‘Yahova Asadziwa Anthu Ace’
“Munthu anafuna Mulungu, Mulungu anandziwambo.”—1 AKOR. 8:3.
MUNATAWIRA TANI?
Thangwi yanji tisanyindira kuti cifuniro ca Yahova cipo cinadzapingizwa?
Ndi undimomwene upi uwiri wakufunika kakamwe unatsogolera mitemo na midida ya Yahova?
Kodi cikhulupiro cathu cisawangiswa tani kubulukira mu ntsonga zidapfundza ife pa 2 Timoti 2:19?
1. Longani cakucitika ca m’Bhibhlya cinapangiza manyerezero apezi adapangizwa na atumiki anango a Mulungu. (Onani cithundzithundzi cakutoma.)
NTSIKU inango namacibese, Aroni, Nyantsembe Wankulu, alimira pansuwo wa tabernakulu ya Yahova, mbaphatirira combo cakupisira ntsembe. Kore na amuna akukwana 250 akhali cifupi na Aroni, mbaperekambo ntsembe kuna Yahova, m’bodzi na m’bodzi akhali na combo cakupisira ntsembe. (Num. 16:16-18) Pakutoma, amuna onsene akhaoneka ninga alambiri akukhulupirika kwa Yahova. Mbwenye mwakusiyana na Aroni, amuna anango akhali anyakudzikuza, akuti akhayesera kukwata unyantsembe. (Num. 16:1-11) Iwo akhadanyengezeka okhene mbanyerezera kuti Mulungu mbadatawira ulambiri wawo. Mbwenye manyerezero anewa akhatikana Yahova wakuti asakwanisa kuona pya muntima, pontho akwanisa kudzindikira umpfakafaka wawo.—Yer. 17:10.
2. Ndi mafala api akhadalonga Mose? Kodi mafala anewa akwanirisika tani?
2 Mbidzati kufika ntsiku ineyi, Mose akhadalonga: ‘Mangwana Yahova anadzadziwisa mbani anafuna iye, mbani adapaswa cidzo toera akhale duzi na Iye; adatawiriswa kufendezera duzi na Iye.’ (Num. 16:5) Mwandimomwene, Yahova asiyanisa alambiri andimomwene na apezi mu ndzidzi udatuma Yahova moto ‘mbupisa Kore na amuna madzana mawiri na makumaxanu akhapereka ntsembe.’ (Num. 16:35; 26:10) Basi ene Aroni ndiye adapulumuswa. Yahova apangiza pakweca kuti Aroni akhali nyantsembe wakuthema na nyakulambira wandimomwene wa Mulungu.—Lerini 1 Akorinto 8:3.
3. (a) Ndi makhaliro anji adaoneka mu ntsiku za mpostolo Paulu? (b) Tinapfundzanji kubulukira munjira idatsalakanira Yahova anyakupanduka mu ntsiku za Mose?
3 Makhaliro mabodzi ene aoneka mudapita pyaka 1.500 mu ntsiku za mpostolo Paulu. Anthu anango akhalonga kuti ndi Akristu akhamwaza pipfundziso pyapezi; mbwenye iwo akhapitiriza kusonkhana na mpingo. Kwa anango, anyakupanduka anewa nee akhali akusiyana na anango m’mpingo. Mbwenye upanduki wawo ukhaikha pangozwi Akristu akukhulupirika. Iwo akhaoneka ninga mabira, mbwenye akhali mibindzi yakugopswa, mbatoma ‘kufewesa cikhulupiro ca anango.’ (2 Tim. 2:16-18) Kodi Yahova akhaona pyenepi? Inde, Paulu akhadziwa pidacita Yahova kwa anyakupanduka ale, Kore na anyakuphedza ace, natenepa, iye akhali na cinyindiro cakuti Yahova asadziwa pyonsene pikhacitika. Ifembo tinakwanisa kukhala na cinyindiro cibodzi cene. Natenepa, tendeni tidinge mafala akufunika kakamwe adalemba Paulu kuna Timoti.
