Ukwash wa in Kupesh a Mwant Kudi Antu Awonsu
“En udiany muchid watonday Nzamb, udiany chisak cha in kupesh a Mwant Nzamb, udiany muchid utumbila, udiany kand antu a Nzamb a pa kampwil.” —1 PITA 2:9.
1. Ov, mulong wa “yakudia ya Mwant” ayitazukin kand anch Chivurikish, ni rutong rend ridi risu?
UREL wa 14 Nisan mu muvu wa 33 C.C., Yesu Kristu ni atwimbuy end 12 asala Musambu wa Kusut kwa Yehova kapamp ka nsudiel. Pabudikay Yudas Isakariot, muntu wakad kushinshaman, Yesu wasala musambu windjing, watazukau anch: “yakudia ya Mwant.” (1 Kor. 11:20, TMK) Mulong Yesu walonda tupamp tusatu anch: “Usadilany mu kwinvurik am,” wijiken kand mudi Chivurikish, chivurikish cha Kristu kukasikeshina pa rufu rend. (1 Kor. 11:24, 25, TMK) Mu kuziyil ku chijil chinech, Atuman a Yehova pa mangand mawonsu asadiling musambu wa pa muvu wa Chivurikish. Mu muvu wa 2012, 14 Nisan wa kalandriye wa Bibil ukusambish pa kwandam kwa muten pa dichuku dia Diakanying, Ndol 5.
2. Chom ik chalonday Yesu piur pa yijingidij yasadilay?
2 Mwin kwilej Luka wafunda mu wiswimp mu maverse maad piur pa yom yasalay ni yalonday Yesu chisu chinech anch: “Chawiy ndiy wanona kand dibot, wamujikitish Nzamb, chad wadiumbwol, wayinkish, walond anch: ‘Winou wawiy mujimbu wam wapanau kal mulong wenen. Ukez kusalangany mwamu mulong wa kwinvurik am.’ Chawiy chimwing kand, chapwishau yakudia, ndiy wayinkisha rupas, walond anch: ‘Rupas riner rawiy manswik masu ma Nzamb, makasikeshinau nich mash mam, madjishinau mulong wenen.’” (Luka 22:19, 20) Mutapu ik wateshau atwimbuy mazu minam?
3. Ov, mutapu ik wateshau atwimbuy kurumburik kwa yijingidij?
3 Chadingau in Yuda, atwimbuy ading ij nawamp piur pa yakupesh ya anam yadingau ni kumupa Nzamb kudi in kupesh mu Tempel mu Yerusalem. Yakupesh mudi yiney ading ni kuyipan mulong wa kutambul kwitiyik kwa Yehova, ni yivud ayisadila mud chijingidij cha kubwik chitil. (Lev. 1:4; 22:17-29) Chawiy chasala anch atwimbuy atesha chalonday Yesu anch mujimbu wend ni mash akez ‘kuyipan ni kuyidjish mulong wenen,’ chirumburikin anch ndiy wafanyidina kupan mwom wend uwanyidina mudi chakupesh. Chikwikala chakupesh chifanyidina kupandakanamu cha anam.
4. Chom ik chasotay Yesu kulond palejanay anch: “Rupas riner rawiy manswik masu ma Nzamb, makasikeshinau nich mash mam”?
4 Ov, chidi nchik piur pa mazu ma Yesu malondila anch “Rupas riner rawiy manswik masu ma Nzamb, makasikeshinau nich mash mam”? Atwimbuy ading ij uprofet piur pa manswik, wafundau mu Jeremiy 31:31-33. (Tang.) Mazu ma Yesu mamekesha anch katat wasambish kal manswik masu minam, makuswinkana manswik ma Chijil maswikay Yehova nich Isarel kusutil kudiay Moses. Ov, manswik minam maad movijadin ndond ik?
5. Ov, manswik ma Chijil mapana ruchingej ik kudi in Isarel?
5 Mwaning, rutong ram rading rovijadina nakash. Patekay manswik ma Chijil, Yehova wayileja in muchidi anch: “Anch en wez waziyilany ku dizu diam ni kulam manswik mam, en ukez kwikalany amam pakach pa antu awonsu, mulong divu diawonsu didi diamam. En ukez kwikalany want wa in kupesh ni muchid utumbila kudi am.” (Kub. 19:5, 6) Ov, mazu minam mading marumburikin chom ik kudi in Isarel?
