BIBLIOTEK Udia pa Kapend
BIBLIOTEK
UDIA PA KAPEND
Uruund
  • BIBIL
  • MIKAND
  • YIKUMANGAN
  • mwbr25 Rish map. 1 ​-​ 12
  • Mareferans ma Mudimu ni Mashakamin ma Mukand wa Chikumangan

Kwikil video ukimbina

Video winou umukimbinap amboku nawamp.

  • Mareferans ma Mudimu ni Mashakamin ma Mukand wa Chikumangan
  • Mudimu ni Mashakamin ma In Kristu—Mukand wa Chikumangan—2025
  • Tumitu twa milong
  • RUBING RA 3-9 NGOND WA 3
  • RUBING RA 10-16 NGOND WA 3
  • RUBING RA 17-23 NGOND WA 3
  • RUBING RA 24-30 NGOND WA 3
  • RUBING RA 31 NGOND WA 3–6 NGOND WA 4
  • RUBING RA 7-13 NGOND WA 4
  • RUBING RA 14-20 NGOND WA 4
  • RUBING RA 21-27 NGOND WA 4
  • RUBING RA 28 NGOND WA 4–4 NGOND WA 5
Mudimu ni Mashakamin ma In Kristu—Mukand wa Chikumangan—2025
mwbr25 Rish map. 1 ​-​ 12

Mareferans ma Mudimu ni Mashakamin ma Mukand wa Chikumangan

© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

RUBING RA 3-9 NGOND WA 3

YOM YA USEY YIDA MU DIZU DA NZAMB JINSWIR 3

Mekesh anch Umuchingejidin Yehova

w18.11 paj 16 par. 5-6

“Muchingejina Yehova Chakwel Upanda!”

Ov, Abakuk wipula yipul yiney mulong wading walikin kal kuchingejin mudiay Yehova ni mu kushilamu kwend? Bwat kwau! Abakuk wading umwitin Yehova ukwash mulong wa kwidjidjek ni milong yend, chinech chimekeshin anch wading uchidandamedin kuchingejin mudiay Yehova. Abakuk wading kamu wiyakamishin ni wading mu kanvundangesh. Kadingap kateshina mulong wak Yehova wading uchingedin kupwish yom yiney ni mulong wak Wading ulikidil anch aman mar nakash. Kumupepil Abakuk kudi Yehova mulong wa kufund milong yend kutufundishin dilejan dia usey nakash. Tufanyidinap kwov wom wa kumulej Yehova milong yetu ap kwidjidjek tukweta. Pakwez, utulejin nich rukat kumulembil ni kumulej kamu patok mutapu twiyovila. (Kuseng 50:15; 62:8) Jinswir 3:5 utukasikeshin etu awonsu anch: “[Muchingejina Yehova] ni muchim wey wawonsu. Kangal wachinge[jin] ronganyin rey amwiney.” Abakuk wasadina mazu minam mu mwom wend.

Abakuk wachingejina mudiay Yehova Tatukwend ni Murunend, ni wakwata mupak wa kumusejin piswimp nakash. Abakuk kiyakamishap kwend ching pa mulong wend ni kusal usu wa kuupwish amwinend. Pakwez, walembila piur pa mutapu wading wovilay ni piur pa yakamish yend. Chinech chidi chilakej chiwamp kudi etu. Yehova, Mwin Kutesh malembil utulejin kumekesh ruchingej retu mudiay ndiy kusutin kumulembil ni kumulej milong yetu. (Kuseng 65:2) Anch twasal mwamu, tukuman mutapu wakwilay Yehova ku malembil metu. Tukuman mutapu utubwikatinay kwa rukat chisu chitwongojinay ni kututakel. (Kuseng 73:23, 24) Ukutukwash kutesh mutapu umenay milong yetu, chikalap nchik milong turishina nich. Kumulembil Yehova wawiy kamu mutapu umwing wa kumekesh anch tumuchingejidin.

ijwbv mutu wa mulong wa 14 par. 6-7

Jinswir 3:5, 6​—“Kangal Wachingejin Ronganyin rey Amwiney”

“Mu jinjil jey jawonsu itiyij kudi Ndiy.” Tufanyidin kukimb rusot ra Nzamb mu yom yawonsu tusadina mu mwom wetu ni mu mipak yawonsu ya usey tukwatina. Tukutwish kusal mwamu kusutin kumulembil chakwel atutakel ni kusutin kulondul yom yilondinay mu Dizu dend Bibil​—Kuseng 25:4; 2 Timote 3:16, 17.

“Ndiy ukez katenchik jinjil jey.” Nzamb ukat ‘kutenchik jinjil jetu’ kusutin kutukwash kulimish mbil jend jitentamina. (Jinswir 11:5) Mwamu chikat kutukwash kwipuk milong yivud ni kwikal ni musangar nakash. (Kuseng 19:7, 8; Isay 48:17, 18)

w23.9 paj 4 par. 10

Muchingejina Yehova, mud Mwasalay Samson

Niyetu tuswirikedin ukwash wa Yehova chikalap nchik ukaliweny tukweta ap yom twasadina kal mu dirijek diend. Nich kwikepish tufanyidin kwitiyin anch tukutwishap kusal chom chitwitinay Yehova anch tumuchingejidinap. Samson wikala ni usu panay mem mamwinkishau kud Yehova. Mud Samson tukukul mu spiritu anch twataninamu mu yakudia yawonsu ya mu spiritu yitwinkishinay Yehova.​—Mat. 11:28.

Mapit ma mu Spiritu

w06 1/11 paj 9 par. 7

Manans Majim ma Buku wa Jinswir

3:3. Tufanyidin kuman rukat rudimukina ni ukinakin mudi yom ya usey nakash ni kuyimekesh patok mudi tukata kumekesh yileng ya usey mwi nshing. Tufanyidin kand kutek ngikadil yiney mu muchim wetu, ni kuyikadish yetwetu.

