SHAPITRE 16
Rishany Nend Djabul ni Mipit Yend
“Rishany nend [Djabul] ni ndiy ukukuchinany kulemp.”—JAKOBU 4:7.
1, 2. Ov, anany asangering dichuku dia kubabatishiu?
ANCH umusadidining Yehova mudimu pasutin kal mivu yivud, wateshin madiskur mavud masadidiningau in kubabatishiu ku yitentam ni yitentam yetu. Ap anch wateshin kal madiskur minam tupamp tuvud, chikwinkishining musangar chisu umeninga antu avud iminy kurutu kwa in kukumangan mulong wa kubabatishiu. Pa chisu chin chang, antu awonsu oviling musangar ni abudining nkash. Pamwingap ukutwish kubudish mansoj mulong wa musangar piumena chisak cha antu chipanina chakwel chimusadila Yehova mudimu. Musangar mud ik twovilinga pa chisu chin chang!
2 Etu tudia pa divu, tukutwish kuman in kubabatishiu akemp a pol petu pa muvu, pakwez angel itapidin dilau dia kuyiman antu inay tupamp ni tupamp. Ov, ukutwish kutongijokin piur pa ‘musangar udinga mwiur’ pameningau tunan twa antu inungininga ku dirijek dia Yehova dia pa mangand mawonsu dimekeninga patok pa rubing ni rubing? (Luka 15:7, 10) Pakad ntad, angel asangering pameningau mutapu uyilinga ni kuvul in kumwifukwil Yehova!—Hagai 2:7.
DJABUL “UKAT KUZOMB MUDI NTAMBU WONYINA”
3. Ov, mulong wak Satan ukat kuzomb “mudi ntambu wonyina,” ni chom ik chisotinay kusal?
3 Aspiritu ayimp oviling ujim chisu chimeningau antu akat kubabatishiu. Satan ni ayilembil end oviling runeng nakash pameningau tunan ni tunan twa antu tukat kudiokal mu ditenchik dined diyimp dia mangand. Mwawiy kamu chidia mulong Satan walonda anch muntu ap umwing kakutwishap kumusadil Yehova mudimu nich rukat rakin ni kakutwishap kwikal ushinshamena mudiay Nzamb pa yisu ya mar makash. (Tang Job 2:4, 5.) Yisu yivud, yikwatiningay muntu mupak wa kwipan amwinend mudiay Yehova chimekeshining anch Satan watwamba makasu. Chimeken anch, pa rubing ni rubing rawonsu er, amubudining Satan jimbat jikash. Chawiy, chidiap cha kushimok mulong ndiy “ukat kuzomb mudi ntambu wonyina ukata kukimb nany ukudiay”! (1 Pita 5:8) Chad “ntambu” winou udi tayad chakwel ayipisha mwikadil wetu wa muspiritu, kutukangesh kumusadil Nzamb ap kushesh urund wetu wa piswimp nend.—Kuseng 7:1, 2; 2 Timote 3:12.
Chisu chawonsu chipaniningay muntu kudiay Yehova ni chitambwilingay dibabatish, ndiy umekeshining mutapu udiay Satan mwin makasu
4, 5. (a) Ov, yitenchik ik yaad yashilamu Yehova mulong wa kukepish usu wa Satan? (b) Ov, kashinsh ik kafanyidinau in Kristu akin kwikal nich?
4 Ap anch tudi ni mukankuny ukweta usu kutusutamu etu, tufanyidinap kumwov wom. Ov, mulong wak? Mulong Yehova wateka yitenchik yaad ya usey chakwel tujijamena usu winou wa “ntambu wonyina.” Ov, yitenchik ik yiney? Chakusambish, Yehova washilamu anch “runtu ruvud” ra in Kristu akin rukez kupanda ku “mar makash.” (Kujingunik 7:9, 14) Mauprofet ma Nzamb makezap kukangany kuwanyin. Chawiy, Satan wij nawamp anch kakutwishap kuyipumbul antu a Nzamb awonsu amwifukwidilinga nich muchim umwing.
