Anigye Bɔ Nyane Ye Wɔ Yehowa Soen Nu Ɔ

BƆ NÉ ƆKƆSO WƆ M’ABUSUA NU Ɔ

Bɛwole me 1934 nu. M’awofoɛ fi Switzerland, na bɛɛtenane kuro bie bɔ bɛfrɛ ye Timmins bɔ betu esikaa wɔ berɛ ɔ. Ɔwɔ Ontario bɔ ɔwɔ Canada ne. Kɔyɛ afoɛ 1939 nu ne, me maame hyɛle yebo kengale Ɛwɛnelɛ Waen ne bie, na ɔhɔle Yehowa Adanzefoɛ nhyiamu ahoroɛ. Né nniemamɔ te nzia, na sɛ ɔkɔ a, né ɔfa yɛ boka ye so. Wangyɛ yeɛ ɔɔyɛle Yehowa Danzeniɛ ɔ.

Né me baba nye ngye yenwo kyɛ me maame aayɛ Yehowa Danzeniɛ ɔ. Nakoso ɛhene ammu ye abanu, na mmom ɔhɔleso lili nahorɛ mane Yehowa. Bɛbrale Yehowa Adanzefoɛ wɔ Canada wɔ 1940 nu po ne, me maame anyakyi asafo ne. Me maame lale obuo ne ɔdɔ ali hyirele me baba, ɔmva yenwo kyɛ né ɔbɔ ye alapaa ne. Me maame subaen pá ne, ɔhane me ne nniema nemɔ maa yɛɛsone Yehowa. Nziɛen me baba yakyili bɔ né ɔyɛ ne, na ɛhene maa yɛnye gyele paa.

NHYƐLE MMERƐ MUKORAATI SOEN ADWUMA NABO

Wɔ August 1950 nu ne, ngɔle nhyiamu bie wɔ New York City. Ne ye dwirɛti yeɛ ole Teokrasi Ngɔsoɛ. (Theocracy’s Increase) Aliemaamɔ bɔ befi ewiase mukoraati wale sɔ nhyiamu ne bie, na né benu biemɔ po ayie Gilead. Mmerɛ bɔ ndiele bɛ suahu ahoroɛ ne, ɔhyɛle me ngunaen maa nzili gyinayɛɛ kyɛ ngɔfa me mmerɛ mukoraati ngɔsõ Yehowa. Mvili nhyiamu nabo mmandwuli awuro ala pɛ yeɛ nhyehyɛle ateepakyelɛ fɔɔms ne bie ɔ. Nakoso sɔ mmerɛ ne, né mmɔle asu. Yeti Canada Bɛtɛl ne hworɔle krataa brɛle me kyɛ, sɛ ɔkɔye yé a, ahaa mmɔ asu nyie kora né mahyehyɛ fɔɔms ne. Yeti wɔ October 1, 1950 nu ne, mmɔle asu. Bosome ko sĩ ne, mmanyɛle ateepakyelɛniɛ, na bɛmaa ngɔmmokale wɔ Kapuskasing. Sɛ né efi nekaa bɔ nwɔ ne ɛkɔ berɛ a, né ɔwale paa.

Wɔ 1951 nu ne, ne Bɛtɛl pena aliemaamɔ bɔ bɛkora bɛkã French maa betu bɛkɔ nekaa bɔ bɛkã French dwudwolɛ wɔ Quebec mandam nanu, ofikyɛ né behia mmeni pee maa bɛkã nzɛmba ne wɔ berɛ. Ne mete French ne Borɔfo, yeti nyɛle kyɛ ngɔhɔ bie, na bɛmaa ngɔle Rouyn. Ne menze sonafee wɔ sɔ kuro naso, na mmom kyɛbɔ nnimoa ngane nen, nekaa bɔ né bahyire me ne ngome yeɛ né mese ɔ. Nakoso, Marcel bɔ ngɔndole ye ne, me ne fale adamvoa yeti nningyein hɔle yé mane me. Nzieɛn bɛmaa nyɛle ateepakyelɛniɛ titire. Mvale afoɛ 4 nyɛle asɛnga adwuma ne wɔ berɛ, na menye gyele paa.