RUBING RA 10-16 NGOND WA 3

YOM YA USEY YIDA MU DIZU DA NZAMB JINSWIR 4

“Chidij Muchim Wey”

w19.01 paj 15 par. 4

Mutapu ik Ukutwisha Kulam Muchim Wey?

4 Mu Jinswir 4:23, dizu “muchim” adisadidin mulong wa kumekesh ‘muntu wa mukach.’ (Tang Kuseng 51:6) Mu kulond kukwau, dizu “muchim” dimekeshin yitongijok yetu ya mukach, yovil, yibachikin, ni maku metu. Dimekeshin chitudia chakin kamu mukach, kadiap mutapu tumekena pol.

w19.01 paj 17 par. 10-11

Mutapu ik Ukutwisha Kulam Muchim Wey?

10 Anch tukimbin anch tutwisha kulam muchim wetu, tufanyidin kujingunin ubaj ni kusal mau mau mulong wa kwichidij. Dizu dikarumwinau anch “lam” mu Jinswir 4:23 dituvurishin mudimu wasalangau kudi kalam. Mu chirung cha Mwant Salomon, atulam imanang pa mbumbu ja musumb mulong wa kuyibabesh antu anch aman ubaj. Chilakej chinech chitukwashin kutesh mulong wak tufanyidin kumukangesh Satan chakwel kangal ayipisha yitongijok yetu.

11 Pasak, atulam a musumb asalang mu kwovijan pamwing ni in kulam yis ya musumb. (2 Sam. 18:24-26) Awonsu akwashang mulong wa kuchidij musumb kusutil kukwikal nich kashinsh anch yis yawonsu ya musumb yidi ya kupat chisu chisejinau akankuny piswimp. (Neh. 7:1-3) Kom ketu kafumbilau kudi Bibil kakutwish kusal mudi kalam wetu ni kutubabesh chisu chisadinay Satan usu wa kuyipish muchim wetu​—mu kulond kukwau, chisu chisadinay usu wa kuyipish yitongijok yetu, yovil yetu, yibachikin yetu ap maku metu. Chisu chawonsu chitubabeshinau kudi kom ketu piur pa ubaj kanang, tufanyidin kukatesh ni kusal yawonsu tukutwisha mulong wa kwipuk ubaj winou.

w19.01 paj 18 par. 14

Mutapu ik Ukutwisha Kulam Muchim Wey?

14 Mulong wa kulam muchim wetu, tufanyidinap kwetu ching kulik yitongijok yiyimp pakwez tufanyidin kand kwitiy yitongijok yiwamp. Tong kand piur pa chilakej cha musumb ukweta mbumbu. Mwin kulam ku yis wading kufungang ku yis ya musumb mulong wa kukangesh akankuny kwandam, pakwez yisu yimwing wading kufungul yis ya musumb mulong wa kwandjik yakudia ni yom yikwau yikwetau nich kuswir. Anch yis ayifungang chisu chawonsu, antu a mu musumb afanyina kufa nzal. Chilik chimwing, tufanyidin kufungul michim yetu chisu chawonsu mulong wa kwandjik yitongijok ya Nzamb.

w12 1/5 paj 32 par. 2

“Chidij Muchim Wey!”

Mulong wak tufanyidin kuchidij muchim wetu wa chifanakesh? Nzamb wamubachika mwant Salomon kufund anch: “Kupandikan yom yawonsu, lam muchim wey, mulong mwawiy mudia misul ya mwom.” (Jinswir 4:23). Muchim wetu wa chifanakesh ukwet yibachikin pa mutapu uda mwom wetu wa katat ni mutapu ukwikala mu machuku ma kurutu. Mulong wak? Mulong Nzamb ukat kuman yom yida mu muchim wetu. (1 Samwel 16:7) Mutapu uda chakin kamu wuntu wetu wa “mukach mwa muchim” wawiy umekeshina mutapu utumenau kud Yehova.​—1 Pita 3:4.

Mapit ma mu Spiritu

w21.08 paj 8 par. 4

Ov, Ukatin Kumuchingel Yehova?

4 Jinswir 4:18 utulejin anch: “Njil ya in kutentam yidi mudi kutok kumunyikina [pamanch], yikat kuzaz jinsis ni kushik kamu muten pakach.” Mazu minam mamekeshin mutapu ukatay Yehova kuyijingunin antwend rusot rend pakemp pakemp. Pakwez, verse winou tukutwish kand kumusadin mulong wa kumekesh mutapu ukatay mwin Kristu kukul mu spiritu. Kukul mu spiritu kukusadikangap kapamp kamwing. Kwitining chisu. Anch twilej nawamp ni kusadin yiyul ya Dizu dia Nzamb ni dirijek diend, tukukudish pakemp pakemp mikadil ya win Kristu. Tukushiken kand kumwijik Nzamb nawamp nakash. Shinshikin chilakej chasadinay Yesu pa mulong winou.

RUBING RA 17-23 NGOND WA 3

YOM YA USEY YIDA MU DIZU DA NZAMB JINSWIR 5

Imen Kulemp Nakash ni Yisal ya Masandj

w00 15/7 paj 29 par. 1

Ukutwish Kushal Wishitwila mu Mangand Mijondila

Mband ujimbwilau mu jinswir winou amulejen anch ud “mwin kusochik”. Mulong wa kuyoz antu, ukat kusadin mazu matadina mud woch, ni malemburikina kupandakan many. Andumb avud asadidining mazu mud minam. Chilakej, Amy sekreter wa ufun ukweta mivu 27 ulondin anch: “Ikundj umwing ku mudimu wanshinshikinang nakash ni kwimbazol yisu yawonsu. Chikat kulet musangar anch tuman mwamu. Pakwez namana anch rusot rend rading kwau ra kusal nend masandj. Chawiy nitiyap kufa mu mupit wend.” Yisu yivud mazu ma rubabek ma antu a mutapu winou makat kuyipwit antu, pakwez makwetingap usu pad antu akata kumajingunin. Chawiy pa mulong winou tufanyidin kusadin ukaliweny wetu wa kujingunin.