5 Chakaad, chimeken patok mu mazu makin malonday profet umwing ushinshamena wa Nzamb. Profet Asa wamuleja Mwant Azaria anch: “[Yehova, NWT] udi ni yenen anch niyen wikalany nendendiy.” (2 Jinsangu 15:2; tang 1 Korint 10:13.) Yilakej yivud ya mu Bibil yimekeshin anch pasak, Satan kadikal atwishap kuyidia atushalapol a Nzamb in awonsu adinga piswimp ni Nzamb. (Hebereu 11:4-40) Nlel unou, mwin Kristu ushejina piswimp ni Nzamb ukutwish kumudandamen Djabul ni kushik ku kumupandikan. Dizu dia Nzamb ditulejin nich kashinsh anch: “Rishany nend [Djabul] ni ndiy ukukuchinany kulemp.”—Jakobu 4:7.
‘TUKAT KURISH NICH ASPIRITU AYIMP’
6. Ov, jinjit ja mutapu ik Satan jimurishiningay nich mwin Kristu panrend?
6 Satan kakutwishap kupandikan njit jirishinay antu a Yehova awonsu bwat, pakwez, mu jinjit jirishinay muntu ni muntu panrend, anch muntu kadimukinap ndiy ukutwish kumupandikan. Satan wij anch: anch ndiy waziyish urund tutila nend Yehova ukutwish kutukwat. Ov, chom ik chisadiningay pa mulong winou? Urishining muntu mwin mwawonsu wa pakach petu njit jikash ja pansh pansh. El tushinshikinany mipit ya Satan yisadidiningay.
7. Ov, mulong wak Satan uyirishining in kumwifukwil Yehova njit jikash?
7 Njit jikash. Kambuy Yohan walonda anch: “ngand ya kabuj yidi mu chikas cha Satan.” (1 Yohan 5:19, TMK) Mazu minam madi dibabesh diyabeshinau in Kristu awonsu akin. Mudi mwakwatinay kal Satan mangand makabuj, ching in kwifukwil akin a Yehova awiy— amupandakena mulong uyirishining njit jikash. (Mike 4:1; Yohan 15:19; Kujingunik 12:12, 17) Satan udi ni ujim ukash mulong wij anch chisu chend chidi chikemp. Chawiy, chirishinay mu mitapu yin yawonsu. Nlel unou, uturishin nich ujim mulong wa kuyipish urund wetu ni Nzamb.
8. Ov, chom ik chafilay kambuy Paul kurumburil chisu chalonday anch tukat “kurish” nich aspiritu ayimp?
8 Njit ja muntu panrend. Kambuy Paul wayibabesha ambay nend in Kristu anch: ‘Tukat kurish nich aspiritu ayimp adia mwiur.’ (Efes 6:12) Ov, mulong wak Paul usadidin dizu ed “kurish”? Mulong kurish kwinoku kudiap kwa palemp bwat. Chawiy, Paul wakimba kulond anch muntu ni muntu pakach petu urishining nich aspiritu ayimp. Ap anch tushich mwingand yitiyijiningau yishankur ya aspiritu ayimp ap bwat, tufanyidinap kuvuramen anch chisu twipana kudiay Yehova tudi mudi antu andama kal mu chipang cha kurish nau aspiritu ayimp. Mwaning, mwin Kristu mwawonsu wandama kal mu chipang chinech chisu chipanay kudiay Yehova. Chawiy, Paul wayiyula in Kristu a mu Efes tupampa tusatu chakwel ‘imana daang.’—Efes 6:11, 13, 14.
9. (a) Ov, mulong wak Satan ni ayilembil end asadidining “mipit” kushalijan? (b) Ov, mulong wak Satan usadining usu chakwel ayipisha yitongijok yetu ni mutapu ik tukutwisha kujijamen ku mipit yend? (Tal mushet ukweta mutu wa mulong ulondina anch: “Dimukinany Mipit ya Satan!”) (c) Ov, mupit ik wa Satan tukushinshikina katat kamu ak?
