Chapitre Use

Atene ti Prophétie ti Lungulango Vundu so Andu Mo

Esaïe 41:1-29

1. Ngbanga ti nyen a lingbi e bi bê na prophétie ti Isaïe?

ISAÏE asû buku so iri ti lo ayeke na ndo ni a sala ndulu na angu 3 000 awe, me a yeke na tâ ngele teti e laso. E lingbi ti manda akota kpengba-ndia na lege ti aye so asi na yâ mbaï so lo sû pekoni. Na e lingbi ti kpengba mabe ti e na lege ti mandango aprophétie so lo sû na iri ti Jéhovah. Biani, Isaïe ayeke giriri mbeni prophète ti Nzapa so ayeke na fini. Jéhovah amu na lo yingo ti sû mbaï na mbeti kozoni: ti fa peko ti aye kozoni si asi. Na lege so, Jéhovah afa na gigi lo lingbi ti fa kozoni gigi ti kekereke nga na ti leke ni. Na peko ti mandango buku ti Isaïe, atâ Chrétien ahinga na bê ti ala kue so fade Jéhovah ayeke sala si azendo ti lo kue aga tâ tene.

2. Dutingo ti aye ayeke tongana nyen na Jérusalem na ngoi so Isaïe asû buku ti lo ti prophétie, na gbiango ye wa ayeke si?

² Na ngoi so Isaïe ahunzi ti sû prophétie ti lo, Jérusalem asö kuâ na yâ sioni so azo ti Assyrie aga na ni. Temple ni angbâ lakue ti luti, na azo ayeke sala akusala ti ala ti lâ oko oko tongana ti so ala sala teti angu ngbangbo mingi. Ye oko, ye so ayeke gbian. Ngoi ayeke ga so a yeke mu mosoro ti agbia ti aJuif ti gue na ni na Babylone nga aJuif so ade pendere ayeke duti akapita na yâ gbata so.a (Esaïe 39:6, 7) Ye so ayeke si angu 100 na ndo ni na pekoni.​—2 aGbia 24:12-17; Daniel 1:19.

3. Tokua wa awara na Esaïe chapitre 41?

³ Ye oko, tokua ti Nzapa na lege ti Isaïe ayeke pepe gi mbeni tokua ti vundu so ayeke ga. Chapitre 40 ti buku ti lo ato nda ni na tene “Lungula vundu.”b A yeke lungula vundu ti aJuif na lege ti tene ti dengo bê so a tene ala wala amolenge ti ala alingbi ti kiri na kodoro ti ala. Chapitre 41 akiri asala tene ti tokua ti lungulango vundu so na lo tene kozoni awe, so Jéhovah ayeke yä mbeni gbia ti ngangu ti sala si ye so bê ti Nzapa aye aga tâ tene. A wara dä atene ti dengo bê na awa zo ti zia bê na Nzapa. A fa nga polele so anzapa ti wataka, so azo ti amara azia bê na ala, ayeke na ngangu oko pepe. Na yâ aye so kue, ye ayeke mingi ti mu ngangu na mabe, na ngoi ti Isaïe nga na ti e.

Jéhovah Abi Tene na Sese na Gbele Amara

4. Na lege ti atene wa Jéhovah abi tene na sese na gbele amara?

⁴ Na lege ti prophète ti lo Jéhovah atene: “O azoa, i duti kpö na gbele Mbi; zia azo akiri awara ngangu ti ala, zia ala ga ndulu, na ala sala tene; zia e bungbi ti gue na ngbanga.” (Esaïe 41:1) Na lege ti atene so, Jéhovah abi tene na sese na gbele amara so ake azo ti lo. Zia ala luti na gbele lo na ala leke tele ti ala ti sala tene! Tongana ti so a yeke ba ni ande, Jéhovah ahunda, mo ba mo tene lo yeke mbeni wafango ngbanga na da-ngbanga, ti tene amara so aga na afä so atene ayanda ti ala ayeke biani anzapa. Anzapa so alingbi ti fa kozoni tene na ndo akusala ti salut teti awavorongo ala wala afango ngbanga na ndo awato ti ala? Tongana a yeke tongaso, ala lingbi ti sala si aprophétie so aga tâ tene? Kiringo tene ni ayeke: Pepe. Gi Jéhovah oko alingbi ti sala aye so.

