Fade zo wa asö kuâ na lâ ti Jéhovah?
“Lâ ni ayeke ga, a za tongana wâ ti four”.—MALACHIE 4:1.
YINGO ti Nzapa apusu Malachie ti sû na mbeti aprophétie ti aye so amû mbito mingi na bê so aga ndulu ti si. Fade aye so ayeke ndu azo kue na ndo ti sese. Malachie 4:1 atene giriri: “Bâ, lâ ni ayeke ga, a za tongana wâ ti four; azo ti kpengba-li kue, na ala kue so asala sioye, fade ala yeke mbesu, L’Eternel Ti Sabaoth atene, fade lâ ni so ayeke ga ti gbi ala, na a zia gere wara tikeke ti ngbâa na ala pëpe.” A yeke futi sioni sese so biaku biaku? Biani, a yeke duti tongana mbeni keke so a fâ gunda ni si lo lingbi ti sigigi mbeni lâ oko pëpe.
2 Mo lingbi ti hunda tënë so na bê ti mo, ‘Prophète Malachie ayeke sala tënë ti lango wa?’ A yeke oko lango so a sala tënë ni na Esaïe 13:9, so atene: “Bâ, lâ ti L’Eternel ayeke ga, lâ ti ye ti ngangu, lâ ti ngonzo, na ngonzo ti wâ, ti sala si sese aga yangbato, na ti fâ awasiokpari na yâ ni.” Sophonie 1:15 afa ye so: “Fade lâ ni kâ ayeke lâ ti ngonzo, lâ ti vundu na ye ti ngangu, lâ ti futingo ye, lâ ni so ye aga yangbato, lâ ti bingo, bingo so avuko mingi, lâ ti mbinda na bingo so avuko pitipiti.”
“Kota ye ti vundu”
3 Na yâ kota gango tâ tënë ti prophétie ti Malachie, “lâ ti L’Eternel” ayeke mbeni ngoi so aga na “kota ye ti vundu”. Jésus atene giriri: “Na lâ ni kâ, fade kota ye ti vundu aga, ye ti vundu tongaso ayeke giriri pëpe, na lâ ti komansema ti sese juska fadeso; biani, fade ye tongaso alingbi si mbeni lâ oko pëpe.” (Matthieu 24:21). Gbu li kete na ndo ye ti vundu so asi na sese awe, mbilimbili ngbele ye na ngu 1914 (Matthieu 24:7-12). Biani, gi Use Bira so Amû Sese Kue afâ azo ahon kutu 50! Ye oko, “kota ye ti vundu” ayeke duti ande ngangu mingi ahon. Ye ti vundu so, so ague oko na lâ ti Jéhovah, ayeke hunzi na Harmaguédon. Bira so ayeke hunzi lâ ti nda ni ti sioni sese so.—2 Timothée 3:1-5, 13; Apocalypse 7:14; 16:14, 16.
4 Ti si na hunzingo ti lâ ti Jéhovah so, a yeke futi sese ti Satan nga na azo ti lo. A yeke futi kozoni kue alege kue ti vorongo ti wataka. Na pekoni fango ngbanga ti Jéhovah ayeke tï na ndo abungbi ti konomi na ti poroso ti Satan (Apocalypse 17:12-14; 19:17, 18). Ezéchiel atene giriri: “Fade ala bi argent ti ala na sese na lege ti kodoro, na fade lor ti ala aga tongana mbeni sioye; fade argent ti ala na lor ti ala alingbi ti zi ala pëpe na lâ ti ngonzo ti L’Eternel”. (Ezéchiel 7:19). Na ndo lango so, Sophonie 1:14 atene: “Kota lâ ti L’Eternel aga ndulu, na a yeke ga fade fade.” Na bango ye so Bible atene na ndo lâ ti Jéhovah, a lingbi e leke na bê ti e ti sala ye alingbi na ambilimbili ye so Nzapa ahunda.
5 Na peko ti so lo fa giriri ye so lâ ti Jéhovah ayeke sala na sese ti Satan, Malachie 4:2 afa peko ti tënë ti Jéhovah: “Teti i so i kpe mbito ti iri ti Mbi, fade Lâ ti mbilimbili alondo, na ngangu ti lungula kobela ayeke na gbe ti kpangbi ti Lo; fade i sigigi, i hulu tongana amolenge ti bagara so asigigi na da ti ala.” “Lâ ti mbilimbili” ayeke Jésus Christ. Lo yeke “Lumière ti sese” na lege ti yingo (Jean 8:12). Jésus alondo tongana lâ na ngangu ti zi kobela, kozoni kue kobela ti yingo, so e bâ ni laso, nga na pekoni lo yeke zi akobela ti mitele kue na yâ fini sese. Tongana ti so Jéhovah atene, azo so asava awe ayeke “hulu tongana amolenge ti bagara so asigigi na da ti ala” na so ayeke na ngia nga na nzerengo tele teti a zi ala na ndo so a kanga ala dä.
