IKIGABANE CA 2

Gukundana mu mpisho hari ikibi kirimwo?

Jessica yari yabuze ico afata n’ico areka. Vyose vyatanguye igihe umuhungu bigana yitwa Jeremy yatangura kumwereka ko amukunda. Avuga ati: “Yari mwiza cane, kandi abagenzi banje bavuga ko ata wundi muhungu yigenza neza nka we nopfuye ndonse. Abakobwa batari bake bari baragerageje kumwiyegereza, ariko ntiyabaraba n’iryahumye. Ni jewe gusa yikundira.”

Bidatevye, Jeremy yaramusavye ngo basohokane. Kubera ko Jessica yari Icabona ca Yehova, yaramusiguriye ko abavyeyi biwe batomwemereye gukundana n’umuntu badasangiye ukwemera. Avuga ati: “Ariko Jeremy yaciye antekesha umutwe ati: ‘Ubona gute dukundanye abavyeyi bawe batabizi?’”

HAMWE umuntu wiyumvamwo yogusaba ikintu nk’ico, wovyifatamwo gute? Wotangara wumvise ko Jessica yemeye iciyumviro ca Jeremy. Avuga ati: “Narizigira ntakeka ko dukundanye nari gushobora gutuma akunda Yehova.” None ibintu vyahavuye bigenda gute? Turaza kubibona mu nyuma. Reka tubanze turabe ingene bamwebamwe bagwa mu mutego wo gukundana mu mpisho.

Igituma babigira

Ni kubera iki hari abakundana mu mpisho? Umusore yitwa David arabivuga muri make ati: “Baba bazi ko abavyeyi babo batovyemera, bagaca rero babibahisha.” Uwitwa Jane aravuga ikindi gishobora kubituma, ati: “Gukundana mu mpisho ni uburyo bwo kugarariza. Igihe wumva umengo bagufata nk’umwana kandi wewe ubona ko uri umuntu akuze, uca uhitamwo gukora ivyo ushaka utarinze kubibwira abavyeyi bawe.”

Woba ubona izindi mpamvu zituma bamwebamwe bumva umengo bokundana mu mpisho? Nimba uzibona, zandike aha hepfo.

․․․․․

Usanzwe uzi ko Bibiliya igusaba kugamburukira abavyeyi bawe. (Abanyefeso 6:1) Vyongeye, nimba abavyeyi bawe bakwankiye gukundana n’umuntu, bategerezwa kuba bafise impamvu zumvikana. Ariko ntiwumve, ntutangare nimba ufise ivyiyumviro bikurikira:

● Numva umengo ndi igicibwa kubera ko abandi bose bafise abo bakundana.

● Ndiyumvamwo umuntu tudasangiye ukwemera.

● Noshima kuza ndasohokana n’umukirisu mugenzanje naho ntaragera kwubaka urwanje.

Nta gukeka ko uzi ico abavyeyi bawe bokwishura ubabwiye ivyo vyiyumviro duhejeje kuvuga. Vyongeye, mu mutima wawe urazi ko bavuga ukuri. Ariko kandi woshobora kuba wiyumva nk’umwigeme yitwa Manami, uno akaba avuga ati: “Umukazo wo gukundana urakomeye cane ku buryo rimwe na rimwe numva umengo nanje nobigira. Muri iki gihe abakiri bato ntibumva ko umuntu ashobora kubaho adafise uwo bakundana. Uretse n’ivyo, ntibiryoshe kuba inyakamwe!” Ivyo ni vyo bituma bamwebamwe baja mu vyo gukundana abavyeyi babo batabizi. Uti gute?

“Badusavye ngo ntituzobivuge”

Imvugo “gukundana mu mpisho” yerekana ko ico kintu kirimwo ububeshi ku rugero kanaka, kandi bisaba kubesha nyene kugira gishoboke. Hari abahisha ko bakundana mu kuvugana canecane bakoresheje telefone canke Internet. Igihe bari mu bantu, bigenza nk’abagenzi basanzwe, ariko ubutumwa bandikiranira kuri Internet canke kuri telefone hamwe n’ivyo bavugana kuri telefone, usanga ari ibindi bindi.

Ayandi mayeri akoreshwa ni uguhurira hamwe mu mugwi, ariko ufise intumbero yo guhava ubonana n’uwo muntu. Uwitwa James avuga ati: “Igihe kimwe twaratumiwe tugize umugwi ngo duhurire ahantu hamwe, mugabo dusanga ivyo vyose vyari vyagizwe kugira ngo babiri muri twebwe bashobore kubonana. Badusavye ngo ntituzobivuge.”

