Watchtower MIKANDA I MU INTERNETE
Watchtower
MIKANDA I MU INTERNETE
Kisongye
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILO
  • es20 esak. 7-17
  • Mweshi wa 1

Tatui bapete video.

Etufuile namu lusa, kui kintu kibakutshishua kukafika kui video.

  • Mweshi wa 1
  • Tutaluleyi Bifundwe efuku dyooso—2020
  • Tu mitue twa mianda
  • Mu dya kasatu 1, Mweshi wa 1
  • Mu dya kananka 2, Mweshi wa 1
  • Mu dya katano 3, Mweshi wa 1
  • Mu dya mpooso 4, Mweshi wa 1
  • Mu dya lubingo 5, Mweshi wa 1
  • Mu dimune 6, Mweshi wa 1
  • Mu dya kabidi 7, Mweshi wa 1
  • Mu dya kasatu 8, Mweshi wa 1
  • Mu dya kananka 9, Mweshi wa 1
  • Mu dya katano 10, Mweshi wa 1
  • Mu dya mpooso 11, Mweshi wa 1
  • Mu dya lubingo 12, Mweshi wa 1
  • Mu dimune 13, Mweshi wa 1
  • Mu dya kabidi 14, Mweshi wa 1
  • Mu dya kasatu 15, Mweshi wa 1
  • Mu dya kananka 16, Mweshi wa 1
  • Mu dya katano 17, Mweshi wa 1
  • Mu dya mpooso 18, Mweshi wa 1
  • Mu dya lubingo 19, Mweshi wa 1
  • Mu dimune 20, Mweshi wa 1
  • Mu dya kabidi 21, Mweshi wa 1
  • Mu dya kasatu 22, Mweshi wa 1
  • Mu dya kananka 23, Mweshi wa 1
  • Mu dya katano 24, Mweshi wa 1
  • Mu dya mpooso 25, Mweshi wa 1
  • Mu dya lubingo 26, Mweshi wa 1
  • Mu dimune 27, Mweshi wa 1
  • Mu dya kabidi 28, Mweshi wa 1
  • Mu dya kasatu 29, Mweshi wa 1
  • Mu dya kananka 30, Mweshi wa 1
  • Mu dya katano 31, Mweshi wa 1
Tutaluleyi Bifundwe efuku dyooso—2020
es20 esak. 7-17

Mweshi wa 1

Mu dya kasatu 1, Mweshi wa 1

Moyiise baadi muntu mwiyishe bikata, bishii muntu su ngumune pa nsenga.​—Mb. 12:3.

Moyiise pabadi mu kifuko kya nfumu a mu Ejiipitu, Moyiise ta baadi mwiyishe nya. Baadi afiitshi munda bukidibukidi na bayipayile muntu baadi akitshi bibubi. Moyiise baadi amono’shi Yehowa asanka na bikitshino byaye. Yehowa bakitshine bipwa 40 na kukwasha Moyiise bwadya kumona’shi e na lukalo lwa ingi ngikashi bwa kukunkusha mwilo wa Isaleele, kushii penda eshimba dinyingye; abitungu ekale mwiyishe. Na bwa kwikala mwiyishe, abitungu ekale na kukokyela na lwishinko. Bapetele dyadya dilongyesha kalolo na aye nkufika mukunkushi ebuwa. (Efi. 2:11, 12; Bik. 7:21-30, 36) Lelo uno, ba nfumu ba bifuko na bakulu abitungu bambule Moyiise. Nsaa yabakutwa kwinunemeka, tanwikalanga anufiitshi munda musango umune nya. Kuminayi bilubilo byenu na kwiyisha koso. (Mul. 7:9, 20) Londayi bukunkushi bwa Yehowa na kukokyela koso pabitale mushindo wa kupudisha myanda. Na ikalayi anwalula na lwishinko looso. (Nki. 15:1) Ba nfumu ba bifuko na bakulu abakitshi byabya abasangasha Yehowa, abakwasha bwa kulama butaale, na kutusha kileshesho kya kwiyisha. w19.02 8 ¶1; 10 ¶9-10

Mu dya kananka 2, Mweshi wa 1

Beebapushiishe lusa.​—Mak. 6:34.

Banda kutala kibadi kitakule Yesu mu kupusha lusa, sunga nkwitula pa mbalo ya bangi. Balesheshe’shi “abádi bu mikôko ishi na mulami.” Pangi Yesu bamwene’shi bangi ba kwabadi mbalanda na babadi abafubu ngofu bwa kulombasha nkalo ya bifuko byabo. Pangi bangi babadi abenyongola mwanda wa lufu lwa bakwabo. Su mbyabya, Yesu badi mukumbene kupusha myanda ibabadi nayo. Badi mufumankane na myanda ibino. Yesu badi etulu pa mbalo ya bangi, na bibadi abimutakula bwa kwibatwadila mukandu wa kwibanyingisha. (Yesh. 61:1, 2) Kileshesho kya Yesu akitulongyesha kinyi? Anka bu Yesu, twi munkatshi mwa bantu be bu “mikôko ishi na mulami.” Bakwete kukalakashwa na myanda ibungi. Twi na kyakya kyabakimbi​—mukandu wa Bufumu. (Kibaf. 14:6) Byabya mu kwambula kileshesho kya Nfumwetu, atulungula mukandu wibuwa mwanda ‘atupushiisha mulanda na mubofule lusa.’ (Mis. 72:13) Atupusha bantu lusa, nyi bwakinyi atukumina kukita kintu kampanda bwa kwibakwasha. w19.03 21-22 ¶6-7

Mu dya katano 3, Mweshi wa 1

Yehowa ende ntumbo efuku dyooso, aye atwalaa mashito etu.​—Mis. 68:20, NWT.

Twi na tubingilo twibungi twa kufula Yehowa. Tetupeya penda bintu abitukwashaa efuku dyoso nya, kadi etulongyesha dingi bya binyibinyi pabimutale na pabitale mpàngo yaaye. (Yo. 8:31, 32) Mmwitupe kakongye ka bena Kidishitu bwa kwituludika na kwitukwasha. Kwete kwitukwasha bwatudya kunyingiila nkalakashi yetu, na mmwitupe lukulupilo lwa kwikala na muwa wa loso na nshalelo e buwa mu mafuku aafiki. (Kibaf. 21:3, 4) Nsaa yatunangushena pabitale myanda itukitshine Yehowa bwa kwitulesha shi mmwitufule, byabya abitutakula mu kumufula. Nsaa yotungunuka na kutentekyesha bukwashi bopetela ku bukunkushi bwa Yehowa, kifulo kyobe bwaye na bwa miiya yaye akitama. Dingi, takwi kintu su nkimune kilombene nkupa Satana, kikumbene nkwimika bwa kufubila Yehowa. Banda kunangushena mu bipwa kinunu. Okatentekyesha’shi kitshibilo kyobe kya kubatshishibwa kibadi kitshibilo ki buwa bwi kashaa! w19.03 6 ¶14; 7 ¶19

Mu dya mpooso 4, Mweshi wa 1

Nanyi mulombene kupeta mukashi ebuwa? Muulo waye ngukile wa mabwe a muulo.​—Nki. 31:10, NWT.