9 Njit ja pansh pansh. Paul wayikasikesha in Kristu chakwel ikala iminya daang pantaliken nich “mipit” ya Satan. (Efes 6:11) Chidi cha usey kwijik anch Paul kisambidinap piur pa mupit bwat. Pakwez, wisambidin piur pa aspiritu ayimp atutilinga mipit kushalijan; ni aspiritu inay ij mulong wak usadiningau mwamu. Pa yisu yimwing, mwin kwitiyij udinga wiminya daang pantaliken nich mipit chisu chidingay mu yoziu uwidining kand mu mipit yikwau. Chawiy lel, Djabul ni ayilembil end ashinshikidining nakash win kamu yisal ya mutu ni muntu pakach petu chakwel ijika mwikadil wend wa kuziy. Kupwa, akwandamin ku kuziy kwend kwa muspiritu kwinoku chakwel ayipisha urund wend usangareshina ni Yehova. Didi dilau kudi etu twitapidina kal mulong twij nawamp mipit yivud yenday Djabul mudi muyilejenau mu Bibil. (2 Korint 2:11) Kwinsambishil kwa mukand winou, twisambila piur pa mupit wa kukimb mapit ma kumujimbu, kuta urund uyimp ni yaku ya masandj. El amboku tushinshikinany katat mupit ukwau usadidiningay Satan—mupit winou udi difukwil dia akish.
CHISAL CHA KWIFUKWIL AKISH—KUDI KUBUREN KALIMISH
10. (a) Ov, difukwil dia aspiritu ayimp chom ik? (b) Ov, mutapu ik Yehova umeningay difukwil dia aspiritu ayimp ni udimening ni yey mutapu ik?
10 Kwifukwil akish ap ayilembil, udi mutapu umwing wa kwisamb nau aspiritu ayimp. Chipong, ulaj, kubauk ni kwisamb ni afu yidi mitapu ya kwifukwil aspiritu ayimp. Mudi mutwija nawamp, Yehova umening muntu wifukwidininga aspiritu ayimp mudi mumeningay ‘chom chijondila.’ (Kuvurik Yijil 18:10-12; Kujingunik 21:8) Chilik chimwing ni yetu, tufanyidin kukis “yom yawonsu yiyimp,” ni chidiap cha manangu kuta urund ni aspiritu ayimp. (Rom 12:9) Anch twata urund ni aspiritu inay, tukuburen kwikal mu uumwing ni Tatukwetu wa mwiur Yehova ni tukumunenganesh nakash win kamu!
11. Ov, mulong wak Satan usangering nakash chisu chimwandjikiningay muntu mu difukwil dia aspiritu ayimp? Let chilakej.
11 Chijay Satan anch pasadiningay muntu difukwil dia aspiritu ayimp uyipishing urund wend usangareshina ni Yehova, ndiy usadining usu wend wawonsu wa kuyibachik antu amwing pakach petu chakwel andama mu difukwil dined. Satan usangering nakash chisu chawonsu chishikijiningay mwin Kristu ku kwiyandjik mu difukwil dia aspiritu inay ayimp. Ov, mulong wak? Tongin bil pa chilakej chinech: Chisu chimudioshiningau isalay mu chisak chidingay chakwel andama mu chisak cha amasalay akankuny, kalal wa chisak cha amasalay akankuny usangering nakash pa kumuman ku mutambu wend. Ndiy ukutwish kand kumumekesh kurutu kwa amasalay akwau chakwel amwovisha kalal wa chisak chadiokalay kal usany. Chilik chimwing kand, chisu chiyandjikiningay mwin Kristu mu difukwil dia aspiritu ayimp, ndiy witiyijining kumulik Yehova ni kuya kudiay Satan. Tong bil mutapu ukubazay Satan muntu winou chakwel amekesha anch wawin kal. Ov, nany wa ku mutambu wetu ukusota kumubaz Djabul ku kuwin kwinoku? Kwikil muntu ap umwing! Tusotinap ap pakemp kumunenganesh Yehova.
ULANGWISHINING YIPUL YILETININGA NTAAD
12. Ov, mupit ik usadidiningay Satan chakwel avundangesha yitongijok yetu nich difukwil dia aspiritu ayimp?
12 Anch twakis difukwil dia akish nich muchim umwing, Satan kakezap kutupandakan dichuku ap dimwing chisu chiturishinay. Chawiy, ndiy wajingunin anch ufanyidin kuswimp manangu metu. Ov, mutapu ik? Ukimbining mutapu wa kuyibachik in Kristu ku kuvundangesh yitongijok yau yimwing chakwel amana anch ‘kuyip kudi kuwap ni kuwap kudi kuyip.’ (Isay 5:20) Chakwel asala mwamu, ndiy usadidining pakad kulab mupit wend ukwatiningay nich antu avud—mupit winou udi wa kulangwish yipul yishikijininga kwi ntad.
