Muwa ubabangile naminyi?

“[Efile Mukulu] nyi nsulo ya muwa.” (Misambo 36:9) Okumina’shi bi biabia su? Bangi abanangushena’shi muwa ubadi witukile ta mbeupangie. Su biabia mbi’eyendo, nyi nkuamba’shi tui betukile. Biabia, su Efile Mukulu bapangile muwa, e na kibadi muiupangile.a Mu dino dilongiesha okiebe kumona abiakula Bible pabitale nsulo ya muwa na buakinyi atuamba’shi mbi’eyendo.

1. Eyilu na nsenga bibekele kuanka naminyi?

Bible alesha’shi: “Ku kibangilo Efile Mukulu bapangile eyilu na nsenga.” (Kibangilo 1:1) Bena siyanse bebungi abalesha’shi eilu na nsenga bibadi bipangibue. Efile Mukulu badi muibipangie naminyi? Badi mufubishe kikudi kiaye kiselele “bukome” buaye bua kupanga bintu bioso bi muiyilu na pa nsenga, pamune na ma galaxi, nyenyenyi, na ma planete.​—Kibangilo 1:2.

2. Buakinyi Efile Mukulu bapangile nsenga?

Yehowa ‘ta mupangye [nsenga] bwa’shi ikale bisumanga oo, beyikitshine’shi bantu bemushale.’ (Yeeshaya 45:18) Bapangile nsenga buayidia kuikala mbalo ibuwa ya kushaala, na i na bintu bioso bia kukuasha muntu bua kuikala na muwa wa looso. (Badika Yeeshaya 40:28; 42:5.) Bena siyanse abamba’shi nsenga ngilekene na angi ma planete. Ta mbapete ungi planete e na bintu bioso bi na muntu lukalo bua kuikala na muwa.

3. Bantu mbelekene na nyema ku kinyi?

Kunyima kua kupanga nsenga, Yehowa bapangile muwa panka. Kia kumpala bapangile mitshi na nyema pa nsenga. Akupu, “Efile Mukulu nkupanga muntu kwifwanyiko diaye.” (Badika Kibangilo 1:27.) Muntu muilekene na bingi bipangua ku kinyi? Bu biatudi bapangibue ku kifuanyi ky’Efile Mukulu, tui kulesha ngikashi yaaye bu kifulo na kululama. Mmuitupangie dingi na ngobesha ya kulonga ndimi, kusankila bintu bibuwa na kusangela mizike. Na mu kuilekena na nyema, atue tui kulanguila Mupangi etu.

TUKIMBUULE BOSO

Tutale kishinkamisho akilesha’shi muwa ubadi upangibue na, akilesha’shi mianda ayakula Bible pabitale bipangua, ngia binyibinyi. Tutale akitulongiesha ngikashi i mui bantu pabitale Efile Mukulu.

4. Muwa ubadi upangibue

Bantu abapetaa kinemo p’abakitshi bintu biabambula ku bipangua bi’Efile Mukulu. Nanyi atudi balombene kupa kinemo kia bino bintu bi’abambula? Tala VIDEO, akupu nuisambile luno lukonko alulondo.

VIDEO: Kukumiina mwi Efile Mukulu (2:43)

• Bantu mbapue bintu kinyi biabadi bambule ku bipangua?

Nshibo yoso abeyisolaa na kuiyibaka kui muntu. Kadi nanyi batshile mpàngo ya kupanga bintu bi muiyilu na bi pa nsenga? Badika Bena-Ebelu 3:4, akupu nuisambile ino nkonko ailondo:

• Mbintu kinyi bi mu bipangua abikukanyishaa?

• Bibuwa kukumina’shi bintu bioso bi muiyilu na bi pa nsenga mbebipangie su? Na buakinyi wamba biabia?

Oukanga su?

We mulombene kupeta miisambo na ma video pabitale uno muanda mu jw.org pa mbalo ayamba’shi: “Bibadi bipangibwe su?” na “Mweneno pabitale nsulo ya muwa.”

“Nshibo yoso yaya, ngibakibwe na muntu kampanda, anka Efile Mukulu nê mupangye bintu byoso”

5. Abiakula Bible pabitale bipangua mbia binyibinyi

VIDEO: Eyilu na nsenga bibadi bipangibwe su?​—Kapindji (3:51)

• Bible alongiesha’shi nsenga na muwa wi panka babebipangile munda mua mafuku asamombo a nsaa 24 su?

• Omono’shi abiakula Bible pabitale bipangua mbi’eyendo su? Buakinyi, wamba biabia?

Badika Kibangilo 1:1, akupu nisambile luno lukonko alulondo:

• Bena siyanse abamba’shi eilu na nsenga bi na mbangilo. Bino biabamba na bibokatuka mu kubadika mu Bible mbipushene naminyi?

Bangi bantu abeyipusha su Efile Mukulu bafubiishe evolution bua kupanga muwa. Badika Kibangilo 1:21, 25, 27, akupu nuisambile ino nkonko ayilondo:

• Bible alongiesha’shi Efile Mukulu badi mupangie muwa mu mushindo kampanda ao nkubanga kushintuluka nkufika bu mishipa nyema na bu bantu? Su bapangile bintu bi na muwa bia “bipaso byoso”?b

6. Bantu mbipangua bi’Efile Mukulu bilekene na bingi bioso

Yehowa muitupangie mu mushindo wilekene na nyema. Badika Kibangilo 1:26, akupu nuisambile luno lukonko alulondo:

• Bu biabidi’shi tui bapangibue ku kifuanyi ki’Efile Mukulu, mushindo w’atulesha bangi kifulo na by’atuitulu pa mbalo yabo, aulesha kinyi pabitale bumuntu bu’Efile Mukulu?

MU KIKOSO

Yehowa bapangile eilu na nsenga na bintu bioso bi na muwa.

Kuambuula

• Bible etulongiesha kinyi pabitale bibabapangile eilu na nsenga?

• Efile Mukulu bapangile bintu kampanda bi na muwa abio nkushintuluka bua kutusha bingi bintu, su bapangile bintu bioso bi na muwa?

• Muntu muilekene na bingi bipangua naminyi?

TALUULA DINGI

Tala bileshesho bya bipangua abilesha’shi kui Mupangi.

“Bipangua abilongiesha kinyi?” (Pasukayi!, 9/2006)

Tala mushindo ulombene nshe muana kupatuluila muana aye mulume mianda ya bipangua y’abakuila mu Bible.

“Yehowa . . . bapangile bintu bioso” (2:37)

Tala su mianda ya evolution ngipushene na abiakula Bible.

“Efile Mukulu badi mufubishe évolution bua kupanga ingi mishindo ya muwa su?” (Muisambo wi mu Internete)

Talula su mifufua ya kala yabadi bafumbule na mianda yabadi bamone kui bena siyanse ailesha’shi muwa ubadi upangibue sunga’shi nguitukile.

Cinq questions à se poser sur l’origine de la vie (broshire)