BIBLIOTEK Udia pa Kapend
BIBLIOTEK
UDIA PA KAPEND
Uruund
  • BIBIL
  • MIKAND
  • YIKUMANGAN
  • w10 1/6 map. 16 ​-​ 20
  • “Pandikanany Tuyimp” Kusutil Ku Kuyikel Ujim

Kwikil video ukimbina

Video winou umukimbinap amboku nawamp.

  • “Pandikanany Tuyimp” Kusutil Ku Kuyikel Ujim
  • Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2010
  • Tumitu twa milong
  • Yom Yifanakena
  • Tudi mu Mangand ma Ujim
  • Yilakej Yiwamp ni Yiyimp
  • Mwikadil wa In Kristu
  • Kuyidimukin Antu Awonsu Kuletin Yibudikin Yiwamp
  • Yom ik Yilondinay Bibil Piur pa Ujim?
    Yakul ku Yipul ya Bibil
  • Mazu Ma Ranaken Makasikeshining Urund Uwamp
    Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2010
Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2010
w10 1/6 map. 16 ​-​ 20

“Pandikanany Tuyimp” Kusutil Ku Kuyikel Ujim

“Kangal wifundikeshany ayinen akarukat, . . . Pakwez pandikanany tuyimp nich kuwap.”​—ROM 12:19, 21.

1, 2. Ov, chilakej ik chiwamp chapanau Atuman amwing adinga mu weny?

C HISAK cha Atuman a Yehova 34 chading chiyil ku musambu wa kufungul biro wa mutiy palabishau weny mulong wa kufa kwa kajil wa yikung. Adinga ni kuchingejin anch akusal saa umwing, pakwez yom yakarumuka ni asala asaa 44 a mar ku chiwandj chadinga kulemp ni ul pakad yakudia yifanyidina, mem, ap misalany ni jindond ja kwowil mem. Antu avud adinga mu weny ajimana ni asambisha kuyiswejin in kwendish kajil wa yikung. Pakwez akadivar ni anambaz kalondap chom ap chimwing.

2 Chikalap mwamu, Atuman ashika kwindond kwadingau ni kuya pa chikunku cha nsudiel cha program wa kufungul biro wa mutiy. Ap anch aziya, ashakama kupwa kwa program chakwel asangera urund pamwing ni akadivar a kwinikwa. Kupwa, atesha anch chilakej chau cha kushimpish muchim ni kwilam chamekana patok. Umwing pakach pa antu akwau adinga mu weny wayileja in kwendish kajil wa yikung anch: “Anch kwadingap in Kristu 34 mu kajil wa yikung, kwela kulank tutaku mu chiwandj.”

Tudi mu Mangand ma Ujim

3, 4. (a) Ov, mutapu ik ni kudiosh chisu ik yisal ya chisum cha ujim yayishikena antu? (b) Ov, Kain wela kuyikel ujim wend? Rumburil.

3 Yikokujol ya mwom mu ditenchik diyimp dia katat yikutwish kuyovish antu ujim. (Mul. 7:7) Yisu yivud, ujim winou uyitwadining ku rukis ap ku yisal ya chisum. Kudi jinjit pakach pa jingand, ni kupwitijan mu dijuku kuletining kapamp kamwing matend mu yikumbu yivud. Ujin ni chisum cha mutapu winou yasambisha pakur. Kain, mwan wa kusambish wa Adam ni Ev, wamujipa mwanchend Abel mulong wa ujim wa ris. Kain wasala chom chinech chiyimp kupwa kwa Yehova kumubabesh chakwel atakela yovil yend ni kumushilamu anch ukez kamuyukish anch walik kumujip mwanchend.​—Tang Disambishil 4:6-8.

4 Ap anch Kain wavadika wakad kuwanyin, pakwez ndiy wadinga ufanyidina kutond amwinend cha kusal. Ndiy wela kulik kudandamen ni ujim wend. Chawiy chamusala ikala ni chisend chikash piur pa chisal chend cha chisum. Chilik chimwing, mwikadil wetu wakad kuwanyin utukangeshin kwipuk ujim ni yisal ya ujim. Ni milong yikwau yikash yiziyishena yikutwish kuwejinaku yakamish mu machuku minam ma “mar nakash.” (2 Tim. 3:1) Chilakej, kuburen nfalang kukutwish kulet yikokujol mu yovil yetu. Mpurish ni yirijek yikwashina dijuku yambatanishin kuburen mu ditenchik ditadina milong ya nfalang nich kupandakan kwa ujim ni yisal ya chisum mu dijuku.