Nk’uko James avyerekana, akenshi gukundana mu mpisho bigirwa abagenzi babizi ariko ntibabivuge. Uwitwa Carol avuga ati: “Akatari gake, n’imiburiburi umugenzi umwe aba abizi ariko ntakureko umunwa kubera yiyumvira ko yoba ahemutse.” Rimwe na rimwe usanga harimwo ububeshi bweruye. Uwitwa Beth w’imyaka 17 avuga ati: “Abenshi baranyegeza ko hari uwo bakundana mu kutabwiza ukuri abavyeyi babo iyo baba bagiye.” Uwitwa Misaki w’imyaka 19 ni ko yabigenjeje. Agira ati: “Narategura neza ibinyoma nakoresha. Nariyubara simbeshe abavyeyi banje mu bindi bintu kiretse gusa ibijanye n’uwo twari dukundanye kugira bagume banyizeye.”

Ingorane zo gukundana mu mpisho

Nimba wumva wokundana n’umuntu mu mpisho canke ukaba usanzwe ubigira, urakwiye kwibaza ibi bibazo bibiri:

Ivyo bizonshikana he? Woba ufise umugambi wo kwubakana n’uwo muntu mu gihe kitari kure? Uwitwa Evan w’imyaka 20 avuga ati: “Gukundana n’umuntu ata mugambi mufise wo kwubakana ni nko guhayanisha ikintu utagomba kugurisha.” None ivyo bishobora kuvamwo iki? Mu Migani 13:12 hagira hati: “Ivyitezwe iyo vyigijwe inyuma birwaza umutima.” Woba vy’ukuri ushaka kurwaza umutima umuntu ukunda? Ehe iyindi ngabisho: Gukundana mu mpisho bizotuma witesha uburinzi bw’abavyeyi bawe bagukunda be n’ubw’abandi bantu bakuze bakubabaye. Ivyo vyoshobora gutuma ugwa mu mutego w’ubuhumbu.—Abagalatiya 6:7.

Yehova Imana abona gute ivyo ndiko ndakora? Bibiliya ivuga iti: “Vyose biri gusa kandi vyashizwe ku mugaragaro mu maso y’uwuri n’ico atubaza.” (Abaheburayo 4:13) Nimba rero uriko urahisha ko hari uwo mukundana canke ko umugenzi wawe afise uwo bakundana, Yehova wewe asanzwe abizi. Nimba na ho harimwo n’ukubesha, urakwiye kuhagabira. Yehova Imana aranka cane ububeshi. Kukaba nkako, “ururimi rw’ikinyoma” ruri mu bintu vya mbere yanka urunuka bivugwa muri Bibiliya!—Imigani 6:16-19.

Nubishire ahabona

Ata gukeka, vyoba vyiza uyagiye abavyeyi bawe canke uwundi mukirisu ahumuye ibijanye n’ubucuti bwo mu mpisho woba ufitaniye n’umuntu uwo ari we wese. Nimba na ho umugenzi wawe akundana n’umuntu mu mpisho, ntumukingire ikibaba. (1 Timoteyo 5:22) None wokwumva umerewe gute hamwe ubwo bucuti bwomukwegera ingorane? Ubwo nta kuntu woba ubifisemwo uruhara?

Dufate ko umugenzi wawe arwaye ya ndwara y’igisukari ariko aridiha mu mpisho ibintu birimwo isukari. Vyogenda gute hamwe womubona mugabo agaca akwinginga ngo ntihagire n’umwe ubibwira? Woca ukora iki? Woba womuhishirira canke woca ugira ico ukoze kugira ngo bishobotse urokore ubuzima bwiwe?

Uhanganye n’ikintu nk’ico nyene nimba uzi ko umugenzi wawe akundana n’umuntu mu mpisho. Ntuhagarike umutima ngo ubugenzi bwanyu bwoca buhagarara. Nimba ari umugenzi nyakuri, azoteba atahure ko wariko uramufasha.—Zaburi 141:5.

Ni uguhisha canke ni ibanga?

Igihe umuntu ahishije ivy’uko afise uwo bakundana ntivyama bisobanura ko abesha. Nk’akarorero, dufate ko umusore n’inkumi bariko baragenderanira kugira barushirize kumenyana mugabo bakaba bashaka ko bimara igihe kanaka bitaramenyekana. Nk’uko umusore yitwa Thomas abivuga, hari aho boba “badashaka ko baguma bababaza ngo ‘None ubugeni ni ryari?’”

