Ov, Afu Akutwish Kuyikwash Aom?
MWAN nsand umwing ku Afrik Kurand, dijin diend TAMBA wading piswimp ni kusal examen ku shikol.a Makwend wamuleja anch ufanyidin kukimb ukwash wa anamakwend afila kal chakwez atwisha. Mu Palerme, mu Sicile, antamb-a-angand (touristes) akat kuya mwin nzay kutal yitot ya mijimbu ya antu afila yilaminau nawamp mwi ndond yikutwishau kuyiman. Amwing itiyijin anch antu inay alaminau kusutil ku kuyipan malash ma pakampwil akat kuyiking aom. Muvu ni muvu, antu akat kuya kutal Lily Dale, musumb wa kwingangel kwa Ngand ya New York, mu États-Unis, wijikena mulong wa uvud upandakena wa in yipong yadinga kwinikwa. Angendj achingejin anch akutwish kwambamb ni anamakwau ap arund nau afilal ni kutambul ukwash wau.
Pa mangand mawonsu, chitiyij chakwel anch antu afila akutwish kuyikwash aom chidandamedin kwikalaku. Yom ik ukongina? Pamwing ap akulejap kal chitiyij mud chinech ap udi pamwing ni antu itiyijina nakash chitong chinech. Choviken kusu kuyivurik akatish netu afila kal. Mwin yipong wakana kuwanyish maswir minam. Mband umwing mwin yipong walonda mu gazet Time anch ndond ya muspiritu “yidingaku anch wasot ukwash.” Ov, chinech chidi chakin? Ov, antu afila akutwish chakin kamu kuyikwash aom? Chakul chovikena swang cha Bibil chikutwish kukushimokish.
Ov, Afu Ashiching Ndond Kanang?
Bibil urumburil mwikadil wa afu mu mazu maswapela, maziyila kutesh. Shinshikin yilondila Mulej 9:5 (MN): “Mulong antu aom ij anch, kwisudiel tukez kafa, pakwez antu afu kijap chom, awiy kakwetap kand difut. awiy ayivuramedin kal.” Ov, chitwishikin kud afu kwikal nich yovil? Verse wa 6 (MN) wakwil anch: “Rukat rau, ni kukis kwau, ni maku mau, yawonsu yafil kal nau pamwing. Awiy kakutwishap kand kusal chom pa mangand.” Shinshikin kand, verse 10 wa shapitre ndiy umwing, ulondin anch ‘ku Shéol kuukuya kwikiling midimu, ap yitongijok, ap manangu.’ Dizu dia Hebereu “Sheol” disadidilau pinap dirumburikin nzay yijikiningau “antu.” Chipwitina kand manangu chidi anch, dizu “Hadès,” dia Grek disikena ni dizu dined, adisadidil mu Mifund chakwel kulejan kwayay Yesu Kristu pa chisu chafay.—Midimu 2:31.
Yesu wayikwasha antu avud pandingay mwom, pakwez wading wij anch ukez kafa. Ov, wading uchingejin anch ukez kudandamen kutwish kuyikwash antu pachisu chadingay mwinzay? Bwat kwau. Wisikesha rufu rading ni kumushejin piswimp mud chirung cha uchuku chakad kutwishik kusal mudim. (Yohan 9:4) Yesu wading wij anch anch antu kadap aom, ‘afil.’—Isay 26:14.
Yesu wasadila kand kwisikesh kuletin chitongijok chawiy chimwing piur pa rufu. Pafay murund nend Lazar, Yesu wafanikesha rufu ni tul. (Yohan 11:11-13) Tukatap kumuchingejin muntu ulela tul chakwel atukwasha, ov, kimwauyap? Muntu ulela tul kijap chom ap chimwing, kakutwishap kumukwash muntu ap umwing.
Ov, Mupim Ukatap Kufang?
Antu avud afundishining anch mupim udi chom chakad kumekanang chakad kufang. Bibil ulejen chom chishalijadina. Mukand wakusambish wa Bibil, Disambishil, utwijikishin patok mupin. Disambishil 2:7 dilondin anch patangau muntu wa kusambish “muntu weza kwikal mupim mwom.” Muntu, amwinend, udi mupim; anam ni awiy adi mipim. (Disambishil 1:20-25, NW) Chawiy lel, choviken patok anch, anch muntu ap nnam wafa, mupim ukat kufa. Bibil ukasikeshidin chinech.—Ezekiel 18:4.