KUSHILAMU KWA IN KUPESH A MWANT
6. Ov, manswik ma Chijil mikala kuwejinaku ku kujimb mulong wa kushilamu ik?
6 In Isarel atesha kurumburik kwa dizu “manswik,” mulong Yehova waswika manswik makash ma mutapu winou ni angakau Nowa ni Aburaham. (Dis. 6:18; 9:8-17; 15:18; 17:1-9) Mudi chikunku cha manswik mend nenday Aburaham, Yehova wamukana anch: “Ku a majuku mey kwawiy kukez kuyukila michid yawonsu ya pansh.” (Dis. 22:18) Manswik ma Chijil mading mawejidinaku ku kujimb kwa kushilamu kwinoku. Pa dishin diam, Isarel wela kwikal pakampwil wenday Yehova “pakach pa antu awonsu.” Ov, mulong wa rutong ik? Chakwel ‘kwikal kudiay Yehova want wa in kupesh.’
7. Ov, mazu “want wa in kupesh” mading marumburikin ik?
7 In Isarel ading ij nawamp ant ni in kupesh, pakwez ching kusu nshakur Melkizedek ndiy wasala midimu yiney yaad pa chisu chawiy chimwing nich kwitiyik kwa Yehova. (Dis. 14:18) Katat Yehova wawinkisha muchid mutapu wa kubudish “want wa in kupesh.” Mudi kamu mutapu yalejanau kwinyim oku mifund yapepidilau, chinech chirumburikin anch kudi chisu cha kupan in kupesh a Mwant, ant akeza kwikal kand in kupesh.—1 Pita 2:9.
8. Mwin kupesh utondinay Nzamb wading usadil mudimu ik?
8 Chakin kamu, mwant ni anyikel. Pakwez mwing kupesh wading ni kusalang chom ik? Hebereu 5:1 urumburil anch: “Mwin kupesh mujim mwawonsu akat kumutond pakach pa antu, chad akat kumwinkish mudimu wa kumusadil Nzamb mulong wa antu. Ndiy ukwet mudimu wa kupan milambu ni yakupesh ya kulikishin yitil.” Chawiy lel mwin kupesh utekinau kudi Yehova usadil pantaliken ni yitil ya antu kurutu kwa Nzamb kusutil ku yakupesh yading yitinau, kwilembil kudiay Ndiy mulong wau. Ku mutambu ukwau, mwin kupesh wading kand ni kusal mulong wa Yehova kurutu kwa antu, kuyifundish chijil cha Nzamb. (Lev. 10:8-11; Mal. 2:7) Mu mutapu winou, mwin kupesh utekinay Nzamb wading ni kusal mulong wa kuchakwish antu ni Nzamb.
9. (a) Ov, mutapu ik in Isarel ela kujingunin kushilamu kwa kulet “want wa in kupesh”? (b) Ov, mulong wak Yehova wateka win kupesh mu Isarel? (c) Chom ik chayikangesha in Isarel kupan “want wa in kupesh” mwishin mwa manswik ma Chijil?
9 Chawiy lel, manswik ma Chijil mayinkisha in Isarel mutapu wa kubudish in kupesh a Mwant mulong wa “antu [akwau] awonsu.” Pakwez ruchingej riner ramushena ritin kusal chom kanang, anch: “Anch en wez waziyilany dizu diam ni kulam manswik mam.” Ov, in Isarel ‘amuziyila Yehova’? Mwaning, mu chilik kanang. Ov, asala mwamu mu mutapu uwanyidina? Bwat kwau. (Rom 3:19, 20) Mulong wa diyingishil dined, Yehova wateka pa chisu chawiy chimwing win kupesh mu Isarel, waurikina ni want win wawonsu, chakwel kupan yakupesh ya anam mulong wa yitil yisadilau kamu in Isarel. (Lev. 4:1–6:7) Mu yitil yiney mwading ni yitil ya in kupesh ayinau. (Heb. 5:1-3; 8:3) Yehova witiya yakupesh mudi yiney, pakwez yatwishap kufut mu mutapu wisikena mulong wa chitil cha in kuyipan. Win kupesh wading mwinshin mwa manswik ma Chijil welap kuchakwish sens ap kuyitek in Isarel akashinsh mu urund ni Nzamb. Mudi kamu mwafunday kambuy Paul anch: “Chikasiken kamu mash ma amakwal a angomb ni ma amakwal a ampemb kudiosh yitil.” (Heb. 10:1-4) Mulong wa kujiril kwau kwa Chijil, in Isarel ayindama chakin kamu. (Gal. 3:10) Awiy kelap kusal mu mangand mudi in kupesh a Mwant mu mikadil yiney.