GILEAD ADESUA, ƆNE NNINGYEIN BƆ NÉ MENEA ATEE BƆ WAMMA NU NDƐ Ɔ

Nwɔ Quebec ne, nyane krataa kyɛ mmra Gilead Sukuu bɔ bɛkɔyɛ ye wɔ South Lansing, New York ne bie, na ɛhene maa menye gyele paa. Né ngɔboka adesuakue bɔ ɔtɔ so 26 naso. Nyiele sukuu ne February 12, 1956, na nekaa bɔ bɛhane kyɛ ngɔ ne, yeɛ ɛnnɛ bɛfrɛ ye Ghana,b bɔ ɔwɔ West Africa ne. Nakoso koraka ngɔhɔ ne, né odikyɛ mesa mekɔ Canada mekɔyɛ m’akwanduo nanwo ngrataa. Né m’adwene yɛ me kyɛ ngrataa nanwo adwuma ne ngɔhyɛ.

Nakoso nnili bosome nzoo wɔ Toronto kora yeɛ mesa ka ngrataa ne ɔ. Sɔ mmerɛ ne, aliemaa bie bɔ bɛfrɛ ye Cripps maa mmandenane ye awuro. Né ole ɔwa brasua bie bɔ bɛfrɛ ye Sheila, na menye ɔɔgyele yenwo. Ye koso né ɔtwe ma me paa. Nakoso mmerɛ bɔ nyɛle kyɛ mekã agyaa nwo dwirɛ mekyire ye nala yeɛ mesa hane me ngrataa ne ɔ. Mene Sheila bɔle edwirɛ nanwo mbaeɛ, na ɔne me yɛle adwene kyɛ ngɔ nekaa bɔ bɛnwa ngɔ ne. Yesa yesili gyinayɛɛ kyɛ sɛ mekɔ po a, yɛngɔpɛ y’abiɛngoɛ nanu, na mmom yɛkɔhworɔ yɛnwo ngrataa. Né ɛhene kɔmaa yekonwu ye kyɛ kyẽabie yɛkɔhora yekogya anaa. Né ɔlla ase kyɛ yekosi sɔ gyinayɛɛ ne ɔ, nakoso nziɛen yeenwuni kyɛ ɔte pá kyɛ yɛyɛle sɔ ɔ.

Akwanduo ne lili bosome ko. Mvole train, ship bɔ ɔfa nningyein, ɔne alupre, na afei de, mmandwuli Accra bɔ ɔwɔ Ghana ne. Ndwuli Ghana ne, bɛmaa ngɔnyɛle mandam soneafoɛ. Ɛhe maa ngyinini Ghana maen nanu mukoraati; afei ngɔle Ivory Coast (bɔ kesaalae bɛfrɛ ɛberɛ Côte d’Ivoire) ɔne Togoland (bɔ kesaalae bɛfrɛ ɛberɛ Togo) ne. Mmerɛ pee ne, sɛ metu atee a, me ngome yeɛ né metena Bɛtɛl kar nanu mekɔ ɔ. Nakoso né menye gye yenwo paa kyɛ ngɔɔhyɛ aliemaamɔ ngunaen.

Odwu dapɛen ayieɛleɛ koso a, né mekɔnea manzini nhyiamu ahoroɛ so. Sɔ mmerɛ ne, né yelle Nhyiamu Asa. Yeti né aliemaamɔ fa mbambure bɛbɔ apata, né bafa ɛberɛ bagua so, kyɛbɔ ɔkɔyɛ a eyia ne ngɔbɔ yɛ ɔ. Afei né yɛyɛ cafeteria, nakoso né yelle fregye. Yeti ngaka bɔ beku bɛ bɛyɛ aleɛ ne, né bɛmenda bɛ, na sɛ behia naen bɔ bɛkɔfa bɛkɔyɛ aleɛ bɛkɔma bɛbɔ bawa nhyiamu ne a, né bahu bɛ.

