difut. w21.04 21-22 par. 7-8
Diakanying, 5 Ngond wa 1
Mwan a muntu . . . weza kupan kand mwom wend mulong wa kuyikwol antu avud.—Mar. 10:45.
Chisu chasalay Adam muntu uwanyidina chitil, washadisha ruchingej ra kushakam chikupu mulong wa amwinend, pakwez kand mulong wa an akuvalay. Kwadingap mutapu wa kumulikishin Adam mulong wa yom yasalay. Watonda kubwambwil kwa kwikatin. Chad chid nchik piur pa anend? Kijap chom ap chimwing pa mulong winou. (Rom 5:12, 14) Adam wading uwanyidin kufa mulong wa yom yasalay, pakwez ov, Yehova wafanyina kusal chom kanang chakwel an a Adam ashakama chikupu? Mwaning! Chisu chikemp kupwa kwa Adam kusal chitil, Yehova wasambisha kulejan pakemp pakemp mutapu ukukwolikau an a Adam ku mashing ma chitil ni rufu. (Dis. 3:15) Difut ditwinkishin mutapu wa kwikal mu urund wa piswimp ni Yehova ap anch tudiap nchik antu akad kuwanyin. Mulong wa difut, midimu yawonsu ya Djabul akuyishesh kamu chikupu. (1 Yoh. 3:8) Mulong wa difut, chitongijok chatanginay Yehova divu chikuwanyin kamu. Divu diakabuj dikwikal paradis. w21.04 14 par. 1; 19 par. 17
Diakatan, 6 Ngond wa 1
Chifanyidin muntu ni muntu . . . kutambul dibatish.—Mid. 2:38.
Ku Yerusalem kweza chisak chijim cha antu mwadinga amakundj ni amband adiokala ku jindond kushalijan ni ading alondina mazu kushalijan. Chom chishimwokishena chasadika dichuku dinadia. In Yuda amwing asambisha kulond mazu ma chivadik ma antu eza mu Yerusalem! Antu inay ashimwoka nakash. Pakwez yom yayilejau kud in Yuda inay ni kud kambuy Pita yawiy yom yayisangaresha nakash. Ayileja anch akutwish kupand anch amwitiyij Yesu Kristu. Uruu winou wayipukuna nakash. Chawiy, chisak cha antu inay ipula anch: “Ov, tufanyidin kusal nchik?” Pita wayileja anch: “Chifanyidin muntu ni muntu . . . kutambul dibatish.” (Mid. 2:37, 38) Yom yikwau yasadika dichuku dinadia yading yishimwokishen. Antu piswimp 3 000 ayibatisha, ni ikala in kwilej a Yesu Kristu. Yiney yading nsambishil ya mudimu ujim nakash wa kwikadish in kwilej wapanay Yesu kud in kwilejend. Mudimu winou udandamedin kusadik djat ni nlel. w21.06 2 par. 1-2
Diampos, 7 Ngond wa 1
Am nakuna mbut, chad Apolo wichilap mem, pakwez Nzamb ndiy waminyisha mbut. Kukun mbut ap kwichilap mem kichidiap chom chijim. Mudimu ujim udi wa Nzamb, ndiy ukata kukudish mbut.—1 Kor. 3:6, 7.
Anch tushich mu teritwar ukasikena pa kuman muntu wa kwilej nend Bibil. Antu akutwish kulik kusanger uruu wetu ap kulik kututesh. Yom ik yikutwisha kutukwash kulik kuziy mu teritwar wa mutapu winou? Ijik anch mashakamin ma antu makutwish kuswimp pakad kulab mu mangand minam mizwila ni milong, ni antu ading alikina kutesh uruu akutwish kujingunin anch akwet kuswir kwa kumwijik Nzamb. (Mat. 5:3) Antu amwing alikang mikand yetu pakur ashikena kwitiy dilejan dia Bibil. Twij kand anch Yehova ndiy Mwant wa mudimu wa kwangul. (Mat. 9:38) Ukatin anch tudandamen kukun ni kwichil mem, pakwez Ndiy ukweta chisend cha kupamish. Ni chikasikeshin mud ik pa kwijik anch ap anch tutakedinap dilejan dia Bibil mu chisu chinech, Yehova ukutuyukish kukwatijan ni usu tusadina, kadiap kukwatijan ni yibudikin ya mudimu wetu! w21.07 6 par. 14
Diarubing, 8 Ngond wa 1
An adi uswan wa [Yehova].—Kus. 127:3, TMK.