10. Manswik ma chijil mading masadila rutong ik?
10 Ov, kushilamu kwa Yehova kwa kwel anch ndiy ukez kuyinkish “want wa in kupesh” kwading kwakad usey? Bwat kwau. Anch apakisha chakin kamu kuziyil, awiy ela kwikal nich chisend chinech—pakwez kelap kwikal mwamu mwishin mwa Chijil. Ov, mulong wak bwat? (Tang Galatia 3:19-25.) Mulong awiy akasikesha kushishaman kuchilondul, Chijil chading nich chibudikin cha kulam difukwil dishitwila. Chinech chasala anch in Yuda ijika yitil yau ni kuswir kwa chakupesh chijim kupandakanamu chadingay ni kulambul mwin kupesh mujim. Chading kalam uyitwadila kudiay Kristu, ap Mesia, chijiken chirumburikina “Uzizidilau Many.” Pakwez, pakwezay Mesia, ukusambish manswik masu masambelau kulejan kudi Jeremiy. Antu amwitiya Kristu ayitazuka chakwel inunga ku manswik masu ni akwikal chakin kamu “want wa in kupesh.” El tushinshikina mutapu ik.
MANSWIK MASU MABUDISHA IN KUPESH A MWANT
11. Mutapu ik washikenay Yesu ku kwikal mufulandal wa in kupesh Mwant?
11 Mu muvu wa 29 C.C., Mesia washika, ndiy kamu Yesu wa ku Nazaret. Wading nich chimbu cha mivu piswimp ni 30, wipana amwinend chakwel asala rusot ra pakampwil ra Yehova mulong wendend, wamekesha chinech kusutil ku dibatish mu mem. Yehova wamwitiyija anch “Mwanam unikatila nakash,” wamuzizila, kangal nich many, pakwez nich mwiku utumbila. (Mat. 3:13-17; Mid. 10:38) Kuzizil kwinoku kwamusala pakampwil kwikal Mwin Kupesh Mujim mulong wa antu itiyijina a mu dijuku diakabuj dia antu ni kwikal Mwant wau wa machuku ma kurutu. (Heb. 1:8, 9; 5:5, 6) Wikala mufulandal wa in kupesh a Mwant akin.
12. Ov, chom ik chatwisha chakupesh cha Yesu kusal?
12 Chidiay Mwin Kupesh Mujim, ov, chakupesh ik chalambulay Yesu chikutwisha kubwik rawonsu chitil chaswanau antu itiyijina? Mudi kamu mwalejanay pasalay musambu wa Chivurikish cha rufu rend, chakupesh chading mwom wend uwanyidina. (Tang Hebereu 9:11, 12.) Kusambish pa chisu cha dibatish diend mu muvu wa 29 C.C., Yesu, mudi Mwin Kupesh Mujim, wajijamana mu yoziu ni kulejan kushik ni pa chisu cha rufu rend. (Heb. 4:15; 5:7-10) Kupwa kwa kuvumbuk, waya mwiur wapana usey wa chakupesh chend kudiay Yehova amwinend. (Heb. 9:24) Kupwa, Yesu watwisha kuyilondil antu in kwijidish ritiy mu yakupesh yend kudiay Yehova ni kuyikwash chakwel amusadila Nzamb nich chitongijok cha mwom wa chikupu. (Heb. 7:25) Chakupesh chend chamekesha kand uyakin wa manswik masu.—Heb. 8:6; 9:15.