5. Fa tongana nyen aprophétie ti Isaïe aga tâ tene ahon fani oko.

⁵ Na ngoi so e yeke ba prophétie ti Isaïe, zia e bata na li so, legeoko tongana aprophétie mingi ti Bible, atene ti lo aga tâ tene ahon fani oko. Na ngu 607 K.N.E., fade Juda ague na ngba na Babylone. Ye oko, prophétie ti Isaïe afa na gigi so Jéhovah ayeke zi ande azo ti Israël so ayeke na gbe ti ngba kâ. Ye so asi na ngu 537 K.N.E. Zingo ndo so ague legeoko na ye so asi na tongo nda ti siècle 20 ni. Na ngoi ti kozo bira so amu sese kue, awakua ti Jéhovah so a sa yingo na ndo ti ala na ndo sese ahon na yâ mbeni ngoi ti ye ti vundu. Na ngu 1918, ngangu so alondo na sese ti Satan, so Chrétienté, kota mbage ti Babylone ti Kota, ayeke na gunda ni, asala si fango nzo tene aga ndulu ti kaï. (Apocalypse 11:5-10) A tokua ambeni ita so amu li ni na yâ Société Watch Tower na da ti kanga ndali ti atene so gunda ni ayeke dä pepe. Na lê ti zo, sese ahon na ngangu na yâ bira ti lo na awakua ti Nzapa. Na pekoni, tongana ti so a si la ni na ngu 537 K.N.E., na lege so zo aku pepe, Jéhovah asala si azi ala. Na ngu 1919, a zi aita so amu li ni, nga na pekoni azi atene so abi na li ti ala. Mbeni kota bungbi na Cedar Point, Ohio, na septembre 1919, amu ngangu na awakua ti Jéhovah ti kiri ti sala kusala ti fango nzo tene ti Royaume. (Apocalypse 11:11, 12) A londo kâ ti si laso, konongo ti kusala ti fango tene so ague na li ni mingi. Na ndo ni, mingi ti atene ti Isaïe ayeke wara ande apendere gango tâ tene na yâ sese ti Paradis so ayeke ga. Tongaso, atene ti Isaïe ti giriri andu amara na azo kue ti laso.

A Hiri na Gigi Mbeni Wazingo Zo

6. Tongana nyen prophète ni afa ye na ndo mbeni walombe so ayeke ga?

⁶ Na lege ti Isaïe, Jéhovah afa kozoni tene na ndo mbeni walombe so fade ayeke zi azo ti Nzapa na Babylone nga ayeke ga na ngbanga na ndo awato ti ala. Jéhovah ahunda: “Zo nyen asala si zo oko alondo na mbage ti tö? lo so Mbilimbili ahiri lo na kusala ti Lo. Lo mu na lo amara na gbele lo, na Lo sala si agbia amä lo; Lo sala si ala ga tongana pupu-sese na gbe ti épée ti lo; na gbe ti ngindi ti lo, ala ga tongana mbesu so pupu ahon na ni. Lo tomba peko ti ala, lo hon na lege ti lo na siriri, même na lege so gere ti lo atambela dä giriri pepe. Zo nyen aleke na asala ye so? Zo nyen ahiri awagame na lâ ti kozoni? A yeke Mbi, L’Eternel, Lo Ti Kozoni, na Lo so ayeke na tele ti awagame ti nda ni.”​—Esaïe 41:2-4.

7. Zo wa ayeke walombe so ayeke ga, na ye wa lo sala?

⁷ Zo wa ayeke londo na mbage ti tö, mbage so lâ alondo dä? Akodoro ti Médo-Perse na Élam ayeke na tö ti Babylone. Kâ, Cyrus zo ti Perse alondo ti tambela legeoko na angangu turugu ti lo. (Esaïe 41:25; 44:28; 45:1-4, 13; 46:11) Atä so Cyrus ayeke voro Jéhovah pepe, lo sala ye legeoko na ye so bê ti Jéhovah aye, Nzapa ti mbilimbili. Cyrus azia na gbe komandema ti lo agbia, na a kangbi agbia so nde nde tongana pupu-sese na gbele lo. Na yâ guengo na li ni ti hongo na ngangu ti lo, lo hon “na siriri,” wala na kpale pepe, na ndo alege so azo ayeke tambela dä mingi pepe, na hongo ndo ti akpale kue. Na ngu 539 K.N.E., Cyrus asi na ngangu gbata ti Babylone na lo kinda ni. Ye ti pekoni ayeke so a zi azo ti Nzapa, si ala lingbi ti gue na Jérusalem ti kiri ti zia na sese vorongo so ayeke na sioni oko pepe.​—Esdras 1:1-7.c

