Shapitre Wa Dikum Ni Musamban
‘Katijanany Nakash Umwing ni Mukwau’
1. Chom ik chikata kuyishimokish angendj ku yikumangan ya Atuman’a Yehova?
ANTU anch ez kapamp ka kusambish ku yikumangan ya Atuman’a Yehova, chisu chivud akat kushimok rukat rikatau kumekesh ndond yiney. Akat kurimen mu mutapu uyakinau ni mu urund wa chirungil pakach pa in kukumangan. Angendj akata kwezang ku yikunguril yetu akat kumanang kand rukat riner. Ikundj umwing kabamb-a-nsangu wafunda piur pa chikunguril chimwing anch: ‘Kwikil muntu ap umwing uzedina mon ya kulewish ap maar. Kwikil muntu ubarokina ni kulet masok nakash. Kwikil kubachikijan. Kwikil kuril. Kwikil muntu usesena ap kuchirilan. Kwikil maswimbu mayimp ap mazu ma usup. Kwikil muntu unina ruwand. Kwikil kwiy. Kwikil muntu ap umwing udjibwila milond pa kafus. Chading chakin kamu chom chimwing chisu.’ Winou wawonsu udi uman wa rukat, rukat riner “kirikat kwisadilangip yom ya ukash irinau, kirikat kwisotilangip yom yau irinau.”—1 Korint 13:4-8, TMK.
2. (a) Pa chisu chifanyidina, ov chom ik chikutwisha kumekesh uman w a rukat retu? (b) Chakwel kumwilikej Kristu, ov rukat ra mutapu ik tuswiridina kukudish?
2 Rukat ra ukadivar ridi chijingidij cha in Kristu akin. (Yohan 13:35) Pituyila mu kukul muspiritu, tukat kwilej kusadil rukat chipandakena nakash. Mupostol Paul walembila anch rukat ra ambay nend in Kristu “rujimba kamu kakwau ni kakwau.” (Filip 1:9) Mupostol Yohan wamekesha anch rukat retu rifanyidin kwikal ra kwipan. Ndiy wafunda anch: “Kwinoku kwawiy kutwijikidina kurumburik kwa rukat anch, Yesu Kristu wapana mwom wend mulong wa kutwambat etu; chawiy niyetu tufanyidin kupan mom yetu mulong wa kuyambat anamakwetu!” (1 Yohan 3:16; Yohan 15:12, 13) Ov tukutwish chakin kamu kupan mwom wetu mulong wa akadivar netu? Ap anch mikadil yivud yikatap kutwit kusal mwamu, ov mu chilik ik tukata kusal usu chakwel kuyikwash katat, ap pichikasikena?
3. (a) Ov mwi njil ik yikwau tufanyidina kumekeshin nakash rukat retu? (b) Ov mulong wak chidia cha usey kwikal nich rukat ripandakena kujimb muntu ni mukwau katat?
3 Pamwing ni yisal yetu yikata kumekesh spiritu wa kwipan kwetu ayinetu, tuswiridin kwikal nich yovil yakin ya chirungil pantaliken nau akadivar netu. Dizu dia Nzamb ditukasikeshin anch: “Katijanany amwing ni akwau mudi mufanyidinau akadivar kukatijan.” (Rom 12:10) Tukat kwiyov etu awonsu mu mutapu winou pantaliken ni antu amwing. Ov tukutwish kwilej kumekesh rukat ra mutapu winou mulong wa antu akwau kand? Nsudiel ya ditenchik dined dikur dia yom chiyishejina piswimp, chidi cha manangu ku mutambu wetu kwikal piswimp nakash ni ambay netu in Kristu. Baibel ulondil anch: “Pakwez kwisudiel kwa yom yawonsu kudi kal piswimp. . . . Piur pa yom yawonsu, lamatinany mu rukat ren mukach mwen ayinen, mulong rukat rikat kubwik miril ya tuyimp.”—1 Pita 4:7, 8, TMK.
