Kisi kibri na tapoe na dé foe Jehovah atibron
„Soekoe Jehovah, . . . Soekoe regtvaardiki fasi, soekoe safri-ati fasi. Kande joe sa kisi kibri na tapoe na dé foe Jehovah atibron.” — Zefanja 2:3.
1. Omeni waarde Zefanja nen nanga profétitori abi ini disi ten?
’KISI kibri foe Jehovah’ — dati de na prakseri, di de baka na nen foe na proféti foe Gado, Zefanja. En nen wani taki „Jehovah ben gi kibri”. Joe wani kisi kibri foe Jehovah? Disi ben moe de so, bikasi na disiten grontapoe e saka go moro dipi nanga dipi ini benawtoe èn fasi pe howpoe no de. A regtvaardiki Gado, Jehovah, no sa gi pasi more langa, dati den sortoe toestand disi tan. En dé foe Armageddon de krosbé kaba. Wi alamala moe abi wan bigi belangstelling gi na profétitori foe Zefanja, bikasi ini disi foeroe e taki foe na dé dati foe bosroiti. A de sori fa wi kan feni na kibripresi, pe wi sa „kisi kibri foe Jehovah”.
2. Foe san-ede na profétitori no de pikin te joe loekoe na krakti foe en?
2 Zefanja ben taki profétitori ini a bigin foe na tiri foe kownoe Josia foe Juda (659-c. 629 bifo G.T.), èn foe datede so wan 50 jari bifo Jehovah ben pori Juda nanga Jeruzalem. Foedi na profétitori foe en ben sjatoe, meki nofotron sma ben sori tapoe Zefanja leki wan foe den „pikin proféti”, ma na krakti foe en profétitori no de pikin kwetkweti. Ini den dé foe Zefanja a ben abi na ini en wan boskopoe foe Gado di no ben kan poti na wan sé. Na so toe a de sori na tapoe na di foe 20 eeuw foe wi nanga wan krakti warskow di ala sma moe poti prakseri na tapoe, di abi na howpoe foe feni sékerfasi ini na dé foe faja atibron foe Jehovah di e kon krosbé. A de wan pisi foe Jehovah krakti „profeti wortoe” di na apostel Petrus e teki gersi nanga wan „lampoe di e skijn ini wan doengroe presi”. — 2 Petr. 1:19; loekoe toe Romeini 15:4.
3. (a) Foe san-ede na profétis boskopoe foe Zefanja ben tjari froktoe kon wantronwantron? (b) San a de sori de na roetoe foe den moeilijkheid foe Juda èn fa?
3 A gersi dati Zefanja ben de na baka-baka-granpikin foe a getrow kownoe Hizkia. Leki wan proféti di ben de famiri foe na kownoe-oso, a ben moe abi troe-troe dekati foe meki Jehovah faja kroetoe bekenti gi den granman foe Juda (Zef. 1:1, 8). Den profétis boskopoe foe en ben tjari boen froktoe kon ini den dé foe na jongoe kownoe Josia, di ben krin na kondre foe falsi bribi èn di den ben kon sabi foe den „doe ede foe lobi boenfasi, akroederi nanga san ben skrifi ini na wèt foe Jehovah” (2 Kron. 34:3, 14, 19, 33; 35:26). Leki wan bakapisi foe dati, meki wan stop ben kon foe wan pisi ten foe na tjari kon foe na strafoe foe Jehovah. Ma na regtvaardiki doe foe Josia no ben poeroe na takroedoe di en pipel ben de na ini, èn ooktoe a no ben verzoen den sondoe foe en grantata Manasse, di „ben foeroe Jeruzalem nanga broedoe di no ben doe ogri” (2 Kon. 24:3, 4). Na dé foe Jehovah foe gi pai ben kon krosbé kaba!
„DEN WORTOE FOE JEHOVAH”
4. (a) Nanga sortoe wortoe nanga wan bosroiti na profétitori e begin? (b) San a de sori foe na roetoe foe den moeilijkheid foe Juda èn fa?
4 Nanga mofo foe Zefanja, Jehovah ben meki krin dati a ben sa meki wan troetroe kaba kon na ala ogridoe. Na profétitori e bigin nanga den wortoe:
„’Sondro mankeri mi sa meki wan kaba kon dorodoro na ala sani di de na tapoe na fesi foe na gron’ na so den wortoe foe Jehovah taki na so den wortoe foe Jehovah taki”.