8. Ye wa gi Jéhovah lo oko alingbi ti sala?

⁸ Tongaso, na lege ti Isaïe, Jéhovah afa kozoni londongo ti Cyrus ngoi mingi kozoni si a dü gbia so. Gi tâ Nzapa si alingbi ti fa prophétie ti mara ti ye tongaso tâ na lege ni. Mbeni oko ti anzapa ti wataka ti amara ti lingbi na Jéhovah ayeke dä oko pepe. Na lege ni biani, Jéhovah atene: “Fade Mbi mu gloire ti Mbi na mbeni zo pepe.” Gi Jéhovah oko alingbi mbilimbili ti tene: “Mbi yeke Lo Ti Kozoni na Lo Ti Nda Ni; mbeni Nzapa ayeke pepe, gi Mbi oko.”​—Esaïe 42:8; 44:6, 7.

Azo so Mbito Asala Ala Azia Bê na Ayanda

9-11. Amara asala ye tongana nyen na gbele gango ti Cyrus?

⁹ Fadeso Isaïe afa peko ti salango ye ti amara na gbele walombe so ayeke ga: “Azoa aba ye so, na mbito asala ala, nda ti sese kue ayengi; azo aga ndulu, ala bungbi. Azo oko oko kue asala na azo so ayeke ndulu na ala; na ala tene na aita ti ala, Gbu ngangu. Tongaso wakode amu ngangu na wakode ti lor, zo so aleke ye na marteau amu ngangu na zo so apika ye na ndo enclume, lo tene soudure ni ayeke nzoni; lo kanga yanda so na pointe si a yengi pepe.”​—Esaïe 41:5-7.

¹⁰ Na bango aye ngu 200 kozoni, Jéhovah agi nda ti aye so asi na yâ sese. Aturugu ti ngangu na gbe ti Cyrus ague na loro, na hongo na ngangu kengo ndo kue. Azo, même awakodoro ti azoa, ala so aduti na yongoro ndo, ayeke dö na gango ti lo. Na yâ mbito, ala bungbi tele ti ke lo so Jéhovah ahiri lo na tö ti ga ti sala ye alingbi na fango ngbanga. Ala gi ti wa tele na popo ti ala, na tenengo: “Gbu ngangu.”

¹¹ Azo ti kode asala kusala legeoko ti leke anzapa ti yanda ti zi azo ni. Zo ti kpakango keke aleke mbeni ye na keke, na pekoni lo wa zo ti sala ye na lor ti zia wen na tele ni, peut-être lor. Zo so aleke ye na marteau apika wen ni juska lê ni aga nzoni na lo yeda si a-soudé ni. Peut-être a yeke na tene ti hengo ndo si a sala tene ti pikango yanda ni na pointe ti tene ayengi pepe wala a fa wokongo ni pepe, tongana ti so asi la ni na yanda ti Dagon so atï na gbele arche ti Jéhovah.​—1 Samuel 5:4.

Sala Mbito Pepe!

12. Dengo bê wa Jéhovah amu na Israël?

¹² Fadeso Jéhovah abi lê ti lo na ndo azo ti lo. Nde na amara so azia bê na ayanda so ayeke na fini pepe, a lingbi azo so azia bê na tâ Nzapa asala mbito lâ oko pepe. Dengo bê ti Jéhovah ato nda ni na dango bê so Israël ayeke hale ti ndeko ti lo Abraham. Na yâ mbeni tene ti kota ndoye, Isaïe akiri na peko ti atene ti Jéhovah: “Mo Israël boi ti Mbi, Jacob, mo so Mbi hiri mo, ahale ti Abraham ndeko ti Mbi, mo so Mbi kamata mo na nda ti sese kue, na Mbi hiri mo na mbundu ti sese, na Mbi tene na mo, Mo yeke boi ti Mbi, Mbi hiri mo, Mbi zia mo pepe; zia mbito asala mo pepe teti Mbi yeke na mo; na zia ye ayengi mo pepe, teti Mbi yeke Nzapa ti mo; fade Mbi sala si mo kpengba; biani, fade Mbi sala na mo; biani, fade Mbi bata mo na tïtî Mbi ti koti ti mbilimbili.”​—Esaïe 41:8-10.