Anch Kwabudikin Milong
4. (a) Ov mulong wak milong yikutwish kubudikin pakach pa antu adia mu chikumangen? (b) Ap anch tukutwishap kwikal chisu chawonsu abachikinau kuchisal, kuwap ik tukumana anch twasadil chiyul cha Baibel?
4 Chakin kamu, mud chitudia antu akad kuwanyin, tukez kusal chisu chimwing yom ya kuyirumbukin antu akwau. Akadivar netu ni yau akutwish kutusadil chitil mu mitapu kushalijan. (1 Yohan 1:8) Ang wiman amwiney kwikal mu ngikadil mud yiney, ov chom ik ufanyidina kusal? Mifund yipanin umutakel uswiridikina. Pakwez chitwishikin kumekan mud yilondina Mifund yambatenap nich yitusotila kusal etu antu akad kuwanyin. (Rom 7:21-23) Chikalap nchik mwamu, kusadil kwetu kwa muchim wa kashinsh chiyul chidia mu Baibel kukez kulet uman wa rusot retu ra kashinsh ra kumusangaresh Yehova. Kusal mwamu kukutukwash kand kurijek nakash rukat retu pantaliken ni antu akwau.
5. Anch muntu waturumbukin, ov mulong wak tufanyidinap kufundakesh?
5 Payisadidilau antu nayimp, amwing akat kukimb chisu chawonsu mutapu wa kuyifundakeshil antu ayisala kuyip. Pakwez chinech chikat kuyipish nakash milong. Ang kuswiridikin kufutish, chidi chom tufanyidina kutek mu makas ma Nzamb. (Jinswir 24:29; Rom 12:17-21) Antu amwing akutwish kupakish kwiyep kusankanijan kwawonsu ni muntu wayisadila nayimp. Pakwez kitufanyidinap kusal mwamu kud ambay netu tukata kwifukwil nau pamwing, mulong kwitiyik kwa difukwil dietu kwengamidin, mu mutapu kanang, pa kuyikat kwetu akadivar netu. (1 Yohan 4:20) Chawiy lel, Paul wafunda anch: “Kwashijanany akasikena ni aziyila, anch muntu ukwet mulong ni mukwau chifanyidin kulikishijadin umwing ni mukwau, mudi mwakulikishinanyau en kudi [Yehova, NW], niyen salany kand mwamu.” (Kolosay 3:13) Ov ukutwish kusal mwamu?
6. (a) Ov tupamp twinch tufanyidina kumulikishin mukadivar netu? (b) Chom ik tufanyidin kwijik chikutukwasha kurijek mulong wa chitil chitusadidilau?
6 Ov chom ik tufanyidina kusal anch muntu kanang ukat kuturumbukin chisu ni chisu pakwez kasadilap kwend yitil yijim yikutwisha kusal anch amwopata mu chikumangen? Mulong wa yitil mud yiney yikemp yikemp, mupostol Pita waleta chitongijok cha kulikishin kushik ku “tupamp sambwad.” Pakwez Yesu walonda anch: “Tupamp sambwad, bwat, pakwez tupamp makum sambwad ni sambwad.” Ndiy walejana kujimb kwa dibaz dietu kud Nzamb kwisikesh nich chom chawonsu chikutwishay kwikal nich muntu ap wisu mud chikal kud etu. (Mateu 18:21-35) Mu mitapu yivud tukat kusal yitil kurutu kwa Nzamb dichuku ni dichuku—chisu chimwing kusutil ku chisal cha choy, kusutil ku yitukata kulond ap kutongin, ap kusutil ku yom tukata kukangany kusal—pakad ap kwijik anch twasalang chitil. (Rom 3:23) Ap mwamu, Nzamb udandamedin kwikal mwin ranaken kud etu. (Kuseng 103:10-14; 130:3, 4) Ndiy utwitin kusadil chilik chimwing kud muntu ni mukwau. (Mateu 6:14, 15; Efes 4:1-3) Chawiy lel tukez kusadil rukat rimwing ‘rakad kumulaminang muntu kuyip.’—1 Korint 13:4, 5; 1 Pita 3:8, 9.