“INE NDINE YAHOVA; NEE NDACINJA”
4. Kodi Paulu akhali na cinyindiro canji? Kodi iye apangiza tani cinyindiro cace kuna Timoti?
4 Paulu akhali na cinyindiro cakuti Yahova mbadadzindikira ulambiri wa umpfakafaka, pontho iye akhali na cinyindiro cakuti Yahova mbadadziwa alambiri ace andimomwene. Cinyindiro ca Paulu capangizika m’mafala akupumirwa adalembera iye Timoti. Mudamala iye kulonga pya ngozwi yauzimu ikhaoneka m’mpingo thangwi ya anyakupanduka, Paulu alemba: ‘Mbwenye pidamangwa na Mulungu pinawangadi, cidzindikiro ca ipyo ndi ici: Yahova asadziwa anthu ace; pontho: munthu onsene wakulonga dzina ya Yahova aleke pyakuipa pyonsene.’—2 Tim. 2:18, 19, Tradução do Novo Mundo.
5, 6. Kodi mafala a Paulu akuti “pidamangwa na Mulungu pinawangadi” asabvekanji? Na akhuya tani Timoti?
5 Kodi mafala a Paulu pa lemba ineyi asabvekanji? M’Bhibhlya, ndi lemba ineyi basi inalonga kuti pinthu “pidamangwa na Mulungu pinawangadi.” Bhibhlya isaphatisira fala yakuti ‘kumanga peno kukumbira’ ninga nsangani toera kulonga pinthu pizinji, kuphatanizambo nzinda wa Yerusalemu wa Israele wakale. (Sal. 87:1, 2) Basa ya Yezu mu cifuniro ca Yahova isalandaniswa na kukumbirwa kwa nyumba. (1 Akor. 3:11; 1 Ped. 2:6) Kodi Paulu akhafuna kubvekesanji mudalonga iye kuti “pidamangwa na Mulungu pinawangadi”?
6 Paulu alonga kuti “pidamangwa na Mulungu pinawangadi” mwakubverana na mafala anagumanika pa Numero 16:5 adalonga Mose kuna Kore na anyakuphedzera ace. Munjira ineyi, Paulu akhakumbusa Timoti kuti Yahova ali na luso yakudzindikira pikhacitika m’mpingo na kupingiza macitiro a anyakupanduka. Cifuniro ca Yahova nee cikhadapingizwa na Kore, pontho nee mbicidacinjwa na anyakupanduka a m’mpingo. Paulu nee afokotoza pyonsene thangwi ya mabvekero a mafala akuti “pidamangwa na Mulungu pinawangadi.” Ngakhale tenepo, mafala anewa, mwandimomwene acitisa Timoti kukhala na cikhulupiro na kunyindira njira za Yahova.
7. Thangwi yanji tiri na cinyindiro cakuti ndzidzi onsene Yahova anadzacita pinthu mwacilungamo na mwakukhulupirika?
7 Midida yapadzulu ya Yahova nkhabe kucinja. Lemba ya Masalmo 33:11 isalonga: ‘Pinatsungira Yahova mphyakukhaliratu, pinafuna iye kucita mphya ubalwi na ubalwi.’ Malemba anango asalonga pya utongi wa Yahova, ufuni wace wakunyindirika, cilungamo cace, na kukhulupirika kwace ninga pinthu pya kwenda na kwenda. (Eks. 15:18; Sal. 106:1; 112:9; 117:2) Lemba ya Malakiya 3:6, NM isalonga: “Ine ndine Yahova; nee ndacinja.” Munjira ibodzi ene, lemba ya Tyago 1:17 isalonga thangwi ya Yahova: ‘Nkhabepombo nthundzi wakusanduza ndzeru zace.’