5, 6. Ov, mwikadil ik udia mu mangand piur pa ujim ukutwisha kutukwat?

5 Chikwau kand, antu avud tukata kusankanijan ni antu “in kwikat ayinau,” in “kwishimek” ap “in chisum.” Chiswapel anch mikadil yiyimp mudi yiney yitutakela ni kutwovish ujim. (2 Tim. 3:2-5) Chakin kamu, mafilm ni maprogram ma TV mamekeshining yisu yivud kufundakeshin mudi kuwapina ni chisum mudi chom chiwanyidina ni cha kupwish nich milong. Jinsangu jimwing jiyibachikining antu ajiteshina ku kuchingejin pakezay mwin chisum “kutambul yom yisotinay”​—yisu yivud kusutil ku yisal ya chisum ya kujipan kudi muntu wisambidinau anch uyipandakenamu antu akwau ku usu.

6 Jinsangu jinej jikasikeshiningap jinjil ja Nzamb bwat, pakwez jikasikeshining “[spiritu] wa mangand minam” ni ujim wa Satan mwin kutakel. (1 Kor. 2:12; Efes 2:2; Kuj. 12:12) Spiritu winou ukasikeshidin maku ma mujimbu wakad kuwanyin ni upompatijadin mu yawonsu nich spiritu utumbila wa Nzamb ni dibuj diend. Chikwau kand, malejan ma usey ma in Kristu mengamidinap pa ujim. (Tang Mateu 5:39, 44, 45.) Chad, mutapu ik tukutwisha kusadil nawamp malejan ma Yesu?

Yilakej Yiwamp ni Yiyimp

7. Ov, chom ik chashikena pakanganyau Simeyon ni Levi kuyikel ujim wau?

7 Bibil ukwet yiyul yivud piur pa kutakel ujim ni ukwet kand yilakej ya usey pa yom yikutwisha kutushiken anch twayisadil ni anch twalik kuyisadil. Shinshikinany pa yom yashikena pa chisu chamufundakeshinau Sikem kudiay Simeyon mwan wa Jakob ni Levi mulong ndiy wamuyipisha mwanchau mband Dina. “Awiy ova ushon nakash, ajimana.” (Dis. 34:7) Kupwa, ayijipa amakundj awonsu adinga mu musumb wa Sikem ni asenda yom yawonsu, amband ni anau akemp. Kasalap yiney yawonsu mulong wa Dina pakwez chadinga mulong ayipisha katumb kau, kuburen kuyilimish. Iyova anch Sikem wayirumbukina awiy ni tatukwau, Jakob. Pakwez, chom ik chatongay Jakob piur pa chisal chau?

8. Ov, jinsangu ja Simeyon ni Levi jilejen chom ik piur pa kufundakeshin?

8 Chom chinech chiyimp chamushikena Dina, chamwovisha Jakob ushon nakash; pakwez, ndiy wayifisha nich anend mulong wa kufundakeshin. Simeyon ni Levi apakisha kand kuyingish yisal yau, palondau anch: “Ov, komb, afanyidin kumusal nambaz wetu mudi mband wa usund?” (Dis. 34:31) Pakwez kwinoku kwadingap kupwa kwa mulong, mulong Yehova wova kuyip. Pasuta mivu yivud, Jakob watakela kulejan anch mulong wa yisal ya chisum, ni ujim wa Simeyon ni Levi, anau akez kuyipalangesh pakach pa michid ya in Isarel. (Tang Disambishil 49:5-7.) Mwaning, ujim wau wakad kuyikel wayishadishina dilau dia Yehova ni dia Tatukwau.