Yehova wayinkisha antu ukaliweny wa kuval an, ni chisend cha kuyifundish kumukat ndiy ni kumusadin. Ap anch Yehova wayinkisha angel ukaliweny uvud upandikena kuwap, pakwez kayinkishap dilau dia kuval an. Chawiy anch ud nvaj, jikitish nakash mulong wa chisend chey cha kulil an. Anvaj ayinkisha chisend cha usey nakash cha kuyilil anau kusutin “[kuyikand] ni kuyibabesh nich malejan ma win Kristu.” (Efes 6:4; Kuv. 6:5-7) Mulong wa kuyikwash anvaj, dirijek dia Nzamb dikat kubudish yom yivud yimedina pa Bibil, mud mikand, mavideo, mizik, ni yom yikwau yidia pa kapend. Chakin kamu, Tatukwetu wa mwiur ni Mwanend ayikatin nakash an achidia akemp. (Luka 18:15-17) Yehova ukat kusangar anch anvaj amuchingejin ndiy ni asal usu wau wawonsu mulong wa kuyilam anau. Ni anvaj mud inay akat kuyikwash kand anau kwikal ni ruchingej ra kwikal chikupu mu dijuku dia Yehova! w21.08 5 par. 9
Diakajikamu, 9 Ngond wa 1
‘Ritiy rid . . . uman wa kashinsh wa yom yakin yakad kumekan ku mes.’—Heb. 11:1.
Antu amwing atongining anch kwikal ni ritiy chirumburikin kwitiyij mu chom kampand pakad kwikal ni uman. Pakwez kukwatijan ni Bibil, riner ridiap ritiy rakin bwat. Ijik anch kwitiyij mu yom yidia yakin, pakwez yakad kumekan ku mes, kwimedin pa uman wa kashinsh. Chilakej kwikalaku kwa Yehova, Yesu, ni Want wa mwiur. (Heb. 11:3) Kaman wa Yehova umwing wileja yom ya shimi ni bioloji walonda anch: “Atuman a Yehova kakwetap ritiy ra wimput a mes. Kajimbarelap uman wa siyans.” Tukutwish kwiyipul anch: ‘Anch kud uman wa kashinsh umekeshina anch kud Sakatang, mulong wak antu avud kitiyijinap anch Nzamb ndiy watanga yom yawonsu yikweta mwom?’ Chid mulong antu amwing kakatap kushinshikin ayinau uman. Robert udia katat Kaman wa Yehova ulondin anch: “Mulong ading kandikal atufundishangap ku shikol piur pa kutang kwa yom, natongang anch yid kwau ya makasu. Ching pinawanyisha mivu 20 ni kusut pawiy chad nisamba ni Kaman wa Yehova ni kwilej anch Bibil uletin mayingish mawamp ma kwitiyij anch Nzamb ndiy wantanga yom.” w21.08 15 par. 4-5
Diakaad, 10 Ngond wa 1
Pakany bil, utalany [Yehova] mudi mudiay muwamp!—Kus. 34:8.
Tukutwish kujingunin kuwap kwa Yehova kusutin kutang Bibil ni kusambish kuyitesh antu akwau parumburilau mutapu wayiyukishinau. Pakwez tukujingunin nawamp nakash kuwap kwa Yehova anch ‘twapak’ ayinetu kuwap kwend. Chilakej, tong bil anch ukimbin kusambish mudimu wa chisu chawonsu, pakwez chikwitin kupipej mwom wey mulong wa kuwanyish mupak winou. Twijkushilamu kwa Yesu kulejena anch ang twatek Want pa ndond ya kusambish, Yehova ukuwanyish maswir metu, pakwez kandikal tumanap kamu mutapu uwanyishinay Yehova kushilamu kwinoku pad etu. (Mat. 6:33) Mulong tukwet ritiy mu kushilamu kwa Yesu, anch twasal usu wa kujit nfalang jetu ni kuswimp mutapu wetu wa kusal mudimu wa kumujimbu, mulong wa kwipan nakash mu mudimu wa kulejan; tukwimenap ayinetu mutapu ukuwanyishay Yehova maswir metu. ‘Tukwipakinap’ ayinetu kuwap kwa Yehova. w21.08 26 par. 2
Diakasatu, 11 Ngond wa 1
Chisu chikat kwez chikezau kalik antu kutesh malejan makin.—2 Tim. 4:3.
Ov, yawiy kand yom yisadikina nlel? Mwaning. Antakel avud a chirelijon akat kuyikwat nich usey nakash antu adia mu marelijon mau akweta ntumb, akweta mapit, ni amenau mu mangand minam mud antu in manangu. Akat kuyikwat antu inay nich usey nakash ni kuyilimish ap anch akwet mwom wijondila ni mashakamin mau makwatijadinap ni mbil ja Nzamb. Antakel inay a chirelijon akat kuyidiburil atushalapol a Yehova akweta mushiku ni ishitwila, mulong kakwetap maz ya mangand minam. Mud mutapu walonday Paul, Nzamb ukat kutond antu akwatinau mud “antu amwamu.” (1 Kor. 1:26-29) Pakwez ku mes ma Yehova, atushalapol end awonsu ashinshamena ad a usey nakash. Yom ik tufanyidina kusal chakwel kangal mutapu wa kutong wa mangand watupumbul? (Mat. 11:25, 26) Kangal wayiman atushalapol a Nzamb mutapu uyimenau kud mangand minam. Ijik anch Yehova ukat kuyisadinang ching kusu antu ikepishina mulong wa kusal rusot rend. (Kus. 138:6) Ni tongijokin piur pa yom yasadinay kal Yehova kusutil antu inay akwatinau kud mangand mud antu ayisup ni antu akad kwilej. w21.05 8 par. 1; 9 par. 5-6
Diakanying, 12 Ngond wa 1
Wantuminanya yom yinaswira.—Fil. 4:16.