w00 15/7 paj 29 par. 2

Ukutwish Kushal Wishitwila mu Mangand Mijondila

Yibudikin ya chisal cha masandj yiridining kusutamu disol ni yambukining mud mpak ya musamun ap kand anch yiding yisansena ni yin kujipan. Tukutwish kujimbul kand kom karumbangena, madikaj makad kuchingejin, mayej madokila ku chisal cha masandj. Tongin kand mutapu ukwiyovay mbay wa uruw ukurumbukinau. Chisal chimwing cha kuburen kushinshaman chikutwish chalet kusansan mu mwom wa kabuj. Chakin kamu, chisal cha masandj chid kamu chisum nakash.

w00 15/7 paj 29 par. 5

Ukutwish Kushal Wishitwila mu Mangand Mijondila

Tufanyidin niyetu kwimen kulemp ni yibachikin ya antu akatina yisal ya masandj. Tufanyidinap kwimburij mashakamin mau kusutin kutesh mizik yijondila, ap kand kutal yom yiyimp mud pornografi. (Jinswir 6:27; 1 Korint 15:33; Efes 5:3-5) Ni chikwikal cha usup nakash kupwitin nkeu jau pad etu kusutin kwizez kuyimp ap kand kusutin kudjal ni kukidish kuyimp!​—1 Timote 4:8; 1 Pita 3:3, 4.

Mapit ma mu Spiritu

w00 15/7 paj 29 par. 7

Ukutwish Kushal Wishitwila mu Mangand Mijondila

Salomon ulondin piur pa yibudikin yidokiling ku chisal cha masandj. Makaj makat kupwishikish kalimish ka muntu. Ov, chidap cha usany nakash kud etu kwipan kusangaresh maku metu ap ma muntu mukwau mu kusal masandj? Umenap anch kulal ni muntu wakad kwikal mbay ney wa uruw kud kwipwish kalimish?

RUBING RA 24-30 NGOND WA 3

YOM YA USEY YIDA MU DIZU DA NZAMB JINSWIR 6

Yom ik Tukutwisha Kwilejin ku Ansongany?

it-1 paj 115 par. 1-2

Ansongany

‘Manang ma Winnam.’ ‘Manang’ ma ansongany madokilingap ku ukaliweny wa kutong, pakwez madokiling ku manang ma winnam mayinkishau kud Sakatang. Bibil ulondin piur pa rusongany anch: “Ukat kukumangej yakudia yend pa chirung chau, ni kwangul mu chirung cha kwangul.” (Jnsw 6:8) Mulad umwing wa atupwapu wijikena nakash mu Palestin ud wa ansongany ni anziw (Messor semirufus) akat kukumangej yakuda yivud mulong wa kuyisadin chisu chikukasikana yakuda. Ansongany inay ashiching mu yir ni pa ndond yikatau kwangwil yakuda. Anch ruval watalesh yakuda yau, ansongany akat kuyibudish pol mulong wa kuyanyik pa muten. Akat kudosh kand misil chakwel kangal yakuda yiminya chisu chiyilaminau. Yisak ya ansongany inay akat kuyijingunin kusutin jinjil jikatau kwendin ni yipapal ya yakuda yikatau kusha pol pa anziw.

Mikadil ya Kwimburij. Kwilej yom yikemp piur pa ansongany kukutukwash kutesh nawamp mazu malondina anch: “Ey mwin usweral yang umutal nsongany, tongijok yaku yend, ikal mwin manangu.” (Jnsw 6:6). Atupwapu inay ashimwokishen mu mutapu ukatau kutenchik yom ni manang mau ma winnam, ni mushiku wau wa kudandamen kusal yom. Chilakej, ansongany akat kusend yom yilimina yisutinamu usu wau tupamp twad ap kusut, akat kusal kand usu wau wawonsu mulong wa kupwish mudimu wau pakad kulikap ap anch akat kwendin mu jinjil jisidina ni kuwawol. Asadining mu kwovijan, akat kwinangish mu mabuku mau, kuyimbangin ambay nau a mudimu, ni yisu yimwing akat kuyikwash kand abukwokina ap aziyankal mulong wa kuchirik nau mwi ndond yau.

w00 15/9 paj 26 par. 3-4

Ikal ni Yaku Yiwamp

Ov, umenap anch niyetu tufanyidin kwikal in kusal mudimu mud anziw? Chid cha usey kud etu kwikal antu asadining mudimu nakash atushinshikin ap bwat. Twikala ku shikol, ku mudimu, ap mu mijikit yetu ya mu spiritu, tufanyidin kusal ni muchim wetu wawonsu. Mud mutapu ukatay rusongany kutaninamu mu mudimu wend wa usu,chilik chimwing Nzamb ukatin anch niyetu ‘tutaninamu mu midimu yetu ya usu.’ (Mulej 3:13, 22; 5:18) Anch twasal mudimu wa usu tukwikal nich musangar ni kom.​—Mulej 5:12.

Salomon wasadina yipul yaad mulong wa kumutongish nich mwin usweral, anch: “Ey mwin usweral, ukulal kushik pa chisu ik? Ey ukez kulank pa tul muten ik?” Kupwa, mulong wa kurumburil yisal yend, mwant Salomon wawejinaku anch: “Ukat kulal pakemp ni kwiyonan pakemp, ukat kuvung makas pakemp ni kwiswedish, mwamu uzwendj ukat kwez mudi mbwitan, ni kuswir kwey mudi mpongirik.” (Jinswir 6:9-11) Paday mwin usweral uvungin makas pakad kusal chom, uzwendj ukat kumutan mau mau, yom yiswirikedinay yikat kumupwa swa mud muntu urishikishinau kud mpongirik. Yir ya mwin usweral yikat kwizul too ni masuk ma yinfananfan (Jinswir 24:30, 31). Ukat kuchomb pakad kulab mu mijikit yend. Mukurump wa mudimu ukutwish kumushimpishin mwin usweral muchim kushik chisu ik? Nsand a shikol wakad mushiku wa kwilej, ov, ufanyidin kuchingejin anch ukutwish ku shikol?