Kifuko kishima akikala na muloo su oso a kwabadi e na lutumbu. Su ba mulume na mukashi bekala abaleshena lutumbu, kipwano kyabo akitama. Abasangana’shi mbibofule bwa kwifwidishena lusa ku bilubilo byabo ku muntu na muntu. Mulume atumbula mukashi, tatalaa nka penda bikitshino na ngakwilo aaye ebuwa nya, kadi ‘amutumbisha.’ (Nki. 31:28, EEM) Na mukashi sha binangu, alungula mulume aaye myanda yamonaa kwadi ayimusankishaa. Ba nambutwile, mbikunyi byanudya kulongyesha bana benu bwabadya kwikala na lutumbu? Tentekyeshayi’shi, bana benu abambulaa byanwakula na byanukitshi. Byabya, ebalekyeleyi kileshesho kibuwa pa kwibatumbulanga nsaa yabenukitshina kintu kibuwa. Dingi, longyeshayi bana benu bya kutumbula bangi nsaa yabebakitshina kintu kibuwa. Kwashayi bana benu bwabadya kuuka’shi lutumbu alutukilaa mwishimba, na’shi bishima byabafubisha bwa kutumbula muntu, bi na muulo ukata. w19.02 17 ¶14-15

Mu dya lubingo 5, Mweshi wa 1

Mpaa naa pankafwila, nalama kululama kwande, dingi ntanneekulekye!​—Yob. 27:5, NWT.

Bino bishima bi na muulo ukata. Yoobo bapelele kupambushwa na mayele a Satana, atwe namu twi kukita nka byabya. Mwanda ubadi Satana mwibweshe pabitale Yoobo ngukutale naminyi? Bakwile’shi, twemufule Yehowa Efile Mukulu mu binyibinyi nya, we kuleka kumufubila bwa kupasha muwa oobe, na’shi twe mulombene kushala na lulamato kwadi nya! (Yob. 2:4, 5; Kibaf. 12:10) Bopusha naminyi pabitale uno mwanda? Bibakukalakasha ngofu, ta nabyo? Anka, banda kunangushena: Yehowa mmukukulupile mu kipaso kyadi mukupe mushindo wibuwa wa kulesha kululama. Yehowa atadila Satana bwadya nkutompa. Yehowa ashinkamisha’shi we mukumbene kulama kululama koobe na kukwasha bwa kulesha Satana’shi nsha madimi. Na Mmulee’shi a kukwasha. (Eb. 13:6) Nyi nkinemo kikata kya kukulupilwa na Nfumu a eyilu na nsenga! Bomono bwakinyi kululama kwi na muulo? Akwitukwasha bwa kusuuka madimi a Satana na kukwatshishena eshina dibuwa dya Nshetu na bukunkushi bwaye. w19.02 5 ¶9-10

Mu dimune 6, Mweshi wa 1

Nguba akafiki aikala eenwipaa munangusheene’shi kukita byaabya nkulangwi’Efile Mukulu.​—Yo. 16:2.

Yesu balungwile dingi batumibwa pabitale kubingwabingwa akukebafwila. Akupu, pabadi ebanyingisha bwabadya kulonda kileshesho kyaye, bebalungwile’shi bekale “bakankamane!” (Yo. 16:1-4a, 33) Kuyima kwa bipwa bibungi, balondji ba Yesu babadi nka abambula binangu byaye bya kwisumina ingi miloo na kunying’eshimba. Sunga bibadi abitungu’shi bakyengye, babadi abekwashena mu nkalakashi yabo yoso. (Eb. 10:33, 34) Bi mumune lelo uno, tukwete kulonda kileshesho kya kunyinga kw’eshimba kya Yesu. Kileshesho, abitekye kunying’eshimba bwa kukwasha bakwetu bakwete kubingwabingwa pa mwanda wa lukumino lwabo. Ingi nsaa, mbalombene kwela bakwetu mu lukano kwabashi bakite kintu. Su bibakitshika byabya, abitungu tukite mwetu moso bwa kwibakwasha, mpa na kwenda mu kwibakwila. (Fid. 1:14; Eb. 13:19) Ungi mushindo w’atulesha eshimba dinyingye mpa kutungunuka na kulungula mukandu wi buwa na “mashimba anyingye.” (Bik. 14:3, EEM) Anka bu Yesu, twi na kitshibilo kya kulungula mukandu wa Bufumu, sunga bantu betushikwa sunga kwitukyengyesha. w19.01 22-23 ¶8-9

Mu dya kabidi 7, Mweshi wa 1

Twikwasheneyi ku muntu na muntu, bwa kwinyingishena mu kifulo na mu mifubo ibuwa, tatupungilanga kufika ku bisangilo byetu bu bibaabanga bangi kyaakya kyubishi, anka twinyingisheneyi.​—Eb. 10:24, 25.

Mmayele kinyi akumbene kwitukwasha bwa kutusha ngaluula ayinyingisha ku bisangilo? Ki na muulo nkumbuula bisangilo byoso. Su bwata mpàngo na bwelumbuula kumpala, okekala n’eshimba dinyingye pabitale lwaluulo loobe. (Nki. 21:5) Kwilumbuula kalolo bwa bisangilo akutekye kinyi? Ikala otekye Yehowa kikudi kyaye ki selele kumpala kwa kubanga kulonga. (Luk. 11:13; 1 Yo. 5:14) Akupu wate minite ipela bwa kutalula mwisambo oso. Kutaluula mutwe wa mwanda, tu mitwe twa mwanda tupela, bileshesho, na tushibo twa malongyesha. Nsaa yolongo kikoso kyoso, badika ma verse oso omono su kwi mushindo. Nangushena ku myanda yolongo, otule binangu ku mwanda okumina nkaakula mu bisangilo. Su bwelumbuula kalolo, abikubofwila bwa kutusha lwaluulo mu bisangilo.​—2 Kod. 9:6. w19.01 9 ¶6; 11-12 ¶13-15

Mu dya kasatu 8, Mweshi wa 1

Funda lumonyi.​—Aba. 2:2.