Kambuy Paul wajikitishang mulong wa ukwash watambulangay. Wading wikepishin mulong wa kwitiy ukwash wa akadivar nau anambaz. (Fil. 2:19-22) En amapal, ukutwishany kumekesh anch uyijikitishinany ansand adia mu chikumangen chen mu mitapu kushalijan. Anch asotin kukutwalaku kwi ndond kanang, kukukwash kuland yom, ap kukukwash kand midimu yikwau ya usu, itiy ukwash winou. Ijik anch ukwash winou rid rukat rikumekeshidinau kud Yehova. Ukutwish kwikal mu urund wa piswimp nakash ni antu akukwashina. Chisu chawonsu, yikwasha ansand kukul mu spiritu, ni yileja mutapu ukata kusangar pauyimena akat kusal yom yivud mulong wa kukwash chikumangen. Itekina chisu cha kuyirumburil yom wamana mu mwom wey. Chisu usadina mwamu, umekeshin anch ‘umujikitishin’ Yehova mulong wa ansand apwitinay mu chikumangen.—Kol. 3:15; Yoh. 6:44; 1 Tes. 5:18. w21.09 11-12 par. 12-13
Diakatan, 13 Ngond wa 1
Ndiy ukez kututumin [ranaken], mudi muten ukata kusasumuk pamanch.—Luka 1:78.
Yehova uyikatin akadivar nau anambaz netu. Pakwez chikutwishap kutuswapel chisu chawonsu kuyimekeshin anamakwetu a mu dijuku dia mu spiritu rukat. Yisu yimwing chikutwish kutukasiken mulong twapamina ku jindond kushalijan ni tukwet yaku kushalijan. Ni etu awonsu tukat kusal yom yikata kuyijimesh ni kuyinenganesh antu akwau. Pakwez, tukutwish kusal usu wa kukasikesh rukat mu dijuku dietu dia mu spiritu. Mutapu ik? Mu kumwimburij Tatukwetu wa mwiur ni kuyimekeshin akadivar ni anambaz netu rukat. (Efes 5:1, 2; 1 Yoh. 4:19) Muntu ukweta ranaken ukat kukimb mutapu wa kuyikwash ni kuyikasikesh antu akwau. Yesu wamekesha mutapu ukatay Yehova kuyibangin antu kusutin mutapu wayimekeshinay rukat. (Yoh. 5:19) Chisu chimwing pamanay chisak cha antu, Yesu “wayovila riy, mulong awiy ading aziyin ni kujilijil mudi amikoku akad kafung.” (Mat. 9:36) Yesu kimenap kwend kusu pa yovil ya rukat, pakwez wayikwashang kand. Wayoka ayej ni kuyikasikesh antu ading ‘aziyina ni asendina yisend yilimina.’—Mat. 11:28-30; 14:14. w21.09 22 par. 10-11
Diampos, 14 Ngond wa 1
[Nzamb] udi mwin riy, wayilikishina kubwambul kwau, kayijiyishap chat.—Kus. 78:38.
Yehova ukatining kwikal mwin riy. Kambuy Paul amupepila chakwel afunda anch Nzamb ud ‘mwin riy ripandakena.’ Pinap Paul warumburila anch Nzamb ud mwin riy mulong wapana ruchingej ra kushakam mwiur kud antu akad kuwanyin, atushalapol end azizidilau many. (Efes 2:4-7) Pakwez Yehova kakatap kumekesh riy ching kusu kud atushalapol end azizidilau many. Nfund a kuseng David wafunda anch: “[Yehova] ukat kumekesh kuwap kwend kudi antu awonsu. Ndiy ukat kuyovil yitang yend yawonsu riy.” (Kus. 145:9) Mulong Yehova uyikatin antu, ukat kuyimekeshin riy chisu chawonsu anch ukwet mayingishin ma kusal mwamu. Yesu ndiy muntu wija nawamp nakash mutapu ukatinay Yehova kumekesh riy. Tatuku ni Mwan ashakama pamwing mwiur mu mivu yivud nakash kurutu Yesu avadik pansh. (Jnsw. 8:30, 31) Tupamp tuvud, Yesu wamanang mutapu wamekeshangay Tatukwend riy kud antu akayitil. (Kus. 78:37-42) Mu mafundish mend, Yesu wisambina yisu yivud piur pa mwikadil winou uwamp wa Tatukwend. w21.10 8-9 par. 4-5
Diarubing, 15 Ngond wa 1
‘Tatuku, tumbish dijin diey.’—Yoh. 12:28.