Mapit ma mu Spiritu

w00 15/9 paj 27 par. 3

Ikal ni Yaku Yiwamp

Mitapu sambwad ya yom yijimbwilau mu jinswir yid ya pa dishin ni mu yom yiney mud yom yawonsu yiyimp. “Kutal kwa kwibaz,” “muchim ukata kutongijok kusal yom yida yiyimp” yitadin yitil tukata kusal mu yitongijok. “Rudim ra makasu” ni ‘kaman wa makasu ukata kulond makasu’ yitadin yitil tukata kusal mu kulond. “Makas makata kumwang mash mayingila” ni “mend yikata kuswakal kuya kusal nayimp” yid yisal ya chisum. Yom yikisinay kand Yehova pa yom yiney yawonsu, ad antu akata kulet kwaurok pakach pa antu ada ashicha kwau nawamp. Dizu musamban ni sambwad masadidinau mamekeshin anch kud kand yom yivud yiyimp kusutamu yijimbwilau mwinomu, mulong an a antu akat kuya kulemp nakash mu kusal uyimp.

RUBING RA 31 NGOND WA 3–6 NGOND WA 4

YOM YA USEY YIDA MU DIZU DA NZAMB JINSWIR 7

Ipuk Jinjil Jikweta Yoziu

w11 1/11 paj 13 par. 16

“Kangal Wachingej Ronganyin Rey Amwiney”

Malembil makwet usey nakash mu kujijaman yoziu, pakwez tufanyidin kwikal irijekina piur pa maswir ma kulembil pa chisu chifanyidina. Shinshikin piur pa nsangarum umwing ujimbwilau mu Jinswir 7:6-23. Pa yisu ya kawidiwid, ukat kwendil mwinjil yijikena anch mushiching mband wa kusotan. Kwikal udimbinau nich kumulembijek nich mazu mend ma rilemb wamulondula swa, mudi kamu ngomb uyila akamujip. Mulong wak nsand winou waya kwinikwa? Mulong wading “wakad yitongijok yakin,” chadinga kuburen ronganyin, chitwishikin wading urishin nich maku mayimp. (Jnsw. 7:7) Chisu chela kwikal malembil ma ukwash nakash kudiay? Chakin kamu, kulembil chakwel kujijaman choziu pa chisu chin chawonsu pa kusankanijan kwend mwinjil kwela kwikal kwa usey. Pakwez chisu chipandakena kuwap kudiay ndiy kulembil chikwikal chisu chikalay nich chitongijok kapamp ka kusambish cha kwendil mwinjil yiniya.

w15 1/6 paj 20 par. 8

“Tufanyidin Kwikal Ishitwila”

Jinswir 5:8, ulondin anch: “Muchinany mband ou palemp, kangal wasej piswimp ni ku chis cha chikumbu chend.” Ubaj wa kupipej chiyul chinech aulejen mu Jinswir mu shapitre wa 7, mututangina piur pa nsand winou wadinga nich chaku cha kusutin piswimp ni chikumbu cha mband wa kusochik. Pakwajala, wimana pa dikonk dia njil, waya kudi nsand winou, ni wading udjit nayimp mulong kupwit nich amakundj. Wamubwikata ni wamususu. Mazu mend ma rilemb malangwisha maku ma nsand winou ni katwishap kumuchin. Wasala nend masandj. Chimeken anch, mwan nsand winou katongap anch ukutwish wawil mu mulong ya masandj. Wading uburedin manangu ni wading uburedin yitongijok. Ap chidi mwamu, wamana amwinend yibudikin yiyimp ya yisal yend. Chela kwikal chiwamp mudi ik anch wamuchina mband winou!​—Jnsw. 7:6-27.

w23.06 paj 23 par. 10

“Dandamen Kutaninamu mu Kumwov Nzamb Wom”

Masandj makutwish kutuletin usany, kwiyov anch tukwetap usey, madikaj makad kuchingejin, ni kujip majuku. Chakin kamu, chid cha manangu kwipuk kuya ku “chikumbu” cha mband chisup ni kudia ya yakudia yend. Antu akata kusal masandj akat kufa mu spiritu, ni akutwish kukwachik mayej makutwisha kuyijip. (Jnsw. 7:23, 26) Shapitre 9, verse 18 upwishin ni mazu malondina anch: “Atazukay ad mwi ndond ya afu.” Chawiy mulong wak ukatau antu avud kwitiy kutazuk kukweta yibudikin yiyimp mwamu?​—Jnsw. 9:13-18.

Mapit ma mu Spiritu

w24.07 paj 16 par. 11

“Dandamen Kuchish ku Mes Pantaliken ni Choziu”

Yom ik twilejidinaku? Tufanyidinap kwipuk ching kwau kusu chitil pakwez kand nzau jitwadina ku kusal chitil. Salomon wisambina chom chinech kupwa kwa kulejan yom yashikena mu rusang ra nsand ni mband mwin kusochik. Walonda piur pa mband anch: “kangal wapumbukin mu jinjil jend.” (Jsw. 7:25) Ulondin kand piur pa mband wa kusochik anch: “Muchinyina mband winou palemp, kangal wasej piswimp ni ku chis cha chikumbu chend.” (Jsw. 5:3, 8) Inge, mulong wa kwichidij ku chitil, tufanyidin kwipuk yom ni yisal yikutwisha kutushikij ku chitil. Chinech chirumburikin anch ap yom yakad kwau kwikal yiyimp kud in Kristu, tukutwish kulik kuyisal ang tumen anch yikutwish kutupak ni kutushikij ku chitil.​—Mat. 5:29, 30.

