Watchtower MIKANDA I MU INTERNETE
Watchtower
MIKANDA I MU INTERNETE
Kisongye
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILO
  • w24 Mweshi wa 11 esak. 2-7
  • Bia kukambila mianda ya kukutua kululama

Tatui bapete video.

Etufuile namu lusa, kui kintu kibakutshishua kukafika kui video.

  • Bia kukambila mianda ya kukutua kululama
  • Kitenta kia Mulami kia kulonga akilungula Bufumu bua yehowa (kia kulonga)-2024
  • Tu mitue twa mianda
  • Mianda i mumune
  • IKALA MUDIMUKIE BUA BI’OKITSHI NSAA Y’ABAKUKITSHIINA MIANDA YA KUKUTUA KULULAMA
  • AMBULA MUSHINDO UBAADI YESU MUNYINGIILE MIANDA YA KUKUTUA KULULAMA
  • “LEKIELAYI NSUNGU Y’EFILE MUKULU MBALO”
  • ‘TUNGUNUKAYI NA KUKAMBILA MIANDA I BUBI PA KUKITA MIANDA I BUWA’
  • Kia kukita nsaa yatumono mianda ya kukutua kululama
    Kitenta kia Mulami kia kulonga akilungula Bufumu bua yehowa (kia kulonga)—2025
  • Kuifuku adikala kululama mu nsenga su?
    Miisambo ibungi
  • Myaluulo ku nkonko ya mu Bible
    Kitenta kya Mulami akilungula Bufumu bwa Yehowa—2014
  • Bitshibilo abilesha’shi tui bakulupile Yehowa
    Programe a bisangilo bia Bwina Kidishitu na Mudimo wetu—2023
Tala bibungi
Kitenta kia Mulami kia kulonga akilungula Bufumu bua yehowa (kia kulonga)-2024
w24 Mweshi wa 11 esak. 2-7

MUISAMBO WA KULONGA 44

LOONO 33 Sumbwila Yehowa bushito boobe

Bia kukambila mianda ya kukutua kululama

“Tanutadilanga mianda ibubi yenukaambila, anka tungunukayi na kukambila mianda ibubi pa kukita mianda ibuwa.”​—LOM. 12:21.

KI’ATUISAMBILA

Mbiodia kukita p’abakukitshiina mianda ya kukutua kululama.

1-2. Mu mishindo kinyi ilekeenelekeene muatudi balombene kupeta mianda ya kukutua kululama?

YESU batushiishe kileshesho pabitale mukashi kilele, baadi atungunuka nka na kuteka nsushi bua’shi amukitshiine mianda na kululama. Kushi mpaka, balongi ba Yesu babaadi balombene kupusha kalolo mushindo ubaadi aupusha uno mukashi kilele, muanda bantu be bungi ba mu kiakia kipungo babaadi abebakitshiina mianda ya kukutua kululama. (Luk. 18:1-5) Uno muanda nguitulale namu n’atue lelo uno, muanda atue booso atupetaa mianda ya kukutua kululama mu mishindo ilekeenelekeene.

2 Bantu be bungi lelo uno, be na ntondo na luabi, pa muanda wa bino, atuuku’shi mbalombene kuitukitshiina mianda ya kukutua kululama. (Mul. 5:8) Mbilombene kuituinyongosha ngofu su mukuetu mulume sunga mukashi, etukitshiina mianda ya kukutua kululama. Anka bakuetu balume na bakashi ta mbeshikuanyi ba bia binyibinyi nya, mbekale na penda kukutua kupuidika. Tui kulongiela bi bungi ku mushindo ubaadi Yesu mukite nsaa ibaabadi abamukitshiina mianda ya kukutua kululama kui beshikuanyi baye. Su tui na luishinko kui beshikuanyi netu abetukitshiina mianda ya kukutua kululama, buakinyi ta tui balombene kuleesha luishinko lui bungi kui balanguidi netu? Yehowa apushaa naminyi p’abetukitshiina mianda ya kukutua kululama mu kakongie sunga paasha pa kakongie? Biabia, etupasukilaa namu nsaa y’abetukitshiina mianda ya kukutua kululama su?