9. Ov, chisu ik chajimanay David?

9 Chadinga chishalijadina nakash ni Mwant David. Ndiy wading ni mitapu yivud ya kutwish kuchirish uyimp, pakwez kasalap mwamu. (1 Sam. 24:3-7) Pakwez, chisu chimwing wadinga piswimp ni kujiman. Mpich umwing utazukinau anch Nabal wayiswejina antu a David, ap anch ayilama nawamp yisak ya amikoku yend. Pamwingap, wiyova kamu anch amurumbukina pakampwil mulong wa antu end, David wirijieka chakwel amubula nich chisum. Padingau David ni antwend mwinjil mulong wa kumwas Nabal ni dijuku diend njit, nsand umwing wamuleja Abigayil mband wa manangu piur pa yom yashikena ni wamukasikesha chakwel asala chom. Kapamp kamwing, ndiy wateka pamwing chipan chijim ni waya kumusankan David. Wita nich kwikepish dilikishin mulong wa kuburen kalimish ka Nabal ni wamulembijeka David chakwel amwova Yehova wom. David wachirisha manangu mend kupwa walonda anch: “Wayuk kwey mulong wa manangu wankangesh kal ilel unou kwichil mash.”​—1 Sam. 25:2-35.

Mwikadil wa In Kristu

10. Ov, mwikadil ik ufanyidinau in Kristu kumekesh piur pa kufundakesh?

10 Chashikena kudi Simeyon ni Levi ni pakach pa David ni Abigayil chimekeshin chakin kamu anch Yehova kakatiningap ujim wakad kuyikel ni chisum ni anch ndiy uyukishining usu tukata kusal chakwel kukimb chisambu. Kambuy Paul wafunda anch: “Anch chikasikenip nchik kudi en, ikalany ni chisambu nau antu awonsu. Kangal wifundikeshany ayinen akarukat, pakwez shilany ujim wa Nzamb ndond; mulong achifunda anch: Kufundakesh kuding kudi am; yam nikez kafutan, mwamu mwalonday Mwant. Pakwez anch mukankuny ney wovil nzal mudisha kwend, anch wovil impu munisha kwend; mulong anch wasal mwamu ey wamusonsimwin kal makal ma kasu pa mutu wend. Kangal akupandikanany kudi tuyimp, pakwez pandikanany tuyimp nich kuwap.”​—Rom 12:18-21.a

11. Ov, mutapu ik wilejay nambaz umwing kuyikel ujim?

11 Tukutwish kusadil chiyul chinech. Chilakej, nambaz umwing winana kudi mukurump umwing piur pa ntakel wend wa katat wa ku mudimu. Ndiy wamuleja anch muntu winou wading muyimp ni mwin katond. Wading ni kumwovil ujim ni wasota kumwopat. Mukurump wamuyula anch kafanyidinap kusal chom ap chimwing ni ujim. Ndiy wajingunina anch yisal ya ujim ya nambaz pantaliken ni yisal yiyimp ya ntakel wa mudimu yadinga yikat kupandikesh milong. (Tit. 3:1-3) Mukurump wamuleja anch ap anch watan mudimu ukwau, ufanyidin kuswimp mutapu wend wa kwakul pakatau kumurumbukin. Ndiy wamuyula anch ufanyidin kumusadil ntakel wend wa mudimu yom mudi mukatay kusot amusadila ndiy, mudi mwalejanay Yesu. (Tang Luka 6:31.) Nambaz witiyija kupakish kusal mwamu. Ov, yik yashikena? Kupwa kwa chisu chimwing, ntakel wa mudimu wikala ni mwikadil uwamp, ni wamujikitisha nambaz piur pa mudimu wend.

