A Voko Dzra Yehovha A Dzri Gomanga

1. Xana Moxe a swi kombise hi ndlela yini leswaku a a dumba Yehovha loko a humesa Vaisrayele a tikweni dzra Egipta?

KA LAVA ku vulavuliwaka ha vone a Bibeleni swanga swikombiso swa lipfumelo, Moxe i mun’we wavu. (Heb. 3:2-5; 11:23-25) A kombise lipfumelo nkama lowu a nga humesa a Vaisrayele a tikweni dzra Egipta. A nga pfumelanga ku txhavisiwa ha Faro kun’we ni khandzra dzrake. Leswi a a dumba Yehovha, a kongomise Vaisrayele va famba ka Lwandle Dzra Ku Pshwuka. (Heb. 11:27-29) Ntalu wa Vaisrayele va sungule kuva va nga ha byi dumbi wuswikoti bya Yehovha bya ku va hlayisa, kambe Moxe a tame a dumba Xikwembu Nkulukumba wake. Yehovha a nga mu danisanga Moxe hikusa a va nyike swakuda ni mati Vaisrayele akuva a va hlayisa na va li mananga.a—Eks. 15:22-25; Amaps. 78:23-25.

2. Ha yini Xikwembu Nkulukumba a vutise Moxe leswaku: ‘Xana a voko dzra Yehovha dzri gomile na?’ (Atinhlayo 11:21-23)

² Moxe a a ni lipfumelo ledzri tiyiki, nambitanu loko ku khalute kolomu ka lembe na Vaisrayele va humesiwe a Egipta, Moxe a kombise ku ganaganeka loko Yehovha a hlaye leswaku a ta nyika nyama vhanu vake. A ku ni kolomu ka 600.000 wa vavanuna, vavasati ni vana nakone a ku nge na swakuda a mananga. Xana Yehovha a a ta swi kotisa kuyini ku nyika vhanu hinkwavu nyama leyi yaneliki? Yehovha a hlamule Moxe hi ku mu vutisa leswi: ‘Xana a voko dzra Yehovha dzri gomile na?’ (Dondzra Atinhlayo 11:21-23.) A zritu ‘voko dzra Yehovha’ dzri hlaya moya wa ku xwenga wa Xikwembu Nkulukumba kumbe ntamu lowu a wu tizrisaka akuva a yentxa mintxhumu. Ku hlaya ntiyiso, a swo fana ni loko Yehovha a vutisa Moxe a ku: ‘Xana u yanakanya leswaku ni nga hluleka ku hetisisa leswi ni liki ni ta swi yentxa?’

3. Ha yini xivutiso lexi Xikwembu Nkulukumba a xi hambiki ka Atinhlayo 11:23 xi fanela ku hi zron’wa?

³ Xana u ke u tivutisa leswaku Yehovha a ta ku nyika wene kun’we ni ndangu waku leswi mi swi vilelaka akuva mi hanya? Swi nge na mhaka kumbe u same u tivutisa kumbe im-him, hi ta vona leswaku ha yini Moxe kun’we ni Vaisrayele van’wana a va nga dumbi leswaku Yehovha a a ta va nyika leswi a va swi vilela. Hi ta tlhela hi vona minsinya ya milawu ya Bibele leyi taka tiyisa ku dumba kwezru ka leswaku Yehovha minkama hinkwayu a ta hi pfuna.