Bu bibadi Yehowa muyookyele Abakuke bwadya kufunda myanda yaye, bino abitupetesha dilongyesha di na muulo ukata. T’abitungu twikale atutshinyi kulungula Yehowa myanda yatudi nayo na mpaka i mu mashimba eetu nya. Anka, etulungula na kalolo kooso bwatudya kumuteka na kumulungula byatupusha mu mashimba mwetu. (Mis. 50:15; 62:8) Abakuke badi mukulupile kwi Yehowa, Kuuku’aye na Nshaye, na dingi badi mukimbe bya kwifubwila pepi naye. Abakuke tabadi anangushena nka pa myanda yaye na kukimba bya kwiyipudisha aye nabene nya. Anka badi mutekye pabitale byapusha. Kino nyi nkileshesho kibuwa kwatudi. Yehowa, aye Apushaa nteko, etutekye bwatudya kumulesha’shi twi bakulupile mwadi pa kumuteka na kumulungula myanda yetu. (Mis. 65:2) Nsaa yatukitshi bino, atukamono mushindo wabalulaa nteko yetu kwi Yehowa. Atukapusha bu mwitukwate kiipa nsaa yetusamba na kwitukunkusha. (Mis. 73:23, 24) Aketukwasha bwatudya kushinguula mushindo wamono myanda yetu, sunga twekala kumpala kwa lukalakashi lwi naminyi. Kwela nteko kwi Yehowa nyi ngumune wa ku mishindo ikile buwa yatudi balombene kulesha’shi twi bakulupile mwadi. w18.11 13 ¶2; 14 ¶5-6

Mu dya kananka 9, Mweshi wa 1

Ba nfumu ba pa nsenga, bantu bakata abampa muloo.​—Mis. 16:3, NWT.

Daavide tabadi musangule penda balongo naye bwashi bekale ba kuuku baye nya. We kutemuna mashina a ba kuuku ba Daavide ba p’eshimba su? Pangi we kutemuna Yonatane. Bu kuku bubadi pankatshi pa Daavide na Yonatane mbu kuku bumune bukile buwa bwatubadika mu Bible. Ouku’shi Yonatane badi mukulu a Daavide na bipwa 30? Byabya bwakinyi babadi na bu kuku bwi buwa? Bu kuuku bwabo bubadi bwimene pa lukumino lwabo mwi Efile Mukulu. Babadi abenemekyeshena na kusangeela ingi ngikashi ibuwa, bu kunying’eshimba abo boso abalesheshe kwakwa kunyinga kw’eshimba nsaa ibabalwile na beshikwanyi b’Efile Mukulu. (1 Sam. 13:3; 14:13; 17:48-50; 18:1) Anka bu Daavide na Yonatane, twi balombene kupeta “muloo ukata” nsaa yatudi bu kuku na bantu bafule Yehowa na be na lukumino mwadi. Kiera, mufubile Efile Mukulu munda mwa bipwa bibungi amba’shi: “Ne mudye bu kuuku na bantu ba mu nsenga ishima, bantu batukile mu ma mbalo elekene be na bipikwa bilekene.” Su bokitshi byabya, okemwena mushindo awitubungu Bible na kikudi kiselele mu kifuko kya balangwidi ba mu nsenga ishima. w18.12 26 ¶11-13

Mu dya katano 10, Mweshi wa 1

Su muntu abinga mukashi aaye kukaasha bwa mwanda wa masandji, su ayibakila ungi batambuka masandji.​—Mat. 19:9.

Mu mwaku “lusandji” mwi kwikala milwisho bu lukyebanokyebano, bu ndumba, kwifikena pepi kwa mulume na mulume, mukashi na mukashi, mpa na kutambuka lusandji na nyema. Bu kileshesho, su muntu mwibakile batambuka lusandji, mukashi aye mmulombene kwata kitshibilo kya kwipelena naye sunga kushala naye. Lamina’shi Yesu tabadi mwakule’shi, su muntu batambuka lusandji, mwina dibaka naye shii na mwanda abitungu nka atshibe eyibakishi nya. Bu kileshesho, mukashi mmulombene kukumina kushala na mulume aye sunga mbyadi mutambukye lusandji. Bwakinyi? Pangi e nka mumufule na akumina kumufwila lusa na kwipushena naye bwabadya kulongamisha eyibakishi dyabo. Byabya, su batshibi eyibakishi na ta mwibakilwe dingi, apete nkalakashi. Bu kileshesho, twi kwamba naminyi pabitale kupwa nkalo yaye ya bintu bya ku mbidi na ya kwifikena peepi na mulume? Badi na kya kwipusha bupenka su? Kutshiba dibaka nkulombene kwikala na bukitshishi kinyi kwi baana baye? Mbilombene kwikala bukopo bwa kwibakusha mu bya binyibinyi su? (1 Kod. 7:14) Kushi mpaka, mwina dibaka shii musoole bakumina kutshiba dibaka mmulombene kupeta nkalakashi i bungi. w18.12 12 ¶10-11

Mu dya mpooso 11, Mweshi wa 1

Anwe bafule Yehowa shikwayi bubi.​—Mis. 97:10.

Yehowa mmushikwe kukutwa kwa kululama. (Yesh. 61:8) Na dingi, auku’shi ingi nsaa abitwelelaa bukopo bwatudya kukita myanda ilulame pa mwanda wa kukutwa kwetu kwa kupwidika. Anka, akumina’shi tushikwe bubi nka byadi mwibushikwe. Su tubanangushena pabitale bwakinyi Yehowa mmushikwe myanda ibubi, bino abiketukwasha bwatudya kwikala na mweneno aaye na aketupa bukome bwa kupela kukita myanda ibubi. Su tubalongo byatudya kushikwa myanda ibubi, bino abiketukwasha dingi bwatudya kumona’shi ingi myanda ibubi sunga ta mbeyisambile mu Bible. Bu kileshesho, angi masha a butesha abetanyina bu lap dancing akwete kwenda na kupalakana mu nsenga ishima lelo uno. Bangi bantu mbalombene kupusha’shi ta e mumune na kutambuka lusandji, ngi bwakinyi be kwela binangu’shi ta bibubi. Bino ngi abipushaa Yehowa pabitale ano masha su? Tentekyesha’shi Yehowa mmushikwe bubi bwa mishindo yoso. Ngi bwakinyi abitungu twikale kula na kintu kyoso ki bubi pa kulonga byatudya kwikala na butontshi bwa mbidi na pa kushikwa myanda yabadi bashikwe kwi Yehowa.​—Lom. 12:9. w18.11 25 ¶11-12

Mu dya lubingo 12, Mweshi wa 1

Mululame ashaala na muuwa bwa kishima kyaaye.​—Aba. 2:4.

