¿Yu Musu Bradi a Fasi Fa Yu E Si Sani?
WAN kefalek ogri gronseki ben naki a foto Kobe na a westsei fu Yapan, èn friwani-wrokoman di ben gi densrefi, ben kon esi-esi fu yepi den sma di ben libi drape èn di ben kisi mankeri. Ma wan sma na a Kantoro fu Gosontu Afersi fu a foto ben weigri fu gi wan grupu datra di ben kon fu gi yepi, den dresi sani di den ben aksi. A man dati di ben de driktoro tu fu wan bigi lanti ati-oso, ben wani taki den sma di ben kisi mankeri ben musu go na den ati-oso na ini Kobe, na presi fu meki den datra gebroiki diri spoiti nanga dresi fu gi infuus na den presi pe yepi ben e gi. Te fu kaba den datra ben kisi primisi, ma furu sma ben krutu a fasi fa na amtenari di ben de tumusi strak ben denki fosi èn a abi di a no ben abi sari-ati kande.
Kande yu ben ondrofeni taki wan sma di abi makti ben tan hori ensrefi na wán denki nomo. Kande yusrefi ben meki a fowtu dati. ¿A ben kan bun gi yu fu abi wan moro bradi denki?
Kon Si Ala Sei fu a Tori
Sma abi a gwenti fu si sani na wán fasi nomo, noso fu abi wán sortu denki nomo, èn na so fasi den no e si èn e frustan sani bun. Nofotron disi abi fu du nanga a skoro di den kisi, den sani di den ondrofeni na ini a libi, nanga a fasi fa den ben kweki. Wan sma kan teki moro koni bosroiti te a e du muiti fu si ala sei fu wan tori. Fu eksempre, ¿te yu e abra wan druk uku fu wan strati pe stoplicht no de, dan a ben sa de wan koni sani fu luku soso langalanga na yu fesi? ¡Kwetikweti! So srefi, te yu e bradi yu denki fu si ala sei fu a tori, dan dati kan yepi yu srefisrefi fu teki bosroiti èn fu du sani na wan frantwortu fasi. A kan kibri yu libi srefi.
Soleki fa a sori, wi alamala kan go na fesi na ini na afersi disi. So bun, aksi yusrefi: ’San na wan tu kontren pe mi ben kan bradi mi denki èn abi wini fu dati?’
A Fasi Fa Yu E Prakseri fu Tra Sma
San yu e si te yu e luku tra sma? ¿Yu abi a gwenti fu si den sani di den e taki noso di den e du, soso leki sani di bun krinkrin noso di no bun kwetikweti, neleki no wan mindripasi no de? ¿Yu e si wan sani di wan sma e taki leki soso wan fasi fu prèise yu, noso fu kosi yu? ¿Wan sma abi leti dorodoro, noso a no abi leti kwetikweti? Te wi e si sani na a fasi dati, dan a ben o de leki wan fowtowman di no e luku den furu difrenti moi kloru nanga den moro lekti noso dungru kloru na wan boitipresi na ini a herfst, neleki na soso blaka nanga weti kloru de. Noso a de so taki yu e poti prakseri soso na den negatief penti fu wan sma en eigifasi, neleki wan koiriman di e meki a prisiri di a e prisiri fu wan moi presi kon pori, bika wan fisitiman di abi mi-no-kefasi ben libi pikinso doti didon na pasi.—Teki gersi Preikiman 7:16.
Wi kan leri furu fu a fasi fa Yehovah e si den fowtu di libisma e meki. Ala di a sabi den furu swakifasi fu libisma èn den fowtu fu den, toku a no wani poti prakseri na den sani dati noso tan memre den. A psalm singiman di ben de nanga tangi, ben taki: „¿Efu na fowtu yu ben musu luku . . . O Yehovah, dan suma ben kan tan tanapu?” (Psalm 130:3) Yehovah wani poti den fowtu fu sondari di abi berow, fara fu den, iya a e figi den puru na wan bun-ati fasi, so taki den fowtu no sa pori a matifasi di wi abi nanga en (Psalm 51:1; 103:12). Yehovah ben kan taki fu Kownu David di ben sondu seryusu nanga Batseiba wan leisi, taki a ben de wan man „di ben waka nanga mi nanga en heri ati di a ben du soso san bun na ini mi ai” (1 Kownu 14:8). Fu san ede Gado ben kan taki disi fu David? Bika a ben poti prakseri na den moro bun eigifasi fu David di a ben abi berow. A ben luku ala den penti di abi fu du nanga na afersi èn a ben bosroiti fu abi sari-ati gi en futuboi.
