Waktitoren LIBRARY TAPU INTERNET
Waktitoren
LIBRARY TAPU INTERNET
Sranantongo
  • BIJBEL
  • BUKU
  • KONMAKANDRA
  • w81 1/7 blz. 139-143
  • Troe kolokoe e kon foe joesrefi

Felem no de na a pisi disi.

Sorry, wan sani no go bun di wi pruberi fu drai a felem.

  • Troe kolokoe e kon foe joesrefi
  • A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1981
  • Edeprakseri
  • A srefi sortu tori
  • KOLOKOE NANGA JOE JEJE FANOWDOE
  • KOLOKOE NANGA JERE ÈN DOE
  • KOLOKOE — WAN MARKI OFOE WAN BOEN BAKAPISI
  • Fa wi kan de koloku
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 2010
  • Pe wi kan feni troetroe kolokoe?
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1997
  • Den sma di e dini „a koloku Gado” de koloku
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre (Studie-Waktitoren)—2018
  • Troe kolokoe ini a dini foe Jehovah
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1992
Moro sani
A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1981
w81 1/7 blz. 139-143

Troe kolokoe e kon foe joesrefi

„Kolokoe na pipel de, di en Gado na Jehovah!” — Ps. 144:15.

1. Foe sanede a boen foe denki foe den sani di sa meki joe kolokoe?

SAN de fanowdoe foe de kolokoe? O fara joe kolokoe e anga foe sani lontoe joe, foe sani na skinfasi ofoe foe tra sma? Gado nanga na bijbel abi foe doe nanga na soekoe foe kolokoe? Meki wi go ondrosoekoe den tori disi, foedi wi alamala wani kolokoe.

2, 3. (a) Fa wi kan taki dati sani ofoe sma kan sorgoe dati joe de kolokoe? (b) Fa Gado e prakseri foe dati?

2 A de krin dati dorosé sani soleki a njan foe switi njanjan ini wan switi kontren, e sorgoe dati wi kan firi kolokoe. Wi kan waarderi disi spesroetoe, efoe ini a ten di pasa wi ben ondrofeni fa a de wan pina sani foe abi angri langa. A no de kontrari na wani foe Gado dati boen njanjan e gi wi pikinso kolokoe. Kownoe Salomo skrifi nanga santa jeje:

„Mi ben kon sabi dati wan moro betre sani no de gi den dan foe prisiri èn doe boen ini en libi; èn sosrefi toe dati ibri sma njan èn dringi troetroe èn si boen foe ala en tranga wroko. A de na presenti foe Gado.” — Pred. 3:12, 13; Teki gersi Psalm 104:14, 15.

3 Tra sma kan sorgoe toe foe wi de kolokoe. Fa a de wan sani di e gi satisfaksi foe abi lobi-wan, di lobi wi efoe den de now famiri ofoe krosibé matifasi. — Ps. 127:3-5; 128:3.

4. Foe sanede na abi foe goedoe nanga mati, no de na djaranti ete dati joe de kolokoe? (Luk. 12:16-20).

4 Ma kande joe sabi heri boen dati na abi foe sani na skinfasi nanga krosbé mati no de wan djaranti foe abi wan troetroe kolokoe di e tan. Son sma abi switi njan pasa marki èn den lontoe densrefi nanga modern moi sani; èn ete na kolokoe gersi wan sani di den no kan graboe. Toe jari bifo a dede, na multimiljonair nanga olimagnaat J.P. Getty ben taki: „Moni no e tjari kolokoe. Ma kande ongolokoe” (1 Tim. 6:9, 10). Na so moni no sa sorgoe dati wi de den troetroe kolokoe efoe den di taki dati den lobi wi, de sma di tapoe wan ofoe tra fasi na matifasi foe den ben bai. — Spr. 19:6.

5. Foe sanede kolokoe gersi wan sani di de wan paradox?

5 Sma ben si dati kolokoe na wan seker fasi de wan bigi paradox. Aladi a wortoe „kolokoe” kande e meki wi denki na prisiri toestand, tog kolokoe troetroe kan gro tapoe ibri gron, ondro ala omstandigheden kan de èn kaka foetoe gi ibri kontren. Kolokoe no abi someni foe doe nanga san wi abi leki nanga san wi de. Dati e verklari foe sanede meki foeroe sma di e libi ini goedoe no de spesroetoe kolokoe, aladi sma di abi pikinso èn di libi de eenvoudig, troetroe e feni kolokoe. Moro fara, joe sa miti kande sma di, aladi den e sorgoe den ini wan atoso ofoe di de malengri, tog e de nanga prisiri èn e abi wan bréti, tevréde loekoe tapoe a libi. A no de foe taki, dati den no e feni en switi dati den e siki ofoe malengri èn den ben sa wani si disi tra fasi sote (Tori foe den Apostel 3:1-8). Tog den e feni rede foe de kolokoe ini na libi.