RUBING RA 7-13 NGOND WA 4

YOM YA USEY YIDA MU DIZU DA NZAMB JINSWIR 8

Tang Matu ku Manang ma Yesu

cf paj 131 par. 7

“Nimukatin Tatuku”

7 Verse wa 22, ulondin anch: ‘Yam manang katangau kudi Yehova pa kusambish kwa midimu yend, chawiy chom chakusambish cha midimu yend ya pakur.’ Pinap kisambidinap kwau kusu piur pa manang, mulong mwikadil winou ‘kautangap’ kwau. Manang makutwishap kwikal ni nsambishin mulong Yehova udingaku kwend ni uding kand mwin manang (Kuseng 90:2) Pakwez Mwan a Nzamb ‘ndiy uda Mwan wa kusambish.’ Amutanga, ndiy uda kamu chitang cha kusambish pa yom yawonsu yatangay Yehova (Kolosay 1:15). Kukwatijan ni yom yilondinau mu mukand wa Jinswir, ndiy wikalaku kurutu kwa kutang diur ni divu. Ndiy wading kand Dizu, charumburik anch watumangay Nzamb, umekeshina manang ma Nzamb mu mutapu uwanyidina.​—Yohan 1:1.

cf paj 131-132 par. 8-9

“Nimukatin Tatuku”

8 Mwan a Nzamb wakwatikana ni yom ik kurutu kwa kwez pa divu? Verse wa 30 ulondin anch wading pamwing ni Nzamb mud ‘mwin kusal mudimu ukweta ukaliweny.’ Chirumburikin ik? Kolosay 1:16 urumburil anch: “Mulong mwi ndiy Nzamb watanga yom yawonsu yidia mwiur ni yidia pansh [. . .]. Nzamb watangila yom yawonsu mwi ndiy ni mulong wendendiy.” Yehova, Sakatang wamusadina Mwanend, mwin kusal mudimu ukweta ukaliweny mulong wa kutang yom yikwau: yitang ya mu spiritu, diur, divu ni yom kushalijan mud mitond ni annam, ni disuden antu. Mu mitapu yikwau, kwovijan kwading pakach pa Tatuku ni Mwanend tukutwish kukufanikesh ni kwovijan kuda pakach pa mwin kulet yitongijok ya kutung ni mwin kutung, ukata kutung yom mud mutapu uyading mu manang ma mwin kulet yitongijok. Anch twaman mutapu uda yitang yimwing yishimokishena, tukat kupan katumb kud mwin kulet yitongijok Mujim. (Kuseng 19:1) Pakwez tukutwish kand kutongin pa kwovijan kuwamp ni kwasenda chisu chilemp pakach pa Sakatang ni Mwanend ‘mwin kusal mudimu ukweta ukaliweny.’

9 Antu aad akad kuwanyin asadina pamwing, chikutwish kuyikasiken yisu yimwing kudandamen kwovijan. Yawiyap yayishikena Yehova ni Mwanend. Ap anch wasala mu chirung chilemp nakash pamwing ni Tatukwend, Mwan ulondin anch: “Nasangaranga kand kurutu kwend machuku mawonsu.” (Jinswir 8:30) Wasangerang uruund wa piswimp ni Tatukwend, ni yawiy kand yovil yadingay nich Tatukwend. Mwan wadandamena kumufan Tatukwend chipandakena, mulong wimburijang mikadil yend. Chawiy chishimwokishinap pa kuman mutapu wakasikana chipandakena urund wau! Kwikil ndond yikwau tukutwisha kutan urund ukash, wa rukat, ni walabina kal mud winou.

w09 1/4 paj 31 par. 14

Tumusangerany Yesu​—David Mujim Ni Salomon Mujim

14 Ching muntu umwing kusu ndiy wamupandakanamu Salomon ku manangu. Muntu winou wadinga Yesu Kristu, wijimbula amwinend mudi “upandaken Salomon udi pinap.” (Mat. 12:42) Yesu walonda “mazu ma mwom wa chikupu.” (Yoh. 6:68) Chilakej, Mafundish ma pa Mukandu mawejidin yom yivud pa jinswir ja Salomon. Salomon warumburila uvud wa yom kanang yikata kumuletin musangar mwin kumwifukwil Yehova. (Jinsw. 3:13; 8:32, 33; 14:21; 16:20) Yesu wakasikeshina anch musangar wakin udiokiling ku yom yikwatina ku difukwil dia Yehova ni ku kuwanyish yakushilamu ya Nzamb. Yesu walonda anch: “Ayuk kwau atuzwendj mu michim, mulong want wa mwiur udi wa awiy.” (Mat. 5:3) Antu akata kusadil yijil yidia mu malejan ma Yesu ayipwitidin piswimp ni Yehova, “musul wa kupand.” (Kus. 36:9; Jinsw. 22:11; Mat. 5:8) Kristu ndiy “manangu ma Nzamb.” (1 Kor. 1:24, 30, MM) Mudi Mwant Mesia, Yesu Kristu ukwet “mwiku wa . . . manangu.”​—Isay 11:2.

Mapit ma mu Spiritu

g 5/14 paj 16

“Manang Makat Kutazuk”​—Ov, Umateshinany?

▪ Buku World Book Encyclopedia ulondin anch: “Bibil ndiy buku wapalangeshinau kal chipandakena pa mangand. Pa mabuku min mawonsu, ndiy wakarumwinau kal nakash ni mu mazu mavud.” Bibil udaku nlel wa kabuj ap wa chikunku mu mazu piswimp 2 600, chawiy chisadina anch antu 90 pa chitot amwikala nich.

▪ Manang kand ‘madandamedin kutazuk nich dizu da piur’ mu mutapu wakad kwikal wa chifanakesh. Mateu 24:14 ulondin anch: “Rusang ruwamp ra Want riner akez kurulejan pa mangand mawonsu mulong wa kwikal uman ku michid yawonsu, chad lel disuden [da mangand minam] deza.”