13. Ngbanga ti nyen atene ti Jéhovah ayeke lungula ande vundu ti aJuif so ayeke angba?

¹³ So lungulango vundu si atene so ayeke ga na ni ande na aJuif be-ta-zo so a bata ala na ngba na yâ mbeni kodoro wande! So ye ti mungo ngangu na zo ti mä ande Jéhovah na hiringo ala “boi ti Mbi” na ngoi so ala yeke angba, awakua ti gbia ti Babylone! (2 Chronique 36:20) Atä so fade Jéhovah ayeke se ala teti ala duti be-ta-zo pepe, lo yeke ke ala pepe. Israël ayeke ti Jéhovah, pepe ti Babylone. Mbeni nda ti ye oko ayeke dä pepe teti awakua ti Nzapa ti dö na gbele gango ti Cyrus so ayeke hon na ngangu. Fade Jéhovah ayeke duti na azo ti lo ti mu maboko na ala.

14. Tongana nyen atene ti Jéhovah na Israël alungula vundu ti awakua ti Nzapa laso?

¹⁴ Atene so adë bê na amu ngangu na awakua ti Nzapa même juska laso. Kâ na ngu 1918, ala yeke na kota nzala ti hinga ye so Jéhovah aye na mbage ti ala. Ala sala nzala ti zingo ala na gbe ti dutingo na ngba na lege ti yingo. Laso e yeke na kota nzala ti tene a zi e na gbe ti angangu so Satan, sese, na awokongo ti e mveni asala na ndo e. Me e gbu nda ni so Jéhovah ahinga mbilimbili lawa nga tongana nyen ti sala ye teti azo ti lo. Legeoko tongana akete molenge, e gbu maboko ti lo ti ngangu, na hingango na bê kue so fade lo yeke mu maboko na e ti hon ndo ti akpale. (Psaume 63:8, 9 [63:7, 8, NW]) Jéhovah aba na nene ni mingi azo so asala na lo. Lo mu maboko na e laso legeoko tongana ti so lo mu maboko na azo ti lo na yâ ngangu ngoi ti ngu 1918-19, nga tongana ti so lo mu maboko giriri na azo ti Israël be-ta-zo.

15, 16. (a) Fade ye wa ayeke si na awato ti Israël, na lege ti aye wa Israël akpa mbeni ngusu? (b) Teti bira wa so ayeke ndulu ti si, atene ti Jéhovah amu ngangu na zo mbilimbili laso?

¹⁵ Ba ye so Jéhovah atene na pekoni na lege ti Isaïe: “Ba, fade kamela agbu azo kue so bê ti ala aso na tele ti mo, même fade kamela asala lê ti ala; azo so atiri na mo, fade ala ga tongana ye pepe, na fade ala kui. Fade mo gi ala, me mo wara ala pepe, même azo so atiri na mo; azo so asala bira na mo, fade ala yeke ye pepe, ye oko pepe. Teti Mbi, L’Eternel Nzapa ti mo, Mbi gbu maboko ti mo ti koti. Mbi tene na mo, Zia mbito; fade Mbi sala na mo. Zia mbito, Jacob, mo so mo yeke ngusu, na i azo ti Israël; L’Eternel atene, Fade Mbi sala na mo, na fade Zo Ti Ton mo ayeke Lo Ti Nzoni-kue ti Israël.”​—Esaïe 41:11-14.

¹⁶ Fade awato ti Israël ayeke hon na ngangu pepe. Ala so ngonzo asala ala na tele ti Israël ayeke duti ande na kamela. Fade azo so atiri bira na lo ayeke wara futingo. Atä so na lê ti awato, azo ti Israël so ayeke angba akpa mbeni ngusu so ahara na yâ pupu-sese, mbeni ye so awoko na so ayeke na ye oko pepe ti bata tele ti lo, fade Jéhovah ayeke mu maboko na ala. So aduti tene ti kpengba zo na yâ ngoi kue ti “lâ ti nda ni,” na ndembe so atâ Chrétien aluti na gbele ngangu kengo ndo ti azo mingi na yâ sese! (2 Timothée 3:1) Na so ngangu si zendo ti Jéhovah amu na zo na gbele bira ti Satan so ayeke ndulu ti ga, lo so a sala tene ti lo na yâ prophétie tongana “Gog, zo ti sese ti Magog”! Na gbe ti sioni tiri ti Gog, fade a yeke ba so azo ti Jéhovah akpa mbeni ngusu so ayeke na ye oko pepe ti bata tele ti lo, azo so “ayeke na gbagba ti bira pepe” na ala yeke pepe na “barre wala yanga” ti da. Ye oko, a lingbi ala so ayeke na beku na Jéhovah adö na mbito pepe. Lo Ti Ngangu Ahon Kue ayeke tiri ande ti zi ala.​—Ezéchiel 38:2, 11, 14-16, 21-23; 2 aCorinthien 1:3.

