Mareferans ma Mudimu ni Mashakamin ma In Kristu Mukand wa Chikumangan
NGOND WA 10 RUBING RA 7-13
YOM YA USEY YIDIA MU DIZU DIA NZAMB | JAKOBU 3-5
“Mekesh Manangu Madiokila Mwiur”
Ov, Umekeshining mu Mwom Wey “Manangu Madiokila Mwiur”?
9 “Madi zwang.” Kwikal zwang kurumburikin kwikal wakad kwijond mukach ap pol. Ap anch Bibil ujimbwiling manangu pamwing ni muchim, pakwez manangu ma mwiur makutwishap kwandam mu muchim ukweta yitongijok, maku, ni yibachikin yijondila. (Jinswir 2:10; Mateu 15:19, 20) Pakwez, anch muchim wetu udi zwang—ap anch tudi antu akad kuwanyin—tukutwish ‘kudiokal ku kuyip, ni kusal uwamp.’ (Kuseng 37:27; Jinswir 3:7) Chawiy chasala anch Jakobu ateka kwikal zwang pa ndond ya kusambish mudi mwikadil wa manangu. Chawiy lel, anch tudiap zwang mu manangu ni muspiritu, ov, mutapu ik tukutwisha kumekesh chakin kamu mikadil yikwau ya manangu ma mwiur?
10 “Makwet chisambu.” Manangu ma mwiur makat kutubachik ku kwikal ni chisambu, chidia dibuj dia Nzamb dia mu spiritu. (Galatia 5:22) Tukwikasikesh chakwel twipuka kuyipish ‘chisambu chitukasina’ chiyitekina antu a Yehova pamwing. (Efes 4:3) Tusadining kand usu wetu wawonsu mulong wa kuchirish chisambu chinech anch chakangany kwikalaku. Mulong wak chidi cha usey? Mulong Bibil ulejen anch: “Shakamany mu chisambu. Chad Nzamb wa rukat ukata kupan chisambu chend ukwikal ni yenen.” (2 Korint 13:11) Anch twadandamen kushakam mu chisambu, Nzamb wa chisambu ukez kwikal niyetwetu. Mutapu tushakamina ni ambay netu in kwifukwil ukwet usu nakash piur pa urund wetu ni Yehova. Ov, mutapu ik tukutwisha kumekesh anch tukatin chisambu? Shinshikin chilakej chinech.
Ov, Umekeshining mu Mwom Wey “Manangu Madiokila Mwiur”?
12“Kubangin.” Ov, chirumburikin ik kubangin? Kukwatijan ni in kwilej Bibil amwing, dizu dia Grek diakarumunau anch ‘kubangin’ mu Jakobu 3:17 dikasiken kudikarumun. In kukarumun amwing asadina mazu mudi “uwamp,” “ushimpishina muchim,” ni “mwin kuyibangin akwau.” Mazu mamwing ma kwishin ma Traduction du monde nouveau mamekeshin anch dizu dined dirumburikin anch “kubangin.” Ov, mutapu ik tukutwisha kumekesh anch mulad winou wa manangu ma mwiur usadil mu mwom wetu?
Ov, Umekeshining mu Mwom Wey “Manangu Madiokila Mwiur”?
14 ‘Kuziyil.’ Dizu dia Grek diakarumunau anch ‘kuziyil’ didiap ndond yikwau mu Mikand ya Grek ya win Kristu. Kukwatijan nich mwin kwilej Bibil umwing, dizu dined “akat kudisadilang mulong wa kukand kwa amasalay.” Dikwet chitongijok cha “kwikal uswapela kutesh’ ni “kwikal muntu uziyidila.” Muntu utakedilau kudi manangu ma mwiur udi tayad ku kuziyil ku yom yilejenay Bibil. Kadiap muntu wijikena mudi muntu wimedina kusu pa mipak yend ni ulikina kutesh yiyul yakad kukwatijan ni yitongijok yend. Pakwez, ukat kukarumuk anch amulej kusutil ku Mukand wa Nzamb anch warumbukang ap widimbang. Ov, mwawiy mukwijau kudi antu akwau?