Mpoolo mutumibwa badi mumone ino milayilo ya Yehowa bu ina muulo ukata nyi aye nkwiyifunda misango isatu mu mikanda yaaye! (Lom. 1:17; Nga. 3:11; Eb. 10:38) Byabya tushinkamisheyi’shi sunga twapeta nkalakashi i naminyi, atukamono kulombana kwa milayilo ya Yehowa su twi bakulupile mwadi. Yehowa akumina’shi tutuule meeso eetu ku lukulupilo lwetu lwa mu mafuku aafiki. Mukanda wa Abakuke wi na dilongyesha di na muulo ukata kwatudi atwe boso be mu ano mafuku a ku nfudilo. Yehowa mmulee muwa wa ikalayika kwi muntu oso sha kululama na mukulupile mwadi. Byabya tutungunukyeyi na kunyingisha lukulupilo lwetu mwi Efile Mukulu, sunga twapeta nkalakashi na twinyongoshi twi naminyi. Myanda ibabadi balungule Abakuke kwi Yehowa ayitushinkamisha’shi aketusamba na kwitupasha. Etulungula na kalolo koso bwatudya kukulupila mwadi na kutengyela na lwishinko bwa nguba na kipungo kyadi mupwe kutshiba bwa’shi Bufumu bubangye kumunana pano pa nsenga. Mu kyakya kipungo, nsenga ayikaulu na bantu abalangwila Yehowa mu butaale na muloo.​—Mat. 5:5; Eb. 10:36-39. w18.11 16 ¶15-17

Mu dimune 13, Mweshi wa 1

Tambukila mu bya binyibinyi.​—3 Yo. 4, EEM.

Mu mafuku a Yesu, bangi bantu abadi bakumine bya binyibinyi ta mbatungunukye na kutambukila mu byanka nya. Bu kileshesho, kunyima kwa Yesu kukita kilengyeleshi aye nkudisha kisaka kikata kya bantu, kino kisaka kyoso kibamulondele ku lungi lupese lwa kalunga ka Ngalileeya. Anka kunyima, Yesu bakwile mwanda ubadi wibakalakashe. Bambile’shi: “Su tanudi mbidi ya Mwan’a muntu, na su taanutomo mase aaye, tanwikala na muuwa munda mwenu nya.” Pamutwe pabadya kuteka Yesu bwadya kwibapatulwila akipushisha ano mayi aaye, abo abambile’shi: “Uno mwisambo wibukopo! Nnanyi mulombene kwiuteemesha?” Pa mwanda wa byabya, “bebungi ba ku balondji baaye babakatukile kwadi, baleka kwenda naaye.”(Yo. 6:53-66) Mwanda wa malwa, bangi lelo uno mbalekye bya binyibinyi. Bwakinyi? Bangi babadi babofule ku mashimba pa mwanda ubabadi bakule sunga kukita kwi mukwetu autshika ngofu. Bangi babadi bafiite munda pa mwanda wa muntu badi mwibape elango dya mu Bible, sunga pa mwanda wa’shi abadi batupakane na ungi muntu mu kakongye. w18.11 9 ¶3-5

Mu dya kabidi 14, Mweshi wa 1

Mulambukishi enu ngumune, Kidishitu.​—Mat. 23:10, NWT.

Kidishitu ngi Mukunkushi a kakongye ka bena Kidishitu lelo uno. Byabya su ndumbulwilo bashintuula mwanda oshyouku kalolo, nangushena mushindo ubadi Kidishitu mukunkushe mwilo w’Efile Mukulu mu mafuku a kala. Mu mafuku a Yooshwa sunga mu mafuku a batumibwa, Kidishitu badi atusha nka bukunkushi bwibuwa bwa kukalwila mwilo w’Efile Mukulu, kunyingisha lukumino lwabo, na kwibakwasha bwabadya kwikala mu buumune. (Eb. 13:8) Lelo uno, “mpika a kishima na mupatulukye” kwete kutusha bukunkushi bwatudi nabo lukalo pa nsaa. (Mat. 24:45) Nsaa yatumono mushindo wabakwete kwitukunkusha kwi Kidishitu, atushingula’shi akumina kwitukwasha bwatudya kutungunuka na kulama lukumino lwetu lunyingye. Kidishitu etukwasha dingi bwatudya kushala bepane ku mudimo wetu wa bulungudi, wikale bu mudimo wi na muulo kukila ingi midimo yoso ayikitshika pa nsenga lelo uno​—mudimo wetu wa kulungula mukandu wibuwa.​—Mak. 13:10. w18.10 25 ¶13-16

Mu dya kasatu 15, Mweshi wa 1

Pwanyishaayi nshaaleelo eenu na lwitaanyino lwanudi bapete, mu kwiyisha.​—Ef. 4:1, 2.

Kileshesho kikata kyakwikala na butontshi bwa mbidi, nsaa yabetukitshina myanda ibubi atwikisangana mu 2 Sam. 16:5-13. Shimeeyi, mukwabo na Nfumu Saule, bakayile Daavide na bafubi baye. Daavide badi mulombene kwimika Shimeeyi bwa’shi alekye kumukaa, kadi badi mumutadile na lwishinko loso. Daavide badi mukite naminyi bwadya kupeta buno butontshi bwa mbidi? Daavide badi muyimbe Musambo wa kasatu nsaa ibadi mwan’aye Absalome akimbi bya kumwipaa. Mu ano mafuku ngi mubadi Shimeeyi mubangye kukaa Daavide, anka Daavide bapetele bukome bwa kushala muumine. Mu mushindo kinyi? Atubadika ano mayi a Daavide mu mukanda wa Misambo 3:4: “N’eyi dii bukopo neele Yehowa musaase: bangaluula.” Nsaa yabetukitshina myanda i bubi, abitungu twele luteko nka bu bibakitshine Daavide. Su tubakitshi byabya, Yehowa aketupa kikudi kyaye ki selele bwatudya kumona bya kunyingiila. We mulombene kunyisha kwikala na butontshi bwa mbidi sunga kunyisha kwikala ofwila bangi lusa nsaa yabakutshina mwanda wibubi kwi muntu su? We mukulupile’shi Yehowa kwete kumona makyenga oobe na’shi akakukwasha na nkwelela myabi su? w18.09 6 ¶16-17

Mu dya kananka 16, Mweshi wa 1

Atufubu pamune mufubo n’ Efile Mukulu.​—1 Kod. 3:9, NWT.