Lungulango Vundu Teti Israël

17, 18. Tongana nyen Isaïe afa peko ti mungo ngangu na Israël, na e lingbi ti hinga biani gango tâ tene ti ye wa?

¹⁷ Jéhovah angbâ ti lungula vundu ti azo ti lo: “Ba, Mbi sala si mo ga ye ti pika le-kobe so ade fini, na ye ni ayeke na yanga use so aza; fade mo pika ahoto legeoko tongana a pika le-kobe, na mo pika yâ ti hoto si a ga kete, na mo sala si akete hoto aga tongana kako. Fade mo pe kako so, na pupu ahon na ni, na gingisale aki kako ni so; fade mo duti na ngia na yâ L’Eternel, na fade mo sala gloire na yâ Lo Ti Nzoni-kue ti Israël.”​—Esaïe 41:15, 16.

¹⁸ Fade a yeke mu ngangu na Israël ti londo ti sala ye, nga, na lege ti yingo, ti hon ndo ti awato ti lo so ayeke tongana ahoto. Tongana Israël alondo na ngba akiri, fade lo hon na ngangu awato ti lo so agi ti kanga lege na lekengo temple na agbagba ti Jérusalem. (Esdras 6:12; Néhémie 6:16) Ye oko, fade atene ti Jéhovah ayeke wara kota gango tâ tene na ndo “Israël ti Nzapa.” (aGalate 6:16) Jésus amu zendo na aChrétien so a sa yingo na ndo ti ala: “Zo so ahon na ngangu, na lo so abata kusala ti Mbi juska na nda ni, fade Mbi mu na lo ngangu ti komande aGentil; na fade lo komande ala na barre ti wen, lo fâ ala tongana ta ti sese so akala kue; fade Mbi mu na lo ngangu legeoko tongana so Mbi wara na tïtî Babâ ti Mbi nga.” (Apocalypse 2:26, 27) Fade ngoi ayeke ga so aita ti Christ, so a yä ala na popo ti akinda teti gloire ti yayu, ayeke mu mbage na futingo awato ti Jéhovah Nzapa.​—2 aThessalonicien 1:7, 8; Apocalypse 20:4, 6.

19, 20. Isaïe asû ye wa na ndo kiringo Israël na mbeni ndo ti pendere, na a ga tâ tene tongana nyen?

¹⁹ Na lege ti fä, Jéhovah akiri amu ngangu fadeso na zendo ti lo ti mu maboko na azo ti lo. Isaïe asû na mbeti: “Azo so a sala pasi na ala na awanzinga ayeke gi ngu, me a yeke dä oko pepe. Teti nzala ti ngu, menga ti ala ahule. Fade mbi mveni Jéhovah, mbi yeke kiri tene na ala. Mbi, Nzapa ti Israël, fade mbi zia ala pepe. Fade Mbi sala si angu asua na ndo ahoto so ye ayeke dä pepe, na Mbi sala lingu na popo ti hoto; fade Mbi sala si yando aga lende ti ngu, na kuru sese aga lingu. Fade Mbi lu keke ti cèdre, ti acacia, ti myrte, na ti olive na désert; fade Mbi lu keke ti cyprès, ti orme, na ti buis na ndo oko na yando; si azo kue alingbi ba, na ala hinga, si ala lingbi bi bê ti ala dä, na ala hinga nda ti ye so, si ala hinga a yeke tïtî L’Eternel so asala ye so, na a yeke Lo Ti Nzoni-kue ti Israël so acréé ye so.”​—Esaïe 41:17-20.