6 Me ti azo so ake ti sala aye so Jéhovah ahunda, a yeke duti ande tongana nyen? Malachie 4:3 atene: “Fade i [awakua ti Nzapa a] doro azo ti sioni; fade ala yeke mbi-wa na gbe ti yambagere ti i na lâ ni so Mbi leke, L’Eternel Ti Sabaoth atene.” Awavorongo Nzapa na sese ge ayeke mû ande mbage ti ala pëpe na futingo ti sese ti Satan. Nde na so, ala yeke “doro azo ti sioni” na lege ti fä na mungo mbage ti ala na kota matanga ti hongo na ngangu so ayeke ga ande na peko ti lâ ti Jéhovah. Giriri a sala kota matanga na peko ti futingo Pharaon na aturugu ti lo na yâ ti Ngu Bengba (Exode 15:1-21). Ni la, fade mbeni matanga ti hongo na ngangu ayeke duti dä na peko ti zingo Satan na sese ti lo. Fade abe-ta-zo so asö kuâ na lâ ti Jéhovah ayeke dekongo: “E yeke na ngia, na e duti na ngia na yâ salut ti Lo.” (Esaïe 25:9). So nzerengo tele si azo ayeke duti ande na ni ti bâ fango na gigi mbilimbili ti kota yanga-ti-komande ti Jéhovah na ti bâ sese so a sukula ni ti ga ndo ti siriri!
Chrétienté asala ye tongana Israël
7 Azo so Jéhovah ayeda na ala ayeke ala so asala na lo, me pëpe ala so asala na lo pëpe. A yeke nga lani legeoko tongaso na ngoi so Malachie asû buku ti lo. Na ngu 537 K.N.E., a kiri na mara ti Israël na kodoro ti ala na peko ti angu 70 ti dutingo ngbâa na Babylone. Me, na yâ angu ngbangbo oko so aga na pekoni, mara ni so akiri atï na yâ kengo tënë ti mabe nga na yâ sioni. Mingi ti azo ni abi zonga na ndo iri ti Jéhovah; ala ke ti bata ambilimbili ndia ti lo; ala buba temple ti lo na mungo na sandaga anyama so lê ti ala abuba, so azin nga so ayeke na kobela; nga ala kangbi na awali ti lâ ti pendere ti ala.
8 Ndali ti aye so, Jéhovah atene na ala: “Fade Mbi ga ndulu na i ti fâ ngbanga; Mbi ga témoin so asala fade fade ti ke azo ti yorö, ti ke azo so asala lango-sioni, ti ke azo so adeba na wataka, ti ke azo so agbanzi futa ti zo ti kusala na nzi, ti ke azo so agbanzi amolenge so babâ ti ala ayeke pëpe na ye ti ala, ti ke azo so asala si wande awara ye ti lo pëpe, na ti ke azo so akpe mbito ti Mbi pëpe, . . . teti Mbi, L’Eternel, Mbi changé pëpe”. (Malachie 3:5, 6). Ye oko, Jéhovah amû hiringo ndo so na azo kue so aye ti zia sioni lege ti ala: “I kiri na Mbi, na fade Mbi kiri na i”.—Malachie 3:7.
9 Atënë so aga nga tâ tënë na kozo siècle N.E. Mbeni tanga ti aJuif asala na Jéhovah na ala ga mbage ti fini “mara” ti aChrétien so a sa yingo na ndo ti ala, so na pekoni aGentil nga aga dä. Me mingi ti azo ti Israël ti mitele ake Jésus. Tongaso Jésus atene na mara ti Israël: “Bâ, Mbi zia da ti i na i awe!” (Matthieu 23:38; 1 aCorinthien 16:22). Na ngu 70 N.E., tongana ti so Malachie 4:1 atene giriri, mbeni ‘lâ so a za tongana wâ ti four’ aga na ndo Israël ti mitele. A futi Jérusalem na temple ti lo. Azo kutu oko na ndo ni akui kuâ ti nzala, ti tiri ti komande, nga ti abira ti aturugu ti Rome. Me ala so asala na Jéhovah asö kuâ na yâ ye ti vundu so.—Marc 13:14-20.