DONDZRA KA MOXE NI KA VAISRAYELE

4. I yini leswi nga vaka swi yentxe Vaisrayele vanyingi va ganaganeka hi wuswikoti bya Yehovha bya ku va hlayisa?

⁴ Ha yini Vaisrayele vanyingi va sungule ku ganaganeka leswaku Yehovha a a ta va hlayisa? A Vaisrayele kun’we ni ‘xitsrhungu xa vhanu hinkwavu’ lava kalaka va nga li Vaisrayele, va tsrhame nkama wa ku leha a mananga ka liyendzro dzravu dzra ku suka a Egipta va kongoma ka tiko dzra xidumbiso. (Eks. 12:38; Deut. 8:15) Vhanu lava kalaka va nga li Vaisrayele va sungule ku kolwa hi mana, na vone Vaisrayele swi ve hi ndlela yoleyo va va hinkwavu va sungula ku khanelela Moxe. (Atinhl. 11:4-6) Vhanu a va tsrhamela ku pimisa hi swakuda leswi a va swi da a Egipta. Leswi vhanu a va khanelela Moxe, a sungule ku pimisa leswaku a a fanela ku va djulela nyama kambe a a nga swi tivi leswaku a a ta yi kuma kwini.—Atinhl. 11:13, 14.

5-6. Hi nga dondzra yini ka ndlela leyi lava nga liki Vaisrayele va kutxeteliki Vaisrayele ha yone?

⁵ Vhanu lava kalaka va nga li Vaisrayele a va nga mu tlangeli Yehovha hi hinkwaswu leswi a a va nyika swone, na vone Vaisrayele va sungule ku pimisa ku fana na vone. Ntxhumu lowu fanaka wu nga ha yentxeka ha hine. Loko vhanu lava hi hanyaka na vone va nga kombisi ku tlangela, hi nga sungula ku kala hi nga yaneliseki kumbe hi nga tlangeli leswi Yehovha a hi nyikaka swone. Leswo swi nga ha hi yentxekela loko hi tsrhamela ku pimisa hi mintxhumu leyi a hi li na yone khale kumbe ku tsrhohoka leswi van’wana va nga na swone. Nambitanu, hi nga yengesela ku nyonxa kwezru loko hi dondzra ku yaneliseka hi leswi hi nga na swone swi nge na mhaka swiyimu swezru.

⁶ Vaisrayele a va fanele ku dzrimuka leswi Yehovha a a va tiyisekise ku va nyika swone. A va dumbise leswaku a a ta va nyika mintxhumu leyinene loko va tlhasa ka tiko dzra xidumbiso ku nga li mananga. Hi lani ku fanaka, a matsrhan’wini ya ku beka miyanakanyu ka mintxhumu leyi hi kalaka hi nge na yone ka xiyimu lexi xa misava, swi ta va swinene kwezru ku beka miyanakanyu yezru ka leswi Yehovha a dumbisaka ku hi nyika swone a misaveni leyimpshwa. Hi nga tlhela hi yanakanyisisa hi tindzrimana ta Bibele leti nga hi pfunaka ku yengesela ndlela leyi hi dumbaka Yehovha ha yone.

7. Ha yini hi nga tiyisekaka leswaku minkama hinkwayu Yehovha a ta hi pfuna?

⁷ Nambitanu, u nga ha tivutisa leswaku ha yini Xikwembu Nkulukumba a vutise Moxe a ku: ‘Xana a voko dzra Yehovha dzri gomile na?’ Loko Yehovha a byele Moxe leswi kumekaka ka Atinhlayo 11:23 swi nga yentxeka a a djula leswaku Moxe a pimisa hi mintxhumu yibidzri: Wa ku sungula, ntamu wake a wu pimiwanga, wa wubidzri, a nga tizrisa ntamu wake kun’wana ni kun’wana, nambi ka mimbangu ya le kule. Xikwembu Nkulukumba a a ta va nyika nyama yinyingi nambileswi a va li mananga. Hi voko dzra ntamu ni hi voko ledzri nalavukiki, Xikwembu Nkulukumba a kombise ntamu wake. (Amaps. 136:11, 12) Xileswo nambiloko hi li ka xiyimu xa ku kazrata, hi nga tiyiseka leswaku Yehovha a nga pfuna mun’wana ni mun’wana wezru, swi nge na mhaka leswaku a kwini.—Amaps. 138:6, 7.

8. Xana hi nga tingawula ku hamba swihoxo leswi fanaka ni leswi lava a va li mananga va swi yentxiki hi ndlela yini? (Tlhela u vona ni mufoto.)