3. Atuuku naminyi’shi Yehowa etupasukilaa nsaa y’atukiengie bua mianda ya kukutua kululama, na buakinyi?

3 Yehowa akumiina’shi betukitshiine mianda na kalolo, na kuete abekieela nsaa y’abetukitshiina mianda ya kukutua kululama kui bangi. “Yehowa mmufule kululama.” (Mis. 37:28) Yesu etushinkamiisha’shi mu kapindi kapeela’mu, Yehowa “akakitshi bia’shi . . . bapete kululama bukidi bukidi” mu kipindi kilombane. (Luk. 18:7, 8) Mukapindi kapeela’mu, akakatusha mianda yooso ayitukiengiesha na mishindo yooso ya kukutua kululama.​—Mis. 72:1, 2.

4. Mbukuashi kinyi buabakuete kuitupa kui Yehowa lelo uno?

4 Bu bia tukiatutengiela kipungo kia’shi bafuishe kululama, Yehowa etukuasha buatudia kunyingiila mianda ya kukutua kululama. (2 Mp. 3:13) Bu kileshesho, etulongiesha kiatudia kukita p’abetukitshiina mianda ya kukutua kululama, bua kupela kupeta nkalakashi i bungi. Kukiila kui Muana aaye, Yehowa mmuitupe kileshesho kipuidikie kia mushindo watudia kunyingiila mianda ya kukutua kululama. Na dingi, kuete kuitupa malango e buwa atudia kutumikila nsaa y’abetukitshiina mianda ya kukutua kululama.

IKALA MUDIMUKIE BUA BI’OKITSHI NSAA Y’ABAKUKITSHIINA MIANDA YA KUKUTUA KULULAMA

5. Buakinyi abitungu tuikale badimukie bua mushindo w’atukitshi mianda p’abetukitshiina mianda ya kukutua kululama?

5 P’abetukitshiina mianda ya kukutua kululama, bi kuitutapa kuishimba na kuituinyongosha ngofu. (Mul. 7:7) Bafubi ba sha lulamato bu Yoobo na Abakuke, babaadi abapusha namu nabo nka bino. (Yob. 6:2, 3; Aba. 1:1-3) Sunga bikale’shi tuno tuinyongoshi atukuataa muntu ooso, abitungu tuikale badimukie bua mushindo w’atukitshi mianda p’abetukitshiina mianda ya kukutua kululama, bua kupela tala tuakita mianda i bubi.

6. Kileshesho kia Absalome akitulongiesha kinyi? (Tala dingi kifuatulo.)

6 Nsaa y’abakitshiina muntu atudi bafule mianda mu mushindo wi bubi, pangi atukumiinaa kualusha bubi ku bubi. Kukita mianda mu uno mushindo, nkulombene kunyiisha kuluisha mianda. Tubandeyi kutala kileshesho kia Absalome muana a Nfumu Davide. Absalome baadi mupushe bubi bukile nsaa ibaadi Amnone mukuabo mulume a mua nshaye, mutambukie lusandi pa bukopo na mukuabo mukashi Tamare. Muyile Muiya wa Moyise, Amnone baadi mulombene kuipayibua bua kiakia kibaadi mukite. (Lev. 20:17) Sunga mbibaadi Absalome na kabingilo ka kukuata nsungu, ta baadi na matalua a kuata uno muanda bu waye nya.​—2 Sam. 13:20-23, 28, 29.

Tamare kuete kudila na basaana kilamba kiaye na maboko. Absalome auminyisha Tamare mu bufiebufie.