Na wan soifri fasi Krestes Yesus ben sori a bradi denki disi di a ben denki fu den fowtu fu tra sma (Yohanes 5:19). Te Yesus ben abi fu du nanga den fowtu fu den apostel fu en, dan a ben abi sari-ati èn a ben frustan den firi fu den. A ben frustan fu onvolmaakti libisma taki srefi te „a yeye wani”, „a skin swaki” (Mateus 26:41). Nanga disi na prakseri, Yesus ben kan handri nanga den swakifasi èn den fowtu fu den disipel fu en nanga pasensi èn na wan fasi di e sori taki a ben frustan den firi fu den. A no ben poti prakseri na den fowtu fu den, ma na presi fu dati, a ben poti prakseri na den bun eigifasi fu den.
Wan leisi di Yesus ben sori den apostel fu en tapu den fowtu fu den, bika den ben kesekese suma fu den ben de a moro bigiwan, dan Yesus ben taki tu: „Ma unu na den wan di tan nanga mi di mi kisi tesi; èn mi e sroto wan frubontu nanga unu, soleki fa mi Tata sroto wan frubontu nanga mi, fu wan kownukondre, so taki unu kan nyan èn dringi na mi tafra na ini mi kownukondre, èn sidon na tapu kownusturu fu krutu den twarfu lo fu Israèl” (Lukas 22:24-30). Iya, ala di den apostel ben meki furu fowtu, toku Yesus ben prakseri a getrowfasi fu den èn a lobi di den ben abi gi en (Odo 17:17). Yesus ben abi frutrow na ini den sani di den ben kan du èn di den ben o du, èn fu dati ede a ben meki wan frubontu gi wan Kownukondre nanga den. Iya, ’Yesus ben lobi den disipel fu en te na a kaba’.—Yohanes 13:1.
So bun, efu den fruferi eigifasi fu wan sma èn den fowtu fu en e tanteri yu, dan de leki Yehovah nanga Yesus. Bradi a denki fu yu, èn pruberi fu prakseri fu ala den sani di abi fu du nanga na afersi. Te yu e prakseri fu sani na a yoisti fasi, dan yu sa feni en moro makriki fu lobi èn fu warderi den brada fu yu.
Te Wi E Gi Sani na Materia Sei
Wan fu den prisiri di Kresten kisi, na a grani di den abi fu gi sani. ¿Ma wi musu gi soso na ini wán afersi nomo, fu eksempre, na ini a preikiwroko? (Mateus 24:14; 28:19, 20) ¿Noso yu ben kan bradi a denki fu yu fu prakseri so srefi fu den sani di tra sma abi fanowdu nanga a bun fu den? A no de fu taki, ala Kresten e frustan taki a de tumusi prenspari fu gi na yeye fasi (Yohanes 6:26, 27; Tori fu den Apostel 1:8). Ma ala di a prenspari so fu gi na yeye fasi, toku seiker wi no musu frigiti fu gi na materia sei tu.—Yakobus 2:15, 16.
Te wi e prakseri san wi brada na yeye fasi abi trutru fanowdu na ini wi eigi gemeente èn na heri grontapu, dan wi kan si moro bun san wi kan du fu yepi den. Te den wan di de na ini wan moro bun situwâsi na moni sei, e gi tra sma na wan fri fasi, dan sani e kon ini balansi. Na so wan fasi wi e sorgu gi den sani di ala den brada fu wi abi fanowdu. Wan Kresten owruman ben taki en na a fasi disi: „Efu wan nowtu de na wan presi na grontapu, dan den brada na wan tra presi na grontapu sa yepi den. Efu den no man gi yepi, dan den brada na wan tra presi sa gi yepi. Na so fasi wi e sorgu gi den sani di den brada fu wi na heri grontapu abi fanowdu. A bradafasi na heri grontapu trutru na wan heri moi sani.”—2 Korentesma 8:13-15; 1 Petrus 2:17.