Yehova amwinend wakula malembil minam nich dizu dikash diadiokala mwiur, diakana anch ukutumbish dijin diend. Chisu chadingay mu mudimu wend panap pansh, Yesu watumbisha dijin dia Tatukwend. (Yoh. 17:26) Chawiy choviken patok mulong wak in Kristu akin akwet musangar nakash wa kusadin dijin dia Nzamb ni kudilejan kud antu akwau. Chisu chikemp kupwa kwa kutek chikumangen cha win Kristu mu mivu chitot ya kusambish C.C., Yehova ‘washinshikina michid mulong wa kutondamu antu mulong wa dijin diend.’ (Mid. 15:14) In Kristu inay ading ni musangar nakash wa kusadin dijin dia Nzamb ni kudijikish kud antu akwau. Asadina dijin dia Nzamb pakampwil mu mudimu wa kulejan ni mu mikand ya Bibil yafundau. Amekesha kamu patok anch ad antu atondau mulong wa dijin dia Nzamb. (Mid. 2:14, 21) Chilik chimwing nlel, Atuman a Yehova ad antu mulong wa dijin dia Yehova. w21.10 20-21 par. 8-10
Diakajikamu, 16 Ngond wa 1
[Tong] pa rukat rudimukina ra [Yehova].—Kus. 107:43.
Rukat rudimukina ra Nzamb rushiching chikupu. Mwikadil winou wa usey aujimbwil tupamp 26 mu Kuseng 136. Mu verse wa kusambish tutangin anch: “Mujikitishany [Yehova], mulong ndiy udi muwamp. Rukat rend rudimukina rushiching chikupu.” (Kus. 136:1) Mu verse wa 2 djat ku 26, achirikin mazu “rukat rend rudimukina rushiching chikupu.” Anch twatang kuseng winou, tukutwish kushimok pa kuman mutapu udandamediningay Yehova kumekesh rukat rend rudimukina. Kuchirikin kwa mazu “rukat rend rudimukina rushiching chikupu” kutwinkishin kashinsh anch rukat rimekeshiningay Nzamb kud antu end riswimpiningap. Chikasikeshin mud ik kwijik anch Yehova udandamedin kuyikat atushalapol end! Chikwau kand, anch wasambish kumumekeshin muntu umwifukwidina rukat, kakatap kwimik kusal mwamu, pakampwil pa yirung ya mar. Kwijik anch Yehova ud netu piswimp kutwinkishin musangar ni usu tuswirikedina mulong wa kujijaman pa yirung ya mar ni kudandamen kwendil mwi njil ya mwom.—Kus. 31:7. w21.11 4 par. 9-10
Diakaad, 17 Ngond wa 1
Kangal wovany ushon ni kunenganan nakash. [Mmwitiyijany] Nzamb, wingitiyijany kand am.—Yoh. 14:1.
Ov, yisu yimwing ukat kovang wom anch watongijokin piur pa yom yikusadika piswimp ap, mud disheshik dia relijon wa makasu, kurishikish kwa Gog wa Magog, ni njit ja Harmagedon? Ov, wiyipwilap kal anch: ‘Anch chisu chinech chashik, ov, nikutwish kamu kusut yishiken yiney yikash pakad kushadish kushinshaman kwam?’ Anch wiyipwilap kal mwamu, mazu malonday Yesu madia mu verse wa mufund wa dichuku, makutwish kukukwash nakash. Yesu wayileja in kwilej end anch: “Kangal wovany ushon ni kunenganan nakash. [Mmwitiyijany] Nzamb, wingitiyijany kand am.” Kwikal ni ritiy rikash kukutukwash kujijaman mu machuku ma kurutu. Tukutwish kukasikesh ritiy retu mulong wa kujijamen mar ma kurutu kusutin kushinshikin yom tukata kusal katat anch ritiy retu aripak. Kupwa tukutwish kujingunin paziyina ritiy retu ni kukimb mutapu wa kurikasikesh. Chisu chawonsu tukata kupandakan yikokujol, ritiy retu rikat kukasikan. Chinech chikutukwash kujijamen mar ma kurutu. w21.11 20 par. 1-2
Diakasatu, 18 Ngond wa 1
Anch niziyin, chad nikwet ukash.—2 Kor. 12:10.
Kambuy Paul wamukasikesha Timote kuwanyish nawamp mudimu wend—pakwez chiyul chinech chiyitadin kand in Kristu awonsu. (2 Tim. 4:5) Yisu yimwing kuziyin chiyul chinech kuswapelap. Chilakej, tongin bil piur pa akadivar ni anambaz netu ashicha mu jingand mukangeshinau mudimu wetu, ap muutekidinau mbil jivud. Atushalapol a Yehova arishin ni milong kushalijan yikutwisha kuyiziyish. Chilakej, chiyitin akadivar ni anambaz avud kusal mudimu mu asaa avud mulong wa kuwanyish maswir ma majuku mau. Akwet kuswir kwa kwipan nakash mu mudimu wa kulejan, pakwez anch ashik kwinsudien kwa rubing, kakwetap kand usu ufanyidina mulong wa kwipan nakash mu mudimu winou. Akwau katwishinap kwipan nakash mu mudimu wa kulejan mulong wa mayej ap mulong wa upal; ni pamwing ap kakwetap ni mutapu win wa kushemunik ku chikumbu. Akwau kand niyau akat kwiyov yisu yivud anch kakwetap kwau usey ku mes ma Yehova. Chikalap nchik yakamish turishina nich, Yehova ukutwish kutwinkish usu wa kujijaman ni kutukwash chakwel tudandamen kumusadin kukwatijan ni usu tukweta. w21.05 20 par. 1-3
Diakanying, 19 Ngond wa 1
Kangal . . . [kuyipish] dijin dia Nzamb wey.—Lev. 19:12.