7. Ov chom ik tufanyidina kusal anch mukadivar ukwet netu mulong?
7 Kukutwish kwikal yisu yimwing tukumana anch tukwetap mulong nend mukadivar netu, pakwez anch ndiy ukweta kafund ku muchim. Tukutwish kutond ‘kuubwik nich rukat,’ mud muchiyudilau mu 1 Pita 4:8. Ap kand tukutwish kukwat chiyul cha kwambamb nend ni kupakish kuchirish urund wa chisambu.—Mateu 5:23, 24.
8. Anch mbay mu ritiy wasal chom cha kuturumbukin, ov tukutwish kusal yom ik?
8 Chitwishikin anch mbay netu mu ritiy wasalang chom kanang chikukisishina kadiap ching ey kusu pakwez ni antu akwau kand. Ov chikwikalap chiwamp kwisamb nend? Pamwing ap chitwishikin. Ang ukutwish amwiney kumurumburil mulong winou mu mutapu umwing wa rukat, chikutwish kulet yibudikin yiwamp. Pakwez ufanyidin bil kwiyipul amwiney anch: ‘Ov usadin chakin chom chidia chinyim nich Mifund? Ap kand, ov mulong udi ujim nakash mulong ndond yinapamina ni mutapu wanlilau yishalijadin nakash ni yendendiy?’ Babal anch kangal witekin yany yey amwiney ni kupwa usambisha kurumburish kwambatan nich yany yiney. (Jakob 4:11, 12) Yehova witiyidin antu a mikadil yin yawonsu pakad kasolikany ni ushimpishin muchim mulong wa awiy pakudilau muspiritu.
9. (a) Ov nany ufanyidina kulondwil chisal chiyimp nakash mu chikumangen? (b) Chisu ik chidia chisend cha muntu wasadilangau chitil kwikal wa kusambish kusot kurijek mulong, nich rutong ik?
9 Anch muntu kanang mu chikumangen wawil mu kusal chisal chiyimp nakash, mud masandj, chifanyidin kutadil chom chinech swa. Ov anany afanyidina kuchisal? Adi amakurump. (Jakob 5:14, 15) Pakwez, ang chitil amusadidilach muntu kanang, pamwing ap mu mulong wa wingend-a-mushing ap kusadil kuyimp kwa rudim, pinap chifanyidin anch muntu wasadilangau chitil asambisha bil kupakish kuya kumanijan ni muntu wamusadila nayimp kwa ayinau. (Mateu 18:15) Ang ruzau riner ripwishilap mulong, kuswiridin kusadil jinzau jikwau, mud muchifundinau mu Mateu 18:16, 17. Rukat retu kud mukadivar urumbukina ni rusot ra ‘kumuchirish’ yikez kutukwash kusal mwamu mwi njil yimwing yikutwisha kushikin muchim wend.—Jinswir 16:23.
10. Anch kwabudikin mulong, ov chom ik chikutukwasha kuuman mutapu ufanyidina?
10 Anch kwabudikin mulong, wikala ujim ap ukemp, tukat kutambulang ukwash anch twasal usu wa kwijik mutapu uumenay Yehova. Ndiy kakatap kwitiy chitil cha mulad wawonsu, ni mu chisu chifanyidina, in kusal yitil akad kukarumuk akat kuyopatang pol pa dirijek. Pakwez, kangal twavuramen anch etu awonsu tukat kusal chitil mu mutapu umwing ni ukwau ni tukwet kuswir kwa kushimpish muchim kwend ni ranaken rend. Chawiy lel, Yehova upanin chilikej chetwetu kulondul pa chisu turishina nich yitil ya antu akwau. Anch tukat kusadil ranaken, tukat kumekesh rukat rend.—Efes 5:1, 2.