Sɛ yɛyɛ sɔ nhyiamu nemɔ a, né edwirɛ biemɔ bɔ ɔyɛ sere taa sisi. Mekae kyɛ wɔ nhyiamu bie bo ne, né Aliemaa Herb Jenningsc bɔ ɔte nzɛmbatrɛlɛniɛ ne ɔma dwudwolɛ. Ɛberɛ ala yɛkwaanea ɔ, nandwie bɔ bamenda ye wɔ cafeteria berɛ ne, yeɛ ye nyamaa ate bɔ ɔba ye! Afei oogyinane atee bɔ ɔla platfɔɔm ne nyunu, na né ohurihuri kɔ bɛen ne famaa. Né ɛkora nwu ye kyɛ kaka ne nye so ata. Ɛhe maa Aliemaa Herb pɛle dwudwolɛ bɔ né ɔma naso kaa. Ɛberɛ ala yeɛ mmrandeɛ kwabikwabii nna bɛwa bɛɛhyele ye ɔ, na bɛfale ye bɛhɔle cafeteria dɔ. Ɔwale sɔ ne, kyɛbɔ aliemaamɔ bɔ lɛle so ne, né ɔtte angorɛ.

Sɛ yeyie nhyiamu ne a, ngyea bɔ oliberɛ ne, vidio bɔ yeɛ ole The New World Society in Action ne, né meye mekyire bɛbɔ bɛwɔ namue bɔ opingye berɛ nemɔ anu ne. Né mefa projector yeɛ meye vidio ne ɔ, yeti né mefa ɛtena fufue mesinze mmakaa nyɔ afia, na afei maye vidio ne wɔ so. Né mmenia nemɔ nye gye yenwo paa, ofikyɛ benu pee wɔ berɛ a, né ɔte mmerɛ bɔ olimoa koraa bɔ bɛnea vidio ɔ. Sɛ odwu nekaa bɔ bɛbɔ mmenia asu wɔ vidio nanu a, ɛyɛ a bɛfa anigye bɛbɔ bɛsa nu paa. Bɛbɔ bɛneane vidio ne, beenwuni kyɛ Yehowa Adanzefoɛ wɔ ewiase mukoraati, na bɛte mmenia ko.

Wɔ 1958 nu, mmerɛ bɔ né manya afoɛ nyɔ wɔ Africa ne, ngɔle maenmaen nhyiamu bɔ bɛyɛle ye wɔ New York City ne bie, na ɛhene maa menye gyele paa. Sheila koso fi Quebec wale nhyiamu ne bie; sɔ mmerɛ ne, né ɔte ateepakyelɛniɛ titire. Mmerɛ bɔ nwuni ye ne, kyɛbɔ menye si gyele ne, ɔsɛ wɔnye. Ɔwɔ nu, né yɛtworɔ yɛnwo ngrataa, nakoso mmerɛ bɔ yesa yeyiale ne, mvale agyaa nwo dwirɛ ndole ye nyunu, na yekoso ɔpenene so. Yeti ndworɔle krataa ngɔmane Aliemaa Knorr,d na mmisale ye kyɛ Sheila kɔhora kɔhɔ Gilead, ná waaboka me so wɔ Africa anaa? Ɔhane kyɛ ɔkɔhora kɔyɛ sɔ. Ayieleɛ koraa ne, Sheila wale Ghana. Yeti wɔ October 3, 1959 nu ne, yegyale wɔ Accra. Yenwuni kyɛ ɔnate kyɛ yɛfale bɔ Yehowa kuro ne yelilimoa nati, yeɛ yekoso wayira yɛ sɔ ne.