“Mizwil Nich Riy ni Yisalijok Yiwamp”
15 “Mizwil nich riy ni yisalijok yiwamp.” Riy chidi chom chimwing cha usey nakash cha manangu ma mwiur, mulong alondin anch manangu minam “mizwil nich riy.” Mu verse winou ajimbwil “riy” ni “yisalijok yiwamp” pamwing. Chidi chom chiwamp, mulong mu Bibil, riy rimekeshining yisu yivud kuyibangin antu akwau, rusot ra kumekesh yisalijok yiwamp nakash. Buku umwing urumburil riy anch “ridi rineng rikatay muntu kwov mulong wa mar ma muntu mukwau ni usu usadinay mulong wa kumukwash.” Chinech chimekeshin anch, manangu ma mwiur madiap matalela ap ma kutongin kusu mu manangu. Pakwez, madi ma chirungul, ma kashinsh ni madiokila mu muchim. Ov, mutapu ik tukutwisha kumekesh anch tukwet riy?
Ov, Umekeshining mu Mwom Wey “Manangu Madiokila Mwiur”?
18 “Wakad kasolikany ap rubabek.” Manangu ma Nzamb makwetingap katond ka chikit ap chibud cha wan a ngand. Muntu utakedilau nich manangu minam ukat kwikasikesh kwipuk yibachikin yawonsu ya kumekesh katond. (Jakobu 2:9) Tukutwishap kumusadin muntu umwing uwamp kuyipandakamu akwau mulong wa shikol jend ja piur, mulong ukwet nfalang jivud ap mulong wa chisend chikwetay mu chikumangen; tukutwishap kuyisend pakad usey ambay netu akaritiy, ap anch kadiap ampich. Anch Yehova washiken ku kuyimekeshin rukat rend, chinech chimekeshin anch tufanyidin niyetu kuyimekeshin rukat retu.
19 “[Wakad] rubabek.” Dizu dia Grek diakarumunau anch “rubabek” dikutwish kwisambin piur pa “muntu usengena disengan kampand.” Pasak, in kusengan in Grek ni in Rom adjala mikish yijim padingau ni kusengan. Chawiy lel, dizu dia Grek diasadinau anch “rubabek” disambidina piur pa muntu wading usadidila mukish mu masengan mulong wa kudimban. Mwikadil winou wa manangu ma Nzamb ufanyidin kwikal ni chibachikin pa mutapu tushicha ni ambay netu akaritiy ni mutapu twiyovila piur pau.
Kukimbijol Mapit ma mu Spiritu
w08 15/11 paj 20 par. 6
Manans Majim ma Mukand wa Jakobu ni Mikand ya Pita
4:5—Mufund ik ujimbwilay Jakobu pinap? Kwikil verse wijikena ujimbwilay Jakobu pinap. Pakwez, mazu minam mapepilau chakin kamu mengamidin pa chitongijok chidia mu mifund mudi mu Disambishil 6:5; 8:21; Jinswir 21:10; ni Galatia 5:17.
w97-F 15/11 p. 20-21 par. 8
Ritiy Rukat Kutubachik Kwikal Ashimpishina Muchim ni Kulembil
8 Chidi chitil kumulond nayimp mwanamakwetu mwin Kristu. (Jakobu 4:11, 12) Amwing akat kuyilond nayimp anamakwau in Kristu mulong awiy atongin anch atentamin nakash kuyisutamu akwau ni mulong akatin kwizambwish piur ni kuyishirish akwau. (Kuseng 50:20; Jinswir 3:29) Dizu dia Grek dikarumwinau anch ‘kulond nayimp’ dirumburikin kwikal ni rukuny ni kupan uman wa makasu ap kuwejin yom. Chinech chirumburikin kumurumburish mukadivar nich chisum. Mutapu ik chikwatijadina ni ‘kulond nayimp ni kurumburish chijil cha Nzamb’? Alej a yijil nau Afaris ‘ateka ayinau kuns chijil cha Nzamb’ ni arumburishang kukwatijan ni yijil yau yatekau. (Marko 7:1-13) Chilik chimwing, anch twamurumburish mukadivar wakadau kufish nich kudi Yehova, ov, tukurumburishap ‘chijil cha Nzamb’ ni kusal chitil mu kumekesh anch chijil chinech chiwapinap? Ni anch twayinyinyit ap kuyilond nayimp akadivar netu, tukuwanyishap chijil cha rukat—Rom 13:8-10.