12. Ov, mulong wak kupwitijan pakach pa in Kristu kukutwish nakash kusansan ku muchim?

12 Chikutwishap kutushimokish anch milong yiney yatushiken pitushakamina ni muntu udia pol pa chikumangen cha in Kristu. Twij anch mu ditenchik dia Satan mwom uding wa katond ni tufanyidin kurish chakwel twipuka kutwovish ujim kudi antu ayimp. (Kus. 37:1-11; Mul. 8:12, 13; 12:13, 14) Pakwez, anch milong yalank ni mukadivar ap nambwaz mwin Kristu, kusansan ku muchim kukutwish kwikal kukash. Kaman umwing wavurikin anch: “Chom chijim nakash chading chinkangeshina pinandama mu difukwil diakin chading kwitiyij anch antu a Yehova adi akad kuwanyin.” Kupwa kwa kubudik mu mangand mwakad rukat, ap kubangin akwau, tuchingejin anch antu awonsu adia mu chikumangen akez kushakam umwing ni mukwau ni muchim uwamp wa win Kristu. Chawiy lel, anch mbay mwin Kristu, ap muntu ukweta yisend mu chikumangen, waburen manangu ap wasal chom chiyimp, chikutwish kutwovish kuyip ap kutwovish ujim. Tukutwish kwiyipul anch: ‘Ov, mutapu ik yom yiney yikutwisha kushiken pakach pa antu a Yehova?’ Pakwez, yom yiney yashikena ap pakach pa in Kristu azizilau many mu machuku ma atwimbuy. (Gal. 2:11-14; 5:15; Jak. 3:14, 15) Ov, mutapu ik tukutwisha kwakul anch atusal nayimp?

13. Ov, mulong wak ni mutapu ik tufanyidina kupwish kupwitijan?

13 Nambaz twisambinang walonda anch: “Nileja kumulembil mulong wa muntu winsadidila uyimp, Chinech chinkwashining chisu chawonsu.” Mudi mu twatangina, Yesu watuleja anch tulembila mulong wa antu akata kutuzengol. (Mat. 5:44) Tufanyidin kulembil nakash mudi ik mulong wa akadivar ni anambaz netu a muspiritu! Mudi mukatay kusot tatuku anch anend akatijana umwing ni mukwau, Yehova usotining anch atushalapol end adia pa divu akatijana umwing ni mukwau. Tuchingejin kushakam pamwing mu chisambu ni mu musangar chikupu, ni Yehova utufundishin kusal mwamu katat. Ndiy usotin anch tusala pamwing pitusadina mudimu winou ujim. Pakwez, pwishany amboku milong ap ‘diwolany’ kuyip ni yangany kurutu. (Tang Jinswir 19:11.) Pandond pa kuyichin akadivar pakata kulank milong, tufanyidin kukwashijan umwing ni mukwau kushal pakach pa antu a Nzamb, mu diking mu “makas ma chikupu” ma Yehova.​—Kuv. 33:27.

Kuyidimukin Antu Awonsu Kuletin Yibudikin Yiwamp

14. Ov, mutapu ik tukukwisha kurish nich yibachikin ya Satan ya kwaurilan?

14 Mulong wa kutukangesh kupalangesh rusangu ruwamp, Satan ni ayilembil apakishining nakash kuyipish majuku ma musangar ni yikumangen. Apakishin kulet kupwitijan, mulong ij anch, kwaurik pakach pa antu kukez kuyijiyish. (Mat. 12:25) Piturishina nich chibachikin chau chiyimp, tusadin nawamp anch twalondul chiyul cha Paul anch: “Kashalapol wa Nsalejetu kafanyidinap kwikal mwin matend. Pakwez ufanyidin kwikal muntu udimukidina kudi antu awonsu.” (2 Tim. 2:24) Vurikany anch kiturishinap “nau antu a mijimbu ya mbij, pakwez . . . ni yizwepwepu yikweta ukash.” Chakwel tuwina mwi njit jinej, tufanyidin kusadil yom ya njit ya muspiritu, kuwejinaku ni “yisapat ya kwirijek kwa kulejan rusangu ruwammp ra chisambu.”​—Efes. 6:12-18.

15. Ov, mutapu ik tukutwisha kwakul pakatau kutupompat pol pa chikumangen?

15 Pol pa chikumangen, akankuny a Yehova ayipompatining nakash antwend in chisambu. Antu amwing pakach pa akankuny inay ayipompatining Atuman a Yehova ku mujimbu. Akwau atufishining nich ku ma radio ni ku ma television ap ku yirumburish. Yesu wayileja in kwilej end anch milong yiney yikez kayishiken. (Mat. 5:11, 12) Ov, mutapu ik tukutwisha kwakul? Tufanyidinap “kumufundikesh muntu kuyip ku kuyip,” kusutil ku mazu ap mu yisal.—Rom 12:17; Tang 1 Pita 3:16.

16, 17. Ov, chikumangen chimwing chirishin nich mwikadil ik wovishena ujim?