Pa baabadi batambukie lusandi pa bukopo na Tamare mukuabo mukashi na Absalome, Absalome ta baadi mukambile nsungu yaye nya (Tala kikoso 6)


7. Kayimba ka misambo baadi mukite kinyi nsaa ibaadi mumone mianda ya kukutua kululama ya kapindi kapeela?

7 Nsaa i bano booso abakitshi mianda ishi ya kululama abamueka bu bashi banyokibue, tui kuiyipusha’shi eyendo bi na muulo wa kutungunuka na kukita mianda ilulame su? Tubandeyi kutala kileshesho kia kayimba ka misambo baadi mumone’shi, bantu be bubi babaadi abamueka bu be na nshalelo e buwa kukila bantu balulame. Kayimba ka misambo bambile’shi: “Byabya nyi bi bakitshi ba bubi, be’nka bi buwa.” (Mis. 73:12, EEM) Kayimba ka misambo baadi mukalakashibue mu binangu ngofu muanda wa kuno kukutua kua kululama, na abanga kunangushena’shi ta bi na muulo kufubila Yehowa. Ngi buakinyi bambile’shi: ‘Neelanga binangu bwa kutompa kupusha uno mwanda, anka naashiidikang’eshimba pa kwibimona.’ (Mis. 73:14, 16) Biabia, balesheshe’shi: “Naadi peepi na kupona; kantu’nka kapeela, byanselemuka.” (Mis. 73:2) Uno muanda wi bino ubaadi ukitshikile ungi mukuetu atuitanyina bu Alberto.

8. Mianda ya kukutua kululama ibaadi na bukitshishi kinyi kui ungi mukuetu mulume?

8 Mukuetu Alberto baadi mupushe bubi bukile pabaabadi bamufunde’shi bayibi makuta a kakongie. Pa muanda wa bino, mukuetu Alberto baadi mushimishe mashito aaye, na kukutua kuneemekibua kui bantu be bungi ba mu kakongie babaadi bawukie uno muanda. Alberto amba’shi: “Naadi mupushe bubi bukile na nsungu mpaa na kuikalakasha mu binangu.” Na baadi mpaa na mutadiile tuatua tuinyongoshi tubaadi apusha, tuabofusha kipuano kiaye na Yehowa. Na aye nkuleka kufubila Yehowa munda mua bipua bitaano. Uno muanda, awituleesha kilombene kukitshika su tuakutua kukambila nsungu yetu nsaa y’abetukitshiina mianda ya kukutua kululama.

AMBULA MUSHINDO UBAADI YESU MUNYINGIILE MIANDA YA KUKUTUA KULULAMA

9. Yesu baadi munyingiile mianda kinyi ya kukutua kululama? (Tala dingi kifuatulo.)

9 Yesu mmulekie kileshesho kipuidikie kia mushindo wa kunyingiila mianda ya kukutua kululama. Babaadi bamukitshiine mianda ya kukutua kululama kui bantu be bungi, mpaa na mu kifuko kiaye. Bakuabo bashibaadi bena kukumiina babaadi abamuamba’shi nsha mombe, bakata ba bipuilo namu babaadi abamuamba’shi kuete afubu na ba demo, na basalayi ba bena Loma babaadi abamusepe, bamukookola ku mutshi wa makienga, na nfudiilo a bioso babamuipayile. (Mak. 3:21, 22; 14:55; 15:16-20, 35-37) Biabia, sunga mbibaadi Yesu mukiengie bua ino mianda yooso ya kukutua kululama, ta baadi mukite mianda mu mushindo wi bubi nya. Tui kulongiela kinyi ku kileshesho kiaye?

Bifuatulo biabadi basangie: Yesu akiengie bua mianda ya kukutua kululama. 1. Mmufuale lubango lua milobo na alumutuusha mase. 2. Bakuabo bashi bena kukumiina abamuele nkonko. 3. Bakata ba bipuilo mbamukuatshile nsungu. 4. Ekitshisha bua kusemuna mutshi waye wa makienga w’abamusemusha pa bukopo kui basalayi ba Bena Loma.