NGOND WA 10 RUBING RA 14-20
YOM YA USEY YIDIA MU DIZU DIA NZAMB | 1 PITA 1-2
“Ufanyidinany Kwikal Atumbila”
w17.02 paj 10 par. 5
Difut Chidi Chom ‘Chiwanyidina’ Chidiokila Kudi Tatuku
5 Mutapu ik tukutwisha kumekesh anch tukatin dijin dia Yehova? Kusutin mwikadil wetu. Yehova witin anch twikal atumbila. (Tang 1 Pita 1:15, 16.) Chinech chirumburikin anch tumwifukwidin ching ndiy ni tumuziyidil ni muchim wetu wawonsu. Ap anch atuzengol, tusadin usu wetu wawonsu wa kushakam kukwatijan ni yom yitufundishinay Yehova. Mu kushakam kukwatijan ni mbil ja Yehova, tupanin katumb mulong wa dijin dend. (Mateu 5:14-16) Tumekeshin anch yijil yend yidi yiwamp ni anch Satan udi mukamakasu. Tudiap antu awanyidina, chawiy tukutwish kurumbuk. Pakwez anch twarumbuk, tukukarumuk ni kusal usu wa kulik kusal yom yikupipeja dijin dia Yehova.—Kuseng 79:9.
Mutapu Tufanyidina Kutond Kwipuwangej
6 Yehova utulejin anch: “Ikalany antu atumbila, mulong am nidi utumbila.” (1 Pita 1:14-16; 2 Pita 3:11) Yehova ukwitiy difukwil dietu ching anch didi ditumbila, ap dishitwila. (Kuvurik Yijil 15:21) Difukwil dietu dikutwishap kwikal dishitwila anch tusadin yom yikisinay Yehova, mudi yom ya masandj, chisum, ap kwambamb nau ayilembil. (Rom 6:12-14; 8:13) Pakwez difukwil dikutwishap kumusangaresh anch twasambish kwipuwangej ni yom mudi yiney. Yom yiney yikutwish kujondish difukwil dietu ni kusal anch Yehova alika kuditiy ni yikutwish kuyipish kamu urund wetu ni Yehova.
Kukimbijol Mapit ma mu Spiritu
w08 15/11 paj 21 par. 10
Manans Majim ma Mukand wa Jakobu ni Mikand ya Pita
1:10-12. Angel akwet impu yikash ya kutal ni kusot kutesh kurumburik kukurikina kwa uyakin wa muspiritu wafundau aprofet a Nzamb a pasak piur pa chikumangen cha Ukristu. Pakwez, yom yiney yeza kovikan nawamp pasambishay Yehova kusal ni chikumangen. (Efes 3:10) Ov, kitufanyidinap kulondul chilakej cha angel ni kusal usu wa kukimbijol mu “yom ya Nzamb yikurikina”?—1 Kor. 2:10.
it-2-F p. 1021 par. 4
Kalam
Kalam Mujim. Pajimbulay Isay 53:6, kambuy Pita mu mukand wa 1 Pita 2:25 walonda anch: “Mudi amikoku ashadikina kal, pakwez katat Nzamb wakuchirishinany kal chakwel umulondulany Kafung, ndiy kand Kalam wa mipim yen.” Kafung ni kalam winou ufanyidin kwikal Yehova Nzamb, mulong antu afundinay Pita mukand wend kapumbukap kulemp ni Yesu Kristu, pakwez, antu inay ayisejisha kudi Yehova Nzamb kusutil Yesu, mulong Yehova ndiy udia Kafung Mujim wa antu end (Kus 23:1; 80:1; Jer 23:3; Eze 34:12) Yehova udi kand kalam ap muntu ukata kusop. (Kus 17:3) Kusop (mu Grek e·pi·sko·peʹ) kukutwish kubombakan ni dizu disadidinau mulong wa kumekesh dirumburish diend dia kufishan nich, mudi diasadika mu mivu chitot ya kusambish C.C. pantaliken ni Yerusalem, wakanganya kujingunin chisu ‘chamusopau’ [mu Grek e·pi·sko·pesʹ].” (Lk 19:44) Ap dizu dined dikutwish kand kwikal ni yibudikin yiwamp ni kutaninamu mudi muchidia kudi antu amutumbishina Nzamb pa dichuku ‘dia kusop kwend [mu Grek e·pi·sko·pesʹ].’—1Pi 2:12.