“CIDZINDIKIRO” CAKUTI CISAKULISA CIKHULUPIRO KUNA YAHOVA
8, 9. Tisapfundzanji kubulukira mu cidzindikiro ca mu nsangani wa Paulu?
8 Mafala a Paulu pa 2 Timoti 2:19 asalonga cinthu cidamangwa cakuti ciri na mphangwa, ninga cidzindikiro cakulembwa. Mu ndzidzi wakale, kazinji kene nyumba ingakumbirwa ikhalembwa cidzindikiro, panango toera kupangiza munthu adaimanga, peno mwanaciro. Paulu ndi wakutoma mwa anyakulemba Bhibhlya adaphatisira nsangani unoyu.a Cidzindikiro ciri pa cinthu ‘cidamangwa na Mulungu’ ciri na mphangwa ziwiri zakufunika zidalembwa penepo: (1) ‘Yahova asadziwa anthu ace,’ na (2) “Munthu onsene wakulonga dzina ya Yahova aleke pyakuipa pyonsene.” Pyenepi pisatikumbusa pinaleri ife pa Numero 16:5.—Lerini.
9 Tisapfundzanji kubulukira ku cidzindikiro cidalonga Paulu m’mafalace akuphiphirisa? Tisapfundza kuti mitemo na midida ya Yahova isatsogolerwa na undimomwene uwiri wakufunika kakamwe: (1) Yahova asapasa ntengo ale akuti ndi akukhulupirika kwa iye, na (2) Yahova asaida pinthu pyakuipa. Kodi ntsonga ineyi isakhuya tani nkhani ya anyakupanduka m’mpingo?
10. Kodi macitiro a anyakupanduka akhuya tani Akristu akukhulupirika mu ntsiku za Paulu?
10 Timoti na Akristu anango akukhulupirika mwakukhonda penula, akhadzudzumika kakamwe na makhaliro a anyakupanduka anewa. Panango, Akristu anango mbadasaka kudziwa kuti thangwi yanji anthu anewa akhapitiriza kutawiriswa kucita khundu ya mpingo. Anyakukhulupirika panango mbadasaka kudziwa khala mwandimomwene Yahova akhaona kusiyana kwa kukhulupirika kwawo na ulambiri wa umpfakafaka wa anyakupanduka.—Mach. 20:29, 30.
11, 12. Kodi tsamba ya Paulu yawangisa tani cikhulupiro ca Timoti?
11 Mwakukhonda penula, tsamba ya Paulu yawangisa cikhulupiro ca Timoti. Iye ankumbusa kuti Yahova akhadapangiza kuti Kore na anyakuphedzera ace akhali a umpfakafaka, aakhonda, mbaafudza. Mwandimomwene, Paulu akhabvekesa kuti maseze pakati pawo pakhali Akristu akupanduka, Yahova mbadadzindikira ale ananfuna mwandimomwene ninga pidacita iye mu ntsiku za Mose.
12 Yahova cipo asacinja; iye ndi wakunyindirika. Iye asaida pyakuipa, pontho, pa ndzidzi wakuthema, iye asatcinyusa anthu anacita pinthu pyakuipa mbakhonda kutcinyuka. Ninga munthu ‘wakulonga dzina ya Yahova,’ Timoti akumbuswambo kuti akhafunika kucalira makhaliro akuipa a Akristu apezi.b
ULAMBIRI WANDIMOMWENE USABWERESA MAPHINDU
13. Ndi cinyindiro cipi cakuti tinakwanisa kukhala naco?
13 Mafala akupumirwa a Paulu asatiwangisambo mwauzimu. Pakutoma, ndi pyakuwangisa kudziwa kuti Yahova asadziwa mwadidi kukhulupirika kwathu kuna iye. Mbwenye iye asacita pizinji kupiringana kudziwa kukhulupirika kwa ale ananfuna. Yahova asapangiza citsalakano candimomwene kwa iwo. Bhibhlya isalonga: “Maso a Yahova akuyang’ana pa dziko yonsene yapantsi, toera kupangiza mphambvu yace kwa ale akuti mitima yawo ndi yakukhulupirika kwa iye.” (2 Pya dziko. 16:9, NM) Natenepa, tiri na cinyindiro consene toera kukhulupira kuti Yahova cipo anadzaduwala kuwangisira kunacita ife toera kumulambira na ntima wakukhonda “kunyengeza.”—1 Tim. 1:5; 1 Akor. 15:58.