Patudi mu bulungudi, twikale atukitshina bantu be mu teritware eetu myanda na kalolo mu mushindo aulesha’shi tukwete kwibanemeka. Bwatudya kukita bino abitungu twibaukye kalolo. Tentekyesha’shi nsaa yatwende mu bulungudi bwa ku nshibo na nshibo, bantu tabekalanga abetutengyela nya, mwanda ta mbetwitanyine. Ngi bwakinyi bi na muulo bwa’shi tufikye mu kwibatala dingi mu nsaa yabakumina’shi twisambe. (Mat. 7:12) Bu kileshesho, bantu ba mu teritware eenu abakuminaa kulala munda mwa nsaa ibungi mu dya Mposo na mu dya Lubingo su? Su byabya, pangi we kubanga mudimo oobe wa bulungudi pa kwisamba na bantu be mu musese, kulungula mu ma mbalo e bantu bebungi, sunga kwenda mu kutala bantu bouku’shi abekalaa kwanka ino nsaa bwanudya kwisamba. Bantu be na myanda ibungi ya kukita, ngi bwakinyi bibuwa twate nsaa ipeela patufiki mu kutala muntu, bikishekishe ku mbangilo. (1 Kod. 9:20-23) Apamono bantu’shi atushingula byabadi na midimo ibungi, mbalombene kunyisha kukumina kwisamba netu ungi mususa watufiki mu kwibatala. Su tubalesha ngikashi ayitukila ku kikudi ki selele ky’Efile Mukulu, atukekala ‘atufubu pamune mufubo [n]’Efile Mukulu’ binyibinyi. Yehowa mulombene mpa na kufuba netu bwatudya kukwasha muntu bwadya kulonga bya binyibinyi!​—1 Kod. 3:6, 7. w18.09 32 ¶15-17

Mu dya katano 17, Mweshi wa 1

Baasha muloo anka beyishe, mwanda banapiane nsenga.​—Mat. 5:5.

Kwikala na kwipeelesha kwi nkukwasha bwa kwikala na muloo naminyi? Bantu bebungi ta be na bukalanga nya, anka be na bu ntomboshi, na bino mbilombene kutusha ingi myanda. Anka nsaa yabalongo bya binyibinyi, abashintuluka na kufwala “muntu mupya.” Binobino bakwete kulesha “mashimba a lusa, a kalolo, a kwiyisha, a kupooka, a lwishinko.” (Kol. 3:9-12) Pa mwanda wa byabya, be na butaale, be mu kipwano kibuwa na bangi, na be na muloo. Na dingi, Eyi dy’Efile Mukulu aditulaa’shi bantu be bino “abapyana nsenga.” (Mis. 37:8-10, 29) Yesu badi akyebe kwamba naminyi nsaa ibambile’shi bantu bapopeele “abakatambula nsenga yoso bu yâbo”? Bedibwe mwimu abakapyana nsenga nsaa yabakeyikunkusha bu ba nfumu na bu ba tshiite-mwakwidi. (Kibaf. 20:6, EEM) Midiyo ya bangi bantu bashii na lukulupilo lwa kwenda mwiyilu abakapyana nsenga nsaa yabakapete mushindo wa kwikala na muwa wa ikalaika panka. Abakekala bapwidikye na abakekala mu butaale na muloo. w18.09 19 ¶8-9

Mu dya mpooso 18, Mweshi wa 1

Muntu ooso eekale nakupusha kwa bukidi.​—Shak. 1:19.

Yehowa ateemeshaa kalolo. (Kib. 18:32; Yos. 10:14) Bu kileshesho, banda kubadika mwisambo watupete mu mukanda mu wa Efilu 32:11-14. Sunga mbibadi te na lukalo lwa’shi Moyiise amulungule bi mweneno aaye, Yehowa badi mutadile bwa’shi Moyiise amulungule bi mwishimba dyaye. We kukumina kuteemesha na lwishinko loso na kulonda elango dya muntu badi mwakule bibubi mu mafuku ashale su? Na dingi, Yehowa ateemeshaa na lwishinko bantu boso abamutekye na lukumino. Eyipushe’shi: ‘Su Yehowa badi muleshe kwiyisha kukata mu kipaso kibadi muteemeshe bantu bu Abrahame, Rashele, Moyiise, Yooshwa, Manowa, Eliya, na Esekiya, ami namu ntshi mulombene kwikitshisha bwa kumwambula su? Ne mulombene kunyisha kunemeka bakwetu boso pa kwikala nebatemesha nsaa yabakula na kulonda malango aabo su kwi mushindo su? Mu kakongye ketu sunga mu kifuko kyetu mwi muntu atungu’shi ngikale namuteemesha su? Abikyebe nkite kinyi bwa kunyisha kwikala namuteemesha?’​—Kib. 30:6; Bans. 13:9; 1 Bf. 17:22; 2 Mya. 30:20. w18.09 6 ¶14-15

Mu dya lubingo 19, Mweshi wa 1

Muntu sha-buumuntu eekala na bintu bingi, dingi apaana kya kutoma teekala mulombeene kwikala na nyoota.​—Nki. 11:25.

Nsaa i bantu betwifunyishe abepasukila nka penda abo banabene, mbilombene kwitwelela bukopo bwa kutungunuka na kupaana. Anka Yesu badi mwitutentekyeshe’shi miiya ibidi ikile ingi ku bukata nkufula Yehowa n’eshimba dyetu dyoso, kikudi kyetu kyoso, binangu byetu byoso, na bukome bwetu boso; na kufula muntu netu bu’twe banabene. (Mak. 12:28-31) Bantu bafule Yehowa abamwambulaa. Yehowa na Yesu boso bwabo be na kalolo, na abetukankamika bwatudya kwambula kileshesho kyabo, mwanda bino abitupetesha muloo wa binyibinyi. Su tubekitshisha bwa kwikala na kalolo mu myanda yoso yatukitshina Yehowa na yatukitshina bantu neetu, atukapa Yehowa kinemo na dingi atukapete bipeta bibuwa atwe banabene mpa na bangi bantu. Kushi mpaka we mupwe kwikitshisha bwa kwikala na kalolo na kukwasha bangi bantu, bikishekishe bakwetu balume na bakashi. (Nga. 6:10) Su botungunuka na kukita bino, bantu abakakutumbula na nkufula, na okekala na muloo. w18.08 22 ¶19-20

Mu dimune 20, Mweshi wa 1

Lekaayi kutshiba kiimu muyile byaanumono na meeso.​—Yo. 7:24.

