“I tara bê ti i mveni”

“I gi bê ti i mveni ti bâ tongana i yeke na lege ti mabe biani; i tara bê ti i mveni.”​—2 ACORINTHIEN 13:5.

MBENI koli ayeke gue na tambela na yâ ti mbeni kete kodoro. Lo si na mbeni ndo so yâ ti lege ni akangbi use. Me lo yeke gi bê ti lo na ndo lege so ayeke si na ndo so lo ye ti gue dä. Tongaso lo hunda ambeni zo so ayeke hon ti fa na lo lege, me atënë ti ala ni ayeke nde nde. Li ti lo aga kirikiri na lo zia tambela ni. Mara ti ye so alingbi ti si na e tongana e yeke na kite na ndo atënë ti mabe ti e. Kite so alingbi ti kanga lege na e ti mû anzoni desizion, na a sala si e hinga mbilimbili pëpe lege so a lingbi e mû ni.

² Mbeni ye asi lani na kongregation ti Corinthe na kodoro ti Grèce. Na peut-être a sala si ambeni zo ti kongregation ni ayeke lani na kite na bê ti ala. “Akota bazengele” adë kite na ngangu ti bazengele Paul ti fa ye na ala, ala tene: “Tënë ti mbeti ti lo ane na ayeke ngangu, me tele ti lo ayeke na ngangu pëpe, na tënë ti yanga ti lo ayeke senge mingi.” (2 aCorinthien 10:7-12; 11:5, 6). Peut-être bango ndo so asala si ambeni zo ti kongregation ni aduti na kite na bê ti ala, ala hinga mbilimbili pëpe lege so a lingbi ala tambela dä.

³ Na ngu 50 ti ngoi ti e, kongregation ti Corinthe abâ gigi tongana Paul ague kâ. Lo duti na Corinthe “ngu oko na nze omene ti fa tënë ti Nzapa na popo ti ala”, na “azo ti Corinthe mingi amä tënë so Paul afa, ala mä na bê, na ala kamata batême.” (Kusala 18:5-11). Tënë ti nzoni duti na lege ti yingo ti amba ti lo wamabe ti Corinthe agbu bê ti Paul mingi. Nga, aita ti Corinthe asû lani mbeti na lo ti hunda wango na ndo ti ambeni ye (1 aCorinthien 7:1). Ni la lo mû na ala anzoni wango.

⁴ Paul asû na mbeti: “I gi bê ti i mveni ti bâ tongana i yeke na lege ti mabe biani; i tara bê ti i mveni.” (2 aCorinthien 13:5). Tongana ala bata wango so, aita ti Corinthe ayeke duti na kite pëpe na ndo lege so a lingbi ala tambela dä. Wango so alingbi ti sala oko mara ti ye so na ndo ti e laso. Tongaso, tongana nyen e lingbi ti bata wango ti Paul so? Tongana nyen e lingbi ti tara tele ti e ti bâ wala e yeke na yâ mabe? Nga tarango bê ti e mveni andu aye wa?

“I gi bê ti i mveni ti bâ tongana i yeke na lege ti mabe biani”

⁵ Tënë “i gi bê ti i” aye ti tene ‘i tara bê ti i’. Mingi ni, tongana a ye ti hinga wala mbeni ye ayeke nzoni, a yeke tara ni wala a yeke haka ni na mbeni ye so azo amä tele na ndo ni. Na yâ versê so, ye so a yeke tara ni ayeke pëpe atënë kue so e mä na bê dä, me e azo. A yeke tara e na ndo mbeni ye so ayeke mbilimbili-kue. Gbia David ahe bia, lo tene: “Ndia ti L’Eternel alingbi kue, a kiri ngangu na âme; tënë ti témoin ti L’Eternel ayeke tâ tënë, a sala si zo so li ti lo ayeke dä pëpe aga zo ti ndara. Kpengba-tene ti L’Eternel ayeke mbilimbili, a mû ngia na bê; komandema ti L’Eternel ayeke na sioni oko pëpe, a mû lumière na lê.” (Psaume 19:8, 9). A yeke wara na yâ Bible andia ti Jéhovah so alingbi kue, akpengba-tene ti lo so ayeke mbilimbili, atënë ti témoin wala adango bê ti lo so a lingbi ti zia bê dä nga na akomandema ti lo so ayeke na sioni oko pëpe. Tënë so ayeke na yâ ni ayeke ye so alingbi biani ti tene a tara ye na ni.

