IBÎKIRO LY'OKU ENTERNETE Watchtower
Watchtower
IBÎKIRO LY'OKU ENTERNETI
Mashi
  • BIBLIYA
  • BICAPO
  • NTIMANANO
  • w24 Mwezi gwa 8 buk. 26-31
  • Oku Abagula Bakarhabalamwo Abantu Barhenzibwe omu Cigamba

Nta video eri mw’ehi higabi.

Habire ehya mazibu ene oba oli walonza.

  • Oku Abagula Bakarhabalamwo Abantu Barhenzibwe omu Cigamba
  • Ilabiro ly’Akalalizi Liyalagaza Obwami bwa Yehova (Cigabi c’Okuciyigiriza)—2024
  • Birhwe bisungunu
  • Mwanzi Gushushine
  • “OMUBI MUMURHENZE”
  • OKU ABAGULA BARHABALAMWO ABARHENZIBWE OMU CIGAMBA
  • EBI ECIGAMBA CAKAJIRA
  • OKUYIGA OKU YEHOVA AYEREKANAMWO OBWONJO
  • Oku Abagula Bayeresamwo Abanya-byaha Obuzigire n’Obwonjo
    Ilabiro ly’Akalalizi Liyalagaza Obwami bwa Yehova (Cigabi c’Okuciyigiriza)—2024
  • Oku Ecigamba Ciyerekanamwo Entanya za Yehova Lugenda Abanya-Byaha
    Ilabiro ly’Akalalizi Liyalagaza Obwami bwa Yehova (Cigabi c’Okuciyigiriza)—2024
  • Gurhi Abahamirizi ba Yehova Bajirira Abandi Bali Bahamirizi Embere?
    Amadoso Galug’idosibwa Lugenda Abahamirizi ba Yehova
  • ‘Ohamagale Abagula’
    Ilabiro ly’Akalalizi Liyalagaza Obwami bwa Yehova (Cigabi c’Okuciyigiriza)—2025
Obone Binji
Ilabiro ly’Akalalizi Liyalagaza Obwami bwa Yehova (Cigabi c’Okuciyigiriza)—2024
w24 Mwezi gwa 8 buk. 26-31

ECIGABI C’OKUYIGA CA 35

LWIMBO 123 Rhukenge Omupango gw’Eciteokrasi

Oku Abagula Bakarhabalamwo Abantu Barhenzibwe omu Cigamba

“Bwayish’iba bushagaluke omu mpingu oku munya-byaha muguma ociyunjuzize kulusha bantu makumi gali mwenda na mwenda bîmana [bashinganyanya, NWT] barhalagiriri okuciyunjuza.”​—LK. 15:7.

EBI ECI CIGABI CISEGIZE

Bulya gurhi bantu baguma na baguma baba bashinganine barhenzibwe omu cigamba, na gurhi abagula bakarhabalamwo abantu ba ntyo baciyunjuze n’okucib’iyemerwa na Yehova.

1-2. (a) Gurhi Yehova abona ecaha? (b) Bici Yehova aba alangalire oku abantu bajijire ecaha bajira?

YEHOVA arhaba Mungu oyemera ngasi kantu; arhalekerera ecaha. (Enna. 5:4-6) Arhuhûnyire rhukenge amakanuni gage mashinganyanya arhuhirire omu Kanwa kage. Kobinali Yehova arhalongeza obwimana oku bantu barhali bimana. (Enna. 130:3, 4) Ciru akaba ntyo, arhayemera ‘emihera ekahindula engalo ya Nyamuzinda wirhu eyijire masima ga mubiri [lugenzi lubi bwenene lwa bacikala nshonyi, NWT].’ (Yd. 4) Kobinali, Ebibliya eganirire “okuhererekera kw’abantu babi” okw’ivita lya Mungu lya Harmagedoni.​—2 Pt. 3:7; Maf. 16:16.