Wan pori ben sa kon, wan roetoe poeroe foe ala sani di ben de wan tegoe sani na ai foe Jehovah. Den „wortoe” disi e sori krin toemsi san ben de na réde foe den moeilijkheid foe Juda — falsi bribi! Jehovah ben taki foe datede moro fara:
„Mi wani langa mi anoe kontra Juda èn kontra ala den sma di e libi ini Jeruzalem, èn foe disi presi mi wani koti poeroe san tan abra foe na Baäl, na nen foe den priester foe den dorosé gado makandra nanga den priester èn den sma di e boigi densrefi na tapoe den dak a fesi foe den legre foe hemel, èn den sma di e boigi densrefi, di e sweri na Jehovah èn di e sweri na Malkam; èn den sma di e hari densrefi poeroe foe waka baka Jehovah èn di no ben soekoe Jehovah èn di no ben soekoe rai na en.” — Zef. 1:2-6.
5. (a) Foe san-ede meki Baäldienst no ben abi wan reti presi na mindri Gado pipel? (b) Sortoe tegoe doe ben de wan pisi foe en?
5 Fa disi ben de wan takroedoe! Den sma dati foe Juda ben drai den baka gi na soifri anbegi foe Jehovah foe waka baka na Baäldienst foe den naatsi di ben de lontoe den. Na Baäldienst — nanga en libisma ofrandi, en kerki hoeroedoe, en anbegi foe babaw kroektoe gado èn en formalistis begi foe abi wan reti presi na mindri Jehovah anbegiman (Num. 25:1-5; Jer. 7:30, 31; 11:17; 19:3-5). Falsi bribi ben tjari den so fara foe doe ala sortoe fowtoe sani. Den priester foe Juda ben tjari na Fosi Komando foedi den ben abi demakandra nanga „priester foe dorosé gado” (Ex. 20:2, 3). Foedi den ben waka baka na takroe eksempre foe kownoe Manasse, meki den ben anbegi na „legre foe hemel” èn den ben loekoe foe tiri na den bonoeman (2 Kron. 33:1-6). Akroederi nanga na fowtoe prakseri dati „ini ala bribi wan boen sani de”, meki den ben poti na gado Malkam na a srefi presi leki Jehovah. Foedi den ben hari densrefi poeroe foe na libi Gado, meki den ben meki „wan ogri ati, di no e bribi” gro kon ini den. — Hebr. 3:12.
6. Sortoe moi kroederi de na mindri den doe ini Juda èn den di na kristenheid e doe now?
6 A de tra fasi ini na kristenheid now? Foe den miljoenmiljoen libi ede foe libisma di ben offer tapoe, na altari foe feti ini na eeuw disi, meki dati wan bigi broedoe paiman de tapoe den naatsi ete. Na ala toe sé foe na feti den kerki fesiman ben tanapoe na baka na feti, èn na broedoe paiman foe den e tan (Teki gersi Jeremia 2:34, 35). Neleki den sma foe Juda di ben gi densrefi abra na ala sortoe fasi foe hoeroedoe, wi e si dati seks libi bifosi joe trow, fri seks libi, kenki foe patna, brokotrow, homoseksualiteit nanga den sortoe doe dati, de den moro gewoon sani gi den sma ini na kristenheid, aladi foeroe foe den kerki fesiman e doe leki den no e si den sani disi ofoe den e taki srefi boen foe den. Fa disi de kontrari den markitiki foe na bijbel! — 1 Kor. 6:9, 10; Hebr. 13:4.
7. Sortoe kroederi de now nanga bonoe èn na inter-bribi di den Judasma ben doe, di ben fadon komoto foe bribi?
7 Astrologie, loekoemanwroko, bonoe — den de toe na mindri sma di e taki dati den de kristen. Nanga na smoesi dati „ala bribi e tjari joe go na a srefi marki” meki dati na bigi interbribi e doe ini na kristenheid. Falsi kerki bijgeloof e moksi nanga na bijbel. Na presi dati na kristenheid gi jesi na Jezus komando foe memre en dede wantron ini na jari nanga jepi foe na Memrefesa, a de poti krakti tapoe Pasen. Ini na fesa disi (Doisritongo: Ostern; Ingrisi: Easter), di kari nanga na nen foe na oema-gado foe na seks lobi, namkoe Astoreth (Griki: Astarte), ben teki na ini vruchtbaarheidriten nanga marki, soleki hé nanga paas-eksi. Ala sma di e doe den sortoe sani disi ete, ben sa doe boen foe waka baka na moi rai ini 1 Samuël 7:3: „Efoe oen drai go na Jehovah nanga oen heri ati, dan poeroe den dorosé gado na oen mindri, èn so toe den Astoreth popki, èn poti oen ati sondro foe seki tapoe Jehovah èn dini en wawan, èn en sa fri oen.” Ja, respeki foe Jehovah, en Wortoe èn en wèt de troetroe fanowdoe gi wi, efoe wi wani de den sma di e kisi na kari foe teki prati ini na dé foe en foe a kisi reti. A de soleki fa Zefanja srefi e taki:
„Tan pi na fesi foe Jehovah; Bikasi na dé foe Jehovah kon krosbé, bikasi Jehovah ben sreka wan slagti-ofrandi; a ben santa den sma di a ben kari.” — Zefanja 1:17.