Wan Kresten sisa di trutru ben wani go na wan fu den internationaal kongres di ben hori na ini Owstu Europa, no ben de na ini a situwâsi fu man du dati. Ma a ben yere taki den brada drape ben abi Bijbel trutru fanowdu, èn fu dati ede a ben gi wan sma di ben go na den kongres wan bijdrage fu den ben kan bai den Bijbel. Na so fasi a ben ondrofeni a prisiri fu gi sani, fu prati sani nanga den brada fu en na ini wan dorosei kondre.—Tori fu den Apostel 20:35.
Kande te yu e bradi yu denki, dan yu kan gi wan moro bigi bijdrage na a Bijbel leriwroko di e tan gro na heri grontapu, èn a sa tyari prisiri gi yusrefi èn gi tra sma tu.—Deuteronomium 15:7; Odo 11:24; Filipisma 4:14-19.
Te Yu E Gi Rai
Te wi musu gi rai noso piri-ai gi wan sma èn wi e rideneri na wan balansi fasi di e sori taki wi e hori a firi fu sma na prakseri, dan dati sa yepi wi fu kisi a lespeki fu wi brada na yeye fasi èn fu gi trutru bun yepi. A de so makriki fu poti prakseri na wan tu penti nomo èn teki wan esi-esi bosroiti sondro fu prakseri tra sani. Disi e meki sma denki taki wi no e si sani bradi, noso srefi taki wi no e prakseri fara, leki den relisi fesiman na ini den dei fu Yesus, di ben pruberi fu hebi tra sma nanga den heri ipi wet (Mateus 23:2-4). Na a tra sei, efu wi no e du sani pasa marki èn wi e gi bun rai di abi gron tapu Bijbel gronprakseri, di e sori a regtfardiki ma toku balansi èn sari-ati fasi fu Yehovah, dan a sa moro makriki gi tra sma fu teki den rai di wi gi èn fu gebroiki den.
Wan tu yari pasa, wan tu yongu brada fu difrenti gemeente ben kon makandra fu du sport. A sari taki wan yeye fu strei ben kon de na den mindri, èn a bakapisi ben de taki den ben taki grofu nanga makandra. Fa den owruman fu den gemeente ben handri nanga a problema? Fu di den ben e erken taki yongu sma abi ontspanning fanowdu, meki den no ben gi a rai taki den no ben mag abi no wan ontspanning moro (Efeisesma 5:17; 1 Timoteus 4:8). Na presi fu dati, den ben gi seryusu ma toku reidelek warskow di abi fu du nanga den sani di ben kan de a bakapisi fu strei. Den ben gi so srefi bun rai, soleki fu meki moro owru brada di abi frantiwortu de drape tu. Den yonguwan ben warderi a koni èn a balansi rai èn den ben handri bun na tapu. Boiti dati, a lespeki èn a lobi di den ben abi gi den owruman ben gro.
Du Muiti fu Bradi Yu Denki
Ala di a kan taki yu no e krutu sma fu espresi noso fu di yu sabi, toku yu sa musu du seryusu muiti ete fu bradi yu denki. Te yu e studeri Gado Wortu, dan prakseri dipi fu en fu kon frustan èn fu warderi a fasi fa Yehovah e denki moro bun (Psalm 139:17). Pruberi fu frustan fu san ede sani taki na ini Bijbel èn pruberi fu frustan den gronprakseri di abi fu du nanga dati, èn du muiti fu ondrosuku sani na a fasi fa Yehovah e ondrosuku sani. Disi sa de akruderi a begi fu David: „Meki mi kon sabi den pasi fu yu, o Yehovah; leri mi den pasi fu yu. Meki mi waka na ini yu waarheid èn leri mi.”—Psalm 25:4, 5.
Te yu e bradi a fasi fa yu e si sani moro, dan yu sa kisi blesi. Wan blesi fu wan bradi fasi fu si sani na taki den sa si yu leki wan sma di abi balansifasi èn di e frustan sma firi. Yu sa man handri na wan moro reidelek fasi èn wan fasi di e sori taki yu e frustan a firi fu sma bun, te yu e gi yepi na ini difrenti situwâsi. Disi fu en sei, sa meki a kefalek bun banti èn a wánfasi di de na mindri a Kresten bradafasi, kon moro tranga.
[Prenki na tapu bladzijde 12]
Te wi lobi fu gi sani, dan dati e yepi tra sma, a e gi prisiri na a sma di gi, èn a e plisi wi hemel Tata