Umukazo abandi bashira ku muntu urashobora vy’ukuri kumugirira nabi. (Indirimbo ya Salomo 2:7) Ku bw’ivyo, igihe bamwebamwe bagitangura gukundana, boshobora guhitamwo kubigira ibanga. (Imigani 10:19) Uwitwa Anna w’imyaka 20 avuga ati: “Ivyo birabaha umwanya wo kumenya ko ata gufyina kurimwo. Basanze ari sawa, barashobora guca babishira ku mugaragaro.”

Ariko rero, ntivyoba ari vyiza ubucuti mufitaniye ubuhishije abafise uburenganzira bwo kubimenya, nk’abavyeyi bawe canke abavyeyi b’uwo mukundanye. Mu vy’ukuri, nimba udashaka kuvugisha ukuri ku bijanye n’imigenderanire ufitaniye n’uwo mukundana, urakwiye kwibaza igituma. Ubwo ntiwoba wicura ko abavyeyi bawe bafise imvo yumvikana yo kuvyanka?

“Naciye menya ico mbwirizwa gukora”

Umwe Jessica twavuga mu ntangamarara, yarahinduye ivyiyumviro ku bijanye n’ugukundana mu mpisho na Jeremy igihe yumva inkuru y’uwundi mushiki wacu yari yarashikiwe n’ikintu nk’ico nyene. Jessica avuga ati: “Maze kwumva ingene yahagaritse ubwo bucuti, naciye menya ico mbwirizwa gukora.” None Jessica vyoba vyaramworoheye guhagarika ubwo bucuti? Habe namba! Avuga ati: “Nta wundi muhungu nari bwigere niyumvamwo nka we. Naramaze amayinga atari make ndira imisi yose.”

Ariko rero Jessica yarakunda Yehova. Naho vyari vyashitse akanyerera, yaripfuza vy’ukuri gukora ibigororotse. Umubabaro yagize wahavuye uhera. Jessica avuga ati: “Ubu ubucuti mfitaniye na Yehova ni bwiza cane. Ndamukengurukira cane kubona aturonsa ubuyobozi igihe nyene tubukeneye!”

ICANDITSWE NYAMUKURU

“Dushaka kwigenza mu buryo bugororotse muri vyose.”—Abaheburayo 13:18.

IMPANURO

Si ngombwa ngo ugende uraririmba ko ufise uwo mukundana. Ariko urakwiye kubibwira abafise uburenganzira bwo kubimenya. Akenshi aho haba harimwo abavyeyi bawe n’abavyeyi b’uwo mukundana.

WARI UBIZI . . . ?

Ubucuti buramba buba bushingiye ku kwizigirana. Gukundana n’umuntu mu mpisho bituma abavyeyi bawe batakwizigira kandi bironona umushinge w’ubucuti mufitaniye n’uwo muntu.

ICO NTEGEKANYA GUKORA!

Nimba nkundana mu mpisho n’umukirisu mugenzanje, nzokora ibi: ․․․․․

Nimba mfise umugenzi akundana n’umuntu mu mpisho, nzokora ibi: ․․․․․

Ico noshima kubaza umuvyeyi wanje (abavyeyi banje) kuri ivyo ni ․․․․․

UVYIBAZAKO IKI?

● Subira wihweze ivyiyumviro bitatu biri mu ndome zizize dusanga ku rupapuro rwa 22. Hoba harimwo ikidondora ukuntu rimwe na rimwe wiyumva?

● Wotorera umuti gute iyo ngorane utarinze gukundana n’umuntu mu mpisho?

● Umenye ko umugenzi wawe akundanye n’umuntu mu mpisho, wovyifatamwo gute, kandi ni kubera iki wobigenza gutyo?

[Iciyumviro nyamukuru ku rup. 27]

“Narahagaritse gukundana n’umuhungu umwe mu mpisho. Ntabeshe, kuja kw’ishure imisi yose nkaguma ndamubona vyarambabaza cane. Ariko Yehova Imana arabona n’ivyo twebwe tudashobora kubona. Ico dukeneye gusa ni ukumwizigira.”—Jessica

[Ifoto ku rup. 25]

Guhishirira umugenzi akundana n’umuntu mu mpisho ni nko guhishirira umuntu arwaye ya ndwara y’igisukari ariko arisenena mu mpisho ibintu birimwo isukari