Yesu alekie kileshesho kipuidikie kia mushindo watudia kunyingiila mianda ya kukutua kululama (Tala kikoso 9-10)


10. Yesu baadi munyingiile mianda ya kukutua kululama mushindo kinyi? (1 Mpiele 2:21-23)

10 Badika 1 Mpiele 2:21-23.a Yesu mmuitulekiele kileshesho kipuidikie kiatudia kulonda, nsaa ya tukuete kunyingiila mianda ya kukutua kululama. Baadi awuku nsaa yadia kuakula na nsaa yadia kuwumiina. (Mat. 26:62-64) Yesu ta baadi mualuule ku muanda ooso wa madimi ubaabadi abaakula pabimutale nya. (Mat. 11:19) Pa baadi aakula, ta baadi akayishena sunga kukitshiina baluishi baye mianda mu mushindo wi bubi nya. Yesu baadi nka ataluula nsaa yooso ngakuilo aaye, muanda “baadi muituule mu maasa mua Yawa asambishaa na kululama.” Yesu baadi awuku’shi Yehowa baadi amono mianda ya kukutua kululama ibaabadi abamukitshiina. Yesu baadi mukulupile’shi, Yehowa nyi mulombene kukatusha mianda yooso ya kukutua kululama pa kipungo kilombane.

11. Mu ingi mishindo kinyi muatudi balombene kukambila ngakuilo eetu? (Tala dingi bifuatulo.)

11 Tui kuambula Yesu p’atutaluula ngakuilo eetu, nsaa y’abetukitshiina mianda ya kukutua kululama. Ingi nsaa, akuikalaa tumianda tua kukutua kululama tupeela, na tui balombene kuitukisha kushi kuitutaluula. Sunga’shi tui kushaala bawumiine tuapela kuakula kintu su nkimune kilombene kuluisha muanda. (Mul. 3:7; Yak. 1:19, 20) Ingi nsaa namu, bi kutunga’shi tuakule nsaa y’atumono’shi abetukitshiina mianda ya kukutua kululama, sunga nsaa ayitungu’shi tukaluile bia binyibinyi. (Bik. 6:1, 2) Su atuakula, abitungu tuikitshishe muetu mooso buatudia kuibikita na kupopeela na kaneemo kooso.​—1 Mp. 3:15.b

Bifuatulo biabadi basangie: Mukuetu mukashi bapu kukula ngofu abamukitshiina mianda ya kukutua kululama. 1. Mukuetu mukashi ashaala muumiine nsaa i mpulushi amutuusha paasha mmumuanye ma kraka ku maboko ungi mpulushi namu asanduula bintu mu nshibo muaye. 2. Mukuetu mukashi akula na kaneemo kooso nsaa y’abamusambisha. 3. Mukuetu mukashi kuete kuteka nsaa yadi muimane mu lukano.

Nsaa y’atufumankana na mianda ya kukutua kululama, abitungu tuambule Yesu pa kuikala badimukie bua kuata kitshibilo kia nsaa ya kuakula na mushindo wa kuakula (Tala kikoso 11-12)


12. Mmushindo kinyi watudia kukulupila mui “Yawa asambishaa na kululama”?

12 Tui kuambula dingi Yesu p’atukulupila kui “Yawa asambishaa na kululama.” Nsaa i bangi abetutshibila kiimu bi bubi sunga kuitukitshiina mianda ya kukutua kululama, atukulupila’shi Yehowa awuku akikitshika. Kino kishinkamiisho nkilombene kuitukuasha buatudia kunyingiila mianda ya kukutua kululama, muanda atuuku’shi pa kipungo kitshibibue, Yehowa alumbuula mianda. Su tubakulupila mui Yehowa na kutengiela’shi apudishe mianda yooso, t’atukakula na nsungu sunga kushikua bangi nya. Ino nkalakashi yooso, ngilombene kuitutakula mu kukita mianda bi bubi, kuituinyongosha mpaa na kuluisha kipuano kietu na Yehowa.​—Mis. 37:8.