²⁰ Atä so azo ti Israël, so ayeke angba, aduti na yâ kota gbata ti mbeni ngangu ti komande sese kue so ayeke na mosoro, na lê ti ala, ndo ni ayeke yando so ngu ayeke dä pepe. Ala ba tele ti ala tongana David na ngoi so lo yeke honde tele ti lo yongoro na Gbia Saül. Na ngu 537 K.N.E., Jéhovah azi lege na ala ti kiri na Juda na ti leke temple ti lo mbeni na Jérusalem, na tongaso ti kiri na vorongo so ayeke na sioni oko pepe. Jéhovah, na mbage ti lo, ahiri deba nzoni na ndo ala. Na yâ mbeni prophétie so aga na peko, Isaïe atene: “L’Eternel alungula vundu ti Sion; Lo lungula vundu na ndo ti lo kue so aga yangbato; Lo sala si désert ti lo aga tongana Éden, na yando ti lo aga tongana yaka ti L’Eternel.” (Esaïe 51:3) Ye so asi biani na peko ti so aJuif akiri na kodoro ti ala.

21. A kiri ye wa na place ni na ngoi ti laso, na fade ye wa ayeke si na ngoi so ayeke ga?

²¹ Mara ti ye tongaso asi na ngoi ti laso tongana Cyrus ti Kota, Christ Jésus, azi adisciple ti lo so a sa yingo na ndo ti ala na gbe ti dutingo na ngba na lege ti yingo, si ala lingbi ti sala kusala ti kiri na vorongo so ayeke na sioni oko pepe. A hiri deba nzoni na ndo abe-ta-zo so na lege ti mbeni paradis ti yingo so ayeke na mosoro, mbeni yaka ti Éden na lege ti fä. (Esaïe 11:6-9; 35:1-7) Na yâ ngoi kete, tongana Nzapa afuti awato ti lo, fade a yeke gbian sese kue ti ga tâ paradis, legeoko tongana ti so Jésus amu giriri zendo ni na zo ti sioni na ndo keke ti pasi.​—Luc 23:43.

A Bi Tene na Gbele Awato ti Israël

22. Na lege ti atene wa Jéhovah akiri abi tene na gbele amara?

²² Fadeso Jéhovah akiri na mbage ti dengo gaba ti lo na amara nga na anzapa ti yanda ti ala. “L’Eternel atene, I ga na tene ti i; Gbia ti Jacob atene, I fa na gigi tene ti témoin ti i. Zia ala ga na tene ti ala, na ala fa na e ye so fade asi; i fa na gigi ye so ayeke giriri, si e lingbi bi bê ti e dä, na e lingbi hinga nda ti ye so; wala i fa na e ye so ayeke ga. I fa tene ti ye so ayeke ga mbeni lâ, si e lingbi hinga i yeke anzapa; biani, i sala nzoye wala sioye si bê ti e adö tongana e kue e ba ye ni. Ba, i yeke ye pepe, kusala ti i ayeke senge; zo so akamata i, lo yeke zo ti sioni mingi.” (Esaïe 41:21-24) Anzapa ti amara alingbi sala tene ti prophétie tâ na lege ni na tongaso ti fa so ala yeke na hingango ye so ahon ti azo? Tongana ala yeke na ngangu ni, a lingbi aba biani ambeni ye ti pekoni, atä a yeke nzoni wala sioni, ti mu mbage ti atene ti ala. Ye oko, anzapa ti yanda alingbi biani pepe ti sala mbeni ye oko na ala yeke tongana mbeni ye so ayeke dä pepe.

23. Ngbanga ti nyen, na lege ti aprophète ti lo, Jéhovah akiri la ni afâ ngbanga na ndo ayanda fani mingi?

²³ Laso, ambeni zo alingbi ti hunda ngbanga ti nyen Jéhovah, na lege ti Isaïe nga na afon lo prophète, amu ngoi mingi ti fâ ngbanga na ndo buba ti vorongo yanda. Na lê ti azo mingi laso a lingbi ti duti polele so ayanda, so azo asala, ayeke ye oko pepe. Me, tongana gunda ti mbeni bungbi ti atene ti mabe ti wataka aluti ngangu na sese awe na azo mingi ayeda na ni, a yeke ngangu ti zi ni na yâ bibe ti azo so amä na bê dä. Atene ti mabe mingi ti laso ayeke senge senge ye tongana mango na bê so ayanda, so ayeke na fini pepe, ayeke biani anzapa. Ye oko, azo abata atene ti mabe so ngangu atä akpengba tene so ake ni. A yeke gi na lege ti mango tâ tene fani mingi si bê ti ambeni apusu ala ti ba ndara ti ziango bê na Jéhovah.