RUBING RA 14-20 NGOND WA 4

YOM YA USEY YIDA MU DIZU DA NZAMB JINSWIR 9

Ikal Muntu Ukweta Manang, Kangal Mwin Kulik Yiyul

w22.02 paj 9 par. 4

“Tang Matu ku Mazu ma in Manangu”

4 Chakin kamu, chikutwish kutukasiken kutesh chiyul chitwinkishinau kud muntu. Chikutwish kand kutujimesh yisu yimwing. Mulong wak? Ap anch twitiyidining anch tud antu akad kuwanyin, chikutwish kutukasiken kwitiy chiyul anch chapukun kamu pa ndond tuziyina. (Tang Mulej 7:9) Tukutwish kwiyingish nich. Tukutwish kwiyipul piur pa yom yamubachikang muntu kutuyul ap kujiman piur pa mutapu wapanangay chiyul. Tukutwish kand kuman uyimp udia mudiay mwin kutuyul ni kutong anch: ‘Yom ik yiwamp yisadiningay chakwel eza kwinyul am? Oku niyend ukat kurumbukang!’ Mu uyakin, anch chiyul tutambwila chitusangareshinap, tukutwish kuchilik ap kwit chiyul kud muntu windj tutongina anch ukutwish kutulej yom tukatina.

w22.02 paj 12-13 par. 12-14

“Tang Matu ku Mazu ma in Manangu”

12 Yom ik yikutwisha kutukwash kwitiy chiyul? Tufanyidin kwikal ikepishina kusutin kuvurik anch tud antu akad kuwanyin ni anch tukutwish kurumbuk yisu yimwing. Mud twisambinang kwiur oku, Job wadinga ni yitongijok yiyimp. Pakwez mu kusut kwa chisu, waswimpa yitongijok yend ni Yehova wamuyukisha. Mulong wak? Mulong Job wading muntu wikepishina. Wamekesha kwikepish kwend pitiyay chiyul chamwinkishau kud Elihu, ap anch Elihu wading mwanikanch nakash ku mes ma Job. (Job 32:6, 7) Kwikepish kukutwish kutukwash kusadin chiyul ap anch twatong anch chadiap chiwanyidina, ap anch muntu wachipanang ud mwanikanch nakash ku mes metu. Mukurump umwing wa mu Kanada ulondin anch: “Mulong tukutwishap kwiman ayinetu mud mutumenau kud antu akwau, mutapu ik tukutwisha kuya kurutu anch kwikil mwin kutuyul?” Nany pakach petu wakading kukat kuya kurutu mu kukudish dibuj dia spiritu, ni kuwapish mutapu wetu wa kusal mudimu wa kulejan?​—Tang Kuseng 141:5.

13 Chiyul chimekeshin rukat ra Nzamb. Yehova utusotidin yom yiwamp. (Jnsw. 4:20-22) Anch Yehova watuyul kusutin Dizu diend, mikand yimedina pa Bibil, ap kusutin mwin Kristu uswila, umekeshin anch utukatin. Hebereu 12:9, 10 ulondin anch: “Ukat kutukand mulong wa kutukwash.”

14 Shinshikin pa chiyul, kadiap pa mutapu uchipaninau. Yisu yimwing tukutwish kuman anch mutapu watwinkishangau chiyul wadiap uwamp. Chid chakin anch muntu upanina chiyul ufanyidin kusal usu wa kuchipan mu mutapu uwamp chakwel muntu achitiy swa. (Gal. 6:1) Pakwez anch yetwa kayudinau, chid cha usey kushinshikin pa uruu udia mu chiyul​—ap anch tutongin anch ading afanyidin kuchipan mu mutapu uwamp. Tukutwish kwiyipul anch: ‘Ap anch nisangaredinap mutapu wanyulangau, ov, mwikilap uyakin ap ukemp wa chom kanang nikutwisha kwilejinamu? Ov, nikutwish kulik kushinshikin pa kurumbok kwa muntu wanyulang ni kusal usu wa kutaninamu mu chiyul chend?’ Chikwikal cha manangu ku mutambu wetu kukimb mutapu tukutwisha kutaninamu mu chiyul chin chawonsu chitwinkishinau.​—Jnsw. 15:31.

w01 15/5 paj 30 par. 1-2

‘Kusutin Manang, Machuku Metu Makez Kavul’

Muntu ukweta manang anch amuyul, kakusalangap mud musadiningay mwin kusipan. Salomon walonda anch: ‘Muyula mwin manangu, chad ndiy ukukukat. Mwinka mwin manangu, chad ndiy ukuwejaku manangu.’ (Jinswir 9:8b, 9a) Muntu mwin manang wijing anch “Pakat kutukandau chikat kumekan anch chidi chisu cha runeng, kichidiap chisu cha musangar. Pakwez kurutu, kukand kwinoku kukez kabudish kutentam ni chisambu”. (Hebereu 12:11) Ap anch chiyul chimeken anch chid chikash, mulong wak kulik kuchitiy ni kuchisadin anch twij anch chikutwikadish in manang?

Mwant mwin manang uwejidinaku anch: “Muleja mwin kutentam, chad ndiy ukuwejaku manangu.” (Jinswir 9:9b). Kwikil muntu ukutwisha kwimik kwilej chikalap nchik manang ap mivu yikwetay. Chisangareshin nakash pa kwijik anch ap antu ananapina kal nakash akat kwitiy uyakin ni kwipan kud Yehova! Twikasikeshany niyetu kudandamen kwilej ni kuvuvurish yom mu manang.

w01 15/5 paj 30 par. 5

‘Kusutin Manang, Machuku Metu Makez Kavul’

Tukwet chisend cha kusal usu wa kwak ronganyin. Salomon wovakesha chitongijok chinech palonday anch: “Anch ey udi mwin manangu, madi manangu mey makez kakukwash ey amwiney. Pakwez anch ey udi mwin kuswingishan, madi mar mey amwiney.” (Jinswir 9:12). Manang ma muntu ukweta manang mad ma ukwash kud amwinend, ni mwin kuswingishan ukwikakin amwinend mar. Tukat kwangul yom tukata kukun. Chawiy komb, “tang matu mey ku manangu”!​—Jinswir 2:2.