10 Azo, mbilimbili Chrétienté, asala ye tongana mara ti Israël ti kozo siècle. Amokonzi na azo mingi ti Chrétienté aye gi akpengba-tene ti lege ti vorongo ti ala ahon atâ tënë ti Nzapa so Jésus afa. Amokonzi ti lege ti vorongo ayeke mbilimbili na tënë na li ti ala. Ala ke ti sala kusala na iri ti Jéhovah, na ala zi ni même na yâ aBible ti ala. Ala bi zonga na ndo Jéhovah na fango aye so ague nde na Bible, aye tongana bango pasi kpu na kpu na yâ enfer ti wâ, Nzapa ti li ota, âme so alingbi ti kui pëpe, nga na tënë so zo alondo na lege ti nyama. Na tongaso ala zi na tïtî Jéhovah gonda so lo lingbi na ni, tongana ti so aprêtre asala na lâ ti Malachie.
11 Na ngu 1914, na ngoi so lâ ti nda ni akomanse, alege ti vorongo ti sese, so azo so atene ala yeke aChrétien si amû li ni, afa zo wa si ala yeke sala na lo biani. Na ngoi ti a-use bira so amû sese kue, ala pusu azo ti ala ti sala bira ngbanga ti atënë ti kodoro, même si a hunda na ala ti fâ azo ti lege ti vorongo ti ala mveni. Bible afa polele azo so amä yanga ti Jéhovah nga ala so amä yanga ti lo pëpe: “Azo alingbi hinga amolenge ti Nzapa na amolenge ti zabolo na lege so: azo kue so ayeke sala mbilimbili pëpe na ala yeke ndoye ita ti ala pëpe ayeke ti Nzapa pëpe. Teti so ayeke kua so i yeke mä, na a komanse na lâ ti kozoni, a lingbi e ndoye tele ti e na popo ti e, na e sala tongana Caïn pëpe, lo so ayeke ti wato sioni, na lo fâ ita ti lo ti koli.”—1 Jean 3:10-12.
Prophétie so aga tâ tënë
12 Ti si na hunzingo ti Kozo Bira so Amû Sese Kue na ngu 1918, awakua ti Jéhovah alingbi lani ti bâ so Nzapa afâ ngbanga na ndo Chrétienté nga na ndo tanga ti alege ti vorongo ti wataka kue. Ngbele ye na ngoi ni so, hiringo ndo so ague na mbage ti azo so bê ti ala ayeke mbilimbili: “Azo ti mbi, i sigigi na kodoro so si i sala beoko na siokpari ti lo pëpe, na tongaso sioye ti lo aga na ndo i pëpe; teti siokpari ti lo mingi asi juska na yayu, na Nzapa adabe Lo na ye ti kirikiri ti lo.” (Apocalypse 18:4, 5). A to nda ti lungula aye kue ti lege ti vorongo ti wataka na tele ti ala so aye ti sala na Jéhovah na ala komanse ti fa na ndo sese mobimba nzo tënë ti Royaume so a leke gere ni awe. A lingbi ala sala kusala so kozoni si a futi sese so.—Matthieu 24:14.
13 Na lege so prophétie ti Malachie 4:5 aga tâ tënë, ndo so Jéhovah atene: “Bâ, fade Mbi to prophète Elie na i kozoni si lâ ti L’Eternel aga, kota lâ ni so amû mbito mingi.” Prophétie so awara kozo gango tâ tënë ti lo na yâ kusala ti Jean Wabatizengo zo, so Elie aduti giriri fä ti lo. Jean asala mara ti kusala ti Elie tongana lo batize aJuif so achangé bê ti ala ngbanga ti sioye so ala sala na tele ti mbele ti Ndia. Ye ti kota ahon, Jean aduti lani zo so aga kozo na Messie. Me, kusala ti Jean aduti gi kozo gango tâ tënë ti prophétie ti Malachie. Na ndembe so lo fa Jean tongana use Elie ni, Jésus afa so na yâ ngoi so ayeke ga, a yeke sala mbeni kusala tongana ti “Elie”.—Matthieu 17:11, 12.