⁶ Na ndo tënë ti Nzapa so a sû na gbe ti yingo vulu ti lo, bazengele Paul atene: “Tënë ti Nzapa ayeke na fini, na a yeke na ngangu ti sala ye, a za ahon épée kue ti yanga use, na a kpo si a kangbi âme na yingo, na a kangbi kutu na mafuta ti bio, na a fa nda ti bibe na a fa nda ti ye so bê aye.” (aHébreu 4:12). Biani, tënë ti Nzapa alingbi ti tara bê ti e wala zo so e yeke ni biani. Tongana nyen e lingbi ti sala si tënë so ayeke ngangu na aza mingi asala kusala na yâ ti fini ti e? Wasungo psaume afa polele tongana nyen ti mû tënë ti Nzapa ti tara na bê ti e. Lo he bia tongaso: “Ngia ayeke na zo so . . . ngia ti lo ayeke na yâ Ndia ti L’Eternel, na lo bi bê ti lo na lege ti Ndia so lâ na bï.” (Psaume 1:1, 2). A yeke wara ‘Ndia ti Jéhovah’ na yâ Tënë ti lo Bible. A lingbi e wara ngia na yâ dikongo Bible ni. Biani, a lingbi e mû ngoi ti bi bê dä wala ti diko ni na kete go. Na ngoi so e yeke sala ni, a lingbi e haka tele ti e na ye so a tene na yâ ni ti bâ wala e lingbi na ni.

⁷ Tongaso, kota ye so a lingbi e sala ti bâ wala e yeke na yâ mabe ayeke ti diko na ti gbu li na ndo Tënë ti Nzapa, nga ti bâ tongana nyen salango ye ti e ague oko na ye so e manda. Ni la, e yeke na ngia so e yeke na aye mingi ti mû maboko na e ti gbu nda ti Tënë ti Nzapa.

⁸ Jéhovah ayeke fa ye na e nga lo yeke mû na e ambeni wango na lege ti ambeti ti “ngbâa be-ta-zo na ti ndara”. (Matthieu 24:45, NW ). Ambeti so ayeke zi nda ti Mbeti ti Nzapa na e. Na tapande, bâ encadré “Atënë ti gbu li dä” so ayeke na hunzingo ti mingi ti achapitre ti buku Ga ndulu na Jéhovah.a Bâ tongana nyen ambage ti buku so azi pendere lege na e ti gbu li! Mingi ti akota tënë so ayeke na yâ ti a-Tour ti Ba Ndo na Réveillez-vous! ayeke mû nga maboko na e ti tara tele ti e ti bâ wala e yeke na yâ mabe. Ambeni article na ndo buku ti aProverbe asigigi na yâ ti Tour ti Ba Ndo ade ti ninga mingi pëpe. Na ndo a-article so, mbeni ita-wali atene: “Mbi bâ so atënë ni ayeke tâ nzoni mingi. Ala mû maboko na mbi ti bâ wala tënë ti yanga ti mbi, salango ye ti mbi nga na bango ndo ti mbi ague biani oko na akpengba-ndia ti Jéhovah so ayeke mbilimbili.”

⁹ Na abungbi ti kongregation nga na a-assemblée, e yeke wara nga gbâ ti awango so akpengba zo. Aye so ayeke na popo ti aye ti yingo so Nzapa aleke ti mû maboko na ala so Prophète Esaïe asala tënë ti ala tongana lo tene: “Na lâ ti nda ni, fade tënë asi tongaso, fade A sala si hoto ti da ti L’Eternel aga li ti ahoto, na fade A yä hoto so na nduzu ahon ambeni hoto kue; na fade amara kue ague kâ tongana ngu so asua. Fade azo mingi ague, ala tene, I ga, zia e ma na Hoto ti L’Eternel, . . . fade Lo fa lege ti Lo na e, na fade e tambela na lege ti Lo.” (Esaïe 2:2, 3). Ti wara mara ti fango ye tongaso na ndo lege ti Jéhovah ayeke biani ye ti nzoni mingi.