2 Cikone, Yehova arhaba alonzize omuntu ciru n’omuguma asherezibwe. Nk’oku rhwaganirire embere mw’ogu mwanzi gwa bigabi binji, Ebibliya edesire n’obwalagale oku “alonza boshi baciyunjuze.” (2 Pt. 3:9) Abagula Bakristu banayige olwiganyo lwa Yehova amango bali bacihangana omu njira y’obulembedu okurhabala abajijire ecaha bashanje enjira zabo n’okucib’iyemerwa na Yehova. Cikone, arhali abajijire ecaha boshi bayemera okuciyunjuza. (Iz. 6:9) Baguma na baguma banagendekere omu lugenzi lubi ciru akaba abagula bacihanganyire kanji-kanji lyo babarhabala baciyunjuze. Bici abagula bashinganine bajire omu kanga ka ntyo?

“OMUBI MUMURHENZE”

3. (a) Gurhi Ebibliya edesire abanya-byaha barhaciyunjuzizi bashinganine bajirirwe? (b) Bulya gurhi rhwanaderha oku, omu njira ndebe, owajiraga ecaha anacishozire okurhenzibwa omu cigamba?

3 Erhi omuntu wajiraga ecaha akalahira bwaciyunjuza, nta kundi abagula bakajira ahanyuma n’okukulikira obulongozi buli omu lwandiko lwa 1 Abakorinti 5:13, ludesire ntya: “Omubi mumurhenze ekarhî kinyu.” Omu njira ndebe, omuntu wajiraga ecaha anabe acishozire ago malehe mabi; anabe ali ayimbula ebi arhwezire. (Gl. 6:7) Bulya gurhi rhwakaderha ntyo? Bulya anabe alahire okushanja, ciru akaba abagula bacihanganyire kanji-kanji lyo bamurhabala aciyunjuze. (2 Bam. 17:12-15) Ebijiro byage binayerekane oku acishozire okurharhumikira amakanuni ga Yehova.​—Lush. 30:19, 20.

4. Bulya gurhi itangazo lijirwa erhi omunya-byaha orhaciyunjuzizi arhenzibwa omu cigamba?

4 Erhi omunya-byaha orhaciyunjuzizi arhenzibwa omu cigamba, itangazo linajirwe ly’okumanyisa ecigamba oku oyo muntu arhaciri Muhamirizi wa Yehova.a Omuhigo gw’ery’itangazo kurhaba kubonesa nshonyi omuntu wajiraga ecaha. Lubero n’oko, ery’itangazo linajirwe ly’ecigamba cikulikira irhegeko ly’Ebibliya lidesire oku ‘rhumanye rhwankakômera’ oyo muntu, ‘ciru rhumanye rhwankalira haguma’ naye. (1 Kr. 5:9-11) Hali ecirhumire cinja carhumaga obo bulongozi bwahânwa. Entumwa Paolo yayandika ntya: “Engezo nsungunu enabumbuguse omugati gwoshi.” (1 Kr. 5:6, Mashi Bible) Abanya-byaha barhaciyunjuzizi banazambanya omuhigo gw’abali bacihangana lyo balama kushimbana n’amakanuni mashinganyanya ga Yehova.​—Mig. 13:20; 1 Kr. 15:33.

5. Gurhi rhushinganine rhukabona omuntu warhenzibwe omu cigamba, na bulya gurhi?

5 Gurhigi rhushinganine rhukabona owirhu mwemezi warhenzibwe omu cigamba? Ciru akaba rhurhagwasirwi rhucilunge haguma naye, rhushinganine rhukamubona nka cibuzi cahezire c’arhali nka muntu orhacigwerhi bulangalire boshi-boshi lugenda akanga kage. Ecibuzi carhenzire omu buso, canacigaluka. Okengere oku eco cibuzi cahezire, cacihânyire emwa Yehova. Eby’okugayisa, kuli kubona oku oyo muntu arhali alama kushimbana n’eciragane cage mw’agano mango, n’oko kumuhizire omu mazibu. (Eze. 18:31) Ciru akaba ntyo, bulya haciri akasanzi, na Yehova agendekire ayerekana obwonjo, haciri obulangalire oku oyo muntu agaluka. Gurhi abagula bayerekanamwo obo bulangalire, ciru na kuyerekera omuntu wajijire ecaha cizibu warhenzibwe omu cigamba?