13. Antu atazukau kwikal mu manswik masu ading nich ruchingej ik?
13 Antu atazukau kwikal mu manswik masu niyawiy afanyidina kwikal azizidilau nich mwiku utumbila. (2 Kor. 1:21) In Yuda ashinshamena ni Akamichid ayiwejinaku. (Efes 3:5, 6) Antu adinga mu manswik masu adinga nich ruchingej ik? Chakusambish, akutambul dilikishin diakin dia yitil yau. Yehova wasambela kulond anch: “Am nikez kayilikishin yitil yau, kinikez kavurikap kand kuyip kwau.” (Jer. 31:34) Nich kuyilikishin yitil yau, akez kwikal mu mwikadil wa kwikal “want wa in kupesh.” Payilejay in Kristu azizidilau many, Pita wafunda anch: “En udiany muchid watonday Nzamb, udiany chisak cha in kupesh a Mwant Nzamb, udiany muchid utumbila, udiany kand antu a Nzamb a pa kampwil. Ndiy wakutondanya en chakwel ukutwishany kurumburil yisalijok yikwamushena ya Nzamb, ndiy kamu wakutazukanya en kudiokal mu mididim, wandamany mu chimunyik chend chikwamushena.” (1 Pita 2:9) Pita ujimbwil pinap mazu ma Yehova mayilejay in Isarel patekay Chijil ni kumasadil pantaliken ni in Kristu mu manswik masu.—Kub. 19:5, 6.
IN KUPESH A MWANT ALETIN YIYUKISH KUDI ANTU AWONSU
14. Ov, kwisu kukezau kusadil in kupesh a Mwant?
14 Ov, kwisu kukezau kusadil antu adia mu manswik masu? Chakusambish, pa divu, pakezau, mudi chisak, kusal mudimu wa in kupesh, antimesh a Yehova kudi antu kusutil ku ‘kurumburilang yisalijok yikwamushena ya Nzamb’ ni kupan yakudia ya muspiritu. (Mat. 24:45; 1 Pita 2:4, 5) Kupwa kwa rufu rau ni kuvumbuk, akez kusal mudimu pamwing ni Kristu mwiur mud ant ni in kupesh, akusal sens midimu yiney yawonsu yaad. (Luka 22:29; 1 Pita 1:3-5; Kub. 1:6) Mulong wa kumekesh uyakin wa chom chinech, kambuy Yohan wamana mu chilat uvud kanang wa yitang ya muspiritu piswimp ni ditand dia Yehova mwiur. Mu “muminy usu” umuwangidilau “Mwan a Mukoku,” alondil anch: “Ku mash mey ey wayikwola antu kwikal antu a Nzamb. Wayikwolap antu amwing a michid yawonsu, ni antu a jindim jawonsu, ni a majuku mawonsu, ni a mangand mawonsu. Ndiy wayikadish kwikal want wa in kupesh mulong wa kumusadil Nzamb, chad awiy akez kuyikel pa mangand.” (Kuj. 5:8-10) Mu chilat chend chamanay, Yohan walonda piur pa anyikel inay anch: “Akwikal in kupesh a Nzamb ni a Kristu, chad akez kuyikel pamwing nend Kristu mivu kanan.” (Kuj. 20:6) Pamwing ni Kristu, akusal chakwel in kupesh a Mwant ayikwasha antu awonsu.
15, 16. Yiyukish ik yikuletau kudi in kupesh a Mwant kudi antu?
15 Ov, chiyukish ik chikezau kuyiletin antu kudi yidi 144 000 pa divu? Kujingunik shapitre wa 21 uyilejen mud musumb wa mwiur, Yerusalem Musu, utazukinau anch “mband wa Mwan a Mukoku.” (Kuj. 21:9) Verse wa 2 kushik ku wa 4, (TMK) malondil anch: “Naman kand musumb utumbila, Yerusalem musu, uchirikin mwiur kudi Nzamb, amurijekin mudi ngachik uyila kudi mfumwend. Nov dizu dijim diabudik mwi nkwas dialond anch: Talany, mwinkand wa Nzamb udi nau antu, ukez kasok nau, awiy akez kwikal antwend, ni Nzamb amwinend ukez kikal nau, ukez kikal Nzamb wau. Ndiy ukez kayikuswol mansoj mawonsu ku mes kwau; kukez kikalip kand rufu; ap kukez kikalip kand madil, ap kushikok kudil, ap kusansan, kwamwamu kand; mulong yom yikuru yasutil kal.” Yiyukish yijim mudi ik! Kushesh kwa rufu kukudiosh mulong wa kusambish wa mansoj, kushikok kudil, madil, ni kusansan. Chikurumburik kuyishikij antu ashinshamena ku kuwanyin, kuyichakwish rawonsu nenday Nzamb.