¹⁰ E girisa nga pëpe awango so alondo na aita so akpengba na lege ti yingo, so na popo ti ala a yeke wara a-ancien. Na ndo ala, Bible atene: “Aita, tongana i wara zo na yâ mbeni siokpari, i so i yeke ti Yingo, i sala na lege ti tâ be-ti-molenge ti kiri zo so na lege ni. A lingbi i bata tele ti i mveni, si i tï na handa nga pëpe.” (aGalate 6:1). E yeke kiri singila mingi ndali ti mungo maboko ni so ayeke mû lege na e ti leke salango ye ti e si a ga nzoni.

¹¹ Ambeti ti e, abungbi nga na akoli so ahiri ala na kusala, aye so kue ayeke apendere matabisi so alondo na Jéhovah. Ye oko, ti tara tele ti e ti bâ wala e yeke na yâ mabe ahunda na e ti bâ tele ti e mveni. Ni la, na ngoi so e yeke diko ambeti ti e wala e yeke mä wango so alondo na yâ Mbeti ti Nzapa, a lingbi e hunda tele ti e: ‘So afa tâ gi mbi la? Mbi yeke sala tongaso? Mbi yeke bata nzoni atënë kue ti mabe ti aChrétien?’ Salango ye ti e na mbage ti atënë so e yeke wara na lege ti aye nde nde so Jéhovah aleke ayeke sala nga ngangu na ndo dutingo ti e na lege ti yingo. Bible atene: “Zo ti sese akamata ye ti Yingo ti Nzapa pëpe; teti ye so ayeke ye ti buba na lê ti lo. . . . Zo ti Yingo [agi ti hinga] nda ti ye kue.” (1 aCorinthien 2:14, 15). A lingbi e sala ngangu ti kiri singila lakue ndali ti aye so e yeke diko na yâ ti ambeti ti e, aye so e yeke mä na bungbi nga na awango ti a-ancien.

“I tara bê ti i mveni”

¹² Ti tara bê ti e mveni wala ti fa na gigi ye so e yeke ni biani ahunda ti tene e gi yâ ti asalango ye ti e nzoni ti bâ wala a yeke na lege ni wala pëpe. Biani, e lingbi ti duti na yâ tâ tënë, me dutingo ti e na lege ti yingo ayeke tongana nyen? Ti fa ye so e yeke ni biani ahunda ti fa so e yeke abiazo nga ti kiri singila mingi ndali ti aye ti yingo so e wara.

¹³ Aye wa e lingbi ti bâ na yâ e so afa biani so e yeke aChrétien biazo? Bazengele Paul asû na mbeti: ‘Kpengbango kobe ayeke ndali ti akangba, ngbanga ti so na lege ti salango ye so ala sala lakue, lê ti ala azi awe ti hinga aye ti nzoni na aye ti sioni.’ (aHébreu 5:14, Fini Mbuki, 2001). Na yanga ti Grec giriri, a yôro mbeni tënë dä ti fa so a lingbi zo ni asala lakue ambeni ye ti mû maboko na lo si lê ti lo azi nzoni. Ni la, tongana e sala tongaso, e yeke fa so e yeke akangba wala abiazo. Bâ tapande ti mbeni wanguru. Tongana lo ye ti sala ngia ti wanguru ti lo nzoni, a lingbi lo tara tele ti lo lakue nzoni. Legeoko nga, a lingbi e sala lakue mbeni ye si lê ti e azi nzoni ti bâ ndo ayo. E yeke sala ni na batango akpengba-ndia ti Bible.

¹⁴ Kozoni kue, a yeke nzoni e gi ti hinga ye. Ni la, a yeke kota ye ti tene e manda ye e mveni nzoni. Tongana e yeke manda ye e mveni lakue, mbilimbili akpengba ye so ayeke na yâ Tënë ti Nzapa, e yeke sala si lê ti e azi nzoni ahon ti kozo. Na yâ ti angu so ahon awe, Tour ti Ba Ndo asala tënë na ndo akpengba ye mingi so nda ni alï. E yeke sala ye tongana nyen tongana e tingbi na mara ti a-article tongaso? E yeke kpe ni gi ngbanga ti so a yeke sala tënë na ndo ambeni ye so a yeke “ngangu ti hinga nda ni”? (2 Pierre 3:16). A hon ti kpe ni, zia e sala kue ti gbu nda ti ye so a tene na yâ ni.​—aEphésien 3:18.

