Kukatul Milamu—Ov, Mutapu Ik Kupalangena Kwawonsu?

“Sosiyete wetu usadining midimu mulong wa guvernema mwingand yetu. Tufanyidin yisu yivud kuchingel ngond umwing ap aad chakwel antu inay atufuta. Pakwez, katat antazukin ku telefon kudi muntu umwing usadila ku guvernema. Ndiy wanleja anch ukutwish kutufut swa—anch twamukatul milamu ni nfalang.”—JOHN.a

OV, WAMEN kal mar ma kukatul milamu? Yikutwish kushalijan pamwing ap ni yilejenau kwinsambishil, pakwez chisu chivud chakin wamana mar mulong wa yibudikin ya kukatul milamu.

Kwambatan nich Transparency International wa muvu wa 2011 ulejen piur pa mutapu wa kukatul milamu,b anch: “Mangand mavud pakach pa mangand 183 makwet mwinshin mwa yitan pa uvud wa 0 (wa kukatul milamu kukash) kushik ku 10 (kwa zwang nakash).” Pasut kal mivu yaad, Transparency International witiyija anch rapor wend wa muvu wa 2009 walejana kupandakan kwakin kwa kukatul milamu anch: “Chimeken patok anch kwikil ngand mu mangand yidia yakad kuwil mu ubaj wa kukatul milamu.”

Yisu yimwing, yibudikin ya kukatul milamu yikutwish kwikal yiyimp nakash. Chilakej, gazet Time walejana anch “kukatul milamu ni kukangany kusal mudimu” kwasala anch antu avud afa pa chisu cha kuzal kwa dizu kwasadika mu Haïti mu muvu wa 2010. Ndiy walejana kand anch: “Yikumbu ayitungin pakemp-pakemp anch kayikatwilap milamu in kutung ap in kusop a guvernema.”

Ov, chitwishikin kupwish chipupu cha kukatul milamu? Mulong wa kwakul ku chipul chinech, tufanyidin kutesh kurumburik kwa yom yasala anch kwikala kukatul milamu. Tukez kushinshikin yom yiney mu mutu wa mulong ulondwilaku.

[Mazu madia kwishin kwa paj]

[Tablo wa jinsangu udia pa paj wa 3]

“Kukatul milamu kudi kuburen ruchingej mudiau akweta ulabu ni kusot kuwin kwa muntu amwinend. Kuding kuyimp kudi muntu mwawonsu ukweta mwom, mudimu, ap musangar wimedina pa kushinshaman kwa antu akata kuyikel.”—TRANSPARENCY INTERNATIONAL