13. Nkinyi kilombene kuitukuasha buatudia kutungunuka na kunyingiila mianda ya kukutua kululama na luishinko?

13 Mu binyibinyi, ta tui balombene kuambula kileshesho kia Yesu mu mushindo upuidikie nya. Ingi nsaa, tui kukita sunga kuakula mianda ayitukaanyisha kunyima. (Yak. 3:2) Na ingi nsaa, mushindo wabadi betukitshiine mianda ya kukutua kululama kui bangi, ngulombene kuituinyongosha sunga kuitutapa muishimba munda mua nshalelo eetu a mu uno ndumbuluilo a mianda e bubi. Su bino tabidi bikukitshikile, ikala mushinkamishe’shi Yehowa awuku mianda yooso ikuete nkukitshikila. Mpaa na Yesu bakiengiele pabitale mianda ya kukutua kululama, mmulombene kuituula pa mbalo yobe. (Eb. 4:15, 16) Kukatusha kileshesho kipuidikie kia Yesu kiabadi betupe kui Yehowa, Yehowa kuete etupa malango alombene kuitukuasha buatudia kunyingiila mianda ya kukutua kululama. Tubandeyi kutaluula ma verse abidi a mu mukanda wa Bena Loma alombene kuitukuasha.

“LEKIELAYI NSUNGU Y’EFILE MUKULU MBALO”

14. “Kulekiela nsungu y’Efile Mukulu mbalo” akupushisha kinyi? (Bena Loma 12:19)

14 Badika Bena Loma 12:19. Pa baadi Mpoolo mutumibua adimusha bena Nkidishitu buabadia “kulekiela nsungu y’Efile Mukulu mbalo,” nsungu kinyi ibaadi muakuile? Muyile bibangie muanda, nyi nsungu ya Yehowa. Atulekiela nsungu ya Yehowa mbalo, p’atumutadiila aate kitshibilo pabitale nsaa na mushindo w’akumiina kufuisha kululama. Kunyima kua mafuku mukuetu mulume abetanyinaa bu John, abaabadi bakitshiine mianda ya kukutua kululama, bambile’shi: “Bibaadi abintungu’shi nkambile nsungu yande bua’shi ntshikitanga kintu su nkimune ki bubi, anka ta bibaadi bibofule nya. Mukanda wa Bena Loma 12:19, ubaadi unkuashe buandia kuikala na luishinko, na kukulupila Yehowa.”

15. Buakinyi bi buwa kutengiela Yehowa bua’shi alumbuule mianda?

15 Abitukuasha nsaa y’atutengiela’shi Yehowa alumbuule mianda. P’atukitshi biabia, tui balombene kukutua kuinyongola kuatudi balombene kupusha nsaa y’atuikitshisha bua kupudisha mianda i bukopo mu atue banabene. Yehowa etupa bukuashi buaye. Yehowa “etulungula buatudia kumutengiela na etulaa bua kupudisha mianda ya kukutua kululama.” Nsaa y’atukumiina mulayilo wa Yehowa wa’shi: “Nakafutu,” tui balombene kutadiila muanda bashinkamishe’shi akewupudisha mu mushindo wi buwa. Kino ngi kibaadi kikuashe John atudi bateemune kunundu. John bambile’shi: “Su natengiela nka penda Yehowa, mmulombene kulumbuula mianda kukila biandi mulombene kukita.”

‘TUNGUNUKAYI NA KUKAMBILA MIANDA I BUBI PA KUKITA MIANDA I BUWA’

16-17. Luteko lui kuitukuasha buatudia ‘kutungunuka na kukambila mianda i bubi pa kukita mianda i buwa’ naminyi? (Bena Loma 12:21)

16 Badika Bena Loma 12:21. Mpoolo baadi dingi munyingishe bena Nkidishitu buabadia ‘kutungunuka na kukambila mianda i bubi pa kukita mianda i buwa.’ Mu muisambo waye wa ku muengie, Yesu bambile’shi: “Tungunukayi na kufula beshikuanyi benu na kuteka bua baaba abenukiengiesha.” (Mat. 5:44) Biobino ngi bibaadi mukite. Pangi tatubelele binangu pabitale makienga a Yesu abaadi munyingiile, nsaa ibaabadi bamukookole ku mutshi wa makienga kui basalayi ba mu Loma. Yesu, babaadi bamukitshiine mianda na kifita kioso, na anyingiila kenyongoshi ke bukopo bukile. Ta tui balombene kupusha mushindo ubaadi mukiengie nya.

