MUISAMBO WA KULONGA 9
LOONO 51 Twi belambule kwi Efile Mukulu!
Batshishibua kushi kunyengakana
“Buakinyi okuete kunyengakana? Ebuee, obatshishibue.”—BIK. 22:16.
KI’ATUISAMBILA
Atuisambila bileshesho bia bena Samadiya, kia Saule a ku Tarse, Korneye, na kileshesho kia bena Kodinda, bua’shi bikukuashe bua kuela matabula mpa na ku lubatshisho.
1. Ntubingilo kinyi atukutakula mu kubatshishibua?
WE MUFULE Yehowa Efile Mukulu, aye mukupe bintu bioso bi buwa, mpa na muwa su? Okumiina kumulesha kifulo? Mushindo wi buwa wa kuibikita, nyi kuilambula kui Yehowa na kubatshishibua. Su bokitshi biabia, otuele mu kifuko kia Yehowa. Bu kipeta, Nshobe e muiyilu, aye muikale kuuku oobe akukunkusha na nkupasukila, muanda we aaye. (Mis. 73:24; Yesh. 43:1, 2) Na dingi, kuilambula na kubatshishibua akukupa lukulupilo lua muwa wa ikalayika.—1 Mp. 3:21.
2. Nkinyi ki’atutaluula mu uno muisambo?
2 Kui kintu akikukutshishua bua kubatshishibua su? Su mbiabia, uuka’shi tue bupenka nya. Bantu midiyo kumpala kobe, abaadi bashintuule muikeelo wabo na ngielelo aabo a binangu, bua kulombasha mianda itekibue bua kubatshishibua. Lelo uno, bakuete kufubila Yehowa na muloo na kisumi. Nkinyi kiodi mulombene kulongiela kui bangi abaadi babatshishibue mu siekele a kumpala? Tutaluuleyi nkalakashi ibabaadi bapete, na akitulongiesha kileshesho kiabo.
BENA SAMADIYA ABAADI BABATSHISHIBUE
3. Nkalakashi kinyi ibaadi ayitungu’shi bena Samadiya be bungi bakambile bua kubatshishibua?
3 Bena Samadiya ba mu mafuku a Yesu, babaadi kisaka kia kipuilo. Bena Samadiya be bungi babaadi bashale pepi na kibundi kia Sisheme na Samadiya, baadi kunuundu kua Yudeya. Kumpala kua’shi bena Samadiya babatshishibue, bibaadi abitungu’shi bapete kiukilo kilombane ki’Eyi di’Efile Mukulu. Bena Samadiya abaadi abakumiina penda mikanda itano iyokielue, mukanda wa kibangilo na ku wa Deteronome, na pangi mukanda wa Yoshua. Anka, abaadi abatengiela kufika kua Mesiya, muyile mulayilo w’Efile Mukulu wi mu Deteronome 18:18, 19. (Yo. 4:25) Biabia, bua kubatshishibua bibaadi abitungu’shi bakumiine Yesu bu Mesiya ababaadi balee. Nyi bibaadi bikite “bena Samadiya bebungi.” (Yo. 4:39) Bangi, bibaadi abibatungu kukambila mushikua ubaadi pankatshi pa bena Samadiya na bena Yunda.—Luk. 9:52-54.
4. Muyile Bikitshino 8:5, 6, 14, bangi bena Samadiya abaadi bakite kinyi ku mukandu wa Fidipe?
4 Nkinyi kibaadi kikuashe bena Samadiya bua kubatshishibua? Nsaa ibaadi Fidipe muibalungule mukandu wi buwa “pabitale Nkidishitu,” bangi bena Samadiya abaadi ‘bakumiine eyi di’Efile Mukulu.’ (Badika Bikitshino 8:5, 6,14.) Fidipe baadi muina Yunda, sunga mbiabia abaadi bamuteemeshe. Pangi abaadi batentekieshe kifundue akiamba’shi Efile mukulu te na ntondo. (Det. 10:17-19) Abaadi ‘batume binangu ku bibaadi Fidipe akula,’ pabitale Nkidishitu, na abaadi bakumiine bitunduilo abilesha’shi, Fidipe abaadi bamutume kui Efile Mukulu. Fidipe baadi dingi mukite bilengieleshi bi bungi, bu kupaasha ba sha mikumbo na kubinga ba Demo.—Bik. 8:7.