¹⁵ Ka tongana a yeke ngangu na e ti manda ye e mveni? A lingbi e sala ngangu ti lë nzara ni na bê ti e (1 Pierre 2:2).b Ti gue na li ni ti ga biazo, a hunda ti tene e manda ti gboto anzoni ye so ayeke na yâ ti akpengba kobe, atâ tënë ti Mbeti ti Nzapa so nda ni alï mingi. Tongaso pëpe, lê ti e ayeke zi nzoni pëpe na lege ti yingo. Ye oko, ti fa so e yeke abiazo andu aye mingi ahon salango si lê ti e azi. Lâ oko oko, a lingbi e sala kua na hingango ye so e wara tongana e manda ye e mveni nzoni.

¹⁶ E yeke fa nga ye so e yeke ni biani na lege ti aye so e yeke sala ti fa so e bâ tâ tënë na nene ni, so ti tene akusala so afa so e yeke na mabe. Na mungo mbeni kpengba tapande ti fa tongana nyen e lingbi ti bâ tele ti e na yâ akusala so afa mabe ti e, disciple Jacques atene: “I sala ye so Tënë ni afa na i, i mä senge pëpe ti handa tele ti i mveni. Teti tongana mbeni zo ayeke zo ti mä Tënë senge na lo yeke zo ti sala ye pëpe, lo yeke tongana zo so abâ lê ti lo mveni na tatara; na tongana lo bâ awe, lo gue, na fade fade lo girisa ye so lo bâ. Me zo so abâ na yâ ndia so alingbi kue, ndia ti liberté, na lo ngbâ na lege ni, lo yeke zo so amä tënë senge pëpe ti girisa tënë ni, me lo yeke zo so asala ye; fade zo so awara nzoye na lege ti kusala ti lo.”​—Jacques 1:22-25.

¹⁷ Bâ tënë so Jacques aye ti tene la: ‘Bâ tele ti mo na yâ tatara so ayeke tënë ti Nzapa, na bâ ye so mo yeke ni biani. Ngbâ lakue ti sala tongaso. Tënë so mo diko na yâ ti Bible, bâ wala mo yeke sala ye alingbi na ni. Na pekoni, girisa hio pëpe ye so mo bâ. Gbian salango ye ti mo tongana a hunda ni.’ Ngoi na ngoi, mo lingbi ti bâ so a yeke ngangu ti bata wango so.

¹⁸ Na tapande, bâ ndia so ahunda ti fa tënë ti Royaume. Paul atene: “Zo amä na bê ti lo ti ga mbilimbili; na lo sala tënë ni na gigi na yanga ti lo ti wara salut.” (aRomain 10:10). Zo so aye ti fa tënë si lo wara salut, a yeke nzoni lo gbian ambeni ye na yâ gigi ti lo. Mingi ti e ayeke bâ fango tënë tongana kete ye pëpe. Ti fa tënë na wâ nga ti zia kusala ni na kozo ndo na yâ fini ti e, a hunda même ti kiri ti gbian aye nga ti ke ambeni (Matthieu 6:33). Me tongana e to nda ti fa tënë awe, e yeke na ngia ngbanga ti so kusala ni ayeke ga na gonda na Jéhovah. Tongaso, e yeke fa tënë ti Royaume na wâ?

¹⁹ Ti fa so e yeke na mabe, a lingbi e sala nyen? Bazengele Paul atene: “Ye so i manda, na i kamata, na i mä, na i bâ na yâ mbi giriri, i sala ye so; na fade Nzapa ti siriri aduti na i.” (aPhilippien 4:9). E yeke fa tâ ye so e yeke ni biani na salango ye alingbi na ye so e manda, ye so e yeda na ni, ye so e mä nga na ye so e bâ: a yeke ye so mungo tele na Nzapa nga dutingo disciple ti Jésus aye ti tene la. Na lege ti prophète Esaïe Jéhovah atene: “So ayeke lege ni, i tambela dä.”​—Esaïe 30:21.