YƐYƐLE ADWUMA WƆ CAMEROON

Wɔ 1961 nu ne, bɛfale yɛ bɛhɔle Cameroon. Bɛhane kyɛ mmoka ma bebukye Bɛtɛl foforɛ wɔ maen nanu, yeti né nnne alagye koraa. Me yeɛ né baye me kyɛ nnea Bɛtɛl foforɛ naso ɔ, yeti né odikyɛ mesua nningyein pee. Nakoso wɔ 1965 nu ne, yeenwuni kyɛ Sheila nwonzɛ. Ahyɛaseɛ ne de, né yɛ kunu tete yɛ kyɛ yɛbaawo baa ɔ. Nakoso nziɛen, yɛnye gyele yeti yɛyɛle ahoboa kyɛ yesa yɛkɔ Canada. Nakoso enu berɛ ala yeɛ edwirɛ bie bɔ ɔyɛ aworabɔ tole yɛ ɔ.

Bɔ osili yeɛ ole kyɛ, nwonzɛlɛ ne sɛkyele. Dɔktaniɛ bɔ ɔneane Sheila ne, ɔhane kyɛ ahaa ɔkɔwo brienzua. Sɔ dwirɛ ne sili ne, kɔbo afoɛ 50 ɛhe, nakoso yɛ wora filli ye lle. Bɔ osili ne maa yɛ wora bɔle paa, nakoso adwuma bɔ ɔla y’ahone so bɔ né bafa bama yɛ ne, yɛhɔle so yɛyɛle.

Aliemaamɔ bɔ bɛwɔ Cameroon ne, ɔnate kyɛ bɛnyɛ amanyɔnzɛm nati, né bɛtane bɛnye paa. Sɛ odwu mmerɛ bɔ bɛbaato aba po de a, né edwirɛ ne asɛkye koraa. Né osisi yɛ so kyɛ annea a bɛkɔbra yɛ, na sɔ pɛpɛɛpɛ yeɛ osili ɔ. Wɔ May 13, 1970 nu ne, awaen ne brale Yehowa Adanzefoɛ. Bɛtɛl sua nyemenenyemene bɔ né yatu yahɔ nu bosome nnu pɛ ne, awaen ne fale yesa tole so. Ɛhene si ne, wandwu dapɛen po yeɛ bɛfoane nzɛmbatrɛlɛfoɛ ne mukoraati befili maen nanu ɔ, na né mene Sheila koso bokaso. Né yekuro aliemaamɔ dwirɛ paa, yeti né ɔlla ase kyɛ yɛkɔyakyi bɛ berɛ yɛkɔhɔ ɔ, ofikyɛ né yɛnze bɔ ɔkɔto bɛ ɔ.

Bosome nzia bɔ oliberɛ ne de, né yɛwɔ France Bɛtɛl. Yɛwɔ berɛ ne mukoraati ne, nyɛle bɔ ngɔhora biala mva mmokale yeliemamɔ bɔ bɛwɔ Cameroon ne. Wɔ December 1970 nu ne, bɛfale yɛ bɛhɔle Nigeria Bɛtɛl. Sɔ mmerɛ ne, bɛ yeɛ né bɛnea adwuma bɔ Yehowa Adanzefoɛ yɛ ye wɔ Cameroon naso ɔ. Aliemaamɔ bɔ bɛwɔ Nigeria ne, bɛmaa yɛnye hane paa. Yɛne bɛ bɔle nu yɛle adwuma afoɛ pee, na yɛnye gyele.