13. Lej mutapu Satan walangwishay yipul yaleta ntad?
13 Tushinshikinany mutapu Satan wasadilay mupit winou pasak. Wamwipula Ev mu chir cha Eden anch: ‘Ov, chakin kamu Nzamb wakulejinany anch kangal wadiany mitond ya mu chir?’ Pa chirung chenday Job, Satan waya mu chikumangan chasalay Yehova ni angel mwiur, ni ndiy walangwisha chipul pamwipulay Yehova anch: “Ov, komb Job umwovil Nzamb wom chamwamu?” Pasambishay Yesu kusal mudimu wa kulejan pa divu, Satan wamwoza Kristu pamulejay anch: “Anch ey udi Mwan a Nzamb, idiela bil diyal ed dikarumuka kwikal yakudia.” Tongany bil—pa mulong winou wa Yesu, Satan washika ni kukutadik mazu malonday Yehova amwinend mbing musamban kurutu anch: “Mwinou ndiy Mwanam ukatishena, mwi ndiy nikat kusanger.”!—Disambishil 3:1; Job 1:9; Mateu 3:17; 4:3, TMK.
14. (a) Ov, mutapu ik Satan uyishikijiningay antu ku kutongijokin pa difukwil dia akish? (b) Ov, chom ik tukwisambina katat?
14 Chawiy chimwing kand ni nlel unou, Satan usadining usu wa kuyishikij antu ku kutongijok ni kuman anch difukwil dia akish diding diwamp. Chaushon, ndiy uyishikijining in kwitiyij amwing ku kuvundangesh yom mu yitongijok yau. In kwitiyij inay ashikin ku kwiyipul piur pa mitapu ya yipong ni nkau yidia chakin kamu yiyimp. (2 Korint 11:3) Ov, mutapu ik tukutwisha kuyikwash antu mudi inay chakwel atenchika yitongijok yau? Ov, chom ik tufanyidina kusal chakwel tulika kuwil mu mipit ya Satan? El amboku tushinshikinany yom yaad yayipishinay Satan nich difukwil dia akish chakwel tuleta chakul ku chipul chipwilau ech. Yom yiney yidi kwipuwangej ni kwiyokish.
KUSUTIL KU MAKU METU MA MUJIMBU
15. (a) Ov, mutapu ik antu avud a mu jingand ja kwi mputu umeningau difukwil dia akish? (b) Ov, mutapu ik in mangand umeningau difukwil dia akish mudiyila ni kushesh yitongijok ya in Kristu?
15 Mu jingand jivud ja kwi mputu, antu adiwil kal kwau difukwil dia akish mudi yisal ya aspiritu ayimp, ulaj, ni mitapu yikwau ya kukayan. Machuku minam alejen mafilim ma ulaj, mikand, maprogram ma televizio ni masengan ma video mudi yom yiwamp ya kusipish nich antu, yakad ni usu wa kuyisadil antu nayimp. Mafilim mamwing ni mikand yikwau yikweta yom yiney yapalangen kal nakash kudi antu, antu amakatina asadin kal tuyisal twa kukasikesh in asadininga yom yiney chakwel adandamena kurutu ni kuyisal. Chimeken patok anch ayilembil ayishikijin antu ku kudiwul ubaj ukweta difukwil dia akish. Ov, kudiaku in Kristu ashikina niyawiy ku kudiwul difukwil dia akish? Mwaning, ni yitongijok ya amwing yashikedin kwau ku kuyip. Ov, mu mutapu ik? Chilakej, mwin Kristu mukwau wadiokala ku kutan filim wisambidina pa mulong winou wa difukwil dia akish walonda anch: “Naman kal filim, pakwez nikutwishap kusadil difukwil dia akish.” Ov, mulong wak chitongijok cha mutapu winou chidi ubaj?