NGOND WA 10 RUBING RA 21-27
YOM YA USEY YIDIA MU DIZU DIA NZAMB | 1 PITA 3-5
“Disudiel dia Yom Yawonsu Didi Piswimp”
wp13 1/11 paj 7 par. 1
“Babalany, Chakwel Ukutwishany Kulembil”
MUNTU umwing wasala pasak mudimu wa uchuku ulejen anch: “Piswimp ni pamanch chidi chisu chikasikena nakash kushal achila ku mes.” Chimeken anch, antu akwau akata kuchishang uchuku wakabuj akutwish kwitiyij chitongijok chinech. In Kristu a katat arishin nich chikokujol cha mutapu winou mulong wa uchuku ulemp nakash wa ditenchik dined diyimp dia yom dia Satan didia katat pa chisu chimwing chijadina nakash mu rusangu ra muntu. (Rom 13:12) Chikwikal cha ubaj mudi ik kudi etu anch twalal pa chisu chinech chikash! Komb, chidi cha usey ‘kwilam ayinetu’ ni kutesh dibabesh dia mu Mukand wa Nzamb dilejena anch “babalany, chakwel ukutwishany kulembil.”—1 Pita 4:7.
w99-F 15/4 p. 22 par. 3
Mutapu wa Kujingunin ni Kupandakan Kuziy kwa mu Spiritu
Kupwa, tusalany usu wa kulik kuvuramen chiyul cha rukat cha kambuy Pita chilondina anch: ‘Disudiel dia yom yawonsu didi piswimp, chawiy ilamany ayinen, babalany, chakwel ukutwishany kulembil. Piur pa yom yawonsu, ikalany nich rukat rupandakena umwing ni mukwau, mulong rukat rukat kubwik miril ya yitil.’ (1 Pita 4:7, 8) Chiswapel kulik anch kurumbuk kwetu ayinetu ni kwa antu akwau kwandama mu michim ni mu manangu metu ni kwikal diyal dia kwipwakesh. Satan wij nawamp kuziy kwinoku kwa antu. Kwauril antu ni kuyipandakan yidi mitapu yimwing yikatay kusadin. Chawiy, tufanyidina kubwik pakad kulab yitil yiney nich rukat rikurikina kudi umwing ni mukwau ni kulik ‘kumushil Djabul chisu.’—Efes 4:25-27.
Njil Yiwamp ya Kwakan—Yidi ya Usey!
2 Pita wayikasikesha akadivar nend anch “akijanany amwing ni akwau.” (1 Pita 4:9) Dizu dia Grek dikarumwinau anch ‘kwakan’ dirumburikin anch “kumekesh uwamp mulong wa angendj.” Pakwez Pita wading uyikasikeshin akadivar nau anambaz nend kwakijan “amwing ni akwau,” ap anch ading ijikijadin amwing ni akwau ni ading asadin yom pamwing. Kwikal in kwakan kwafanyina kuyikwash mutapu ik?
3 Kwafanyina kuyisejish piswimp pamwing. Chidi nchik piur pey? Ov, uvurikin chisu cha musangar wasutisha pakutazukau kudi muntu kanang ku chikumbu chend? Ni anch wamutazuk muntu ku chikumbu chey, chinech chikat kusal anch wikalany pamwing. Mutapu uwamp wa kuyijik akadivar nau anambaz udi wa kuyak. In Kristu ading ashicha pa chirung cha Pita ading akwet kuswir kwa kwikal pamwing umwing ni mukwau mulong milong yading yidandamedin kwikal yikash. Niyetu tufanyidin kusal mwamu mu “machuku ma kwisudiel” minam.—2 Timote 3:1.