8. „Na wortoe foe Jehovah” e warskow wi foe sortoe kefarlek denki?
8 Ini Zefanja ten Jehovah ben ondrosoekoe finifini den sma di ben taki dati den de en anbegiman. Foe datede meki tanapoe moro ini „na wortoe foe Jehovah”:
„A moe psa ini a ten dati, dati mi sa ondrosoekoe Jeruzalem nanga lampoe èn wi wani poti prakseri tapoe den man di kon stéfi tapoe na sakasaka foe den èn di e taki ini den ati: ’Jehovah no sa doe boen, èn a no sa doe ogri.’” (Zefanja 1:1, 12).
Den sortoe sma disi di ben prakseri densrefi nomo ben de tevréde nanga na status quo. Den no ben wani dati wan sma ben sa drai na sakasaka ini den win-bari foe den. Den ben de leki na disiten kristenheid di no de getrow, èn ooktoe leki den sma di stop foe anbegi Jehovah, aladi den e taki: ’Pe a bewijsi de dati wi e libi troetroe ini den „laatste dé”?’ Na denki disi ben tjari ogri kon ini a ten foe Zefanja, èn a kan tjari srefi moro ogri kon ini wi ten, foedi wi tanapoe na fesi na kaba foe na heri grontapoe seti foe sani. — 2 Petr. 3:3, 4, 10.
9. Foe san-ede a de so prenspari now, neleki ini den dé foe Juda, foe kweki na loekoe foe sani tapoe wan jeje fasi na presi foe tapoe wan skin fasi?
9 Foe den sortoe sma disi di no de getrow èn di lobi goedoe, Jehovah e taki moro fara:
„Na goedoe foe den moe de wan sani di den e foefoeroe èn den oso foe den leki wan broko presi di sma libi gwe. Èn den sa meki oso, ma den no sa libi na ini; Èn den sa prani droifidjari, ma den no sa dringi na win foe en” (Zef. 1:13).
Nanga grontapoe goedoe wan sma no ben sa kan doe noti! Fa a de wan moro praktis sani, na presi foe soekoe goedoe now, foe loekoe a libi foe na sé foe na bijbel èn foe jongoe sma sreka densrefi tapoe na foeroeten dienst gi Jehovah! Den sma di e teki alaten „goedoe ini hemel” na presi dati den e „tjari goedoe konmakandra na grontapoe” de alaten kolokoe! — Matt. 6:19-21; Pred. 12:1; 1 Tim. 6:6-8.
’NA BIGI DÉ DE KROSBÉ’
10, 11. Fa èn foe sainde Jehovah e „meki esi” nanga en bigi dé?
10 Moro fara na Soeverein Masra srefi e gi na djaranti:
„Na bigi dé foe Jehovah de krosbé. A de krosbé èn a de meki esi toemoesi.” — Zefanja 1:7, 14.
11 No meki no wan sma denki dati na kroetoe foe Gado tapoe a ogri grontapoe disi didon farawe ini na ten di e kon. Now, na libi foe ala sma na grontapoe de foe kisi pori, ma dati de wan sani di Jehovah no sa gi pasi foe dati! A de na Soeverein Masra Jehovah, èn no den politiek man, di sa tjari wan kaba kon na a lawfasi foe na atoomten disi. A sa meki en dé foe Armageddon „meki esi”. Ala „tranga man” di e proberi foe meki na tjari foe na kroetoe disi no kon, sa moe kré tapoe wan bita fasi, bika Jehovah srefi e taki:
„Na dé dati de wan dé foe atibron, èn foe benawtoe èn foe broeja skreki, wan dé foe bigi winti èn foe pori, wan dé foe doengroe èn foe blaka, wan dé foe wolkoe èn foe bigi doengroe, wan dé toetoe èn foe babari, kontra den tranga foto èn kontra den hé hoekoe-toren.” — Zef. 1:15, 16.