KOLOKOE NANGA JOE JEJE FANOWDOE

6, 7. (a) Sortoe fowtoe foeroe sma ben meki ini na soekoe foe kolokoe? (b) Gi wantoe eksempre.

6 Foeroe sma e djaroesoe nanga kolokoe sma èn sosrefi toe den ben sa wani de kolokoe. Kande den e proberi foe fri densrefi foe na ongolokoe firi foe gebroiki ala sortoe kunstmatige sani — drugs, dringi sopi pasa marki, hoeroedoe ofoe teki alaten bro. Den e froewondroe dati na kolokoe de wan sani di no de foe graboe. Na sensatie di den sortoe sani disi e gi den, e meki den abi soso wan firi di no de troe ofoe wan falsi firi foe kolokoe, di, te a kon so fara, no abi waarde ne leki falsi moni.

7 Na langa historia di de na wi baka nanga na ondrofeni foe miljoen miljoen sma di e libi tapoe na momenti disi, e gi na bewijsi dati a no man foe drai baka gi den moreel marki-tiki ofoe gronprakseri èn tokoe tan de kolokoe. Den sma „di lasi ibri froestan foe krin-libi èn di gi den srefi abra na loesoefasi foe libi foe doe ala sortoe doti-libi”, séker no de kolokoe (Ef. 4:17-19; Rom. 13:13). So wan libifasi e tjari wantronwantron baka dati ofoe bakaten moro moeilijkheid, sodati skotoe e bow tapoe na pasi di e go na kolokoe. Joe sabi wan toe eksempre di e bewijsi disi? Na a tra sé, den problema foe na libi e kon de moro pikinso, te wi e doe sani tapoe na fasi foe Gado, akroederi nanga den moreel markitiki foe en, sodati skotoe di e tapoe wi foe kisi kolokoe, e poeroe poti na wan sé. Ma efoe wi e komoto soso ini na pasi foe problema, dan disi no de wan djaranti ete dati wi sa de kolokoe. Moro de fanowdoe. Wi kan de séker foe dati, foedi wi Mekiman e taki dati.

8, 9. (a) Sortoe fundamenteel fanowdoe wi abi? (b) San Jezus ben taki foe disi?

8 Wi moe kweki wan matifasi nanga wi Mekiman, leri sabi en wani nanga prakseri èn teki disi srefi na ati. Ja, wi abi dati fanowdoe. Ini en boekoe Libisma Gado nanga Towfroe-krakti, datra Ivar Lissner e tjari kon na krin: dati wan „fundamenteel difrenti mindri libisma meti” de ini disi dati „libisma no de tevréde soso foe sribi, foe njan èn foe waran ensrefi”. Wi libisma abi wan „vreemde krakti di wi gebore nanga en” di joe ben sa kan kari „jeje fasi”. Datra Lissner e ferteri srefi dati „ala libisma beschaving abi en roetoe ini na soekoe na Gado”. — Tori foe den Apostel 17:26-28.

9 Jezus ben erken na fundamenteel krakti disi nanga den wortoe: „Kolokoe den sma de di sabi den jeje nowtoe” ofoe den sma di e erken na jeje angri foe den èn e handri akroederi nanga dati (Matt. 5:3). Ma sma kan loekoe psa makriki na fanowdoe disi. Srefi wan sma di de langa ten ini wan matifasi nanga Gado, ben sa kan lasi ini prakseri omeni kolokoe e kon foe na matifasi disi. Kande a de si trawan lontoe en di e libi wan luxueus libi ofoe di abi populair hobby èn di e gi densrefi abra na difrenti sortoe ontspanning. Nanga djaroesoe a ben kan denki soboen: ’Kande mi e misi foeroe.’ Efoe a waka baka na libifasi foe den, aladi a de lasi ten nanga belangstelling di ben sa moe gi na en matifasi nanga Gado, dan en libi na skinfasi, ben sa kan gersi leki a abi moro variatie sodati a de moro akroederi nanga na disi ten libi fasi. Ma a sa de troetroe moro kolokoe? Wan man di abi angri ben sa kan go rij oto ofoe go loekoe wan film, na presi foe go njan. Den sortoe activiteit disi ben sa kan prisiri en. Ma den sa tapoe en angri?