Kukimbijol Mapit ma mu Spiritu
w13-F 15/6 p. 23
Yipul ya in Kutang
Bibil ulondin anch Yesu ‘walejana rusangu ruwamp kudi aspiritu adia mu rukan.’ (1 Pita. 3:19) Ov, chinech chirumburikin ik?
Kambuy Pita ulondin anch aspriritu inay “pakur kamuziyilap Nzamb pa chisu chachingelay nich muchim ushimpishila mu chirung cha Nowa.” (1 Pita. 3:20) Chakin kamu, Pita wading ulondin piur pa yitang ya mu spiritu yatonda kubombakan nend Satan mu wintombwij wend. Jud walonda piur pa angel “alika kwau kulimish pasudiedila ndond ya ulabu wau, chawiy alika kushakam pa ndond yau,” ni walonda anch Nzamb “uyilamidin mwi ndond ya mididim, ayikasin nich jimbwambu jishicha chikupu, chad akat kuchingel dirumburish diau pa Dichuku dikurumburishay Nzamb.”—Jud 6.
Yitang yiney ya mu spiritu yabwambwila mutapu ik mu chisu cha Nowa? Kurutu kwa Mabeb kushik, aspiritu inay ayimp adjala mijimbu ya antu—Nzamb kayinkishap mbil ya kusal chom chinech. (Dis. 6:2, 4) Chikwau kand, angel inay asala masandj nau amband, kusal mwamu kwading kwijond nakash. Nzamb katangap yitang ya mu spiritu chakwel yisala masandj nau amband. (Dis 5:2) Pa chisu chiwanyidina, Nzamb ukuyishesh angel inay ayimp ni in kubwambwil. Pakwez, katat mudi mulondinay Jud, “uyilamidin mwi ndond ya mididim,” ap anch mu rukan ra mu spiritu.
Chisu ik ni mutapu ik walejanay Yesu ‘rusangu ruwamp kudi aspiritu adia mu rukan’? Pita wafunda anch chom chinech chasadika kupwa kwa Yesu ‘kwikal mwom mu spiritu.’ (1 Pita. 3:18, 19) Tal anch Pita ulondin anch Yesu ‘walejana.’ Pita usadidin chisal chasutina kal mulong wa kumekesh anch kulejan kwinoku kwasadika kurutu kwendendiy kufund mukand wend wa kusambish. Chimeken komb anch, chisu chimwing kupwa kwa kuvumbuk kwend, Yesu wayileja aspiritu ayimp piur pa dirumburish diyiwandina diafanyinau kutambul. Choviken anch uruu wend wadingap wa kuyinkish ruchingej bwat. Wading uruu wa kuyirumburish nich. (Yona 1:1, 2) Kupwa kwa Yesu kumekesh ritiy ni kushinshaman kwend ni kupwa kwa kuvumbuk—mwamu wamekesha anch Djabul kakwetap usu padiay ndiy—Yesu wading ni diyingishin dia kulet uruu winou wa dirumburish.—Yohan 14:30; 16:8-11.
Mu machuku ma kurutu am, Yesu ukumukas ni kumudjubul Satan ni angel inay mu dibuku diakad musul. (Luka 8:30, 31; Kuj 20:1-3) Kurutu kwa yom yiney kushiken, aspiritu inay antombwij adi mu mididim yikash nakash ya mu spiritu, ni disheshik diau dia nsudiel didi kwaku.—Kuj 20:7-10.
w08 15/11 paj 21 par. 8
Manans Majim ma Mukand wa Jakobu ni Mikand ya Pita
4:6—Anany adinga “afu” alejau “rusangu ruwamp”? Afu inay adinga antu ‘afa mu kurumbuk ni yitil yau,’ ap anch antu adinga afu muspiritu, kurutu atesha rusangu ruwamp. (Efes 2:1) Kupwa kwa kwitiyij rusangu ruwamp, chawiy asambisha kwikal “aom” muspiritu.