16 Mu kurumburil kukwau kwa yiyukish yikuleta in kupesh a Mwant inay, Kujingunik 22:1, 2, ulondin anch: “Chad muruu wa mwiur wanleja wit wa mem ma mwom, mamakena mudi matalital, mading ni kubudik ku ditand dia Nzamb ni dia Mwan a Mukoku. Mem masutanga pakach pa mukombil wa mu musumb. Mutond wa mwom wading uminyin ushad ni ushad wa wit, wading ni kusong mabuj tupamp dikum ni twaad pa muvu, wasonganga mabuj ngond ni ngond. Mayij ma mutond winou mading mwon wa kuyok nich in michid.” Nich yom yiney ya chijingidij, “michid,” ap yisak ya majuku, yikez kuyerik ku kuburen kuwanyin kwaswanau kud Adam. Chakin kamu, ‘yom yikur yikez kamekanap kand.’
IN KUPESH A MWANT AWANYISHIN MUDIMU WAU
17. Yom ik yikeza kuwanyish in kupesh a Mwant kwinsudiel?
17 Piswimp ni kwinsudiel kwa mivu 1000 ya mudimu wa ukwash, want wa in kupesh ukez kushikij antu akuyikelau pa mangand ku kuwanyin. Chidiay Mwin Kupesh Mujim ni Mwant, Kristu ukumulej Yehova kurijek kwa rawonsu kwa dijuku dia antu. (Tang 1 Korint 15:22-26.) In kupesh a Mwant akez kuwanyish sens rutong rau.
18. Kupwa kwa in kupesh a Mwant kupwish mudimu wau, mutapu ik ukezay Yehova kuyisadil ambay nend Kristu?
18 Kupwa kwa chinech, ov, mutapu ik ukezay Yehova kuyisadil ambay nend a Kristu inay ayukishinau nakash? Kulondulijan ni Kujingunik 22:5, “awiy akez kuyikel chikupu ni chikupu.” Ov, akuyikel anany? Bibil kalejenap. Pakwez mulad wa mwom ukwetau ni ronganyin rau mu kukwash mangand makad kuwanyin yikez kuyinkish ndond yijim mwi ntong ja Yehova chikupu.
19. Ov, chom ik chikezau kuvurik antu pakezau kukumangan ku Chivurikish?
19 Pitukeza kukumangan ku musambu wa Chivurikish cha rufu ra Yesu diakanying, Ndol 5, 2012, tukez kuvurik malejan minam ma Bibil. Atushal akemp a in Kristu azizidilau many achidia pa divu akez kadia yijingidij ya dibot diakad chivish ni nviny yisuz, akez kumekesh anch adi mu manswik masu. Yijingidij yiney ya chakupesh cha Kristu yikez kuyivurish chisend chau chijim ni mudimu wau mu rutong ra chikupu ra Nzamb. Etwawonsu tukumanganany nich musangar ukash mulong wa ditenchik dia Nzamb dia in kupesh a Mwant chakwel antu awonsu ataninamu ukwash.
OV, UKUTWISH KURUMBURIL?
․․․․․
Ov, chisu ik chashilaumu in kupesh a Mwant kapamp ka kusambish?
․․․․․
Ov, mutapu ik manswik masu mabudishina in kupesh a Mwant?
․․․․․
Ov, yiyukish ik yikezau antu kutaninamu kusutil ku in kupesh a Mwant?
[Chipich chidia pa paj wa 31]
In kupesh a Mwant akez kulet yiyukish ya chikupu kudi antu