⁸ Yehovha a hetisise leswi a a swi dumbisile hi ku nyika vhanu nhlayu leyikulu ya tinkungu, ku nga muxaka wa kukazri wa tinyanyana. Nambitanu, Vaisrayele a va mu tlangelanga Xikwembu Nkulukumba hi kola ka hlolana ledzri. A matsrhan’wini ya leswo, vanyingi a va ni makwanga. Va tizre yi nga txhayi akuva va hlengeleta tinkungu tinyingi. Yehovha a va hlundzrukelile lava a va ni makwanga, a va a va khatisa. (Atinhl. 11:31-34) Hi nga dondzra ka xikombiso xavu. Swi djula hi tivonela akuva hi nga vi na wone makwanga. Swi nge na mhaka leswaku hi ganyile kumbe hi swisiwana, hi fanela ku zrangisa ku tihlengeletela a “wukosi a matilweni” hi kuva hi tikazratela ku va ni wuxaka na Yehovha kun’we na Yesu. (Mat. 6:19, 20; Luk. 16:9) Loko hi yentxa leswo, hi nga tiyiseka leswaku Yehovha a ta hi nyika leswi hi swi vilelaka.

9. I yini leswi hi nga tiyisekaka ha swone mayelanu ni nseketelo wa Xikwembu Nkulukumba?

⁹ Yehovha a tiyimisele ku pfuna vhanu vake ni namunhla. Nambitanu, leswo a swi hlayi swone leswaku a hi nge ti txhuka hi luzekeliwa hi mintxhumu yezru kumbe ku pfumala swakuda.b Kambe hi nga tiyiseka leswaku Yehovha minkama hinkwayu a ta hi seketela. A ta hi pfuna ka mindzringo hinkwayu leyi hi kumanaka na yone. Hi nga kombisa ku tiyiseka ka leswaku Yehovha a ta hi hlayisa hi ndlela yini? A hi voneni swiyimu swibidzri: 1) Loko hi vilela mali kumbe loko hi li ku djuleteleni ka ntizro akuva hi hlayisa ndangu wezru ni 2) loko hi vilelisiwa hi leswaku hi ta yi kuma kwini mali akuva hi kota ku tihlayisa loko hi ta va na hi duhwalile.

KU LAVISANA NI SWIKAZRATU SWA TIMALI

10. He swini swikazratu swa timali leswi hi nga ha kumanaka na swone?

¹⁰ Nkama lowu xiyimu lexi xa misava xi yaka xi tsrhindzrekela a wugan’wini, hi nga yimela leswaku xiyimu xa ekonomiya xi ya xi pfisa. Mpfilumpfilu ya politika, tiyimpi, timhangu ta ntumbuluku kumbe mintungu yimbeni swi nga ha hi yentxa hi sindzriseka ku hakelela mintxhumu yimbeni leyi a hi nga tiyimiselanga ku yi hakelela. Kumbe ku luzekeliwa hi ntizro wezru, mintxhumu yezru kumbe miti yezru. Swi nga yentxeka swi vilela kuva u djuletela ntizro wun’wana kolomu u tsrhamaka kone swoswi kumbe u vona swi yampswa kuva mi zruzrela mbangwini wun’wana leswaku u kota ku hlayisa ndangu waku. I yini leswi taka hi pfuna ku teka swiboho leswi kombisaka leswaku hi dumba nseketelo wa Yehovha?

11. I yini leswi nga ku pfunaka loko u lavisana ni swikazratu swa timali? (Luka 12:29-31)

¹¹ Xa lisima ngopfu i ku byela Yehovha hinkwaswu leswi ku vilelisaka. (Amapr. 16:3) Mu kombeli wutlhazri akuva u kota ku teka swiboho leswinene ni ku va ni mbilu ya ku zrula akuva u tingawula ku “vilela ku tlula mpimu” mayelanu ni xikazratu xaku. (Dondzra Luka 12:29-31.) Mu kombeli akuva a ku pfuna leswaku u yaneliseka hi leswi u swi vilelaka akuva u hanya. (1 Tim. 6:7, 8) Hamba wusetxhi ka mabuku yezru akuva u vona leswi u nga swi yentxaka leswaku u kota ku lavisana ni swikazratu swa timali. Vanyingi va pfunekile hi leswi va swi kumiki ka jw.org leswi khanelaka hi swikazratu swa timali.