14 Prophétie ti Malachie afa so a yeke sala kota kusala ti Elie so kozoni si “lâ ti L’Eternel aga, kota lâ ni so amû mbito mingi.” Lâ ni so ayeke hunzi na bira so ayeke ga na loro ti kota lâ ti Nzapa, Lo Ti Ngangu Ahon Kue, na Harmaguédon. So aye ti tene fade a yeke sala mbeni kusala so alingbi na ti Elie kozoni na hunzingo ti sioni sese ti laso nga na komansema ti Komandema ti Ngu Saki Oko ti Royaume ti Nzapa so ayeke na yayu na gbe ti ngangu ti Jésus Christ. Tongana ti so prophétie ni atene, aChrétien kutu mingi, so ayeke na beku ti ngbâ na ndo sese, amû maboko na bungbi ti Elie ti ngoi ti e. Me kozoni si Jéhovah afuti sioni sese so, bungbi so asala kusala ti lo na wâ ti kiri na tâ vorongo, ti sepela iri ti Jéhovah, na ti fa tâ tënë ti Bible na azo ti bê ti molenge.
Jéhovah ahiri deba nzoni na ndo awakua ti lo
15 Jéhovah ahiri deba nzoni na ndo ala so asala na lo. Malachie 3:16 atene: “Ala so akpe mbito ti L’Eternel, ala sala tënë na popo ti ala; na L’Eternel azia mê ti Lo ti mä, na Lo mä. Na a sala mbeti ti dabe na gbele Lo tënë ti ala so akpe mbito ti L’Eternel, na ala bi bê ti ala na iri ti Lo.” Ti londo na Abel ti ga na ni, a lingbi ti tene so Nzapa ayeke sû na mbeti iri ti ala so a yeke dabe ande na ala teti fini ti lakue lakue. Jéhovah atene na azo so: “I ga na dîme kue na yâ da ti batango mosoro, si kobe ayeke na da ti Mbi; i tara Mbi na ye so fadeso . . . ti bâ tongana Mbi lungula fenêtre ti yayu na i pëpe, na Mbi sa na ndo i ye ti nzoni so ndo alingbi na ni pëpe.”—Malachie 3:10.
16 Jéhovah ahiri biani deba nzoni mingi na ndo ala so asala na lo. Na lege wa? Mbeni lege ni ayeke na salango si ala hinga nzoni mingi ahon aye so lo leke na bê ti lo ti sala (aProverbe 4:18; Daniel 12:10). Mbeni lege ni nde ayeke na salango si kusala ti ala ti fango tënë alë lengo mingi ahon. Azo mingi ti be-ti-mbilimbili abungbi na ala na yâ tâ vorongo, na ala kue aga “azo mingi so asi singo . . . ti amara kue, ti akete mara kue, ti azo nde nde kue, na ti yanga nde nde kue, . . . na ala tene na kongo, salut ayeke ti Nzapa ti e so aduti na ndo trône, na ti Molenge Ti Ngasangbaga ni”. (Apocalypse 7:9, 10). Na mbeni lege so ayeke pendere mingi, a fa na gigi azo mingi so asi singo. Wungo ti awavorongo Jéhovah ahon fadeso kutu omene na yâ ti akongregation ahon 93 000 na ndo sese kue!
17 E yeke bâ nga deba nzoni ti Jéhovah na lege so aTémoin ti Jéhovah asigigi na ambeti so aluti na ndo Bible na so a kangbi ala mingi ahon ambeni mbeti kue na ndo sese mobimba. Mbeni ye tongaso asi kozoni lâ oko pëpe. Laso, anuméro ti Tour ti Ba Ndo na ti Réveillez-vous! kutu 90 ayeke sigigi nze na nze; Tour ti Ba Ndo ni na ayanga 144, Réveillez-vous! na ayanga 87. A kangbi buku ti manda na Bible Ta Tene so aga na Zo Fini ti La Koue La Koue, so a sala ni na ngu 1968, ahon kutu 107 na ayanga 117. A sigigi na buku Mo lingbi ti douti la koue la koue na paradis na ndo sesse, so a sala ni na ngu 1982, ahon kutu 80 na ayanga 131. Na a kangbi ndulu na kutu 85 buku Hingango Ye So Ague na Fini ti Lakue Lakue, so a sala ni na ngu 1995, na ayanga 154. A kangbi kutu 150 brochure Ye Wa Nzapa Ahunda na E?, so a sala ni na ngu 1996, na ti laso a yeke na ayanga 244.
18 Aye ti yingo ti e amaï tongaso atâa kota ngangu so sese ti Satan angbâ ti sala lakue ti ke ni. Ye so afa tâ tënë ti ye so a sû na Esaïe 54:17: “Ye ti bira so azo asala ti ke mo na ni alingbi sala ye na mo pëpe; na fade mo fâ ngbanga na ndo menga ti azo kue so alondo na ngbanga ti ke mo. So ayeke ye ti héritier ti aboi ti L’Eternel, na so ayeke mbilimbili ti ala so Mbi mû na ala.” A yeke biani ye ti dengo bê teti awakua ti Jéhovah ti hinga so Malachie 3:17 awara kota gango tâ tënë ti lo na ndo ala: “Fade ala yeke ti Mbi, L’Eternel Ti Sabaoth atene, même mosoro ti Mbi mveni na lâ ni so Mbi leke”.