Antu amwing akwau akutwish kutubachik ku usu chakwel twiyandjik mu yom yakad kukwatijan ni Mifund. Anch asal mwamu, tufanyidin kukwat mupak wa usey. Shinshikin mbil yisangareshina tutanina mu In Levi 19:19, ukweta chikunku chilondina anch: “Kangal wadjal ku mujimbu wey chidjal cha diswin dia mitapu yaad.” Chijil chinech chayikwashang in Isarel kushalijan ni michid yikwau yading yiyinyingumukina. Nlel, chiyipinap kwau kudjal disun disadinau ni ndand wa mitapu kushalijan (coton, polyester, nylon ni laine). Pakwez tukatap kwitiy kwikal mud antu akweta yitiyij ni yisal yakad kukwatijan ni mafundish ma Bibil. Chid chakin anch tukwet rukat ra chivadik mulong wa anamakwetu a ku mujimbu, ni tukat kuyimekeshin amutej netu rukat. Pakwez, mu yisu yimwing, tukatining kwikal ashalijadina ni antu akwau mulong tud antu a Nzamb. Chid cha usey nakash kusal mwamu anch tukimbin kwikal antu atumbila.—2 Kor. 6:14-16; 1 Pita 4:3, 4. w21.12 5 par. 14; 6 par. 16
Diakatan, 20 Ngond wa 1
Chis chiyila ku mwom chiwongin, ni njil yiyila kwinikwa yidi yikash.—Mat. 7:14.
Chiswapel kutan njil yitwadina ku mwom. Yesu walond anch: “Anch en waziyilany malejan mam, en udiany in kwilejam chakin. Ukez kijikany uyakin, chad uyakin ukez kukukwolany.” (Yoh. 8:31, 32) Chid chiwamp mulong ey walondulap rumb ra antu; pakwez wakimba uyakin. Wasambisha kwilej Dizu dia Nzamb nich mushiku mulong wa kwijik yom yitwitinay kusal, ni watesha malejan ma Yesu. Wileja anch Yehova utwitin kudjibul malejan ma relijon wa makasu ni kulik kusal misambu yikweta misul ya upagan. Wileja kand anch chikutwish kukukasiken kusal yom yitwitinay Yehova ni kwipuk yom yitukangeshinay yakad kukwatijan ni rusot rend. (Mat. 10:34-36) Pamwing ap chadingap chikuswapedina kuswimp yom yiney. Pakwez ap mwamu, wadandamena mulong umukatin Tatukwey wa mwiur. Wamusangaresha chipandakena!—Jnsw. 27:11. w21.12 22-23 par. 3, 5
Diampos, 21 Ngond wa 1
Mwanam ikundj, tesh, tambul mazu mam.—Jnsw. 4:10.
Moses ud chilakej chiwamp cha muntu witiya kupup kupwa kwa kurumbuk nakash. Chisu chimwing wajimana, ni wakanganya kumutumbish Yehova. Mulong wa chinech, Moses washadisha dilau diend dia kwandam mwi Ngand ya Kushilamu. (Kuch. 20:1-13) Pamekeshay Moses anch kasangaredinap mupak winou, Yehova wamuleja anch: “Kangal walond kand mulong winou kakwau kudi am.” (Kuv. 3:23-27) Moses kajimanap, pakwez witiya mupak wa Yehova, ni Yehova wadandamena kumusadin mulong wa kuyitakel in Isarel. (Kuv. 4:1) Moses ud chilakej chiwamp tufanyidina kwimburij anch atwinkishin chiyul. Moses wamekesha anch witiyin chiyul cha Yehova kusutin kushal ushinshamena ap anch washadisha dilau diend dia usey nakash. Tukat kutaninamu anch twimburij yilakej ya amakundj ashinshamena mud Moses. (Jnsw. 4:11-13) Mwawiy mwasadinau kal akadivar nau anambaz avud. w22.02 11 par. 9-10
Diarubing, 22 Ngond wa 1
Yesu wadila.—Yoh. 11:35.