Pakwez, amwing akutwish kwipul anch, ‘Nchik lel piur pa jinsangu jivud ja antu akata kwambamb ni afu, kutesh mazu mau, ap kuyiman?’ Jinsangu mudi jinej ajisambidin ndond jawonsu jivud pa mangand. Jinsangu jinej jiyinkishin richingej antu ashadishina mukatish nau ap afishina murund nau, jiyibachikin avud kukimb mwin chipong ulondina anch ukutwish kwambamb ni mufu.
Ov jinsangu mud jinej jidi jakin? Anch mwawiy, ov, chinech chikwikalap chinyim ni yilondilay Bibil? Yesu Kristu walondin anch dizu dia Nzamb didi uyakin. (Yohan 17:17) Uyakin kiukatap kulik kwovijan awinau. Chakin, Bibil ukwet umutakel piur pa mutapu tufanyidina kuyiman antu alondina anch afu akutwish kuyikwash aom. Bibil utulejin piur pa muntu umwing wapakisha kukimb ukwash wa afu. Kutang kuwamp kwa rusangu riner kukez kutujingunin uyakin.
Mwant Wasota Ukwash wa Afu
Njit ajirishina kwingangel kwa Isarel. Mwant Saul ni amasalay end ova wom wa amasalay a in Filistin. Payay Saul kutal chibeng cha in Filistin, “muchim wend wazalizala nakash.” Pa chinech mu want wend, Saul wading walika kal difukwil diakin. Mudi chibudikin, Yehova kakulap ku malembil mend. Kwisu kwafanyinay Saul kukarumukin mulong wa kukimb ukwash? Samwel muprofet wa Nzamb wadinga wafil kal.—1 Samuel 28:3, 5, 6, MN.
Saul wakimba umutakel wa mwin kupong ku Endor. Wamwita mwin kupong anch “ntazukinay Samwel” wafila kal. Mwin chipong watazuka ni wamekan. “Samwel” winou wamuleja Saul anch in filistin akuwin njit ni anch Saul ni mwanend akufa mwi njit. (1 Samuel 28:7-19, MN) Ov, winou wading chakin kamu Samwel wachirika kudiokal ku rufu?
Tongijokin piur pa chinech. Bibil ulondin anch ku rufu muntu ukat “kuchirik ku mavu” ni anch “manangu mau makupwa.” (Kuseng 146:4) Awonsu aad Saul ni Samwel ading ij anch Nzamb ufishin nich kwambamb ni in yipong. Mulong, Saul pakusambish watakela mu kuyopat mwi ngand in kusadil aspiritu ayimp!—In levi 19:31.
Tongijokina pa mulong winou. Anch Samwel mwin kushinshaman wadinga mwom mu spiritu, ov, wela kujip chijil cha Nzamb ni kusal urund ni mwin chipong chakwel asankanijana ni Saul? Yehova walika kwambamb ni Saul. Ov, mwin chipong wela kumubachik Nzamb mwin Dikand Diawonsu ambamba nenday Saul kusutil Samwel wafila kal? Bwat. Chimeken patok anch, “Samwel” winou kadingap muprofef ushinshamena wa Nzamb mu mulad kanang. Wading spiritu —chilembil muyimp walondanga kwikal Samwel wafila kal.
Ayilembil adi angel abwambwila winyikel wa Nzamb kwinsambishil kwa rusangu ra muntu. (Disambishil 6:1-4; Yuda 6) Ayilembil inay akutwish kuyishinshikin antu padiau ni mwom, ij mutapu ukatay kulond, kutal ni kusal muntu ni muntu. Akasikeshin chitongijok chakwel anch yilondilay Bibil yidi ya makasu. Chitukashimwishinap patubabeshinay Bibil kulik kwikal ni urund ni aspiritu inay akweta usu! (Kuvurik Yijil 18:10-12) Aspiritu inay ayimp asadil ni nlel unou.
Katat tukutwish kushinshikin mulong wak antu avud alondining anch akatish nau afila kal “ateshin” ap “amen”. Ap anch kumekan kwa mutapu winou akutwish mu yisu yimwing kukuman kwa ukwash, aspiritu ayimp asotining ching kuyidimb antu.b (Efes 6:12) Tongin kand pa chinech: Yehova udi Nzamb mwin rukat utwakamidina. Anch afu ashiching mwi ndond kanang ni akutwish kuyikwash arund nau ni majuku mau, ov, ing Sakatang wetu mwin rukat welang kutukoj urund mud winou ni kulond anch ‘utakanen’? Chakin anch bwat! (1 Pita 5:7) Chawiy lel, ov, kudi musul ukwau wakin wa ukwash?