Yehowa bafubile na Mpyeele bwa kukwasha bena Kidishitu boso bwabadya kushinguula’shi Te na ntondo nya. Ku meso kwa Yehowa, elangi dy’ekoba dyetu, eumbo, kisamba, sunga ludimi lwetu ta lwi na muulo nya. Su tubekala nka atutshinyi Efile Mukulu na kukita myanda ilulame, atukuminyibwa naye. (Nga. 3:26-28; Kibaf. 7:9, 10) Pangi we mupwe kuuka uno mwanda. Kadi bi kwikala naminyi su we mukudile mu eumbo sunga mu kifuko mwi bantu bebungi be na ntondo? Sunga wela binangu’shi twe na ntondo, we kwikala na binangu abilesha’shi we na ntondo mu eshimba dyobe su? Mpa na kunyima kwa Mpyeele kukwasha bangi bantu bwa kuuka’shi Efile Mukulu te na ntondo, badi muleshe dingi ntondo. (Nga. 2:11-14) Byabya twi kuleka kutshibila bangi kiimu muyiile byabamweneka ku meeso naminyi? Bwatudya kuuka su twi na binangu bya ntondo, abitungu twitaluule atwe banabene. Abitungu tupwandikishe mwikelo wetu na myanda yatulongo mu Eyi dy’Efile Mukulu. (Mis. 119:105) Twi balombene dingi kwipusha kuuku atudi bakulupile bwadya kwitulungula su mmumone’shi twi na ntondo yatushi balombene kumona atwe banabene. (Nga. 2:11, 14) Twi balombene kukunkushibwa na bino binangu mu kipaso kyatukutwa kushinguula atwe banabene’shi twi na ntondo. w18.08 9 ¶5-6

Mu dya kabidi 21, Mweshi wa 1

Nwikale bwitâta kwi bantu.​—Mat. 5:16, EEM.

Eyipushe’shi: ‘Bangi bantu mbalombene kumona kalolo’shi ne mulamate kwi Yehowa su? Ne na nfyedi ya kulungula bangi bantu’shi ne Temwe a Yehowa su?’ Nangushena bilombene kwinyongola Yehowa su bakumono’shi we na buufu bwa kulungula bangi bantu’shi we muntu aaye. (Mis. 119:46; Mak. 8:38) Mwanda wa malwa, mpa na bangi ba Temwe bakwete kwambula “kikudi kya pano.” Pa mwanda wa byabya, ta mbakambe kwilekena na bantu bashi’abalangwila Yehowa nya. (1 Kod. 2:12) “Kikudi kya pano” kikwete kutakula bantu bwabadya kwipaana ku ndakalaka yabo’bo banabene. (Ef. 2:3) Bu kileshesho, sunga byatudi bapwe kupeta malango e bungi, bangi bakwete kufwala bilamba bishi’abilesh’shi be na kwipeelesha. Bakwete kufwala bilamba bibanane na abilesha bipindji bya mbidi bya buufu, na abebifwala mpa na ku bisangilo bya bena Kidishitu. Sunga’shi mbasangule mishindo ya kutshibisha nyene ishi buwa. (1 Tim. 2:9, 10) Pamwanda wa byabya, mbilombene kwelela bangi bantu bukopo bwabadya kwibatundula su mba Temwe ba Yehowa sunga’shi ta mba Temwe.​—Shak. 4:4. w18.07 24 ¶11-12

Mu dya kasatu 22, Mweshi wa 1

Booso nwi baana-na-baana.​—Mat. 23:8.

Mu ungi mushindo, atwe boso twi baana-na-baana mwanda twi baana ba Adame. (Bik. 17:26) Yesu bapatulwile’shi balongi baye babadi baana-na-baana mwanda boso bwabo babadi abauku Yehowa bu nshabo a Mwiyilu. (Mat. 12:50) Na dingi boso bwabo babatwelele mu kifuko kya baana b’Efile Mukulu mwabadi babungibwe na kifulo na lukumino. Ngi bwakinyi batumibwa babadi abetanyina bangi beena Kidishitu bu bakwabo mu mikanda ibabadi abatumina tukongye. (Lom. 1:13; 1 Mp. 2:17; 1 Yo. 3:13) Kunyima kwa Yesu kulungula balongi baye’shi abitungu bekale abemonena bu bakwabo balume na bakwabo bakashi, bashimikile kasele’shi abitungu bekale beyishe. (Mat. 23:11, 12) Nka bu bibatukatuka mu kulonga, ingi nsaa kwitatula kubadi akwabuula batumibwa. Na dingi mu mafuku a Yesu, bantu babadi na kwitatula bwa elangi dyabo dy’ekoba. Beena Yuuda bebungi babadi bakumine’shi bebuwa kukila bangi mwanda babadi baana ba Abrahame. Anka Yowano mubatshishi bebalungwile’shi: “Na ku mabwe anumono ano, Efile Mukulu mmulombene kutushisha Abrahame beekulu kwanka.”​—Luk. 3:8. w18.06 10 ¶8-9

Mu dya kananka 23, Mweshi wa 1

Muntu sha kiukilo akakâ edimi dyê. ​—Nki. 17:27, EEM.

Su muntu sunga kintu kampanda kyetufitshisha munda misusa ibungi, atunangushenaa kumpala kwa kwakula su? Atukambilaa nsungu yetu su? (Nki. 10:19; Mat. 5:22) Nsaa yabetoolomona kwi bangi bantu, abitungu tulongye bya “kutadiila nsungu y’Efile Mukulu ifube mufubo,” sunga kulekyela Yehowa mbalo yadya kulesha nsungu yaye. (Lom. 12:17-21) Bino abipushisha kinyi? Pamutwe patudya kufiita munda, abitungu tutengyele na lwishinko loso bwa’shi Yehowa akite kyoso kyakyebe pabitale mwanda wetu mu nsaa yamono’shi ngilombane. Su tubatompo bya kwiobwela atwe banabene pamutwe pa kutala meeso eetu kwi Yehowa, twi balombene kukutwa kumunemeka. Tukwete kulonda na lulamato loso bukunkushi bwabadi betupe kwi Yehowa binobino su? Tabitungu tutungunukye na kukita myanda mu mushindo watwikalanga baubile mu mafuku ashale nka pa mwanda wa’shi twi bapwe kuubila kukita myanda mu uno mushindo nya. Pamutwe pa byabya, abitungu twikale na bukidi bwa kulonda buludiki bupya bwabadi betupe kwi Yehowa kukidila kwi ndumbulwilo aaye. (Eb. 13:17) Na dingi, abitungu tudimukye bwa kupela kwenda “kunundu kwa kyakya kifundjibwe.” (1 Kod. 4:6, Kilombeeno kipya 2014) Nsaa yatulondo bukunkushi bwa Yehowa kalolo, atutungunuka na kutadisha meeso eetu kwadi. w18.07 15-16 ¶17-18

Mu dya katano 24, Mweshi wa 1

Twendeyi batadiile kumpala mu kunyinga.​—Eb. 6:1, NWT.