12. He swini swivutiso leswi nga pfunaka mukriste akuva a teka swiboho leswi taka pfuna ndangu wake?

¹² Minkama yin’wana van’wana va dzringeka ku pfumela ntizro lowu taka va yentxa va va kule ni ndangu, kambe leswo a swi kombisi wutlhazri. Na u nga si na pfumela ntizro wa kukazri, u nga pimisi ntsena hi mali leyi u taka yi kuma, kambe tlhela u pimisa hi wuxaka byaku na Yehovha. (Luk. 14:28) Tivutise: ‘Xana wukati byanga byi ta khumbeka hi ndlela yini loko no va kule ni nkatanga? Xana ku txintxa loku ku ta yi khumba hi ndlela yini mintlhanganu ni ntizro wa nsimu?’ Loko u ni vana, tlhela u tihamba xivutiso lexi xa lisima: ‘Xana ni nga va wundlisa kuyini vananga “hi ku va laya ni ku va dondzrisa milawu ya Yehovha” na ni li kule na vone?’ (Efe. 6:4) Pfumela ku kongomisiwa hi minsinya ya milawu ya Xikwembu Nkulukumba ku nga li hi ya va ndangu kumbe vanghanu vaku lava kalaka va nga yi yingiseti minsinya ya milawu ya Bibele.c Tony, lweyi a tsrhamaka a Ásia Ocidental a kume mikhandlu yinyingi ya kuva a ya tizrela ka tiko dzrimbeni. Nambitanu, ntsrhaku ka loko a khongote hi mhaka leyo a tlhela a bula ha yone ni nsati wake a vone swi yampswa kuva a nga wu pfumeli ntizro lowo ni kuva va nga xavi leswi va nga swi vileliki. Loko a langusa ntsrhaku, Tony a li: “Ni ve ni ndjombo ya ku pfuna vhanu vanyingi akuva va tiva Yehovha nakone vanezru va mu zrandzra swinene Yehovha. Swanga ndangu, hi dondzre leswaku loko hi hanya hi ku ya hi leswi nga ka Matewu 6:33, Yehovha a ta hi hlayisa.”

MAKUNGU MAYELANU NI MINTXHUMU LEYI U TAKA YI VILELA LOKO U DUHWALILE

13. I yini leswi hi nga swi yentxaka swoswi akuva hi kota ku tihlayisa loko hi duhwala?

¹³ Ndlela leyi hi mu zrandzraka ha yone Yehovha yi nga tlhela yi dzringeka loko hi kambisisa leswi xiyimu xezru xi taka va ha yone loko hi ta duhwala. A Bibele dzri hi kutxa kuva hi tizra hi nkhinkhi leswaku hi kuma mali ya ku tihlayisa a nkameni lowu taka. (Amapr. 6:6-11) Loko swi koteka, hi nga ha beka mali leyi taka hi pfuna a nkameni lowu taka. A mali ya hi sizrelela. (Ekles. 7:12) Nambitanu, hi fanela ku tivonela kuva hi nga zrangisi mintxhumu leyi vonekaka a wuton’wini byezru.

14. Xana Vaheberu 13:5 yi nga hi pfuna hi ndlela yini loko hi hamba makungu ya ndlela leyi hi taka tihlayisa ha yone loko hi duhwalile?