16. Ov, mulong wak chidi cha ubaj kutond kwipuwangej kwambatena nich yisal ya difukwil dia akish?
16 Ap anch difukwil dia akish dishalijadin mu mutapu wa kudisadil ni kudital, chirumburikinap anch kutal yom ya difukwil dined kudiap kuyimp. Ov, mulong wak? Tushinshikinany mulong winou: Dizu dia Nzamb dilejen anch Satan ni ayilembil end kakwetap usu wa kuman yom yidia mu michim yetu.a Chawiy lel, mudi mutwisambanga, chakwel aspiritu ayimp ijika yidia mu michim yetu ni kuziy kwetu, atutadining nawamp win chakwel ijika yom tusadininga—kuwejinaku ni mitapu yetu ya kwipuwangej tutondininga. Anch mwin Kristu ukatining kutal mafilim ap kutang mikand yisambidininga piur pa asipiritu ayimp, yisal ya kukayan, yisal ya kulam yom ya ayilembil, ap yom yikwau ya chilik chimwing ni ya ayilembil, chimeken anch ndiy ukat kuyitumin ayilembil uruu kanang kusutil kwi njil yiney. Ndiy umekeshin kuziy kwend. Ayilembil akukasikesh kumurish njit chakwel amukwata mwin Kristu winou kusutil ku kuziy kwend kukumekeshay ni akumubachikin ku kusal yom yikutwisha kumushikij ku ubaj. Chawiy, in Kristu amwing asangera mitapu yimwing ya kwipuwangej yadinga yambatena nich difukwil dia akish ashikena niyawiy ku kusal difukwil dined.—Tang Galatia 6:7.
Chisu udia muyej, mwita Yehova chakwel akukwasha
17. Ov, mupit ik ukutwishay Satan kumuta muntu uyedina?
17 Satan utupakining kand kusutil ku ku mitapu ya kwokan. Ov, mutapu ik? Chisu mwin Kristu chisadiningay usu wa kupwish mayej madiay nich pakwez mayej minam madandamedin mu mujimbu, ukutwish pamwingap kuziy. (Marko 5:25, 26) Pa chisu mudi chinech, Satan ni ayilembil akutwish kusal chakwel ayipisha yitongijok yend. Ayilembil akutwish kumushikij ku kwitiyij mutapu kanang wa kwokan ukweta yom mudi ‘nkau,’ ap difukwil dia akish ni yipong (Isay 1:13). Anch amushikij ku kusal mwamu, awiy ayipishin urund wend wa piswimp ni Nzamb. Ov, mu mutapu ik?
18. Ov, mitapu ik ya kusal maekizame ap ya kwokan yifanyidinay mwin Kristu kulik ni mulong wak?
18 Yehova wayileja in Isarel iyandjika mu yisal ya ‘nkau’ anch: “Piukuzambulanya makas men mulong wa kulembil, kinikukubanganyakup. Ap anch wavudishany kulembil, kinikukuteshanyap.” (Isay 1:15) Tufanyidinap kusal chom chikutwisha kumushikij Yehova ku kulik kutesh malembil metu ap kulik kutukwash nakash nakash chisu tuyedininga. (Kuseng 41:3) Chawiy, mwin Kristu wakin kafanyidinap kwitiyj mutapu kanang wa kusal ekizame kusutil ku difukwil dia akish chakwel ijika mayej mayedinay ap kwitiyij mutapu kanang wa kwokan udia ni yishankur ya difukwil dined bwat.b (Mateu 6:13) Pa chisu chin chang, ndiy ufanyidin kwikal nich kashinsh anch Yehova ukumukwash.—Tal mushet ukweta mutu wa mulong ulondila anch “Ov, Didi Chakin Kamu Difukwil dia Aspiritu Ayimp?”
PISAMBIDININGAU NAKASH PIUR PA AYILEMBIL
19. (a) Ov, Satan usotin antu itiyija anch usu wend udi wa mutap ik? (b) Ov, jinsangu ja mutapu ik jifanyidinay in Kristu akin kwipuk kwisambin?
19 Chisu antu avud a mu jingand ja kwi mputu chidiwilingau usu ukwetay Satan padiau, antu a mu jingand jikwau oviling wom wa usu winou. Mu jingand jin jang, djabul wayishikijin antu ku kwitiyij anch kwikil muntu ukweta usu upandakena wend ndiy. Kudi antu achinininga aspiritu ayimp mu yom yawonsu yisadiningau. Amwing isambidining nakash pa yom yishimokishininga yisadiningau kudi ayilembil. Akwau isambidininga pa yom yiney nich musangar ni ayiteshining nawamp win. Ov, niyetu tufanyidin kwisambin pa yom yiney? Bwat, tufanyidinap kwisambin jinsangu jinej mulong wa mayingish maad.