5. Nkinyi kiodia kulongiela ku kileshesho kia bena Samadiya?
5 Baaba bena Samadiya t’ababaadi batadiila ntondo sunga kukutua kua kiukilo kuebakutshishua kuenda kumpala mu kikudi. Bena Samadiya ta babaadi banyengakane bua kubatshishibua kunyima kuabo kushinkamisha’shi bibaadi Fidipe ebalongiesha mbia binyibinyi. Bible amba’shi: “Pabaabadi bakumiine Fidipe, baadi alungula mukandu wibuwa wa Bufumu bu’Efile Mukulu na w’eshina dia Yesu Nkidishitu, bana balume na bana bakashi babaadi ababatshishibua.” (Bik. 8:12) We mushinkamishe’shi Eyi di’Efile Mukulu ndia binyibinyi su? Na’shi Tumonyi tua Yehowa ntukambile tondo, na atulesha kifulo kia binyibinyi, akio kikale kitunduilo kia bena Nkidishitu ba binyibinyi su? (Yo. 13:35) Su mbiabia totshinanga kubatshishibua, mushinkamishe’shi Yehowa akuelela miabi.
6. Kileshesho kia Ruben ki nkukuasha naminyi?
6 Ruben, a mu Allemagne, mmukudile mu kifuko kia Tumonyi tua Yehowa. Pabaadi nsongua, babangile kuela mpaka’shi Yehowa te kuanka. Mushindo kinyi ubaadi mukambile ino mpaka? Bu bibaadi mutundule’shi te na kiukilo, baatshile kitshibilo kia kulonga bi bungi. Amba’shi: “Mu kuilongiela kuande, naadi nakimbi kuuka mianda ya binyibinyi na ya madimi. Nadi muilongiele muisambo wa évolution misango i bungi.” Baadi mubadikie mukanda awamba’shi: Y a-t-il un Créateur qui se soucie de vous? Uno mukanda ubaadi ukuashe Ruben ngofu. Baadi muambe’shi: ‘Yehowa ekuanka binyibinyi.’ Na pabayile mu kutala biro bietu bikata bia nsenga ishima, Ruben baadi musankie ngofu pa kumona buumune buetu mu nsenga ishima. Nsaa ibalukiile mu Allemagne, Ruben baadi mubatshishibue na bipua 17. Su we na mpaka pabitale mianda y’olongo, kimbuula mu mikanda yetu. Su wekala na “kiukilo kia binyibinyi,” opudisha mpaka yobe. (Ef. 4:13, 14) Na nsaa y’opusha miisambo pabitale kifulo na buumune bui munkatshi mua muilo wa Yehowa mu angi maumbo, na kumona bishinkamisho mu kakongie kodi, kifulo bua bakuetu be mu nsenga ishima, akitama.
SAULE A KU TARSE BAADI MUBATSHISHIBUE
7. Mu mushindo kinyi mubaadi amutungu’shi Saule ashintuule binangu biaye?
7 Tutaleyi kileshesho kia Saule a ku Tarse. Baadi mulongie kalolo Muiya wa bena Yunda na baadi anyisha kufika muntu abanemeka ngofu munkatshi mua bena Yunda. (Nga. 1:13, 14; Fid. 3:5) Mu kipungo kibaadi bena Yunda be bungi abamono bena Nkidishitu bu bantu basumbule lukumiino, Saule baadi ebabingabinga ngofu. Badi mpa na apuandikisha’shi kuete kukita kikiebe ki’eshimba di’Efile Mukulu. (Bik. 8:3; 9:1, 2; 26:9-11) Bua kukumiina Yesu na kubatshishibua, bibaadi abitungu’shi Saule akumiine kubinguabingua naye namu.
8. (a) Nkinyi kibaadi kikuashe Saule bua kubatshishibua? (b) Muyile Bikitshino 22:12-16, mushindo kinyi ubaadi Ananiase mukuashe Saule? (Tala dingi kifuatulo.)