OKU ABAGULA BARHABALAMWO ABARHENZIBWE OMU CIGAMBA

6. Bici abagula bashinganine bakajira lyo barhabala omuntu warhenzibwe omu cigamba?

6 Erhi omuntu arhenzibwa omu cigamba, k’abagula banaleke okucihangana lyo bamurhabala agalukire Yehova? Nanga ciru n’ehitya! Erhi ekomite y’abagula emanyisa omunya-byaha orhaciyunjuzizi oku arhenzibwa omu cigamba, kandi enamubwire ebi ashinganine ajire ly’agaluka omu cigamba. Cikone abagula bashinganine bajire binji kulusha. Omu kanga kanji, bashinganine babwire oyo muntu oku bakalonzize bacib’irhimanana naye enyuma za myezi misungunu lyo balola erhi ajijire empindûlo. Erhi oyo muntu wajiraga ecaha akaba alonzize okucib’irhimanana nabo, abagula bashinganine bamubwire n’obushagaluke aciyunjuze n’okugaluka omu cigamba. Ciru akaba oyo muntu arhacijira empindûlo ago mango, abagula bashinganine bapange okucib’irhimanana naye omu mango gayisha, lyo bamuha omurhima aciyunjuze.

7. Gurhi abagula bayerekanamwo obwonjo bwa Yehova, amango bali bashibirira omuntu warhenzibwe omu cigamba? (Yeremiya 3:12)

7 Abagula banacihangane okuyerekana obwonjo bwa Yehova amango bali bashibirira omuntu warhenzibwe omu cigamba. Kwa lwiganyo, omu mango ga mîra, Yehova arhalindaga mpu abantu bage Baisraheli bamugomeraga baciyunjuze embere alonze okubarhabala. Lubero n’oko, ye wabire murhanzi okujira kantu kalebe ly’abarhabala, ciru n’embere bayerekane oku baciyunjuzize. Nk’oku biyerekinwe omu cigabi ca kabirhi c’ogu mwanzi gugwerhe bigabi binji, Yehova ahânyire olwiganyo luyerekine obwonjo bwage, omu kubwira omulebi Hozeya agalukire mukage wacikag’ijira ecaha. (Hoz. 3:1; Mal. 3:7) Omu kuyiga olwiganyo lwa Yehova, abagula Bakristu baba balonzize kobinali omuntu wajirire ecaha agaluke, barhanajira kube kuzibu kuli ye okugaluka.​—Osome Yeremiya 3:12.

8. Gurhi olwiganyo Yezu ahânaga lw’omwana mulalahi lurhurhabire okuhugûkwa bwenene obwonjo bwa Yehova ? (Luka 15:7)

8 Okengere olwiganyo Yezu ahânaga lw’omwana mulalahi, luganirirwe omu cigabi ca kabirhi c’ogu mwanzi gugwerhe bigabi binji. Erhi ishe w’oyo mwana amulangira “ayisha ali bulibirha, amuyababira, amuhobera.” (Lk. 15:20) Obwine oku ishe w’oyo mwana arhalindaga omugala amusemberere oku amubabalire. Lubero n’oko, ye wabire murhanzi okujira kantu kalebe, nk’oku ngasi mubusi ogwerhe obuzigire akajira. Abagula banacihangane okuba n’entanya za ntyo kuyerekera abantu balesire Yehova. Baba balonzize ebyo bibuzi byahezire “bigaluke aha kâ.” (Lk. 15:22-24, 32) Hanabe omwishingo empingu erhi omunya-byaha agaluka, ciru na hanw’igulu!​—Osome Luka 15:7.

9. Bici Yehova ayinginzire abanya-byaha bajire?

9 Kugerera ebi rhwayizire kuhika aha, bibonekine n’obwalagale oku Yehova arhayemera abanya-byaha barhaciyunjuzizi. Ciru akaba ntyo, arhaleka okubarhabala. Aba alonzize bamugalukire. Olwandiko lwa Hozeya 14:4, Mashi Bible, luyerekine oku Yehova aciyumva lugenda abanya-byaha baciyunjuzize: “Nakûla Abisraeli mw’omurhima gw’okubula obwikubagirwa, nabazigira n’enshagali nnene ntakacibabêra burhê.” Ezo nderho zishumize abagula bwenene bakalola ngasi mpindûlo eyerekine oku omuntu anarhondire okuciyunjuza. Kandi ezo nderho zishumize bwenene abalesire Yehova bamugalukire buzira kulegama.

10-11. Gurhi abagula bashinganine bacihangane okurhabala abantu barhenzibagwa mîra omu cigamba?