17 Yesu baadi mushaale na kifulo na lulamato kui Yehowa sunga mbibaadi mukiengie ngofu. Pa mutue pa kuela baaba basalayi milua, Yesu batekiele’shi: “Yaya ebafuile lusa, muanda t’abauku kiabakuete kukita.” (Luk. 23:34) Nsaa y’atutekie Yehowa buadia kukuasha baaba bantu abetukitshiina mianda ya kukutua kululama, abitukuasha buatudia kushaala bawumiine na kukatusha nsungu. Abitukuasha dingi, buatudia kushintula mueneno eetu pabitale baaba bantu.

18. Luteko ndukuashe Alberto na John buabadia kunyingiila mianda ya kukutua kululama naminyi?

18 Luteko ndukuashe bakuetu balume babidi batudi bateemune kunundu mu uno muisambo, buabadia kunyingiila mianda ya kukutua kululama yabadi bafumankane nayo. Alberto amba’shi: “Naadi mutekiele bakuetu balume babaadi abankitshiina mianda ya kukutua kululama. Naadi mutekie Yehowa misuusa i bungi bua’shi ankuashe, mmone biandia kuiluankana mianda ya kukutua kululama.” Bi miloo, muanda Alberto tabangile dingi kufubila Yehowa na lulamato looso. John amba’shi: “Misuusa i bungi naadi natekiela mukuetu mulume baadi muntape kuishimba. Nteko bu ino, nginkuashe buandia kuikala na mueneno e buwa pabitale uno mukuetu mulume, kushi kumutshibila kiimu. Na ino nteko ngimpe dingi butaale bua mu binangu.”

19. Abitungu tukite kinyi mpaa na ku nfudiilo kua uno ndumbuluilo a mianda e bubi? (1 Mpiele 3:8, 9)

19 Bu biatuki bashaale mu uno ndumbuluilo a mianda e bubi, mbalombene kuitukitshiina mianda ya kukutua kululama. Sunga mbiabia, tui balombene kuiyinyingiila, anka tatulubanga kuteka Yehowa bukuashi. Dingi, tuambuleyi bibaadi Yesu mukite pabitale mianda ya kukutua kululama, na tutungunukieyi na kutumikila mayi a kulonda a mu Bible. Su tubakitshi biabia, atuikala bashinkamishe’shi Yehowa etuelela miabi.​—Badika 1 Mpiele 3:8, 9.

WE KUALUULA NAMINYI?

  • Tui kuambula mushindo ubaadi Yesu munyingiile mianda ya kukutua kululama naminyi?

  • “Kulekiela nsungu y’Efile Mukulu mbalo” akupushisha kinyi?

  • Luteko lui kuitukuasha mushindo kinyi bua kunyingiila mianda ya kukutua kululama?

LOONO 38 Akakunyingisha

a Mu shapitre 2 na 3 ya mu mukanda wa kumpala wa Mpiele mutumibua, Mpiele aleesha mianda i bungi ya kukutua kululama ibaabadi bafumankane nayo kui bena Nkidishitu ba mu siekele a kumpala, ibaabadi abebakitshiina kui bantu babaabadi beyibakishene nabo bashibaadi bena kukumiina.​—1 Mp. 2:18-20; 3:1-6, 8, 9.

b Tala mu jw.org video amba’shi: Mushindo wi kifulo akituala ku butaale bua binyibinyi.

    Mikanda ya mu Kisongye (2011-2025)
    Tuuka
    Tuela
    • Kisongye
    • Tumina muntu
    • Byokumina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pabitale bya kufubisha
    • Bya kufubisha
    • Bya kufuamisha yobe
    • JW.ORG
    • Tuela
    Tumina muntu