16 Chikalap nchik yituletidinay Djabul, kusutil ku “kupandikan tuyimp nich kuwap,” tukutwish kupan uman uwamp. Chilakej, chikumangen chimwing cha mu ditung dimwing dia mu Pacific chafutina chot chimwing mulong wa Chivurikish. Pateshau mwamu kudi amakurump a egliz wa mu ul winou, ayileja antu a mu egliz wau chakwel akumangana mu chot chinech mulong wa kwifukwil kwa egliz wau pa chisu chatenchikau mulong wa chivurikish chetu. Pakwez, amakurump a ampurish ayileja amakurump a egliz winou anch afanyidil kuyishil Atuman chot pa chisu chinicha. Pakwez, pawanyina chisu cha chivurikish, chot chizwila nich yid ya egliz winou ni mudimu wau wasambisha.

17 Pasambishau ampurish kwirijek chakwel ayopata mu chot ku usu, mukurump wa egliz weza kudi umwing wa amukurump etu wamwipul anch: “Ov, ukwetany chom cha pakampwil warijekanya mulong wa urel winou?” Mukadivar wamurumburila piur pa Chivurikish, ni muntu wa mwakula anch: “O, kinadingap nija!” Pa chinech, mpurish umwing washimok anch: “Pakwez twakulejang nlel panch!” Ntakel wa egliz wakarumuka kudiay mukurump, wasipaku pakemp kupwa walond anch: “Ov, chom ik usadina katat? Tukwet chot chizwila bwaf ni antu. Usotin anch ampurish atwopata pol?” Ndiy wasala yom yiney chakwel ayimekesha Atuman mudi akat kuyizengol antu akwau! Ov, akadivar netu ela kusal nchik?

18. Ov, mutapu ik wakulau akadivar payisarumunau, ni yik yashikena?

18 Atuman ashila egliz winou ndond chakwel alembila chikunku cha saa, pakupwishau akadivar akwez kusambish Chivurikish. Malembil ma egliz masutisha chisu, pakwez kupwa yid ya egliz yabudika, Chivurikish chasambish. Dichuku dialondula, Anyikel a guvernema afunda mukand ufanyidinau kulondul. Kupwa kwa kushinshikin pa yom yashikena, mukand winou walejana anch egliz ufanyidin kulejena kudi antu awonsu anch mwin kusarumun mulong wadinga mukurump wa egliz kadingap Atuman bwat. Mukand winou wayijikitisha kand Atuman a Yehova mulong wa kushimpish muchim kwau kwapwisha mulong ukash. Usu wasalau Atuman chakwel ‘ashakama nich chisambu nau antu awonsu’ waleta yibudikin yiwamp.

19. Ov, chom ik chikwau chikutwisha kukasikesh urund wa chisambu?

19 Mutapu ukwau wa kulam urund wa chisambu ni antu akwau kudi kusadil mazu ma ranaken. Mutu wa mulong ulondwilaku ukez kisambin piur pa mazu ma ranaken ni mutapu tukutwisha kumakudish ni kumasadil.

[Dizu didia kwishin kwa paj]

a Dizu “makal ma kasu” divurishin mutapu mwadingau ni kusal pasak mulong wa kwenguril utad utok, kuwosh piur ni mwishin chakwel wikala chikung cha usey. Anch twayisadin uwamp antu ayimp, chikutwish kutudish mwikadil wau ni kumekesh patok ngikadil yau yiwamp.

Ov, Ukutwish Kurumburil?

• Ov, mulong wak nlel unou antu ovining ujim mu mangand?

• Ov, yilakej ik ya Bibil yimekeshina yibudikin ya kuyikel ap ya kulik kuyikel ujim?

• Ov, mutapu ik tufanyidina kwakul anch mukadivar netu mwin Kristu watwovish kuyip?

• Ov, mutapu ik tufanyidina kwakul anch antu adia pol pa chikumangen atupompat?

[Chipich chidia pa paj wa 18]

Simeyon ni Levi achirika​—pakwez ayiyikela kudi ujim

    Mikand ya Uruund (1999-2025)
    Budik
    Andam
    • Uruund
    • Kwangan
    • Yom ukatina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mbil ja Kusadin
    • Mbil ja Ujindj
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Andam
    Kwangan