8 Nkinyi kibaadi kikuashe Saule bua kubatshishibua? Nsaa ibaadi Yesu muisambe na Saule kukatukila muiyilu, etaata di bukopo dibaadi dimuikashe mpofu. (Bik. 9:3-9) Munda mua mafuku asatu, baadi muishidikie na kushi mpaka, baadi anangushena ku muada ubaadi umukitshikile. Oolo, Saule baadi mushinkamishe’shi Yesu nyi baadi Mesiya na’shi balongi baye abaadi mu lulanguilo lua binyibinyi. Kushi mpaka, Saule baadi muinyongole ngofu paye kuipayisha Etiene! (Bik. 22:20) Ku nfudilo kua mafuku asatu, mulongi Ananiase bafikile kui Saule, amupaasha ku bu mpofu, na aye nkumunyingisha bua kubatshishibua kushi kunyengakana. (Badika Bikitshino 22:12-16.) Na kuiyisha koso, Saule baadi mukumiine bibaadi biakule Ananiase na aye nkubatshishibua.—Bik. 9:17, 18.
Okumiina kubatshishibua bu bibaadi bikite Saule su? (Tala kikoso 8)
9. Mianda kinyi yodia kulongiela kui Saule?
9 Kui mianda i bungi yatudia kulongiela kui Saule. Badia kutadiila kuitatula sunga moo wa bantu biamukutshishua kubatshishibua. Anka, tamutadiile’shi biabia bikitshikie. Na kuiyisha koso, Saule baadi mushintule nshalelo aaye na aye nkukumiina bia binyibinyi pabitale Nkidishitu. (Bik. 26:14, 19) Saule baadi mukumiine kuikala muina Nkidishitu sunga bibaadi auku’shi abamubingabinga. (Bik. 9:15, 16; 20:22, 23) Kunyima kuaye kubatshishibua, baadi mutungunukie na kukulupila Yehowa bua kunyingiila nkalakashi ilekenelekene. (2 Ko. 4:7-10) Kubatshishibua kobe bu Kamonyi ka Yehowa, nkulombene nkutuadila nkalakashi ayitompo lukumiino lobe, anka okapete bukuashi. Ikala mushinkamishe’shi Efile Mukulu na Nkidishitu abatungunuka na nkukuasha.—Fid. 4:13.
10. Kileshesho kia Anna kinkukuasha naminyi?
10 Anna mmukule mu kifuko kia ba Kurdes, kutunduka kua Europe. Kunyima kua nyinaye kubatshishibua, Anna baadi na bipua 9, batekiele nshaye bua kubanga kulonga Bible. Anka, nsaa ibaukile bakuabo’shi kuete kulonga Bible, ababangile kumukiengiesha. Abaadi abebimono bu muanda wa buufu pa kumona muntu akatuka mu kipuilo kia ba mashaye-kulu. Pabaadi Anna mulombashe bipua 12, batekiele nshaye bua kubatshishibua. Nshaye baadi mumuipushe su nkitshibilo kiaye’ye nabene, su kui muntu kuete kumutakula bua kuibikita. Bamualuluile’shi: “Nemufule Yehowa.” Nshaye baadi mukumiine’shi abatshishibue. Kunyima kua Anna kubatshishibua, bena kifuko naye abatungunukile na kumukiengiesha. Ungi mukuabo bamulunguile’shi: “Wekala bi buwa su wekala na nshalelo a kutambuka lusandi na kutoma nfuaka pe kuikala Kamonyi ka Yehowa.” Nkinyi kibaadi kikuashe Anna bua kunyingiila? Amba’shi: “Yehowa baadi munkuashe bua kunyingiila, dingi papa na mama abaadi bankuashe ngofu.” Anna baadi mufunde misango yoso ibaadi Yehowa mumukuashe mu nshalelo aaye. Baadi eyibadika nsaa na nsaa bua kutentekiesha mushindo ubaadi Yehowa mumukuashe. Su otshinyi kubinguabingua, tentekiesha’shi Yehowa akakukuasha nobe namu.—Eb. 13:6.
KORNEYE BAADI MUBATSHISHIBUE
11. Kinyi kibadia kutakula Korneye bua kupela kubatshishibua?
11 Mu Bible mui dingi kileshesho kia Korneye. Baadi “sentirio,” kuamba’shi, mukata abasalayi 100 mu kiluilo kia bena Loma. (Bik. 10:1, mayi e kuushi ku’esaki.) Korneye baadi na muasu ukata. Baadi apa bantu “bia buntu bia lusa.” (Bik. 10:2) Yehowa baadi mutume Mpiele mutumibua bua kumulungula mukandu wi buwa. Korneye baadi mutadiile’shi muasu wadi nao umukutshishe kubatshishibua su?