10 Gurhigi lugenda abantu barhenzibwe omu cigamba omu mango gageraga, nkaba ciru hamagera myaka minji? Banaba barhacijira ecaha carhumaga barhenzibwa omu cigamba. Omu kanga kalebe, banaba ciru barhacikengiri bici byarhumaga barhenzibwa omu cigamba. Babe bali omu kanga kahi, abagula bashinganine bacihangane okumanya aha abo bantu bali n’okubalambagirira. Mw’ago mango abagula babalambagirire, bashinganine ciru bashenge haguma nabo n’okubaha omurhima omu njira y’obushagaluke bagaluke omu cigamba. Kobinali, erhi omuntu akaba akola agwerhe myaka minji arhenzibwe omu cigamba, buzira karhinda, anaba azambanyize bwenene omu hali y’ekiroho. Co cirhumire, erhi oyo muntu akayerekana oku alonzize agaluke omu cigamba, abagula banarhôla emipango lyo muntu mulebe arhondera amuyigiriza Ebibliya ciru n’embere agaluke omu cigamba. Omu ngasi kanga, abagula bo bashinganine barhôle emipango lugenda ery’ifunzo.

11 Omu kuyiga obwonjo bwa Yehova, abagula balonzize bahikire n’okurhabala bantu banji bwenene nk’oku byakanahashikana, bamanye oku olumvi luli luyigule kuli bo lyo bagaluka omu cigamba. Erhi omunya-byaha akayerekana oku aciyunjuzize analeke olugenzi lwage lubi, anagalulwa omu cigamba buzira kulegama.​—2 Kr. 2:6-8.

12. (a) Kanga kahi kahûnyire abagula babe masu bwenene? (b) Bulya gurhi rhurhashinganini rhurhanye oku birhankahashikana Yehova ababalire banya-byaha balebe? (Olole n’amahugûlo g’idako.)

12 Omu kanga kaguma na kaguma, abagula bashinganine babe masu bwenene embere bagalule muntu mulebe omu cigamba. Kwa lwiganyo, erhi akaba omuntu ajijire ecaha c’okujirira omwana amaligo erhi c’obugoma erhi kandi ajijire obulyalya ly’avuna obuhya bwage, abagula bashinganine bamanye bwinja-bwinja erhi aciyunjuzize kobinali. (Mal. 2:14; 2 Tm. 3:6) Bagwasirwe balange obuso. Oku bundi, rhushinganine rhuhugûkwe oku Yehova ayemera ngasi munya-byaha oyerekine oku aciyunjuzize okunali, onalesire olugenzi lwage lubi. Co cirhumire, ciru akaba abagula banabe masu bwenene lugenda abantu balyalyanyize abandi, barhashinganini barhaluse olugero omu kurhanya oku Yehova arhankababalira banya-byaha balebe.b​—1 Pt. 2:10.

EBI ECIGAMBA CAKAJIRA

13. Lubero luhi luliho egarhi k’oku rhujirira omuntu wakalihirwe n’abagula n’oku rhujirira omuntu warhenzibwe omu cigamba?

13 Nk’oku rhwaganiriraga omu cigabi c’embere, hali amango itangazo lijirwa oku omuntu akalihirwe. Omu kanga ka ntyo, rhwanagendekera rhwacilunga haguma naye, omu kumanya oku aciyunjuzize analesire olugenzi lwage lubi. (1 Tm. 5:20) Anabe aciri muguma w’omu cigamba, ananabe alagirire oku kuhâbwa omurhima n’ababo bemezi. (Hb. 10:24, 25) Cikone, akanga k’omuntu warhenzibwe omu cigamba kali lubero. Rhunaleke ‘okukomêra’ oyo muntu, ‘ciru rhurhanalîra haguma’ naye.​—1 Kr. 5:11.

14. Gurhi Abakristu bakakolesa ezamiri yabo ekomerezibwe n’Ebibliya mw’oku bakajirira abantu barhenzibwe omu cigamba? (Olole n’enfoto.)

