Omeni nen Gado abi?

A piki fu Bijbel

Gado abi wán nen nomo. Na ini Hebrewtongo a nen disi na יהוה. Na ini Sranantongo a nen disi na „Yehovah”.a Nanga yepi fu a profeiti Yesaya, Gado ben taki: „Mi na Yehovah. Dati na mi nen.” (Yesaya 42:8). A nen disi de sowan 7000 leisi na ini den owruten Bijbel dokumenti. Dati furu moro ibri tra sortu titel di Gado abi, noso ibri tra nen fu sma na ini Bijbel.b

Gado abi tra nen boiti Yehovah?

Aladi Bijbel e sori taki Gado abi wán nen nomo, toku a abi furu titel nanga tra fasi fa sma e kari en. A lijst na ondrosei e taki fu den titel disi èn den e sori fa Gado de.

Titel	Bijbeltekst	San a wani taki
Allah	(Nowan)	A wortu disi teki fu Arabiatongo. „Allah” a no wan nen ma na wan titel di wani taki „Gado.” Den Bijbel di vertaal na ini Arabiatongo nanga tra tongo e gebroiki a wortu „Allah” na presi fu „Gado.”
Almaktiwan	Genesis 17:1	Nowan sma abi makti leki en. Den Hebrew wortu ʼEl Shad·daiʹ, „Gado na Almaktiwan,” de fu feni 7 leisi na ini Bijbel.
Na Alfa nanga na Omega	Openbaring 1:8; 21:6; 22:13	„A fosiwan nanga a lastiwan,” noso „a bigin nanga a kaba.” Den titel disi wani taki dati nowan Almakti Gado ben de fosi Yehovah èn nowan o de baka en (Yesaya 43:10). Alfa na a fosi letter èn omega na a lasti letter fu a Griki alfabet.
Graniwan di de sensi owruten	Danièl 7:9, 13, 22	A no abi wan bigin; a ben de kaba fosi iniwan sma noso iniwan tra sani ben de.—Psalm 90:2.
Mekiman	Yesaya 40:28	Na en meki ala sani.
Tata	Mateyus 6:9	A sma di e gi libi.
Gado	Genesis 1:1	Wan sani noso sma di trawan kan dini, wan tranga Wan. A Hebrew wortu ʼElo·himʹ wani taki a glori noso a wartifasi fu Yehovah.
Gado fu ala gado	Deuteronomium 10:17	A moro hei Gado. A no de leki den „soso gado” di son sma e dini.—Yesaya 2:8.
Gran Leriman	Yesaya 30:20, 21	A e tiri wi èn a e gi wi den moro bun leri.—Yesaya 48:17, 18.
Gran Mekiman	Psalm 149:2	Na en meki taki ala sani kon de.—Openbaring 4:11.
Koloku Gado	1 Timoteyus 1:11	En na wan Gado fu prisiri èn a de koloku.—Psalm 104:31.
A sma di e arki begi	Psalm 65:2	Ensrefi e arki den begi fu den sma di e bribi na ini en.
Mi de san mi de	Eksodes 3:14	A e tron iniwan sani di de fanowdu fu du san a abi na prakseri. A pisi disi kan vertaal tu nanga „Mi sa tron san mi wani tron” (Nyun-Grontapuvertaling). Disi e yepi wi fu frustan san a nen Yehovah wani taki, a tra vers e taki fu a nen disi tu (Eksodes 3:15).
Dyarusu	Eksodes 34:14	A no e prati na anbegi fu en nanga tra sma. Den wortu disi vertaal tu leki „a wani taki sma dini en wawan.” èn „a no wani taki sma dini tra gado boiti en.”—Nyun Grontapuvertaling.
Kownu fu têgo	Openbaring 15:3	A tiri fu en no abi bigin èn a no abi kaba tu.
Masra	Psalm 135:5	Eigenaar noso Masra; den Hebrew wortu na ʼA·dhohnʹ nanga ʼAdho·nimʹ.
Masra fu den legre, Masra Sebaôth	Yesaya 1:9; Romesma 9:29	A sma di e tiri den legre fu engel. A titel „Masra Sebaôth” kan vertaal tu leki „Yehovah di e tiri den legre” nanga „Masra di e tiri den legre fu hemel.”—Romesma 9:29, Nyun-Grontapuvertaling.
Moro Heiwan	Psalm 47:2	Na en abi a moro hei posisi.
Moro Santawan	Odo 9:10	A santa moro iniwan trawan.
Patu-bakriman	Yesaya 64:8	A abi a makti fu du san a wani nanga iniwan libisma noso pipel, neleki fa wan patu-bakriman man du san a wani nanga klèidoti.—Romesma 9:20, 21.
A sma di bai yu baka, Frulusuman	Yesaya 41:14	A frulusu noso bai libisma puru fu sondu nanga dede nanga yepi fu a lusu-paiman fu Yesus Krestes.—Yohanes 3:16.
Stonbergi	Psalm 18:2, 46	A de wan bun kibripresi èn a e frulusu sma.
Frulusuman	Yesaya 45:21	A e frulusu sma fu ogri no miti den èn a e kibri den.
Skapuman	Psalm 23:1	A e sorgu gi den futuboi fu en.
Moro Hei Masra	Genesis 15:2	Na en abi ala makti; a Hebrew wortu ʼAdho·naiʹ.
Moro Hei Gado	Danièl 7:18, 27	A moro hei tiriman.