12. Foe san-ede wi kan prisiri dati tapoe na dé dati wan aparti groepoe sa kisi pori?
12 Alwasi den fortresi foe sroedati foe a grontapoe disi ben sa kan kaka foetoe gi wan ros foe kernraket, tokoe den no sa kan doe noti nanga den fetisani foe Jehovah hemel maksin foe fetisani. Boiti dati, a sa de wan pori foe wan groepoe sma, akroederi nanga den proféti wortoe foe David: „Jehovah e kibri ala sma di lobi en, ma ala ogrisma a sa wai poeroe” (Ps 145:20). Ja, a sa de wan toemoesi ogri kroetoedé gi den sma di ben kibri wan respeki tan tiri na fesi foe Jehovah, A de taki na mofo foe Zefanja moro fara:
„Mi wani tjari benawtoe kon tapoe na libisma-famiri, èn den sa waka séker leki breniman; bikasi na Jehovah den ben sondoe. Èn den broedoe foe den sa kanti trowe leki doti èn den inisé pisi foe den leki bakasé. — Zef. 1:17.
13. Sortoe moni no sa doe noti na a dé foe atibron?
13 San sa de na boen na a dé dati foe foeroe moni na bangi, srefi ini wan „neutraal” kondre, ofoe foe gowtoe, ofoe foe foeroe goedoe di wan sma poti moni na ini, ofoe foe ondrogron olo foe kibri? No wan boen. Na Soeverein Masra Jehovah e tjari disi kon na krin ensrefi nanga den wortoe:
„No den solfroe foe den, no den gowtoe foe den sa kan jepi den na a dé foe Jehovah atibron; ma nanga na faja foe a lobi di a lobi doe sani, na grontapoe sa njan gwe, foedi ala sma foe grontapoe sa gi abra na pori, ja wan ogri wan” (Zef. 1:18).
Na a kriboi dé disi foe bosroiti na heri „grontapoe” de ini na kriboi tjari foe kroetoe kon. Ma wan dé foe lon komoto de! Sortoe pasi na dati?
„OEN KON MAKANDRA”
14. San e sori taki (a) Juda èn (b) Na kristenheid ben misi foe poti prakseri tapoe na kari ini Zefanja 2:1?
14 Leki ini wan kriboi kari gi en égi pipel, Gado proféti srefi e taki now nanga krakti gi den sma di ben sa kan de na mindri den sma di tan na libi:
„Oen konmakandra, ja, konmakandra, o naatsi, di no e kenki kloroe foe sjen ede” (Zef. 2:1).
Ma Juda leki wan naatsi ben teki na kari disi na wan boen fasi? Na faja pori foe Jehovah foe na naatsi dati ini 607 bifo G.T. e sori dati den no ben doe disi. Den tan go doro nanga den sondro sjen libifasi. Ma joe ben abi aparti sma — Judasma nanga trawan, nanga Jeremia, Ebed-Melech nanga na oso foe Jonadab toe — di ben tan na libi foedi den ben poti prakseri tapoe na wortoe foe Jehovah (Jer. 39:11, 12, 16-18; 25:18, 19). Na srefi situwasi de ini wi ten. Sondro foe sjen na kristenheid ben kakafoetoe gi a Kownoekondre-boskopoe di Jehovah Kotoigi ben préki ini a heri kontren foe en. A ben trowe a Kownoekondre foe Gado ini anoe foe Kristus Jesus leki na wan enkri howpoe foe den naatsi èn den ben poti ini na presi foe dati wan falsi sani di libisma ben meki, na organisaatsi di sma sabi now leki na Verenigde Naatsi. Ibri tjari konmakandra de soso foe go ini pori na Armageddon. — Ps. 2:2, 3; Openb. 16:13-16.
15. Sortoe tra tjari konmakandra ben go doro ini disi ten?
15 Ma ini den „laatste dé” pe wi de na ini now, ete wan tra tjari konmakandra e feni presi. Ini na fosi presi wan tjari konmakandra ben de — moro foe na kristenheid — foe troe salfoe kristen. Baka disi ben kon wan tjari konmakandra „foe ala naatsi nanga lo, nanga volkoe nanga tongo” foe wan „bigi ipi” di joe no kan teri, sodati den disi ben kaba pasa libilibi na benawtoe di e kon krosbé (Openb. 7:1-4, 9, 14; Jes. 2:2, 3). Soema de wan pisi foe na „bigi ipi” disi? Safri-ati sma di de klari foe saka densrefi foedi den e poti prakseri tapoe na rai foe na proféti foe Gado.