14. Ndi ntundu upi wa ulambiri wakuti Yahova nkhabe komerwa nawo?
14 Ndi pyakuwangisambo kudziwa kuti Yahova asaida ulambiri wapezi. Nakuti maso ace “akuyang’ana pa dziko yonsene yapantsi” iye anakwanisa kuona ale akuti mitima yawo nee ndi “yakukhulupirika kwa iye.” Lemba ya Misangani 3:32 isalonga kuti Yahova “Mulungu asapwaza amphandu [peno anthu a mitima miwiri.]” Mphyakuipa kakamwe pamaso pa Yahova munthu angapangiza kuti asabvera Mulungu, mu ndzidzi ubodzi ene mbacita pinthu pyakuipa ncibisobiso. Maseze munthu wa mitima miwiri anakwanisa kunyengeza anthu andzace, mbwenye nkhabe anakwanisa kunyengeza Yahova thangwi Bhibhlya isalonga: “Munthu anabisa pidadawa iye, nkhabe kuthambaruka tayu.”—Mis. 28:13; lerini 1 Timoti 5:24; Ahebere 4:13.
15. Tisafunika kucaliranji, mphapo thangwi yanji?
15 Anthu azinji kakamwe pakati pa alambiri a Yahova ndi akukhulupirika. Ndi pyakupenulika kakamwe kuti munthu wa m’mpingo asankhule cakhomo ntundu wa ulambiri wakuipa. Ngakhale tenepo, khala pyacitika mu ntsiku za Mose na m’mpingo wa Akristu a pyaka dzana yakutoma, pinakwanisa kucitikambo lero. (2 Tim. 3:1, 5) Mphapo, tisafunika kupenula kukhulupirika kwa Akristu andzathu kwa Yahova? Nkhabe, thangwi mbipidakhala pyakuipa kukhala na cipendamiro ca kupenula abale na alongo athu mwakusowa mathangwi akulinganira. (Lerini Aroma 14:10-12; 1 Akorinto 13:7.) Kusiyapo pyenepi, kupenula kunyindirika kwa anango m’mpingo kunakwanisa kuikha pangozwi uzimu wathu ene.
16. (a) Kodi m’bodzi na m’bodzi wa ife asafunika kucitanji toera umpfakafaka ukhonde kumera mitcitci muntima mwathu? (b) Ndi maphindu api anagumana ife m’bokosi yakuti “Pitirizani Kubvundzika . . . Pitirizani Kudingika . . . ”?
16 Nkristu onsene asafunika “abvundzike pinthu pidachita iye [peno kudinga macitiro ace].” Nakuti ndife akusowa ungwiro, tiri pangozwi yakuti mwakukhonda dziwa, tinatoma kucita pinthu munjira yakuphonyeka. (Aheb. 3:12, 13) Natenepa, mphyadidi kuti ndzidzi onsene tidinge pifuno pyathu pinatikulumiza toera kutumikira Yahova. Tinakwanisa kubvundzika tekhene: ‘Kodi ndisalambira Yahova thangwi ya ufuni wanga kwa iye na kudzindikira ukulu wace? Peno ndisacita pyenepi thangwi ya nkhombo zinadikhira ine kutambira mu Paradizu?’ (Apok. 4:11) Mwandimomwene, tonsene tinakwanisa kuphindula mu kudinga macitiro athu, mbatibulusa pipendamiro pyonsene pya umpfakafaka pyakuti panango pyasalikira muntima mwathu.