12. Nkinyi kibaadi kikuashe Korneye bua kubatshishibua?
12 Nkinyi kibaadi kikuashe Korneye bua kubatshishibua? Bible amba’shi “baadi atshinyi Efile Mukulu pamune na ba mu nshibo muaye boso.” Na Korneye baadi atekie Efile Mukulu na kuiyaya misusa yoso. (Bik. 10:2) Nsaa ibaadi Mpiele mulungule Korneye mukandu wi buwa, aye na kifuko kiaye abaadi bakumiine Nkidishitu na abo nkubatshishibua kushi kunyengakana. (Bik. 10:47, 48) Kushi mpaka, Korneye baadi akumiina kukita kioso akitungu bua kulanguila Yehowa pamune na kifuko kiaye.—Yos. 24:15; Bik. 10:24, 33.
13. We kulongiela kinyi ku kileshesho kia Korneye?
13 Nka bu Saule, Korneye baadi na muasu ubaadia kumukutshishua kuikala muina Nkidishitu. Anka tamutadiile’shi bino bikitshikie. Abitungu’shi oshintule mianda i bungi mu nshalelo oobe bua’shi obatshishibue su? Su mbiabia, Yehowa ekala Mukuashi oobe. Akakuelela miabi su wekala na kitshibilo kia kutumikila mayi a kulonda e mu Bible bua’shi omufubile.
14. We kulongiela kinyi ku kileshesho kia Tsuyoshi?
14 Bibaadi abitungu’shi Tsuyoshi a mu Japon ashintuule mianda kampanda ku mudimo waye bua kulombasha mianda itekibue bua kubatshishibua. Baadi mulondele mukata a kalasa kakata ka Ikenobo, akalongiesha bia kulumbuula bilongo. Mukata aaye baadi alumbuula bilongo bua kuenda nabio ku maalo na kukita bipikua bia ba Bouddhiste. Nsaa yashibaadi na mushindo wa kuikuenda, Tsuyoshi baadi amupiana na baadi akitshi biabia bipikua. Anka, nsaa ibaadi Tsuyoshi mulongie bia binyibinyi pabitale bafue, bino bipikua bibaadi abimukutshisha kubatshishibua. Batshile kitshibilo kia kupela kukita bikitshino bia ba Bouddhiste. (2 Ko. 6:15, 16) Tsuyoshi baadi muisambe na mukata aaye pabitale uno muanda. Nkinyi kibakitshikile? Tsuyoshi baadi mulame mudimo waye kushi kuikala akitshi biabia bipikua. Baadi mubatshishibue kipua kimune kunyima kuaye kubanga kulonga Bible.a Su okiebe kushintuula mianda kampanda ku mudimo oobe bua kusankisha Efile Mukulu, shinkamisha’shi akakupa biabia bianudi nabio lukalo mu kifuko kienu.—Mis. 127:2; Mat. 6:33.
BENA KODINDA ABAADI BABATSHISHIBUE
15. Nkinyi kibaadia kukutshishua bena Kodinda bua kubatshishibua?
15 Bantu abaadi mu kibundi kia Kodinda, abaadi bepaane mu kukimba bintu bia ku mbidi na abaadi na muwa wa lusandi. Bantu be bungi ba muanka abaadi abakitshi mianda ishibaadi ayisankisha Efile Mukulu. Bua kuakula kalolo, bibaadi bukopo bua bantu ba mu kiakia kibundi kukumiina mukandu wi buwa. Anka, nsaa ibaadi Mpoolo mufikie mu kiakia kibundi na kuibalungula mukandu wi buwa pabitale Nkidishitu, “bena Kodinda bebungi abaadi bapushe mukandu wibuwa, ababangile kukumiina na abo nkubatshishibua.” (Bik. 18:7-11) Akupu Muanana Yesu baadi mumuenekiele Mpoolo mu kimonua na amba’shi: “Ne na bantu bebungi mu kino kibundi.” Biabia Mpoolo batungunukile na kulungula mukandu wi buwa muanka munda mua kipua na kipindi.