20. Ov, mutapu ik ukutwishay muntu kupalangesh malejan menday Satan pakad kwijik?
20 Diyingish dia kusambish, pitwisambidininga piur pa yom yisadiningau kudi ayilembil, tumukwashining Satan mu midimu yend. Ov, mutapu ik? Bibil utukasikeshin nich kashinsh anch, Satan ukwet usu wa kusal yom yishimokishina, pakwez utudimwishin kand anch ndiy usadidining “yijingidij” ni “yom ya makasu.” (2 Tesalonik 2:9, 10, TMK) Chidiay Satan tatuku wa in makasu, ndiy wij mutapu wa kusengan ni yitongiojok ya antu akatininga difukwil dia akish ni mutapu wa kuyishikij ku kwitiyij yom yakadi yakin. Antu mudi inay itiyijining nich muchim umwing anch amen yom kanang ap ayiteshin ni akutwish kuyilejan kudi antu akwau ni kuyimekesh muyidia yakin. Pakusambishau kulejan jinsangu jinej kudi antu akwau jikumekan mudi jakin. Pakwez, anch mwin Kristu ni yend wisambidin piur pa jinsangu ja mutapu winou, chawiy kulond anch usadin rusot ra Djabul—“tatuku wa makasu.” Ndiy upalangeshin malejan menday Satan.—Yohan 8:44; 2 Timote 2:16.
21. Ov, jinsangu ik tufanyidina kwisambin mu mambamb metu?
21 Diyingish diakaad, ap anch mwin Kristu wadinga ni kwisamb ni aspiritu ayimp pasak, chidiap kand cha usey kudiay ndiy kudandamen ni kwisambin piur pa yom mudi yiney bwat. Ov, mulong wak? Bibil utuyudin “[kumutal] Yesu, kalal ni mwin kutenchikish wa ritiy retu.” (Hebereu 12:2) Mwaning, tufanyidin kwasin jinkeu jetu padiay Kristu, pakad kwasin padiay Satan. Twijikany amboku anch, chisu chadingay Yesu pansh pa divu, ndiy kayilejangap in kwitiyikj end kapamp ap kamwing jinsangu piur pa midimu yasalangau kudi aspiritu ayimp, pakwez, ndiy wadinga umwija Satan nawamp win kamu, ni yom yadingay ufanyidin kusal ap bwat. Chikwau, Yesu wisambinanga kusu ching pa rusangu Want wa Nzamb. Chawiy lel, tumwimburijany Yesu ni in kwitiyij end, minsamb ap mambamb metu yifanyidin kudandamen pa “midimu yijim yasalay Nzamb!”—Midimu 2:11; Luka 8:1; Rom 1:11, 12.
22. Ov, chom ik tukutwisha kusal chakwel “musangar ujim mwiur” udandamena ni kwikalaku?
22 Chakin, Satan usadidining mipit yivud mudi difukwil dia akish, chakwel atushikija ku kushesh urund wetu wa piswimp ni Yehova. Anch twakis yom yiyimp ni twadandamen kusal yom yidia yiwamp, tukezap kumushil Djabul chisu ap chimwing chakwel avundangesha yitongijok yetu ni atushsikija ku kukwat mupak wa kusadil difukwil dia akish mu mitapu yin yawonsu bwat. (Tang Efes 4:27.) Tongany amboku piur pa “musangar ujim mwiur” ukeza kwikalaku anch twadandamen “kwiman kurutu kwa yoziu ya Satan” djat ni ku disheshik diend!—Luka 15:7; Efes 6:11.
a Amutazukining Satan mu majin kushalijan mudi Mukankuny, Mwin Kuchochan, Mwin Kupakiu ni Mwin Makasu ni majin minam malejening anch ndiy kakwetap usu wa kuman ap kwijik yom yidinga mu manangu metu. Pakwez, Dizu dia Nzamb dilondining anch Yehova “ukat kupak michim,” ni Yesu udi “mwin kupak manangu ni michim ya antu.”—Jinswir 17:3; Kujingunik 2:23.
b Chakwel utana jinsangu jivud, tal mutu wa mulong ulondila anch: “une thérapeutique appropriée” udia mu Chinong cha Kalam cha pa Kachirikin 15, 1994 pa paj wa 19-22, mu Français ni mutu wa mulong “D’après la Bible : Vos choix en matière de traitement médical ont-ils de l’importance ?” udia mu Réveillez-vous ! wa pa Chiwong 8, 2001.