24, 25. Tongana nyen Jéhovah akiri asala tene ti Cyrus, na ye so adabe e na mbeni prophétie nde wa?

²⁴ Jéhovah akiri asala tene ti Cyrus: “Mbi sala si zo oko alondo na mbage ti banga, na lo ga awe, lo londo na mbage so lâ alondo dä, na lo di iri ti Mbi; fade lo dö azo ti komande legeoko tongana zo adö potopoto, legeoko tongana wasongota adö ndô.” (Esaïe 41:25)d Nde na anzapa ti amara, Jéhovah alingbi ti sala aye. Na ngoi so lo sala si Cyrus alondo na mbage ti tö, na “mbage so lâ alondo dä,” fade Nzapa ayeke fa na gigi ngangu ti lo ti fa aye kozoni si asi nga ti leke na pekoni ngoi so ayeke ga ti lingbi na ye so lo tene awe.

²⁵ Atene so adabe e na fango ye na lege ti prophétie ti bazengele Jean na ndo agbia so ayeke londo ti sala ye na ngoi ti e. Na Apocalypse 16:12, e diko so fade a yeke leke lege “teti agbia so ayeke ti mbage so lâ asigigi dä.” Agbia so ayeke ambeni zo nde pepe, gi Jéhovah Nzapa na Jésus Christ. Legeoko tongana ti so Cyrus azi azo ti Nzapa giriri, fade agbia so ayeke ngangu mingi ahon lo ayeke futi awato ti Jéhovah na abata azo ti lo na yâ kota ye ti vundu ti si na fini sese ti mbilimbili.​—Psaume 2:8, 9; 2 Pierre 3:13; Apocalypse 7:14-17.

Jéhovah Ayeke Kota Ahon Kue!

26. Tene wa Jéhovah ahunda fadeso, na a kiri tene na ni?

²⁶ Jéhovah akiri asala tene ti tâ tene so gi lo oko ayeke tâ Nzapa. Lo hunda: “Zo wa afa tene so na gigi na lâ ti kozoni, si e lingbi hinga tene ni? wala zo wa afa tene so giriri, si e lingbi tene, A yeke tâ tene? Biani, zo oko afa tene so na gigi pepe, zo oko afa tene ni pepe, biani zo oko amä tene ti i pepe.” (Esaïe 41:26) Mbeni nzapa oko pepe ti yanda afa gango ti mbeni walombe ti zi azo so azia bê na lo. Anzapa so kue ayeke na fini oko pepe, yanga ti ala akanga. Ala yeke anzapa oko pepe.

27, 28. Kota tâ tene wa a gboto lê na ndo ni na yâ andangba versê ti Esaïe 41, na gi azo wa afa tene ti ye so?

²⁷ Na peko ti fango atene ti prophétie ti Jéhovah so amu wâ na zo, Isaïe agboto lê na ndo mbeni kota tâ tene: “Mbi yeke kozo Zo ti tene na Sion, I ba, i ba ala; fade Mbi to na Jérusalem mbeni wakua ti tene-nzoni. Me tongana Mbi ba ndo, Mbi ba zo oko pepe; tongana Mbi hunda na popo ti azo, wawango oko ti kiri tene ayeke pepe. Ba, ala kue ayeke senge senge, kusala ti ala ayeke ye pepe; ayanda ti ala ti wen ayeke gi pupu na ye senge.”​—Esaïe 41:27-29.

²⁸ Jéhovah ayeke kozo zo. Lo yeke kota ahon kue! Lo yeke tâ Nzapa, lo so afa kozoni tene ti zingo azo ti lo, na gango na nzo tene na ala. Na gi aTémoin ti lo si afa kota ti lo na amara. Na zerengo ndo, Jéhovah asigigi na nda ti azo so azia bê na vorongo yanda, na ziango yamba ayanda ti ala tongana “pupu na ye senge.” So mbeni kota nda ti ye ti ngbâ ngangu na tele ti tâ Nzapa! Gi Jéhovah oko alingbi ti tene e zia bê na lo.

[Akete tene na gbe ni]

[Foto na lembeti 19]

Nzapa asoro Cyrus, atä so lo yeke païen, ti sala kusala ti lo

[Foto na lembeti 21]

Amara azia bê na ayanda so ayeke na fini pepe

[Afoto na lembeti 27]

Israël, tongana “ye ti pika le-kobe,” ayeke ‘neka ande ahoto’