16. Nkinyi kibaadi kikuashe bangi bena Kodinda bua kubatshishibua? (2 Bena Kodinda 10:4, 5)
16 Nkinyi kibaadi kikuashe bena Kodinda bua kubatshishibua? (Badika 2 Bena Kodinda 10:4, 5.) Eyi di’Efile Mukulu na kikudi kiaye kiselele ki bukome, kibaadi kibakuashe bua kushintula nshalelo aabo. (Eb. 4:12) Baaba bena Kodinda abaadi bakumiine mukandu wi buwa pabitale Nkidishitu abaadi bobeshe kuleka bikitshino bu, bunkoluenkolue, bu ngifi, na kuilaalena na balume nabo sunga kuilaalena na bakashi nabo.—1 Ko. 6:9-11.b
17. Nkinyi kibolongiela ku kileshesho kia bena Kodinda?
17 Lamiina’shi, sunga bibaabidi abitungu’shi bangi bena Kodinda balekie biubishi bibaadi bipue kumena mishi, ta mbambe’shi t’abobesha kuikala bena Nkidishitu nya. Abaadi bakite muabo moso bua kutuela muishinda diibungie adituala ku muwa wa loso. (Mat. 7:13, 14) Okuete kukita mobe moso bua kukambila kiubishi sunga kikitshino kampanda ki bubi bua kubatshishibua? Tokokanga! Esendeele Yehowa bua’shi kikudi kiaye kiselele kikukuashe bua kukambila kikitshino ki bubi.
18. We kulongiela kinyi ku kileshesho kia Monika?
18 Monika, a muiumbo dia Georgie, baadi mukite muaye moso bua kuleka ngakuilo e bubi, na kuleka kutala bintu bi bubi bua’shi abatshishibue. Amba’shi: “Panadi nsongua, bukome buande bubaadi mu luteko. Yehowa baadi auku’shi nakumiina kukita mianda i buwa, na baadi ankuasha misuusa yoso na kunkunkusha.” Monika baadi mubatshibue na bipua 16. Kui bikitshino kampanda biokumiina kuleka bua kufubila Yehowa mu mushindo wakumiina su? Tungunuka na kumuteka bukome bua’shi olekie kukita bi bubi. Na kalolo koso, Yehowa akupa kikudi kiaye kiselele.—Yo. 3:34.
LUKUMIINO LOBE LUI KUIBUESHA MIENGIE
19. Nkinyi kilombene nkukuasha bua kukambila bikokoshi bi bu muengie? (Tala dingi kifuatulo.)
19 Ikala mushinkamishe’shi Yehowa mukufule na akumiina’shi wekale mu kifuko kiaye. Binyibinyi, sunga ofumankana na nkalakashi i naminyi mu nshalelo oobe ilombene nkukutshishua bua kubatshishibua, Yehowa akukuasha. Yesu balunguile kisaka kia balongi baye mu siekele a kumpala’shi: “Su nui na lukumiino lui bukata bu lutete lua mutarde, anukalungula uno muengie’shi: ‘Katuka pano wende’pa,’ na aukakatuka, na takui kintu su nkimune akikenuikela bukopo nya.” (Mat. 17:20) Bantu abaadi bapushe ano mayi a Yesu, abaadi naye munda mua bipua bipela, anka lukumiino luabo lubaadi alutungunuka na kunyinga. Anka Yesu baadi muibashinkamishe’shi, su bekala na ka lukumiino sunga kapela, Yehowa ebakuasha bua kukambila bikokoshi bi bu muengie. Nobe namu Yehowa akukuasha bua kukita bino!
Ikala mushinkamishe’shi Yehowa mukufule na akumiina’shi wekale mu kifuko kiaye (Tala kikoso 19)c
20. Bileshesho bibatuisambila mu uno muisambo bia bena Nkidishitu ba mu siekele a kumpala na ba lelo uno, bibakutakula bua kukita kinyi?
20 Su kui kintu kampanda akikukutshishua bua kubatshishibua, kita mobe moso kushi kunyengakana bua kuikikambila. Peta bukuashi mu bileshesho bia bena Nkidishitu ba mu siekele a kumpala mpa na ba lelo uno. Bileshesho biabo bi nkunyingisha na nkutakula bua kuilambula kui Yehowa na kubatshishibua. Nyi nkitshibilo ki buwa bukile kuata!
LOONO 38 Akakunyingisha
a Muisambo wa mukuetu Tsuyoshi Fujii, wi mu Réveillez-vous! a 8/8/2005, esak. 20-23, mu Fualanse.
b Tala video amba’shi: ‘Pourquoi n’es-tu pas encore baptisé?’ mu jw.org
c BI MU KIFUATULO: Bakuetu balume na bakashi abakuukila baaba abakatuka mu kubatshishibua