GYINAYƐƐ BƆ NÉ ƆYƐ SE PAA KYƐ YEKOSI Ɔ

Wɔ 1973 nu ne, né odikyɛ yesi gyinayɛɛ bie bɔ ɔyɛ se paa ɔ. Né anwonyerɛ biemɔ wurowura Sheila nwo bɔ ɔha ye paa ɔ. Mmerɛ bie, yɛhɔle New York kyɛ yɛkɔ nhyiamu. Yeedwuli ne, Sheila le esuɛ hahyirele me kyɛ: “Kesaalae de mafɛ; anwonyerɛ ne ha me soma. Mengɔhora adwuma naso toa ko.” Né mene ye afa kɔbo afoɛ 14 yayɛ adwuma yabɔ nu wɔ West Africa. Adwuma biala bɔ bɛfa bewurale yesa ne, ɔyɛle ye kama, ná menye gye sɔ subaen nanwo paa. Nakoso kyɛbɔ né nningyein si kɔ ne de, né odikyɛ yɛyɛ nzakrayɛɛ biemɔ. Yesusuli edwirɛ nanwo, na yɛfale mmerɛ tendenn yɛbɔle yenwo mbaeɛ paa. Ɛhene si ne, yesili gyinayɛɛ kyɛ yekosa yɛkɔhɔ Canada, kyɛbɔ ɔkɔyɛ a bɛkɔnea Sheila maa yenwo kɔtɔ ye ɔ. Yeti né odikyɛ yɛyakyi nzɛmbatrɛlɛ adwuma, ɔne mmerɛ mukoraati soen adwuma bɔ né yɛyɛ ne. Sɛ ngɔhã a, y’asetena mukoraati nu ne, ɛhene yeɛ ole gyinayɛɛ bɔ né ɔyɛ se paa kyɛ yekosi ɔ, na ɔyɛle yɛ yea paa.

Yeedwuli Canada ne, me damvo bie bɔ ɔtɔne kar wɔ kuro bie bɔ opingye Toronto ne fale me adwuma. Yeti yɛɛhaele sua wɔ berɛ, na yɛtotɔle bia bɔ ye nyɔboɛ nyɛ se yɛfa yesiesiele nu. Ɛhene amma yammɔ kerɛ pee. Né yɛpena kyɛ yɛyɛ yɛnwo awiɛmvoɛ, kyɛbɔ ɔkɔyɛ a sɛ kyẽabie bɛfrɛ yɛ kyɛ yesa yɛɛyɛ mmerɛ mukoraati soen adwuma ne a, yɛkɔhora yɛkɔhɔ ɔ. Bɔ ɔyɛ nwanwa yeɛ ole kyɛ sɔ nikyee bɔ né yɛnye la so ne, wangyɛ ɔwale nu.

Né besi Nhyiamu Asa bie wɔ Norval bɔ ɔwɔ Ontario ne, na Fue biala né mekɔboka sɔ adwuma ne. Nziɛen bɛhane kyɛ nnea Nhyiamu Asa naso. Sɔ mmerɛ ne de, né Sheila nwo te pá kaa, yeti yelɛle sɔ adwuma ne yɛtole nu. Yeti wɔ June 1974 nu ne, yetu yɛɛtenane nekaa bɔ Nhyiamu Asa ne wɔ ne. Yɛnye gyele paa kyɛ yesa yɛhyɛle mmerɛ mukoraati soen adwuma nabo bieku ɔ!

Ngakangaka, Sheila hyɛle yebo kyɛ onya anwoserɛ bieku. Afoɛ nyɔ si ne, bɛhane kyɛ ngɔnyɛ manzini soneafoɛ, na yele yɛtole nu. Manzini bɔ né yɛkwaayɛ nu adwuma ne, né ɔwɔ Canada mandam bie bɔ bɛfrɛ ye Manitoba nu. Ɛberɛ de, sɛ ɛyerɛ ba a, ɔtra kyɛ ewura fregye nu ɔ. Nakoso aliemaamɔ bɔ bɛwɔ berɛ ne, né bɛte bɛ nyunu bɛma yɛ, na ɛhene maa yɛnye gyele paa. Yeenwuni kyɛ nna nekaa bɔ ɛwɔ bɔ ɛso Yehowa ne yeɛ yenwo hia ɔ, na mmom kyɛ ɛkɔhɔso koli nahorɛ kɔma ye ne, ɛhene yeɛ ohia ɔ.