14 K’ebyo rhwaganirire bihugwîre oku rhushinganine rhuleke loshi-loshi okushibirira omuntu warhenzibwe omu cigamba? Nanga. Kobinali, rhurhashinganini rhucilunge haguma naye. Cikone Abakristu banakolesa ezamiri yabo ekomerezibwe n’Ebibliya lyo bahiga erhi balalika oku ntimanano y’ecigamba omuntu warhenzibwe omu cigamba, nkaba oli w’omu mulala, erhi muntu mulebe wali mwîra wabo embere. Gurhigi erhi akayisha oku ntimanano? Embere rhurhakalamusize omuntu wa ntyo. Mw’ako kanga nako, ngasi Mukristu ashinganine akolese ezamiri yage ekomerezibwe n’Ebiblilya ly’ahiga ebi ajira mw’ako kanga. Bantu baguma na baguma barhakaciyumva kubi okulamusa oyo muntu erhi kumuyegereza amango ayishire oku ntimanano. Ciru akaba ntyo, rhurhashinganini rhuganire kasanzi kanji n’oyo muntu erhi okucilunga haguma naye.

Enfoto: 1. Mwali wirhu muguma ali ahamagala oku telefone omukazi warhenzibwe omu cigamba n’okumulalika oku ntimanano y’ecigamba. 2. Oyo mwali wirhu n’iba bali balamusa oyo mukazi n’obushagaluke oku ntimanano.

Abakristu banakolesa ezamiri yabo ekomerezibwe n’Ebibliya lyo bahiga erhi balalika oku ntimanano omuntu warhenzibwe omu cigamba erhi kumuyegereza oku ntimanano omu kumulamusa kone (Olole ecifungo ca 14)


15. Banya-byaha bahi baganirirwe omu 2 Yowane 9-11? (Olole n’ecisanduku cidesire “Ka Yowane na Paolo Bakag’iganirira Caha Ciguma?”)

15 Hali abakacidosa ntya: ‘K’Ebibliya erhadesiri oku Omukristu walamusa omuntu wa ntyo, anaba ashangire ebijiro byage bibî?’ (Osome 2 Yowane 9-11.) Akanga k’olo lwandiko kayerekine oku obo bulongozi buyerekire abagoma n’abandi bantu bagendekeza olugenzi lubi. (Maf. 2:20) Co cirhumire erhi akaba muntu mulebe ali agendekeza enyigirizo z’abagoma, erhi olundi lugenzi lubi, abagula barhankarhôla omupango gw’okumulambagirira. Kobinali, hali obulangalire oku anacigalukirwa n’obukengere. Cikone embere bibe ntyo, rhurhashinganini rhulamuse omuntu wa ntyo nisi erhi kumulalika oku ntimanano y’ecigamba.

Ka Yowane na Paolo Bakag’iganirira Caha Ciguma?

Omu maruba gage ga kabirhi galongozibagwa n’iroho litagatifu, entumwa Yowane yayandisire ntya: “Erhi hankajira owammuyishira arhanadwirhi ezi nyigirizo, murhamuyankiriraga aha mwinyu, mumumanye mwankamulamusa. Bulya owamulamusa erhi amashangira ebijiro byage bibî.”​—2 Yn. 10, 11.

Omu kuderha oku Abakristu barhashinganini ciru ‘balamuse’ abantu barhenzibwe omu cigamba, ka Yowane akag’iyushula oku bulongozi Paolo ahânaga buli omu lwandiko lwa 1 Abakorinti 5:11, ludesire oku ‘rhumanye rhwankabakomera?’ Ka Yowane na Paolo bakag’iganirira caha ciguma? Bibonekine oku arhali ntyo.

Orhanye oku lubero luliho egarhi k’akanga ngasi muguma aganiriraga. Paolo ayandisire lugenda omulume wakag’ijira eby’enshonyi. Myaka 43 ntya enyuma z’aho, Yowane ayandika lugenda abagoma nʼabandi bagendekeza enyigirizo z’obunywesi n’olugenzi lubi. Kwa lwiganyo, baguma na baguma bakag’iyigiriza oku Yezu arhali ye wali Kristu.​—1 Yn. 2:22; 4:2, 3.

Erhi Yowane ayandika amaruba gage, obugoma bwal’ilandire. Ciru akaba al’imanyire oku arhakacîsire obo bugoma, ahikirizize omukolo gwage nka ntumwa gw’‘okubuhagalika’ nk’oku akanahashire.​—2 Ts. 2:7.