Nsaa yatufiki bena Kidishitu banyingye mu kikudi, atunyisha kwata mayi a kulonda na muulo. Miiya abeyifubishaa pa mwanda kampanda wabadi bateemune, anka mayi a kulonda abeafubishaa mu myanda ilekene. Bu kileshesho, mwana mukinga tashingula masaku aatukila mu kwikala na ba kuuku bebubi nya, ngi bwakinyi abitungu bamutande bamwelele miiya bwa kumukalwila. (1 Kod. 15:33) Anka nsaa ayifiki mwana bu muntu mukulu, alongo mushindo wadya kwikala anangushena pa mayi a kulonda a mu Bible. Ano mayi a kulonda aamukwasha bwadya kusangula ba kuuku bebuwa. (1 Kod. 13:11; 14:20) Su tubanyisha kwikala atunangushena pa mayi a kulonda a mu Bible, kondo ketu k’eshimba akanyisha kufuba bibuwa. Atukashinguula kalolo mushindo aukumina Efile Mukulu’shi tukite mu myanda yoso. Twi na bintu byoso byatudi nabyo lukalo bwa kwata bitshibilo abisangasha Yehowa. Mu Bible, atwimupete miiya na mayi a kulonda aetukwasha bwa kufika ‘bakumbane, na bakumbanyinyiine bwa mufubo ooso wi buwa.’​—2 Tim. 3:16, 17. w18.06 19 ¶14; 20 ¶16-17

Mu dya mpooso 25, Mweshi wa 1

A mwin’ami nnanyi?​—Luk. 10:29.

Yesu balesheshe’shi mwina Samariya mulombene kulongyesha beena Yuuda akipushisha kufula muntu nobe. (Luk. 10:25-37) Kumpala kwa Yesu kwenda mwiyilu, balungwile balongi baye bwabadya kulungula mukandu wibuwa “mu Yeelusaleme, mu Yuudeya mushima na mu Samariya, mpaa na kufudiile nsenga.” (Bik. 1:8) Bwa kukita byabya, balongi ba Yesu babadi balombene kukambila kwitatula na ntondo. Yesu badi mwibalongyeshe dingi pabitale ngikashi ibuwa ibabadi balombene kwikala nayo kwi bantu beenyi, na bino bibadi bikwashe balongi baye bwabadya kulungula mukandu wibuwa kwi bantu ba miilo yoso. Bu kileshesho, badi mukanyishe bantu beenyi abadi bakata ba basalayi babadi na lukumino lwibukopo. (Mat. 8:5-10) Mu Naazarete kibundji kyabo kya butandwa, Yesu badi mupatuule mushindo ubabadi bakwashe bantu bashi bena Isaleele kwi Yehowa, bu mukashi kilele mulanda a mu eumbo dya Fenisii mu kibundji kya Sarepta na Naamane muntu sha nsudi a mu Sirii. (Luk. 4:25-27) Yesu badi mulungule mukandu wibuwa kwi mwana mukashi a mu Samariya aye nkukisha mpa na mafuku abidi mu kibundji kya mu Samariya mwanda bantu abadi abakumina kuteemesha mukandu waye.​—Yo. 4:21-24, 40. w18.06 10 ¶10-11

Mu dya lubingo 26, Mweshi wa 1

Fwalayi biina-ngoshi bilombane bi’Efile Mukulu, bwa’shi numone bia kunyinga kumpala kwa bibembo bia Dyabulu.​—Ef. 6:11.

Mpoolo mutumibwa badi mupwandikishe bena Kidishitu na basalayi. Twi mu ngoshi, na twi na beshikwanyi binyibinyi! Anka ngoshi yetu tatulu na bantu nya; atulu na Satana na ba demo. Abo mbabangye kulwa ino ngoshi takudi bipwa binunu na binunu na bakwete kwiyilwa kalolo. Byabya mbilombene kumweneka’shi ta twi bya kutshokola ino ngoshi, bikishekishe su twi ba nsongwa. Ba nsongwa mbalombene kutshokola ino ngoshi yabalu na bano beshikwanyi be bukome su? Oolo, mbalombene kutshokola na bakwete kwiyitshokola! Bwakinyi? Mwanda bakwete kupeta bukome kwi Yehowa. Na dingi, nka bu basalayi balongyeshibwe kalolo, ‘mbafwale biina-ngoshi bilombane bi’Efile Mukulu’ bwabadya kwilumbuula bwa kulwa ino ngoshi. (Ef. 6:10-12) Pabaadi akula luno lukindji, pangi Mpoolo badi atentekyesha bina ngoshi bibadi nabyo musalayi badi amulama.​—Bik. 28:16. w18.05 27 ¶1-2

Mu dimune 27, Mweshi wa 1

Yaay’eetu ee mwiyilu, eshina dyoobe dyende ntumbo.​—Mat. 6:9.

Kabingilo kakata aketutakula mu kulungula mukandu wibuwa nkutumbisha Yehowa na kwikasha eshina dyaye bu dya kishila ku meso kwa bantu. (Yo. 15:1, 8) Anka, tawi kwikasha eshina dy’Efile Mukulu bu dikile kishila mwanda ndipwe kwikala dya kishila sunga diselele mu byooso. Mutemuki Yeeshaya bafundjile’shi: “Yehowa sha bukome booso ngi mulombene nwashinguula bu akishila.” (Yesh. 8:13) Atwikasha eshina dya Yehowa Efile Mukulu bu dya kishila, nsaa yatwidimono bu dikata kukila mashina ooso na nsaa yatukwasha bangi bwabadya kushingula’shi ndikale dya kishila. Bu kileshesho, nsaa yatulongyesha bantu bya binyibinyi pabitale ngikashi ikata ya Yehowa na mpàngo yaye bwa bantu bwabadya kushala mu Mpaladiso bwa looso, atwibakwasha bwabadya kushingula’shi bintu byoso bibabadi bakule Yehowa kwi Satana mbya madimi. (Kib. 3:1-5) Dingi atwikasha eshina dy’Efile Mukulu bu dya kishila nsaa yatukwasha bantu bwabadya kuuka’shi Yehowa mulombene “kupeta ntumbo na kinemo na bukome.”​—Kibaf. 4:11. w18.05 18 ¶3-4

Mu dya kabidi 28, Mweshi wa 1

Mbikile buuwa, kusaamuna Yehowa . . . byokitshi abimpa muloo Yehowa, dingi; pa kumona mifubo ya ku maasa oobe, nee na kusangala kukata.​—Mis. 92:1, 4.