NGOND WA 10 RUBING RA 28–3 NGOND WA 11
YOM YA USEY YIDIA MU DIZU DIA NZAMB | 2 PITA 1-3
“Lamany mu Manangu Kwez kwa Dichuku dia Yehova”
Yehova Ukez ‘Kuyiyingish Antwend’
11 Ov, mutapu ik lel tufanyidina kutesh kushinshikish kwa Yesu anch Yehova ukez kutukatwil milong yetu “swa-swa”? Dizu dia Nzamb dilejen anch “ndiy [Yehova] ushimpishil muchim,” ukez kukatul milong swa-swa pichikushika chisu. (Luka 18:7, 8; 2 Pita 3:9, 10) Mu machuku ma Noa, pimeza Mabeb, antu ayimp ayishesha pakad kulab. Chawiy chimwing, mu machuku ma Lot, chisu chanaka ruval wa kasu kudiokal mwiur, antu ayimp afa. Yesu walonda anch: “Mwamu kand muchikwikala mu dichuku dia kumekan kwa Mwan a muntu.” (Luka 17:27-30) “Kusheshik kukez kuyikashimwish,” kand antu ayimp. (1 Tesalonika 5:2, 3, MM) Chakin kamu, tufanyidin kwikal nich ruchingej rikash anch Yehova kakezap kulikin mangand ma Satan mikalaku ap dichuku dimwing kupandakanamu muchidia kutentam.
“Dichuku Dijim Dia [Yehova] Didi Piswimp”
18 Kwikil chinshilend anch mupostol Pita watubabesha chakwel tudandamena kulam mu manangu “dichuku dia kumekan kwa Nzamb”! Ov, tukudilam mutapu ik? Njil yimwing yidi ya kwiyandjik mutu ni mend “mu yom yiwamp ni yom yawonsu yitumbila.” (2 Pita 3:11, 12) Kukwatikan nakash mu mijikit yiney kukutukwash kuchingel nich impu yikash kwez kwa “dichuku dia Yehova.” Dizu dia Ugrek diakarumunau anch: ‘Lamany mu manangu’ dirumburikin dizu ku dizu anch “swapejaku.” Chakin kamu tukutwishap kuswapejaku chisu chishadilaku djat ni pidikwezina dichuku dia Yehova. Pakwez, pituchingedina dichuku dined, chisu chimeken anch chiyil mau-mau anch twakwatikan mu mudimu wa Nzamb.—1 Korint 15:58.
Kukimbijol Mapit ma mu Spiritu
w08 15/11 paj 22 par. 2
Manans Majim ma Mukand wa Jakobu ni Mikand ya Pita
1:19—Nany udia ‘katumbu mwiz kuch,’ chisu ik chalankay, ni mutapu ik twija anch walanka kal? “Katumbu mwiz kuch” udi Yesu Kristu kupwa kwa kwikal kwend Mwant. (Kuv. 22:16) Mu muvu wa 1914, Yesu walanka kurutu kwa yom yawonsu yatangau mudi Mwant Mesia, chawiy chasambishay dichuku disu. Kukarumuk kwadinga chishimushimu chasambela kulejan uyaj wa Yesu ni usu wa Want wend, chakasikeshina ukinakin wa dizu dia uprofet dia Nzamb. Kuta muchim pa dizu dined kukat kumunyikin chitokish mu michim yetu, ni chawiy twija anch Katumbu mwiz kuch walanka kal.
w08 15/11 paj 22 par. 3
Manans Majim ma Mukand wa Jakobu ni Mikand ya Pita
2:4—‘Tartar’ chom ik, ni angel antombuj ayidjibwilamu chisu ik? Tartar yidi mwikadil mudi mu rukan muyitekiningau ching kusu yitang ya muspiritu. Udi mwikadil wa mididim ya mu manangu ya kuburen kwijik chitokish cha yakushilamu ya Nzamb ni kulik kwikal ni ruchingej piur pa machuku ma kurutu. Nzamb wayidjibwila angel antombuj mu Tartar pa dichuku dia Nowa, ni akushakam mu mwikadil winou wa pansh djat ni pakezau kuyishesh.