Sala na Jéhovah na ngia
19 Lâ na lâ, kangbi so ayeke na popo ti awakua be-ta-zo ti Jéhovah na azo ti sese ti Satan aga polele mingi ahon. Malachie 3:18 atene giriri: “Na lâ ni kâ, fade i kiri i bâ zo ti mbilimbili nde na zo ti sioni nde, lo so asala kusala ti Nzapa nde na lo so asala kusala ti Lo pëpe nde.” Mbeni oko ti akangbi ni ayeke so azo so asala na Jéhovah ayeke sala ni na kota ngia. Ye so apusu ala ti duti na ngia ayeke pendere beku so ala yeke na ni. Ala zia bê ti ala kue na Jéhovah tongana lo tene: “Bâ, Mbi créé ayayu ti fini na sese ti fini, na fade azo adabe ala na kozo ye pëpe, na ala bi bê ti ala dä mbeni pëpe. Sala ngia, na i duti na ngia lakue na yâ ye so Mbi créé”.—Esaïe 65:17, 18; Psaume 37:10, 11, 29; Apocalypse 21:4, 5.
20 E mä na bê na zendo ti Jéhovah so fade mara ti lo so ayeke be-ta-zo ayeke sö kuâ na kota lâ ti lo na ayeke lï na yâ fini sese (Sophonie 2:3; Apocalypse 7:13, 14). Na même tongana ambeni alango na yâ kui kozoni na singo ti fini sese ngbanga ti gango mbakoro, kobela, wala mbeni ye so asi na ala, Jéhovah amû na e yanga so lo yeke zingo ala ande ti wara fini ti lakue lakue (Jean 5:28, 29; Tite 1:2). Tongaso, atâa e kue e yeke na akpale ti e, na ngoi so e ga ndulu na lâ ti Jéhovah, e yeke biani na nda ti tënë ti duti azo so na ndo lê sese kue so ayeke na kota ngia.
Tënë wa mo yeke kiri na ni?
• ‘Lâ ti Jéhovah’ ayeke nyen?
• Na lege wa alege ti vorongo ti sese asala ye tongana Israël ti giriri?
• Awakua ti Jéhovah asala si aprophétie wa aga tâ tënë?
• Jéhovah ahiri deba nzoni na ndo azo ti lo tongana nyen?
[Ahundango Tene ti Manda na Ye]
1. Malachie afa hunzingo ti sioni sese so tongana nyen?
2. Ambeni versê afa lâ ti Jéhovah tongana nyen?
3. ‘Lâ ti Jéhovah’ ayeke nyen?
4. Ye nyen ayeke si kozoni si lâ ti Jéhovah ahunzi?
5. Azo so akpe mbito ti iri ti Jéhovah abâ nyen?
6. Fade awakua ti Jéhovah ayeke sala matanga wa ti hongo na ngangu?
7, 8. Fa dutingo ti Israël na lege ti yingo na lâ ti Malachie.
9. Aprophétie ti Malachie awara kozo gango tâ tënë ti ala tongana nyen?
10. Azo na amokonzi ti lege ti vorongo asala ye tongana Israël ti kozo siècle na lege wa?
11. Tongana nyen alege ti vorongo ti sese so afa zo so ala yeke sala na lo biani?
12, 13. Awakua ti Nzapa asala si aprophétie wa aga tâ tënë na ngoi ti e?
14. Kota kusala wa a lingbi a sala kozoni si a futi sese so?
15. Jéhovah adabe lo na awakua ti lo tongana nyen?
16, 17. Jéhovah ahiri deba nzoni na ndo azo ti lo nga na akusala ti ala tongana nyen?
18. Ngbanga ti nyen e yeke maï na lege ti yingo atâa akangango lege?
19. Kangbi wa ayeke na popo ti azo so asala na Jéhovah na ala so asala na lo pëpe?
20. E yeke na ngia ngbanga ti nyen?
[Foto na lembeti 21]
Jérusalem ti kozo siècle ‘agbi tongana wâ ti four’
[Afoto na lembeti 23]
Jéhovah amû ye na azo so asala na lo
[Afoto na lembeti 24]
Ndali ti pendere beku ti ala, awakua ti Jéhovah ayeke biani na ngia