Kabingilo kakata ka kwiatshila bipatshila bya mu kikudi nka kutumbula Yehowa bwa kifulo kyaye na bwa myanda yadi mwitukitshine. Banda kunangushena bintu byabadi bakupe kwi Yehowa: mmukupe muwa, lukumino, Bible, kakongye, na lukulupilo lwa kushala bwa ikalaika mu Mpaladiso. Nsaa ywata bipatshila bya mu kikudi, olesha Yehowa’shi we na lutumbu bwa bino bintu byoso na bino abikukwasha bodya kwifubwila pepi naye. Nsaa yofubu bwa kulombasha bino bipatshila, okwete kufubila Yehowa mudimo wibuwa. Bino abinyisha nkwikasha pepi naye. Mpoolo mutumibwa balayile’shi: “Efile Mukulu mmululame; ta mulombeene kuluba byanudi bakite, na kifulo kyanudi baleeshe bw’eshina dyaaye.” (Eb. 6:10) Twe mukambe kwikala bukinga boshi mulombene kwiatshila bitshibilo nya. We kunangushena pa bipatshila byodi mulombene kwata na kubanga kufuba bwa kwibilombasha su?​—Fid. 1:10, 11. w18.04 26 ¶5-6

Mu dya kasatu 29, Mweshi wa 1

Kwi kikudi kya Yehowa, kwakwa ngi kwi bulungantu.​—2 Kod. 3:17.

Bena Kidishitu ba kumpala babadi bashale mu Ampire a bena Looma, mubadi bantu be na kwitatula ngofu pabitale miiya, kutshiba kwa biimu, na bulungantu bubabadi nabo. Anka, yawa Ampire badi na bukome, badi na ba mpika babadi abafubu midimo ibukopo. Mu angi mafuku, muntu 1 pa 3 baadi mpika mu Ampire a bena Looma. Mu binyibinyi, bantu boso ba mpika sunga bantu balungantu babadi na lukalo lwa kwikala mu bulungantu, mpaa na bena Kidishitu. Mpoolo mutumibwa bafundjile pabitale bulungantu. Anka tabadi mutompe kutwelakana mu myanda ya ino nsenga su nkapeela nya, mwanda ngi bibadi abikitshi bantu babadi mu aa mafuku. Anka, Mpoolo na bena Kidishitu naye babadi bafube ngofu bwa kulongyesha bantu mukandu wibuwa wa Bufumu bw’Efile Mukulu na kwibakwasha bwabadya kuuka kinemo kya mulambu wa nkuulo wa Kidishitu Yesu. Mpoolo badi mulungule bakwabo bena Kidishitu bwabadya kukimba bya kupeta Nsulo ya bulungantu bwa binyibinyi. w18.04 8 ¶1-2

Mu dya kananka 30, Mweshi wa 1

Simone, Simone, talanga, Satana batekye’shi enwaate bwa kwinupeepula bu biabapeepula poondo; anka’mi, nankutekyela, bwa’shi lukumiino lwobe talubofulanga; n’obe, pokeyalusha mususa umune, onyingishe bakwenu.​—Luk. 22:31, 32, Kilombeeno kipya 2014.

Mu bufuku bwa muladilo wa lufu lwaye, Yesu balungwile Mpyeele mutumibwa mayi e kunundu. Mpyeele badi umune a ku bantu abadi abakunkusha kakongye ka bena Kidishitu ba ku mpala. (Nga. 2:9) Badi munyingishe bakwabo ku myanda ibadi mukite n’eshimba dinyingye mu mafuku a Pantekoote na kunyima kwa paapa. Kunyima kwa’ye kufuba munda mwa bipwa bibungi, badi mufundjile bakwabo’shi: “Nenufundila mwanda wa kwinukankamika na kwinulesha bi bumuntu bwa binyibinyi bw’Efile Mukulu. Ikalayi bakankamane mu bwabwa bumuntu!” (1 Mp. 5:12, EEM) Mikanda ya Mpyeele ibadi inyingishe bena Kidishitu ba mu mafuku aye. Na ikyayitungunuka na kwitunyingisha atwe be lelo pano patukwete kutengyela kulombana kwa milayilo ya Yehowa!​—2 Mp. 3:13. w18.04 17 ¶12-13

Mu dya katano 31, Mweshi wa 1

Mwemene p’eyi dipwidikye, dino dya bulungantu, . . . apetela mwabi mu byaakumbasha.​—Shak. 1:25.

Bangi abakimbi byabadya kwikala na bulungantu bwa kwakula myanda yoso yabakumina, kusangula bintu byoso byabakumina, na kwikala na nshalelo abakumina. Bantu be mu ma mbalo ooso abakumina kwikala mu bulungantu. Bwa kupeta bulungantu, bantu bakwete kukita ma ndumbulwilo aalu bwa kutomboka na kukimba bya kushintuula myanda. Bakwete kupeta binyi byabakumina su? Nya. Misusa ibungi, bino abitusha makyenga ebungi mpa na lufu. Bino byoso abishinkamisha mayi a Nfumu Salomone e mu Mulungudi 8:9. Mu kifundwe kya lelo, Shake badi muleshe akitungu’shi tukite bwa kupeta muloo wa binyibinyi. Yehowa badi mupe Adame na Eeva bulungantu bwa binyibnyi na bingi bintu bibabadi nabyo lukalo bwabadya kwikala na muloo. w18.04 3 ¶1-3

    Mikanda ya mu Kisongye (2011-2025)
    Tuuka
    Tuela
    • Kisongye
    • Tumina muntu
    • Byokumina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pabitale bya kufubisha
    • Bya kufubisha
    • Bya kufuamisha yobe
    • JW.ORG
    • Tuela
    Tumina muntu