Mapit ma mu Spiritu

w06 1/11 paj 9 par. 5

Manans Majim ma Buku wa Jinswir

Jinswir 9:17​—Ov, “mem ma wij” chom ik, ni mulong wak “matadil”? Mulong Bibil ufanikeshin mazang madiokila ku kwijikijan kwa ikundj ni mband nich mem ma mu dijiy mapwishina impu, mem ma wij marumburikin masandj ma mu ujindj. (Jinswir 5:15-17) Chitongijok cha kwel anch kwikil muntu umena, masandj minam mamekening mudi masangareshina.

RUBING RA 21-27 NGOND WA 4

YOM YA USEY YIDA MU DIZU DA NZAMB JINSWIR 10

Yom ik Yikata Kulet Musangar Wakin?

w01 15/7 paj 25 par. 1-3

‘Yiyukish yid ya Antu Atentamina’

Muntu utentamina akat kumuyukish kand mu mutapu ukwau. “Chikas cha mwin kulenguril chikat kulet uzwendj, pakwez chikas cha mwin mushiku chikat kulet dipit. Mwin kukumangej pa chirung cha kwangul udi mwan ikundj ubabela, pakwez mwin kulal pa chirung cha kwangul udi mwan ikundj ukata kuletishan usany.”​—Jinswir 10:4, 5.

Chitongijok chinech cha mwant chiyitadin pakampwil antu akata kusal mudimu pa chirung cha kwangul. Chirung cha kwangul chidingap chisu cha kuzelol tul, pakwez chiding chisu cha kwipan nich mushiku, ni kulik kusutish chisu chamwamu.

Pading pisambidinay piur pa kwangul, kadap kwa mbut, pakwez kwa antu, Yesu wayileja in kwilej end anch: “Yakwangul yid yivud, pakwez in kwangul ad akemp. Chawiy mwitany Mwant wa chir [Yehova Nzamb] chakwel atuma in kwangul avud mu chir chend.” (Mateu 9:35-38). Mu muvu wa 2000, antu amiliyon 14 ni kusut akumangana ku Chivurikish cha rufu ra Yesu; uvud winou usutinamu tupamp twaad uvud wa Atuman a Yehova. Chinech chimekeshin chakin kamu anch, “mbut jaswa kal mu yir, jawanyin kal pa kujangwil!” (Yohan 4:35) In kwifukwil akin akat kumwit Mwant chakwel avudisha ansalamudimu oku akat kwipan nich mushiku mu mudimu wa kwikadish in kwilej kukwatijan ni malembil mau. (Mateu 28:19, 20) Yehova ukat kuyiyukish chipandakena! Mu muvu wa mudimu wa 2000, abatisha antu 280 000 ni kusut. Antu inay niyau asala usu wa kwikal alej a Dizu da Nzamb. Tutanany amboku musangar mu mudimu winou wa kwangul kusutin kwipan nich mushiku mu mudimu wa kwikadish in kwilej!

w01 15/9 paj 24 par. 3-4

Twendinany ‘mwi njil yitentamina’

Salomon walonda piur pa usey wa kutentam. Wafunda anch: “Dipit dia muntu mpich, wawiy musumb wend ukash, pakwez uzwendj wa atuzwendj kwawiy kujiy kwau. Mujikit wa muntu utentamina ukat kulet mwom, pakwez dipit dia muntu muyimp dikat kumutwal ku yitil.”​—Jinswir 10:15, 16.

Mapit makutwish kulet diking mu chilik kanang mu mwom, mud mutapu ukutwisha musumb wanyimburishinau kal jimbumbu kulet diking mu chilik kanang kud antu ashichamu. Ni uzwendj ukutwish kuletish kusheshik anch kwashiken yinship yakad kuchingejin. (Mulej 7:12) Chawiy, mwant mwin manang wading wisambidin pamwing ap piur pa ubaj udokiling ku kwikal ni mapit ap ku kwikal kazwendj. Mpich ukutwish kutek ruchingej rend rawonsu mu dipit, ni kutong anch yom yiney ya usey yid “mudi mpwembu yilemp”. (Jinswir 18:11) Kazwendj niyend ukutwish kwidimb kusutin kutong anch, mulong wa uzwendj wend, kakwetap ruchingej piur pa machuku ma kurutu. Chawiy, awonsu aad akutwish kulik kwikal ni katumb kawamp ku mes ma Nzamb.

it-1 paj 340

Yiyukish

Yehova Ukat Kuyiyukish Antu. “Chiyukish cha [Yehova] chawiy chikata kulet dipit, ni Ndiy kakuwejangakup ushon.” (Jnsw 10:22). Yehova ukat kuyiyukish antu akweta dilau dend kusutin kuyichidij, kuyikwash kutwish mu yom yisadinau, kuwanyish maswir mau, ni kusutin kuyikwash kutan yibudikin yiwamp.

Mapit ma mu Spiritu

w06 1/6 paj 17 par. 18

Kwendil Mu Kushinshaman Kuletin Musangar

18 “Chiyukish cha [Yehova]”​—chawiy chiyinkishina antwend mapit ma muspiritu. Ni atushinshikidin kand anch “Ndiy kakuwejangikup ushon.” (Jinswir 10:22) Ov, mulong wak lel kupakiu ni yoziu yivud yikat kuyishiken antu ashinshamena kud Nzamb, ni kuyimesh mar nakash? Kudi mayingish masatu malejena mulong wak yikokujol ni mikadil ya mar yikat kutushiken. (1) Chibachikin chetu cha chitil. (Disambishil 6:5; 8:21; Yakobu 1:14, 15) (2) Satan ni ayilembil end. (Efes 6:11, 12) (3) Mangand mayimp. (Yohan 15:19) Ap anch Yehova ulikin yom yiyimp yitushikena, kadiap Nzamb ukata kuyilet. Chakin kamu, “Yiyukish yawonsu yiwamp ya kusal nich, ni yom yawonsu ya matangal yiwanyidina, yidiokil mwiur kudi Tatuku wa yimunyik yawonsu ya mwiur.” (Yakobu 1:17) Yehova kakuwejinangap ushon ku yiyukish yend.