Muli ntyo, Yowane arhonda ababo bemezi, bamanye bankarhebwa n’abo barhebanyi n’abo balimu b’obunywesi. Arhegeka Abakristu oku barhahiraga bakayankirira abo bantu omu nyumpa zabo erhi ciru kubalamusa. Okulamusa omuntu ogendekeza enyigirizo z’obunywesi, kwanamuha obulyo bw’okurhondera aganirira ezo nyigirizo zage mbi. Kandi, byanaba ntyo erhi omuntu akahâna entanya zage oku site z’abagoma erhi oku zindi site zabo z’okuganira na bantu banji. Omuntu yeshi-yeshi wakalamusa omugoma, anaba “amashangira ebijiro byage bibi.”

Lubero n’oko, Paolo ayandisire lugenda omulume wal’igwasirwe arhenzibwe omu cigamba bulya akag’ijira eby’enshonyi, nk’oku biyerekinwe omu 1 Abakorinti cigabi ca 5. Cikone bibonekine oku oyo mulume arhali mugoma arhanakag’iyigiriza abandi bavune amakanuni ga Mungu. (Oshushanye n’Amafulûlo 2:20.) Co cirhumire, omu kurhegeka bene wirhu na bali birhu ba mw’eco cigamba baleke okukomerana naye erhi ciru okulya haguma naye, arhakag’ibabwira oku ciru nta lusiku bal’igwasirwe bamulamuse kone.

OKUYIGA OKU YEHOVA AYEREKANAMWO OBWONJO

16-17. (a) Bici Yehova alonzize abanya-byaha bajire? (Ezekiyeli 18:32) (b) Gurhi abagula bakayerekanamwo oku bagwerhe olukengwa lw’okukola haguma na Yehova?

16 Bici rhwayizire mw’ogu mwanzi gugwerhe bigabi birhanu? Yehova arhaba alonzize omuntu ciru n’omuguma asherezibwe! (Osome Ezekiyeli 18:32.) Alonzize abanya-byaha bapatanisibwe naye. (2 Kr. 5:20) Co cirhumire, kurhenga mîra Yehova ayinginzire kanji-kanji olubaga lwage lwamugomeraga, ciru n’abantu muguma muguma bamugomeraga, baciyunjuze banamugalukire. Abagula b’ecigamba bajira olukengwa lw’okukola haguma na Yehova amango bali bacihangana okurhabala abantu bajijire ecaha baciyunjuze.​—Rm. 2:4; 1 Kr. 3:9.

17 Orhanye omwishingo guba empingu erhi abanya-byaha baciyunjuza! Larha wirhu w’omu mpingu, Yehova, anayumve ngasi mango ogo mwishingo erhi ciguma omu bibuzi byage byahezire cigaluka omu cigamba. Obuzigire bwirhu kuli Yehova bunagendekere bwayushuka erhi rhurhanya bwenene oku bwonjo bwage, n’oku lukogo lwage lurhashinganinwi.​—Lk. 1:78.

GURHI WAKASHUZAGYA?

  • Bulya gurhi biba bihûnyire bantu baguma na baguma barhenzibwe omu cigamba?

  • Gurhi abagula bakayerekanamwo obwonjo bwa Yehova?

  • Gurhi abantu b’omu cigamba bakakolesamwo ezamiri yabo ekomerezibwe n’Ebibliya lugenda abantu barhenzibwe omu cigamba?

LWIMBO 111 Ebirhuma Rhwaba n’Omwishingo

a Rhurhakaciderha oku abantu ba ntyo batenzirwe. Kushimbana n’enderho za Paolo ziri omu 1 Abakorinti 5:13, rhukola rhwakaderha oku barhenzibwe omu cigamba.

b Ebibliya eyerekine oku bantu baguma na baguma barhakababalirwa, abo bali bantu bahizire ensiku zoshi okuhagalika Nnâmahanga. Yehova na Yezu bone bakatwira omuntu olubanja oku arhakababalirwa.​—Mk. 3:29; Hb. 10:26, 27.

    Ebicapo by’Amashi (2000-2025)
    Orhenge
    Ocimanyise
    • Mashi
    • Rhumira abandi
    • Ebisimirwe
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Amarhegeko gw’okukolesa eyi site
    • Amarhegeko gw’okubîka ihwê
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Ocimanyise
    Rhumira abandi