Mu muvu wa 32 C.C., Lazar wadinga murund wa piswimp wa Yesu, wayela ni wafa. (Yoh. 11:3, 14) Ikundj winou wading ni ampanyend aad, Mariy ni Mart, ni Yesu wading ukatin nakash dijuku diau. Pateshay Mart anch Yesu wading ukat kwez, waya mau mulong wa kumusankan. Tongijokin ushon wadingay nich palonday anch: “Nsalejam, anch ey wadi kunoku, ing mwanamakwam kafilap.” (Yoh. 11:21, 32, 33) Chakin kamu, usu wadinga nich rufu ra Lazar padiay Mariy ni Mart yawiy yamushikija Yesu ku kudil. Anch washadishin mukatish ney, Yehova wij mutapu wiyovila. Yesu ‘ufanaken kamu’ ni Tatukwend. (Heb. 1:3) Padilay Yesu, wamekesha mutapu wading wiyovilay Tatukwend. (Yoh. 14:9) Anch wafishin mukatish ney, ukutwish kwikal nich kashinsh anch Yehova kimedinap kwend pa kuman ushon wovila, pakwez niyend wovil kand runeng mulong weyey. Ukatin kukukwash kupandakan runeng ridia mu muchim wey.—Kus. 34:18; 147:3. w22.01 15 par. 5-7
Diakajikamu, 23 Ngond wa 1
Ritiy rikat kudiokal ku yom yikat kuteshau.—Rom 10:17.
Anch witekin chisu cha kumulembil Yehova, kumutesh, ni kutongijokin piur pend, ukutaninamu chipandikena. Chakusambish, ukukwat mipak yiwamp. Bibil utwinkishin kashinsh anch: “Muntu ukata kwend ni in manangu niyend ukez kwikal mwin manangu.” (Jnsw. 13:20) Cha kaad, ukwikal mulej muwamp nakash. Chisu twilejining Bibil ni muntu, chitongijok chetu cha kusambish chiding cha kumukwash mwin kwilej kumusejin Yehova piswimp. Pitwambambina yisu yawonsu ni Tatukwetu wa mwiur, rukat retu mudiay ndiy rikujimb ni chikutuswapel chad niyetu kuyilej in kwilej etu kumukat. Tongin pa chilakej cha Yesu. Warumburila piur pa Yehova nich chirungul ni mu mutapu wa rukat, ni chinech chayibachika niyau in kwilejend kumukat Yehova. (Yoh. 17:25, 26) Cha kasatu, ritiy rey rikukasikan. Shinshikin yom yikata kusadik chisu umwitina Nzamb umutakel, rongoj, ap ukwash. Yisu yawonsu yakwilay Yehova ku malembil minam, ritiy rey mudiay ndiy rikat kukasikan.—1 Yoh. 5:15. w22.01 30 par. 15-17
Diakaad, 24 Ngond wa 1
‘Djolany wuntu ukur ni yaku yend.’—Kol. 3:9.
Yehova utukasikeshin kwipuk yitongijok ni yaku yiyimp mulong utukatin nakash ni ukatin anch tusanger mwom. (Isay 48:17, 18) Wij anch antu alikina kusal usu wa kwipuk maku mayimp akat kwisal ayinau ni antu ayinyingumukina nayimp. Chikat kumwovish kusansan ku muchim anch watuman tukat kwisal ayinetu ni kuyisal kand antu akwau nayimp. Kwinsambishin, arund netu ni anamakwetu amwing a mu dijuku akutwish kutusip mulong wa kutukangesh kuswimp wuntu wetu. (1 Pita 4:3, 4) Akutwish kutulej anch tukwet want ipetu wa kusal yom tukatina ni tufanyidinap kwitiy anch muntu mukwau atuleja yom tufanyidina kusal. Pakwez antu akata kulik mbil ja Yehova kakwetingap want ipau. Mu uyakin, akat kulikidil mangand matakedinau kud Satan chakwel mayitakel. (Rom 12:1, 2) Etu awonsu tukwet mupak wa kukwat: Kulam wuntu wetu ukur, utakedinau kud mangand ma Satan, ap kumulikidil Yehova chakwel atukwash kukarumuk kwikal muntu muwamp katat.—Isay 64:8. w22.03 3 par. 6-7
Diakasatu, 25 Ngond wa 1
Dizu dialonday Nzamb dikwet mwom, dikwet kand ukash. Ditwil kupandakanamu jimpak jawonsu jikweta jimwemu jaad. . . . Dikat kujingunin yitongijok ni rusot ra mu muchim wa muntu.—Heb. 4:12.
Kutongijok piur pa Dizu dia Nzamb kukutwish kutukwash kwikal nich chitongijok chiwamp piur pa yakamish yetu. Shinshikin mutapu Bibil wamukwashay nambaz umwing wading ukweta ushon nakash kupwa kwa kufish nfumwend. Mukurump umwing wa chikumangen wamuyula anch ukutwish kutan malejan ma ukwash anch wasambish kutang buku wa Job. Pasambishay kutang mukand winou, kwinsambishin wading ukat kumufish bil nich Job mulong wa mutapu wend uyimp wa kuman yom. Mu manangu mend chid mud wading ukat kumwel Job anch: “Job! Lik kushinshikin ching pa milong yey!” Pakwez mu kusut kwa chisu, wajingunina anch niyend mwikadil wend wading mud wa Job. Kwilej mukand winou kwamukwasha kuswimp mutapu wend wa kuman yom, ni kwamwinkisha usu wa kujijamen kusansan kwadingay nich mulong wa rufu ra nfumwend. Mutapu ukwau ukatay Yehova kutukasikesh ud kusutin ambay netu in Kristu. Paul wafunda anch wading ukwet impu nakash ya ‘kukasikeshijan’ nau akadivar ni anambaz nend.—Rom 1:11, 12. w21.05 22 par. 10-11; 24 par. 12
Diakanying, 26 Ngond wa 1
Mu machuku sambwad ukez kusalany musambu wa [Yehova] Nzamb wen pa ndond yatonday kal ndiy.—Kuv. 16:15.