RUBING RA 28 NGOND WA 4–4 NGOND WA 5

YOM YA USEY YIDA MU DIZU DA NZAMB JINSWIR 11

Kangal Walondamu!

w02 15/5 paj 26 par. 4

Kushinshaman Kukat Kuyitakel Antu Atentamina

Kushinshaman kwa antu atentamina ni chisum cha antu ayimp yikweting yibachikin pa antu akwau. Mwant wa Isarel ulondin anch: ‘Kan ka muntu muyimp kakat kumushesh mukwau, pakwez ronganyin ra in kutentam rikat kuyikamunin.” (Jinswir 11:9) Ov, nany ukutadika anch mboj, makasu, mazu mayimp ni mambamb makad kwikal ma usey yiyisadining antu akwau nayimp? Pakwez mazu ma mwin kutentam mading mawamp, ma kutongijokin nawamp, ni ma kalimish. Ronganyin rikat kumukamunin, mulong rikat kumukwash kutan mazu mawamp mulong wa kumekesh anch yom yimufundidinau yid ya makasu.

w02 15/5 paj 27 par. 2-3

Kushinshaman Kukat Kuyitakel Antu Atentamina

Antu ashicha mu misumb yijim alondwila njil yiwamp akat kukasikesh chisambu, kushakam kuwamp ni kuyikasikesh antu akwau. Mu mutapu winou musumb ukupam. Antu akweting mboj, akata kulond yom yitapena ku muchim ni yom ya makasu akat kuletishang kwaurok, ujim, ni matend. Chinech chiding mwamu pakampwil anch antu inay akwet maz. Mwamu mu misumb mushichau mukat kwikal kanrumbangesh, kukatul milamu, yaku yiyimp, ni yikokujol pa milong ya nfalang.

Mbil yilejenau mu Jinswir 11:11 yiyitadin nakash antu a Yehova akumangening mu yikumangen tukutwisha kufanakesh nich misumb. Chikumangen muda antu a mu spiritu​—antu atentamina ni ashinshamena​—akweta yibachikin yiwamp pad umwing ni mukwau, chid chisak cha antu akweta musangar, akweta mushiku, in kuyikwash antu akwau ni in kupan katumb kud Nzamb. Yehova ukat kuyukish chikumangen, ni chikat kuya kurutu mu spiritu. Ku jindond kushalijan, antu amwing akad kusangar akat kulond nayimp piur pa mutapu ukata kusadik yom; antu inay afanaken ni ‘muj wa ulemb’ ukata kupalangan ni kuyisamburishin antu ada akad ulemb (Hebereu 12:15). Antu mud inay akatining nakash maz ni katumb. Akat kupalangesh nsang mud kulond anch: Kuburen kutentam, kasolikany, ni milad yikwau ya katond yid mu chikumangen ap anch kud amakurump. Pakad kwidjidjek, kusutin yom yilondinau, akat kukimb kwauril chikumangen. Ov, umenap anch tufanyidin kulik kutesh yom yikatau kulond ni kwikasikesh kusal yom mud antu aswila mu spiritu akata kukasikesh chisambu ni uumwing mu chikumangen?

w02 15/5 paj 27 par. 5

Kushinshaman Kukat Kuyitakel Antu Atentamina

Muntu “wakad yitongijok [yiwamp]” ukat kuyisal antu akwau nayimp nakash! Ukat kulondol nakash, ni mazu mend makat kushiken kukwikal mboj ap masaal. Amakurump afanyidin kupwish pakad kulab mwikadil mud winou ukweta yibachikin yiyimp. Chinyim ni muntu “wakad yitongijok [yiwamp]”, muntu ukweta ukaliweny wa kujingunin wij chisu cha kuninet. Pa ndond pa kulejan ujindj, ukat kulam pa kan. Muntu ukweta ukaliweny wa kujingunin ud ‘muntu wa kuchingejin’, mulong wij anch kusadin mazu nayimp kukat kulet yibudikin yiyimp. Ukat kuyishinshamen ambay nend in Kristu ni kakatap kulejan yom ya ujindj yikutwisha kuyitek mu ubaj. Chid chiyukish mu chikumangen kwikal ni antu ashinshamena mu mutapu winou.

Mapit ma mu Spiritu

g20.1 paj 11, Mushet

Mutapu wa Kupandakan Kuziy

“RISHIKISH KUZIY KUSUTIN KWIKAL MUNTU MUWAMP”

“Muntu [muwamp] ukat kwiwapish amwinend mu muchim, pakwez muntu mwin kumeshan mar ukat kwiyakamish amwinend.”​—JINSWIR 11:17.

Shapitre ulondina anch: “Rishikish Kuziy Kusutin Kwikal Muntu Muwamp” uda mu buku Overcoming Stress, wa dokter Tim Cantopher urumburil anch kwikal muntu muwamp pantaliken ni antu akwau kukat kulet ukash wa mujimbu uwamp ni musangar. Chinyim ni chinech, muntu muyimp ni ukweta chisum ukat kuburen musangar, mulong antu akat kumuchin.

Tukutwish kand kukepish kuziy anch twikal antu awamp pantaliken ni ayinetu. Chilakej, tufanyidinap kwitekin mbil jikash nakash ni jitwakad mutapu wa kulimish. Ni tufanyidinap kand kwipipej ap kulond yom yiyimp piur pa ayinetu. Yesu Kristu walonda anch: “Chifanyidin uyikatany akwen mudi muwikatilanya en ayinen.”​—Marko 12:31.

    Mikand ya Uruund (1999-2025)
    Budik
    Andam
    • Uruund
    • Kwangan
    • Yom ukatina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mbil ja Kusadin
    • Mbil ja Ujindj
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Andam
    Kwangan