KUKHULUPIRIKA KUSABWERESA KUTSANDZAYA
17, 18. Thangwi yanji tisafunika kukhala anthu akulungama na akunyindirika mu kulambira kwathu Yahova?
17 Munawangisira ife toera kukhala anthu akulungama na akunyindirika mu ulambiri wathu, tisakhala na nkhombo zizinji. Nyamasalmo alonga: ‘Nyakutsandzaya ndi munthu wakuti Yahova nee asanyerezera pontho pyakuipa pyace, ntimambo wace mbusowa pyapezi.’ (Sal. 32:2) Inde, ale anabulusa umpfakafaka muntima mwawo ndi anyakutsandzaya, pontho ali na cidikhiro cakuti anadzakhala akutsandzaya ntsogolo.
18 Ndzidzi wace ungafika, Yahova anadzapangiza pakweca anthu onsene anacita pinthu pyakuipa, peno ale anakhala na mitundu miwiri ya umaso, mbapangiza pakweca ‘kusiyana kakamwe pakati pa ale anacita pyadidi na pyakuipa, anyakulemedza Mulungu na alembo anakhonda kumulemedza.’ (Mal. 3:18) Mu ndzidzi uno, mphyakuwangisa kudziwa kuti ‘maso a Yahova asayang’ana anthu akulungama, makutumbo ace asabvesera maphembero awo.’—1 Ped. 3:12.
[Pidzindikiro pyapantsi]
a Lemba ya Apokalipse 21:14, yalembwa mudapita pyaka pizinji Paulu mbadamala kale kutumiza matsamba kuna Timoti, isalonga pya miyala 12 “idakumbirwa pantsi,” pa miyala ineyi palembwa madzina a apostolo 12.
b Nsolo unatowerera usapangiza kuti tinakwanisa tani kusangizira Yahova mu kukhonda pinthu pyakuipa.
[Bokosi pa tsamba 13]
“Pitirizani Kubvundzika . . . Pitirizani Kudingika . . . ”
Tinakwanisa tani kudinga pifuno na pipendamiro pya ntima wathu? Bhibhlya isaticenjeza: “Pitirizani kubvundzika mwekhene khala muciri akuwanga mu cikhulupiro peno nkhabe. Pitirizani kudingika mwekhene toera kudziwa kuti ndimwe anthu a ntundu wanji.” (2 Akor. 13:5, Tradução do Novo Mundo) Panango, pana makhundu a umaso wathu akuti tisafunika kuadinga mwadidi ndzidzi onsene toera tikhale na cinyindiro cakuti ulambiri wathu nee usakhuiwa na umpfakafaka. Onani mibvundzo inatowerera yakuti tinakwanisa kuiphatisira toera kudingika tekhene:
▪ Kodi mafala anga akusimba anango asabulukira muntima? Kodi ufuni unapangiza ine kwa abale na alongo ndi wandimomwene?—Sal. 12:2, 3; 1 Ped. 1:22.
▪ Kodi ndisapangiza khodzo na kupasa miyoni anango na cifuniro cakuphonyeka?—Mat. 6:2-4.
▪ Kodi ndisatsalakana anthu a pabanja yanga mwaufuni na mwacilemedzo ndzidzi onsene panyumba yathu peno pamaso pa anango?—Akol. 3:18-21.
▪ Kodi makhaliro anga ndi akubverana ndzidzi onsene na midida ya Bhibhlya inapfundzisa ine anango mwaphinga?—Arom. 2:21-23.
Tingaona kuti tiri na pipendamiro pyakuphonyeka, mphyadidi kupidula mbapidzati kukhala na mitcitci m’makhaliro a umaso wathu. Buluka penepo, ninga mpostolo Paulu, tinakwanisa kulimira patsogolo pa Mulungu mbatilonga kuti: “Ife chipo na chipo hatinalonga tayu mafala akunyengerera [peno aciphamaso] nee akusirira pinthu [mwaumbirimi].”—1 Ates. 2:5.