In Isarel a pasak ayileja anch: “Pa muvu ni muvu tupamp tusatu, amakundj en awonsu akez kwimekesh kurutu kwa [Yehova] Nzamb wen, pa ndond yatonday kal ndiy.” (Kuv. 16:16) Afanyina kusha yikumbu ni yir yau pakad kalam. Pakwez Yehova wayikana anch: “Kwikil muntu ukeza kuswir ngand yey, pakwez ukez kwimekesh tupamp tusatu pa muvu kurutu kwa [Yehova] Nzamb wey.” (Kub. 34:24) Mulong ading ni ritiy mudiay Yehova, in Isarel inay ading amwovila Nzamb wom ayangang ku misambu yasadikang muvu ni muvu. Chawiy ataninangamu nakash mu kusal mwamu; ikalang ni ronganyin rijim ra Chijil cha Nzamb, atongijokinang pa kuwap kwend, ni asangerang kukasikeshijan ni ambay nau mu ritiy. Tukat niyetu kutaninamu mutapu winou anch twipan mulong wa kuya ku yikumangan ya win Kristu. Ni tong mutapu tukata kumusangaresh Yehova anch twirijek mulong wa kwakul mu wiswimp yom yovikena. w22.03 21 par. 9
Diakatan, 27 Ngond wa 1
Yesu ukutwish kuyikwash antu ozinau.—Heb. 2:18.
Shinshikin diyingishin diakaad diasala anch Nzamb itiy Mwanend kuman mar. Wading ukat kumufumb Yesu mulong wa chisend chikwikalay nich mud Mwin Kupesh Mujim. Yesu wimenap mutapu ukasikena kumuziyin Nzamb anch muntu ud mu choziu chikash. Amurishikisha nakash ni walembila mulong wa kwit ukwash “nich dizu dia piur ni mansoj ku mes.” Chakin kamu, mulong Yesu amumesha mar ni amuzengola, wij nawamp maswir metu ni “ukutwish kuyikwash antu” “ozinau kudi Sakudimban.” Tumujikitishin Yehova nakash mulong wa kututekin Mwin Kupesh Mujim ukweta ranaken ukutwisha “kutwovil riy mulong wa kuziy kwetu”! (Heb. 2:17; 4:14-16; 5:7-10) Cha kasatu, Yehova watiya anch Mwanend amumesha mar mwamu mulong wa kwakul ku chipul cha usey nakash chilondina anch: Ov, antu akutwish kushal ashinshamena kud Nzamb ap anch ayipak nakash? Satan walonda anch kakutwishap kushal ushinshamena! Ulondin anch antu amusadidin kwau Nzamb mulong ij anch akutanyinamu ni kamukatinap kwau Yehova. (Job 1:9-11; 2:4, 5) Yesu walama kushinshaman kwend ni wamumekesha Satan anch ud mukamakasu. w21.04 16-17 par. 7-8
Diampos, 28 Ngond wa 1
Yangany kudi antu a michid yawonsu, [yikadishany] in kwilejam . . . , yilejany kuziyil ku yom yawonsu yinakulejanya.—Mat. 28:19, 20.
Mwin kwilej wa Bibil ufanyidin kusadin yom yilejinay mu Bibil kurutu kwa kushiken ku dibatish. Anch mwin kwilej wasadin yom yilejinay, ukufanakan ni “muntu ukweta manangu” wisambinay Yesu mu chishimu chend. Muntu winou wapunda mufulandal mu diyal mulong wa kutungamu chikumbu chend. (Mat. 7:24, 25; Luka 6:47, 48) Mukwasha mwin kwilej wey kuswimp mwom wend. (Mar. 10:17-22) Yesu wading wij anch chikutwish kumukasiken muntu mpich kulandish yom yend yawonsu yadingay nich. (Mar. 10:23) Pakwez, Yesu wamuleja kusal kuswimp kwinoku kujim mu mwom wend. Mulong wak? Mulong Yesu wading umukatin. Yisu yimwing, tukutwish kwidjidjek pa kumulej mwin kwilej kusadin yom yilejinay mulong tutongin anch mu chisu chinech kakutwishap kusadin yom yiney. (Kol. 3:9, 10) Pakwez anch wisamb nend patok pa mulong winou kurutu kwa chisu, ukutwish kuman anch niyend ukutwish kusambish kuswimp pakad kulab. Anch wasal mwamu, ukumekesh anch umubangidin mwin kwilej wey.—Kus. 141:5; Jnsw. 27:17. w21.06 3 par. 3; 4 par. 5
Diarubing, 29 Ngond wa 1
Kristu . . . [washa] chilikej chakwel ulondulany yom yasalay [nzau jend].—1 Pita 2:21.