10. Fa kolokoe abi foe doe nanga dati wan sma sabi en jeje nowtoe?

10 Vermont Royster, wan fositen redacteur foe The Wall Street Journal, ben gi commentaar tapoe na go na fesi foe libisma techniek. Moro fara a taki:

„Djaso wi abi foe doe nanga wan spesroetoe sani. Te wi loekoe na libisma srefi, en dilemma, en presi ini na universum, dan wi no de moro fara leki na bigin foe na ten. Wi de ete nanga aksi leki soema wi de, foe sanede wi de, èn o pe wi e go.” — „Science Digest”.

Joe kan froestan dati den sma di no abi wan faste gron ondro den foetoe, foedi den no sabi den piki, no kan de krinkrin tevréde nanga kolokoe. Ma te wi e gi nofo prakseri na wi jeje fanowdoe, èn e proberi foe froestan Gado Wortoe, dan wi sa si pe wi e fiti ini a prenki. Wi e kisi wan marki ini na libi, aladi a libi foe wi e wani taki moro èn abi moro kans foe de kolokoe.

11. Foe sanede joe sa de moro kolokoe te joe teki den marki-tiki foe Gado? (Ps. 19:7, 8, 11)

11 Sosrefi toe ini wan tra fasi wi e meki wi kolokoe kon moro bigi, foedi wi e erken wi jeje nowtoe èn foedi wi de ini wan boen matifasi nanga Gado. Wi ben si kaba, dati a teki foe den moreel marki-tiki e jepi wi foe wai komoto foe problema, ma nanga dati moro e doe nanga dati. Wi abi troetroe fanowdoe foe marki-tiki di de redelek èn di e akroederi nanga makandra. Gado Wortoe e sorgoe tapoe wan volmaakti fasi ini na fanowdoe dati. Èn Gado marki-tiki e akroederi nanga wi konsensi. Soboen te wi e miti den marki dati, dan wi e firi wisrefi moro boen, moro tapoe wi gemak, moro korostoe (Ps. 1:1-4; Rom. 2:14, 15). Wi kan jepi wi pikin foe de moro kolokoe, foedi wi sa prati Gado marki-tiki nanga den. Datra Robert Coles, foe na Harvard universiteit, e taki foe jongoe pikin disi:

’Den no abi wawan tranga leri fanowdoe foe tapoe den exces tapoe na kontren foe den firi foe den, ma sosrefi toe tranga leri foe moreel marki-tiki di meki bekenti èn di poeroe kon na krin. Den abi wan sani fanowdoe pe den kan poti bribi na ini, wan sani di de moro bigi leki den égi lostoe nanga winsi. . . . Den abi fanowdoe foe wan moro bradi loekoe foe na grontapoe, wan moreel demakandra, leki — wan bribi di e hori ensrefi bezig nanga na betekenis foe na libi disi, di wi alamala e libi.’

12. Sortoe fundamenteel waarheid foe kolokoe joe kan feni?

12 A de foe datede wan opregti sani, dati troetroe kolokoe abi foe doe nanga na erken foe wi jeje fanowdoe èn dati wi de ini wan boen matifasi nanga Gado, soleki na bijbel e sori: „Kolokoe na tranga man na skinfasi de, di meki Jehovah de en froetrow”, di „e teki en leki en kibripresi”, di „e frede Gado”, di „e waka ini na wet foe Jehovah” èn di „e tan soekoe Gado nanga en eri ati” (Ps. 40:4; 34:3; 112:1; 119:1, 2). Gado nanga prisiri wani foe sori wi en lobi èn wani foe wi kon ini wan boen matifasi nanga en. Wi e sori tapoe wan consequent fasi dati wi e waarderi bigi na mati-fasi fa wi de nanga en? — Rom. 8:38, 39.

KOLOKOE NANGA JERE ÈN DOE

13. Fa Jezus ben gi wi froestan tapoe a tori foe kolokoe?

13 Wan oema di ben jere Jezus e gi leri, ben bari taki wantron: „Kolokoe na moeroebere de di ben tjari joe èn den bobi di ben gi joe merki!” (Luk. 11:27) Kande a ben sabi dati a bijbel e si na moeroebere hé èn a de krin dati a ben prakseri dati Maria ben kisi blesi ofoe ben sa de spesroetoe kolokoe dati en manpikin Jezus ben de so wan boen èn regtvaardiki leriman. Ma Jezus ben sabi dati wan sani de di ben de moro hé leki na kolokoe foe a de foe wan papa ofoe mama, wan sani di ben de srefi moro hé leki na kolokoe di Maria ben kisi, foedi a ben de na mama foe na Messias. A piki: „Nono, kolokoe de moro foeroe gi den di e jere na wortoe foe Gado èn di e kibri en!” — Luk. 11:28.