Kimb Mitapu ya ‘Kwazuril Michim Yen’
11. Ov mulong wak Paul wayikasikesha in Korint ‘kwazuril michim’?
11 Paul wasutisha angond chakwel kutung chikumangen mu Korint, mu Gres. Ndiy wasala mudimu ukash chakwel kuyikwash akadivar kwinikwa, ni wayikata nakash. Pakwez amwing pakach pau aburena kwikal nich yovil ya chirungil ku mutambu wend. Awiy adinga ni kumununganijan nakash. Ndiy wayikasikesha chakwel ‘kwazuril michim’ chakwel amekesha rukat. (2 Korint 6:11-13; 12:15) Tufanyidin etu awonsu kutongijokin nakash chilik tukata kumekesh rukat kud antu akwau ni kukimb mutapu wa kwazuril michim yetu.—1 Yohan 3:14.
12. Ov mutapu ik tukutwisha kujimbish rukat retu mulong wa antu awonsu mu chikumangen?
12 Ov kudi antu amwing mu chikumangen tumena anch chikasiken kuyishejil piswimp? Ang twavuramen kushalijan kwawonsu kwa untu—mud mutusotila anch awiy atusadila—chinech chikutwish kukwash kwikal nich urund wa chirungil pakach petu. Yitongijok yetu padi awiy yikutwish kwikal yiwamp anch tukimbin kutal ni kushinshikin ching kusu ngikadil yau yiwamp. Chinech chikez chakin kujimbish rukat retu padi awiy.—Luka 6:32, 33, 36.
13. Ov mutapu ik tukutwisha kwazuril michim nich kumekesh rukat kud antu adia mu chikumangen?
13 Chakin kamu, kuding mimbu ku yom tukutwisha kuyisadil antu akwau. Chitwishikinap chisu chin chawonsu kulangwish antu awonsu ku chikumangan ni chikumangan. Chitwishikinap kutazuk muntu ni muntu chisu tukata kuyitazuk arund mulong wa kudia nau pamwing yakudia. Ov tukutwish kwazuril michim nich kusutish kusu chisu chikemp kwijikijan nawamp ni muntu kanang mu chikumangen chetu? Ov chitwishikin ap pa chipatu kutazuk muntu kanang utwakad kwijik nawamp kusadil netu pamwing mu mudimu wa chingand?
14. Chisu tudia pakach pa in Kristu akad kwijikijan nau, ov mutapu ik tukutwisha kumekesh rukat rijim kud muntu ni mukwau?
14 Yikunguril ya Ukristu yipanin yisu yimwing yiwamp ya kwazuril michim mu rukat retu. Chitwishikin kwikalaku yitot ni yitot ya antu. Tukutwishap kutanijan nau awonsu bwat, pakwez tukutwish twiyendish ayinetu mwi njil yimekeshina anch tutekin pa ndond ya kusambish kuwap kwau kupandakanamu kuwap kwetu ayinetu. Pakach pa yikunku, tukutwish kumekesh kubangin kwetu nich kwikal a kusambish kumanijan nau antu tudia nau piswimp. Dichuku dimwing awonsu ashicha pa divu akez kwikal akadivar ni anambaz, inungina mu difukwil dia Nzamb wakin ni Tatuku wa awonsu. Chikez kwikal cha musangar mud ik kushiken kwijikijan muntu umwing ni mukwau! Rukat rijim rikez kutubachik kusot kusal mwamu. Ov mulong wak ukutwishap kusambish kusal mwamu katat?
Misamb ya Kuchirikin
• Anch kwabudikin milong pakach pa in Kristu, ov mutapu ik ufanyidinau kuyipwish, ni mulong wak?
• Chituyila ni kukul muspiritu, ov mitapu ik yikwau mufanyidina kujimb kand rukat retu?
• Ov mutapu ik chitwishikina kumekesh rukat rijim mulong wa antu avud kupandakanamu kusu ching arund adia piswimp?
[Chipich chidia pa paj wa 148]
Rukat ra in Kristu rimeken mu jinjil jivud, mud ku yikumangan