Kambuy Pita wading ukat kwisambin piur pa chilakej chiwamp chashay Yesu mulong wajijamena mar; pakwez, kud kand mitapu yikwau yivud tukutwisha kumwimburij Yesu. (1 Pita 2:18-25) Chakin kamu, mwom wawonsu wa Yesu—charumburik anch yom yawonsu yalonday ni yasalay—chid chilakej tufanyidina kwimburij. Ov, muntu wakad kuwanyin ukutwish kamu kwimburij chilakej cha Yesu? Inge, ukutwish. Vurik anch Pita katulejap kulondul chilakej cha Yesu mu mutapu uwanyidina, pakwez walonda anch “ulondulany yom yasalay [nich kushinshaman.]” Anch twalondul nawamp nzau ja Yesu, charumburik anch ang twasal usu wetu wawonsu wa kumwimburij ap anch tudiap nchik antu akad kuwanyin, tukuziyin ku mazu malonday kambuy Yohan malondina anch: “Ufanyidin kwend mud chenday ndiy [Yesu].” (1 Yoh. 2:6) Kulondul nzau ja Yesu kukutusejish piswimp nakash ni Yehova. Mulong wak tukutwisha kulond mwamu? Yesu washa chilakej chiwamp nakash chilejena mutapu wa kushakam mu mutapu umusangareshina Nzamb. (Yoh. 8:29) Chawiy, anch twalondul nzau ja Yesu, tukumusangaresh Yehova. Ni tufanyidin kwikal nich kashinsh anch Tatukwetu wa mwiur ukusej piswimp nau antu akata kusal usu wa kwikal arund nend.—Jak. 4:8. w21.04 3 par. 4-6
Diakajikamu, 30 Ngond wa 1
[Yehova] wova musangar mu antwend.—Kus. 149:4.
Yehova ukat kushinshikin mikadil yiwamp tukweta; umen mutapu tukutwisha kwikal mu machuku ma kurutu ni ukat kutukwash chakwel twikal arund nend. Anch twashal ashinshamena kud ndiy, niyend ukwikal netu piswimp chikupu! (Yoh. 6:44) Anch tukwet kashinsh anch Yehova utukatin ni utukwashin, tukwikal ni usu wa kumusadin nich muchim wetu wawonsu chikalap nchik yikokujol turishina nich. Ku mutambu ukwau, anch twidjidjek anch Yehova utukatin, ‘usu wetu ukukep.’ (Jnsw. 24:10) Anch twaziy ni twalik kwitiyij anch Nzamb utukatin, tukutwishap kujijaman anch Satan waturishikish. (Efes 6:16) In Kristu amwing ashinshamena a mu chirung chetu aziya mulong ading idjidjekin anch Yehova uyikatin. Yom ik tufanyidina kusal anch twasambish kutong anch Nzamb katukatinap? Tufanyidin kapamp kamwing kudjibul kulemp yitongijok yiney! Mwita Yehova chakwel akukwash kuswinkesh yitongijok yiney yiyimp nich ‘chisambu cha Nzamb chikulama muchim wey ni manangu mey.’ (Kus. 139:23; Fil. 4:6, 7) Ijik anch kud akadivar ni anambaz akwau ashinshamena arishina ni yitongijok ya mutapu winou. w21.04 20-21 par. 1, 4-6
Diakaad, 31 Ngond wa 1
Nzamb ukat kusal . . . chakwel wikalany nich rusot, wikalany kand nich usu wa kusal.—Fil. 2:13.
Mutapu ik washikena kwikal Kaman wa Yehova? Chakusambish watesha “rusangu ruwamp”—pamwing ap kusutin anvaj ey, mbay ney wa ku mudimu, wa ku shikol, ap kand kusutin mudimu wa kulejan ku chis ni chis. (Mar. 13:10) Kupwa, muntu kanang witekina chisu ni wasala usu mulong wa kwilej ney Bibil. kusutin dilejan dia Bibil, washikena kumukat Yehova ni wajingunina anch ukukatin. Yehova wakupwitina ku uyakin ni mulong katat ud mwin kwilej wa Yesu Kristu, ukwet ruchingej ra kushakam chikupu. (Yoh. 6:44) Chakin kamu umujikitishin nakash Yehova mulong wamubachika muntu kanang chakwel akufundish uyakin ni witiya anch ey wikal kashalapol Wend. Mulong twij uyakin, tukwet katat dilau dia kuyikwash antu akwau chakwel ibomb netu mwi njil yitwadina ku mwom. Tukutwish kusanger mudimu wa kulejan ku chis ni chis. Pakwez pamwing ap chitukasikedining kumwit muntu chakwel tusambish nend kwilej Bibil, ap chitukasikedining kutakel malejan ma Bibil. w21.07 2 par. 1-2