Nen fu presi na ini den Hebrew Buku fu Bijbel

Son presi di kari na ini Bijbel abi Gado nen na ini. Ma den no de tra nen fu Gado.

A presi	Bijbeltekst	San a wani taki
Yehovah-Yire	Genesis 22:13, 14	„Yehovah o gi wi san wi abi fanowdu.”
Yehovah-Nissi	Eksodes 17:15	„Yehovah na mi Frulusuman” (Nyun-grontapuvertaling). A pipel fu Yehovah kan frutrow tapu en fu di en na wan Gado di e kibri den èn di e yepi den.—Eksodes 17:13-16.
Yehovah-shalom	Krutuman 6:23, 24	„Yehovah na freide.”
Yehovah-shammah	Esekièl 48:35	„Yehovah srefi de drape.”

Fu san ede wi musu sabi Gado nen èn gebroiki en

A nen fu Gado, Yehovah, prenspari gi en. Fu dati ede a meki sma skrifi en dusundusun leisi na ini Bijbel.—Maleaki 1:11.
Yesus sori o prenspari a nen fu Gado de. A ben begi Yehovah: „Meki yu nen de santa”—Mateyus 6:9; Yohanes 17:6.
Te wan sma kon sabi a nen fu Gado èn te a e gebroiki en, dan a e du den fosi sani di de fanowdu fu tron wan mati fu Yehovah (Psalm 9:10; Maleaki 3:16). A matifasi disi o yepi den fu kisi wini fu den sani di Gado pramisi: „Fu di a lobi mi, meki mi o frulusu en tu. Mi o kibri en, fu di a kon sabi mi nen”—Psalm 91:14.
Bijbel e taki dati „furu sani de na hemel noso grontapu di sma e kari „gado”. Sobun, furu „gado” nanga furu „masra” de” (1 Korentesma 8:5, 6). Ma toku a de krin taki Yehovah na a nen fu a wan enkri tru Gado.—Psalm 83:18.

a Son Hebrew sabiman e gebroiki a nen „Yahweh” leki a nen fu Gado.

b Sma e kari Gado „Yah” tu, dati de fu feni sowan 50 leisi na ini Bijbel. A nen disi de fu feni na ini den wortu „Hallelujah,” noso „Alleluia,” èn den wani taki „Preise Yah.”—Openbaring 19:1.