14, 15. San de fanowdoe foe na sé foe joe foe ’jere a wortoe foe Gado’?

14 Loekoe fa Jezus ben poti krakti tapoe na „wortoe foe Gado” — foe jere ofoe lési en. Na bijbel e gi wi foeroe tron na djaranti o boen a de foe hori ensrefi bezig nanga na Wortoe foe Gado. Na fosi Psalm e taki foe na „kolokoe man”: „En lostoe de ini na wet foe Jehovah, èn ini na wet dati a de lési dé nanga neti nanga wan safri sten” (Ps. 1:1, 2). Soboen, wi kan aksi wi srefi: ’Mi e proberi foe kisi kolokoe foe na fonten dati?’

15 Den Santa Boekoe de leki wan maksin foe kolokoe, bikasi a de goedoe na froestan nanga na ati. A de gi na froestan libi. A de gi howpoe. A de sori na pasi go na wan switi libi, di e meki froktoe. A abi prakseri foe Gado, di alaten wi kan prakseri foe den. A de na fundamenti foe troe koni. — Teki gersi Spreuken 3:13-18.

16. Soboen, fa joe ben kan meki joe kolokoe kon moro bigi, foe di joe e tjari kenki kon?

16 Someni boekoe de di wi ben sa kan lési — koranti, tijdschrift, roman, historia-boekoe, tijdschrift foe eksempre woning-inrichting ofoe vaktijdschrift. Aladi son wan foe den tijdschrift disi kande de moi èn abi na presi foe den, tog wi ben sa kan aksi wisrefi: ’Foe na kolokoe foe mi ede, mi kan kenki mi schema ofoe lési-gwenti? foe kan lési moro ini Gado Wortoe èn njan switi foe en?’ Ja, foe troe lési en soso foe joe prisiri. Lési ibri dé wan pisi, kande akroederi wan schema. Lési na bijbel progressief foe bigin te na kaba. Lési den Santa Boekoe nanga jepi foe warti boekoe di e jepi joe froestan na bijbel. Lési wawan tron ini wan tra vertaling ofoe ini wan tra tongo efoe joe sabi moro leki wan tongo. Ja, te joe e lési moro ini Gado Wortoe, joe doe wan stap ini na richting foe kolokoe. — Openb. 1:3.

17, 18. San de wan fasi foe „na kibri foe a wortoe foe Gado”, sodati joe kan kisi moro kolokoe?

17 Ma te wi wani de kolokoe, dan sosrefi toe Jezus taki wi moe „kibri na wortoe foe Gado”. Wi ben si kaba dati disi de troe, foedi na so fasi wi e wai komoto foe problema. Ma, a de sosrefi toe troe te joe loekoe en foe wan tra sé.

18 Foeroe sma e hori ensrefi now moro bezig nanga „MI”. Den e prakseri densrefi spesroetoe ini den moeiti nanga sorgoe foe den. Ma den de troetroe kolokoe? Kontrari foe disi, na Wortoe foe Gado e sori na geest foe belangstelling gi trawan, foe gi, foe a jepi foe tra sma. Wi e si disi ini na eksempre di Jehovah srefi e gi, bikasi en de Na Sma di „ben lobi grontapoe sote, dati a ben gi en wan enkri gebore Manpikin, sodati ibri sma di sori bribi ini en . . . ben sa abi tego libi”. Bijbel e kari Jehovah na „kolokoe Gado” (Joh. 3:16; 1 Tim. 1:11). Sosrefi toe „Kristus . . . no ben prisiri ensrefi”, ma a ben dede foe na boen foe wi. — Rom. 15:3; Gal. 1:3-5.

19-21. (a) O langa joe kan doe disi moro boen? (b) Foe sanede joe e prakseri dati disi sa meki joe moro kolokoe?

19 Wi kan èn moesoe gi tapoe difrenti fasi. San wi e gi, no abi foe de wan bigi sani èn a no moe abi leki marki foe meki indruk tapoe tra sma. Jezus ben gi na rai:

„Te joe e poti wan brekten- ofoe neti-njanjan, no kari dan joe mati ofoe joe brada ofoe joe famiri èn sosrefi no joe goedoe birtisma. Wán dé den ben sa kan kari joe baka èn a ben sa tron wan paiman gi joe. Ma te joe e poti wan fésti-njanjan, kari dan den pôtisma, malengriman, lanman nanga breniman; èn joe sa de kolokoe, bikasi den no abi noti foe kan pai joe baka. Bikasi joe sa kisi pai foe dati ini na opobaka foe den regtvaardiki wan.” — Luk. 14:12-14.