²⁰ Ambeni ita ayeke dä so ala yeke mbeni kota deba nzoni ndali ti kongregation: a yeke azo so ayeke manda Tënë ti Nzapa nzoni, awafango nzo tënë so ayeke na wâ, azo so ayeke bata dutingo be-ta-zo ti ala nzoni nga ala mû mbage ti Royaume lakue. So ala yeke dä na yâ kongregation, a sala si kongregation ni aluti nzoni. Ala mû maboko mingi. Senge pëpe ngbanga ti so mingi ti azo aga fini fini na yâ bungbi, na a lingbi a bâ lege ti ala. Tongana e bata wango ti Paul so ahunda na e ti ngbâ ti gi ti bâ wala e yeke na lege ti mabe, nga ti fa ye so e yeke ni biani, e nga e yeke sala ande ye ti nzoni na ndo amba ti e.

Wara ngia na salango ye so Nzapa aye

²¹ Gbia David ahe bia lani tongaso: “Mbi [yeke na ngia mingi, NW ] ti sala ye so bê ti Mo aye, O Nzapa ti mbi, Ndia ti Mo ayeke na yâ bê ti mbi.” (Psaume 40:9). David ayeke lani na ngia mingi ti sala ye so bê ti Nzapa aye. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so lo bata ndia ti Jéhovah na bê ti lo. David ayeke na kite pëpe na ndo lege so a lingbi lo tambela dä.

²² Tongana ndia ti Nzapa ayeke na yâ bê ti e, e yeke na kite pëpe na ndo lege so e tambela dä. E yeke wara ngia mingi na salango ye so Nzapa aye. Ni la, zia e sala ni na “ngangu” ti e kue na ndembe so e yeke voro Jéhovah na bê kue.​—Luc 13:24.

[Akete tënë na gbe ni]

Mo dabe mo na ni?

• Tongana nyen e lingbi ti gi ti bâ wala e yeke na yâ mabe?

• Ti tara tele ti e ti bâ ye so e yeke ni biani andu aye wa?

• Aye wa e lingbi ti sala ti fa so e yeke aChrétien biazo?

• Tongana nyen akusala so afa mabe ti e amû maboko na e ti tara tele ti e ti hinga ye so e yeke ni biani?

[Ahundango tënë ti manda na ye]

1, 2. (a) Dutingo na kite na ndo atënë ti mabe ti e alingbi ti sala nyen na ndo ti e? (b) Na Corinthe giriri, ye wa asala si ambeni ahinga pëpe ndo so a lingbi ala tambela dä?

3, 4. Ngbanga ti nyen wango so Paul amû na aita ti Corinthe agbu bê ti e laso?

5, 6. E yeke haka tele ti e na ye wa ti bâ wala e yeke na yâ mabe? Na ngbanga ti nyen ye ni so alingbi biani?

7. Kota ye so a lingbi e sala ti bâ wala e yeke na yâ mabe ayeke so wa?

8. Tongana nyen ambeti ti “ngbâa be-ta-zo na ti ndara” ayeke mû maboko na e ti tara tele ti e ti bâ wala e yeke na yâ mabe?

9, 10. Aye wa so Jéhovah aleke amû maboko na e ti ngbâ ti tara tele ti e ti bâ wala e yeke na yâ mabe?

11. Ti tara tele ti e ti bâ wala e yeke na yâ mabe ahunda nyen?

12. Ti fa na gigi ye so e yeke ni biani ahunda ti sala aye wa?

13. Ti aHébreu 5:14, nyen la ayeke fa so e yeke abiazo?

14, 15. Ngbanga ti nyen a lingbi e sala kue ti manda atënë ti Nzapa so nda ni alï mingi?

16, 17. Disciple Jacques amû wango wa na ndo dutingo azo so ‘asala ye so Tënë ni afa’?

18. Ngbanga ti nyen a lingbi ti duti ngangu ti bata wango ti Jacques?

19. Akusala so afa so e yeke na mabe alingbi ti ndu aye wa?

20. Mara ti azo wa ayeke mû maboko mingi na kongregation?

21, 22. Tongana nyen e lingbi ti duti na ngia mingi ti sala ye so Nzapa aye?

[Foto na lembeti 23]

Ti bâ wala mo yeke na yâ mabe, kota ye wa a lingbi mo sala?

[Foto na lembeti 24]

Tongana lê ti e azi nzoni na lege ti yingo, e yeke fa so e yeke aChrétien biazo

[Afoto na lembeti 25]

E yeke fa ye so e yeke ni biani na mango tënë senge pëpe, me na salango ye ni