NZUANE NIKYEEBIE BƆ YENWO HIA PAA Ɔ

Nyɛle manzini soneafoɛ adwuma ne afoɛ pee, na yesi ne, bɛhane kyɛ yɛɛyɛ adwuma wɔ Canada Bɛtɛl wɔ 1978 nu. Yɛhɔle ne, wangyɛ edwirɛ bie sili na ɔyɛle me yea paa, nakoso ɔmaa nzuane nikyeebie bɔ yenwo hia ɔ. Né bɛyɛ nhyiamu titire bie wɔ Montreal wɔ French dwudwolɛ nu, na nyane yenwo atee mvale dɔnhwere ko ne bue mane dwudwolɛ wɔ sɔ nhyiamu nabo. Bɔ ɔyɛ aworabɔ yeɛ ole kyɛ, me dwudwolɛ ne anga aliemaamɔ ahone, yeti aliemaa bie bɔ ɔwɔ Sõen Adwumayɛbea fale yenwo afutue mane me. Me bɔbɔ deinn né odikyɛ ahaa menwu ye kyɛ dadaada mukoraati ne, nnde ebie bɔ ɔbɔ yenwo mmɔden paa wɔ dwudwolɛ manɛ nu ɔ. Nakoso menye angye ye afutue nanwo. Yeti mvɛle yaa, ofikyɛ né m’adwene yɛ me kyɛ wahwi me nyunu soma, na wangamvo me po. Sona bɔ ɔfale afutue ne mane me, ɔne atee bɔ ɔfale so tuli me foɛ ne yeɛ mvale m’adwene nziele so ɔ. Nakoso né ɔnzɛkyɛ ahaa meyɛ sɔ.

Ngyẽa kaa bie si ne, Bɛtɛl Kɔmatii nanuniɛ bie frɛle me, na ɔne me bɔle bɔ osili nanwo ngɔmmɔ. Mmaa onwuni kyɛ manne afutue bɔ aliemaa ne famane me ne mando nu, na ɔyɛ me yea paa kyɛ nyɛle sɔ ɔ. Ɛhene si ne, mene aliemaa bɔ otuli me foɛ ne dwudwole, na mbale ye kyerɛ. Ye koso ofii ye ahone nu fa hyɛle me. Sɔ dwirɛ ne maa nwuni kyɛ, yenwo hia paa kyɛ mebrɛ menwo ase, na me wora ngofi bɔ osili ne lle. (Any. 16:18) Mabɔ sɔ dwirɛ he anwo mbaeɛ mahyire Yehowa mmerɛ pee, na masi me hue kyɛ sɛ ebie tu me foɛ a, mengɔfɛ yaa ko.

Maso wɔ Canada Bɛtɛl kɔbo afoɛ 40 ɛhe, na ofi 1985 yeɛ manya yenwo atee maso kyɛ Bɛtɛl Kɔmatii nanuniɛ ɔ. Wɔ February 2021 nu ne, meye Sheila bɔ mekuro ye ne wuli. Sɛ ye wue bɔ medi yenwo aworabɔlɛ ne la ahameɛ a, me koso anwonyerɛ ha me paa. Nakoso meyere menwo meso Yehowa, na ɛhene maa menye gye paa. Yeti ‘me ngoa mmerɛ nwo adwenedwene ndɔ me so.’ (Nwo. 5:20) Ɔhaw pee yeɛ mafa nu ɔ, nakoso sɛ mefa anigye bɔ manya ye ne metoto ɔhaw nanwo a, ɔhaw ne ndwu ye nekafee. Yehowa bɔ mafa ye malimoa wɔ m’asetena nu, ɔne afoɛ 70 bɔ mafa mayɛ mmerɛ mukoraati soen adwuma ne bie ne, wamaa m’ahone atɔ me kunu paa. Me mbaeɛ yeɛ ole kyɛ mmrandeɛ ne ndaluwa bɔ bɛwɔ yɛ nu ne, bɛkɔfa Yehowa bekolimoa wɔ b’asetena nu, ofikyɛ mede medi kyɛ sɛ ebie nye kɔgye paa a, sana ɔso Yehowa.