20 Dati e poti krakti tapoe na waarheid dati kolokoe e kon foe gi (Tori foe den Apostel 20:35). Joe ben sa kan denki fa joe kan gebroiki Jezus rai na wan njanjan ofoe wan tra sani? Efoe joe de wan trowman, wan trow-oema ofoe wan tra memre foe na osofamiri, foe sanede joe no ben sa poti tide leki na marki foe taki fa foe poti Jezus rai ini na libi? Loekoe, fa joe sa de kolokoe.

21 Joe sa kan kisi na kolokoe disi te joe prati bijbel waarheid nanga trawan, di kan meki na kolokoe foe den kon moro bigi. Prakseri pikinso fa joe ben sa firi efoe joe miti wan sma di ini jeje fasi troetroe e abi angri èn joe kan jepi en foe kowroe na angri dati (Tori foe den Apostel 13:48, 52). Troetroe a ben sa wani taki, dati nanga horidoro, joe moe tan doe moeiti foe feni so wan sma èn joe moe sori foeroe pasensi nanga sorgoe foe jepi èn foe teki jeje njanjan foe Gado Wortoe ini en. Tokoe a sa si dati Jezus Wortoe de troe: ’Kolokoe den sma de di e jere na wortoe foe Gado èn di e kibri en!’ (Luk. 11:28; Joh. 13:17). Joesrefi sa de moro kolokoe foedi joe ben gi wan sani foe joesrefi foe meki wan tra sma de kolokoe.

KOLOKOE — WAN MARKI OFOE WAN BOEN BAKAPISI

22-24. (a) O fara joe moe meki kolokoe de wan marki? (b) Fa joe kan feni troetroe kolokoe foe datede? (Spr. 8:32-35)

22 Wi ben si dati kolokoe na a fosi presi no wani taki dati joe abi wan sani, ma dati joe de wan sani èn e prisiri. Nanga disi ini prakseri, dan wi sa moe kenki wi loekoe foeroe tron, sodati wi de tevréde nanga san wi abi, ini na froestan dati „na dini foe Gado nanga frede makandra nanga na de tevréde nanga sani di wan sma abi” de wan warti sani (1 Tim. 6:6). Ma o fara wi moe meki kolokoe de wan marki, leki wan sani di wi wani doro troetroe?

23 San wi ben taki foe na kweki foe wan boen matifasi nanga Gado èn foe na gi, moe jepi wi foe froestan san e go taki now: Kolokoe no de na moro prenspari sani di wi moe feti na baka ini wi libi. Wi no de kisi en, foedi wi e si kolokoe leki wan marki, ma a de wan ’sébere froktoe’, leki wan bakapisi foe wi libifasi foe frede Gado, foedi wi e sori den égifasi foe Gado èn wi e handri soleki en wani dati wi handri. A de wan froktoe foe lobi nanga foe dienst. Kolokoe kan agersi nanga wan kaperka. Efoe wi e lon tranga na en baka, ini wan moeiti foe kisi na kolokoe dati, dan alaten wi sa graboe na sé. Te wi poeroe en ini wi froestan èn e libi wan vrédefasi libi akroederi na wani foe Gado, dan na „kaperka” sa kon èn saka sdon tapoe wi skowroe. — Rom. 12:9-21.

24 Soboen, a de troe dati kolokoe foe wan bigi pisi e kon foe joesrefi. No feti na en baka fajafaja leki kolokoe de na moro prenspari sani foe na libi. Sabi moro foeroe joe jeje fanowdoe foe leri sabi joe Mekiman èn anbegi en. Te joe waka baka en moreel markitiki, dan disi sa kibri joe foe foeroe problema èn gi joe libi na fanowdoe fundamenti di no e seki. Wroko foe de ini wan boen matifasi nanga Jehovah Gado, bikasi joe sa feni tevrédenfasi nanga prisiri te joe de leki na „kolokoe Gado”. Meki moro ten fri ini joe libi „foe jere na wortoe foe Gado”. Ondrofeni moro fara fa a de pai foe gi èn foe jepi tra sma foe leri sabi Jehovah nanga en prakseri. Soleki miljoen miljoen tra sma ini disi ten, joe sa si troetroe dati na a fasi disi joe sa kisi na blesi foe den troetroe kolokoe. — Ps. 146:5.

    Sranantongo buku (1978-2025)
    Log Out
    Log In
    • Sranantongo
    • Seni en gi wan sma
    • Settings
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gebruiksvoorwaarden
    • Privacybeleid
    • Privacyinstellingen
    • JW.ORG
    • Log In
    Seni en gi wan sma