¹⁴ Yesu a fananise wuphunta ni ku hlengeletela mali na u li “xisiwana a mahlweni ka Xikwembu Nkulukumba”. (Luk. 12:16-21) A nga kone lweyi a tivaka leswi taka yentxeka mundzruku. (Amapr. 23:4, 5; Yak. 4:13-15) Swanga vadondzrisiwa va Yesu, hi kumana ni swikazratu. Yesu a hlaye leswaku hi fanela ku tiyimisela ku ‘tsrhika’ mintxhumu hinkwayu akuva hi va vadondzrisiwa vake. (Luk. 14:33) A vakriste va le dzaneni dzra ku sungula a Yudeya, va pfumelile ku tsrhika mintxhumu yavu na va nyonxile. (Heb. 10:34) A minkameni yezru swi djule kuva vamakwezru vanyingi va tsrhika mintxhumu yavu, mintizro yavu hi kuva va nga seketeli swa politika. (Mpful. 13:16, 17) I yini leswi va pfuniki ku yentxa leswo? Va dumba hi ku helela xidumbiso xa Yehovha lexi liki: “A ni nge ti txhuka ni ku tsrhika, nakone a ni nge ti txhuka ni yima ku ku pfuna.” (Dondzra Vaheberu 13:5.) Kutani, hi yentxa hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka akuva hi kuma leswi hi taka swi vilela a nkameni lowu taka nakone ha tiyiseka leswaku Yehovha a ta hi hlayisa nambiloko hi kumana ni swiyimu leswi.

15. Xana he dzrini vonela ledzrinene ledzri vapswele lava nga vakriste va fanelaka ku va na dzrone hi vanavu? (Tlhela u vona ni mufoto.)

¹⁵ Ka mimbangu yimbeni, a vatekani va pswala vana hi nkongometo wa kuva va ta va hlayisa loko va ta na va duhwalile. A Bibele dzri li a vapswele va fanela ku hlayisa vanavu. (2 Kor. 12:14) I ntiyiso leswaku loko vapswele va ya va duhwala va nga ha vilela mpfunu nakone vana va nyonxa ngopfu swinene hi ku yentxa leswo. (1 Tim. 5:4) Kambe a vapswele lava nga vakriste va swi tiva leswaku va ta nyonxa ngopfu swinene hi kuva va pfuna vanavu leswaku va tizrela Yehovha ku nga li hi nkongometo wa kuva va va hlayisa loko va ta va na va duhwalile.—3 Yoh. 4.

16. Xana vapswele va nga va pfunisa kuyini vanavu akuva va kota ku tilulamisela leswaku va tihlayisa hi tlhelo dzra nyama? (Vaefesa 4:28)

¹⁶ Hi xikombiso xaku, dondzrisa vanaku akuva va dumba Yehovha nkama lowu u va pfunaka leswaku va kota ku tihlayisa hi tlhelo dzra nyama. Ku sukela loko va ha li vatsrongo, va kombi lisima dzra ku tizra hi nkhinkhi. (Amapr. 29:21; dondzra Vaefesa 4:28.) Nkama lowu va yaka va kula, va pfuni akuva va humelela a xikole. A vapswele lava nga vakriste va nga yentxa swone loko va hamba wusetxhi ni ku tizrisa minsinya ya milawu ya Bibele akuva va pfuna vanavu leswaku va teka swiboho swa wutlhazri mayelanu ni tidondzro leswaku va kota ku yentxa xa kukazri akuva va tihlayisa va tlhela va patsreka hi xitalu ka mintizro ya wukriste.

17. Xana hi nga tiyiseka ha yini?

¹⁷ Malandzra ya Yehovha ya ku dumbeka ma nga tiyiseka hi wuswikoti lebyi a nga na byone ni ku navela kwake ka ku va hlayisa hi tlhelo dzra nyama. Nkama lowu hi yaka hi tsrhindzrekela a wugamu bya xiyimu lexi xa misava, hi nga yimela leswaku ndlela leyi hi mu dumbaka ha yone Yehovha yi dzringiwa. Swi nge na mhaka ni leswi nga ha humelelaka, a hi tiyimiseleni ku dumba leswaku Yehovha a ta tizrisa ntamu wake leswaku a hi nyika leswi hi swi vilelaka. U nga tiyiseka leswaku Yehovha a na wone ntamu wa ku hi pfuna minkama hinkwayu swi nge na mhaka ni leswaku hi kwini.