Ukwash Wakashinsh kud Aom ni Afu
Twatesh kal kusutil yom yisambedilaku anch afu kakwetap usu wa kuyikwash aom. Chikwau kand, kusal usu chakwel kusot ukwash wa afu kuding kuyimp ni kwa chamwamu; kudi kwa ubaj ujim nakash, mulong kukat kujip chijil cha Nzamb ni kutekan mu ubaj wa kwikal ayikedilau kud ayilembil.
Bibil utulejin Musul upandakena kuwap wa ukwash—Sakatang wetu, Yehova. Ukutukwol ku rufu arinau. (Kuseng 33:19, 20) Nlel, udi tayad mulong wa kutukwash. Chawiy lel upanin richingej rakin, kangal mudi richingej ra makasu ra in yipong.
Tamba, wajimbulangau kwisambishil, wileja amwinend kushalijan kudia pakach pa chitiyij cha makasu chilejenau in yipong ni uyakin utulejinay Yehova. In yipong alonda anch anch kapaninap ya kupesh kud angaken afila kal, ukukangany examen. Tamba wadi wasambishin kal kwilej Bibil ni Atuman a Yehova. Wading wilejin kal piur pa mwikadil wakin wa afu ni musul kand uyimp wa awiy akata kulond anch awiy angak afila kal. Chikalap nchik kumubachik nakash kud makwend chakwel akimba ukwash wa mwin chipong, Tamba walika, wamuleja anch, “Anch nakangany, nikez kuchirikin ni usu muvu ukweza.”
Chibudikin ik chikalaku? Wapwisha wakusambish examen! Makwend washimoka, washadish ritiy mudiau in yipong, ni kakatap kand kwambambin piur pa ya kupesh ya mutapu winou. Tamba wileja anch Yehovah utubabeshin anch twipuka “kuyitazuk afu mulong wa kuyikwash aom.” (Isay 8:19, MN) Dilejan dia Bibil dia mwinkin Tamba kashinsh anch ang wasanger mu kulondul chijil cha Nzamb, ukutwish.—Kuseng 1:1-3.
Pakwez, chidi nchik piur pa akatish netu twashadisha kal? Ov, kudi ruchingej mulong wau? Mu kuwejinaku kutukwash etu tudia aom, Yehova wakana kuyikwash awiy adia mwin Nzay. Kupwa kwa kurumburil anch afu kakutwishap kukwashan, shinshikin yilejenay muprofet Isay mu shapitre wa 26, verse wa 19: “Afu ey akez kikal aom kand. Akez kalank ni kutupul disok dia musangar, en ushichanya mu rufunfut!” Uprofet ulondin kand anch “Antu afila kal akad usu” akuchirikin kand ku mwom.
Tongijokin pa chinech! Tutikit ni tutikit twa antu akad usu alela mwi nzay akez kachirikin ku mwom! Chakin kamu, Bibil ulejen patok anch Yehova ‘uswiridin’ kuyinkish afila mwom. (Yob 14:14, 15) Ov kushilamu kwinoku kumeken kuwapina ni kwakin? Yesu Kristu wading nich kashinsh nakash piur pa ruchingej riner chawiy charumburilay piur pa afu mud adi aom ku mes ma Yehova.—Luka 20:37, 38.
Ov usotil kwikal nich ritiy riner?c Dandamen kwilej ronganyin rakin ridia mu Bibil. Piwilejina, ukwikal nich kashinsh anch Yehova ukutwish kuyikwash aom ni afu ni anch kushilamu kwend kudi kwau ‘kwa kushinshaman ni kwa kin.’—Kuburik 21:4, 5.
[Mazu madia kwishin kwa paj]
a Majin amaswimpin.
b Mulong wa kutambul jinsangu jivud pa mutu wa mulong winou, tal broshir Aspiritu a Afu—Ov Akutwish Kukukwash Ey ap Kukusal Nayimp? Ov chakin Adiku? Wapalangeshau kud Atuman a Yehova.
c Mulong wa jinsangu jivud piur kushilamu kwa Bibil piur pa divumbuk, tal shapitre wa 7 wa buku Chom ik Chakin Kamu Chifundishinay Bibil? Wapalangeshau kud Atuman a Yehova.
[Dizu dirumburila chipich chidia pa paj wa 11]
Choviken kusu kuyivurik akatish netu afila kal
[Chipich chidia pa paj wa 12]
Ov, muprofet Samwel wachirika kudiokal ku rufu ni kwambamb nend Mwant Saul?