16, 17. Sortoe teri poeroe de now, èn foe datede sortoe kari wan sma moe teki foe tan na libi?
16 Na teri foe na ten go miti Armageddon e go doro sondro foe stop. Fa na warskow di Gado proféti e gi na den safri-ati sma de foe datede biten:
„Bifo na wèt meki wan sani gebore, bifo na dé pasa leki alési boeba, bifo na faja atibron kon na oen tapoe, bifo na dé foe Jehovah atibron kon”,
dan joe moesoe doe wan sani! — Zef. 2:2.
17 Akroederi na wèt nanga a bosroiti foe Jehovah kristenheid sa moe pori, soleki na Jeruzalem di no ben tan getrow ben kisi pori foe den srefi réde disi (Ezech. 22:3-5). Broedoe-paiman de na tapoe en, èn den kerki fesiman foe en ben libi na wèt foe Jehovah na wan sé. Na bribi foe en de wan pisi foe Babylon na Bigiwan, na grontapoemakti foe falsi bribi, di na apostel Johannes ben skrifi foe en: „Nanga den ogri-jeje-wroko foe joe, joe ben kori ala naatsi. Ja, ini en den ben feni na broedoe foe den proféti èn foe santawan èn foe ala sma di ben srakti na grontapoe.” A no wan froewondroe sani dati na kari ben go na den sma di wani prisiri Gado: „Komoto na en mindri, mi pipel, efoe joe no wani kisi afoe foe en sondoe, èn efoe joe no wani kisi afoe foe en plaag. — Openb. 18:4, 23, 24.
SOEKOE JEHOVAH”
18. San safri-ati sma moe doe moro dan?
18 Ma a de nofo foe de aparti foe na grontapoe nanga en falsi bribi? Zefanja e sori dati safri-ati sma moe doe moro positief sani.
19. San de ini na tori foe na „Soekoe foe Jehovah”?
19 Ini na fosi presi Gado proféti e taki:
„Soekoe Jehovah, ala oen safri-ati-wan foe grontapoe, di ben doe En kroetoe bosroiti” (Zef. 2:3a).
Den moe proberi foe kisi sabi foe Jehovah, nanga so toe foe en wondroe égifasi nanga prakseri. Disi kan foedi En Manpikin, Jesus Kristus ben tjari en kon na krin. Te den doe disi nanga sakafasi, dan disi e tjari bigi paiman kon, soleki Jesus srefi ben taki: „Disi wani taki tego libi, dati alaten den e teki sabi ini den foe na wan enkri troe Gado, èn foe en di a ben seni kon, Jesus Kristus” (Joh. 1:18; 17:3). Te den e soekoe Jehovah, dan disi sa meki dati den lobi en nanga „den heri ati, sili, froestan nanga krakti” èn den e waka baka na eksempre foe Jesus foedi den e doe „santa dienst” di Jehovah e aksi foe den. — Mark. 12:29, 30; 1 Petr. 2:21; Matt. 4:17; Openb. 7:15.
20. Sortoe regtvaardiki fasi wi moe soekoe èn nanga sortoe froetrow?
20 Moro fara Zefanja e taki:
„Soekoe regtvaardiki fasi” (Zef. 2:3b).
Nono, no wan regtvaardiki fasi foe joe srefi leki den Farisésma! Nowan sma e feni boen foe „faja gi Gado”, efi na faja disi no de akroederi nanga soifri sabi foe en Wortoe. Wi moe sabi na regtvaardiki fasi foe Gado foe wi kan saka wisrefi na ondro na „regtvaardiki fasi dati”. Wi moe tjari wi libi kon akroederi nanga den markitiki foe Gado — no den di foe libisma — èn weri na kristen égifasi „di ben meki akroederi na wani foe Gado ini troe regtvaardiki fasi nanga loyaliteit” (Rom. 10:2, 3; Ef. 4:22-24). Na troe regtvaardiki fasi èn loyaliteit disi e aksi dati wi no gi pasi dati na loesoe fasi foe denki nanga pasi foe na grontapoe sroipi kon ini wi libi. Soleki Jezus ben gi rai, dan wi moe „tan soekoe fosi Gado Kownoekondre nanga en regtvaardiki fasi”, ini na froetrow dati efoe wi e dini en, a sa sorgoe foe den sani di de fanowdoe foe hori wi libi èn foe kibri wi ini na dé foe Jehovah atibron. — Matt. 6:31-33.
21. (a) Fa na profétitori e poti krakti tapoe na fasi foe safri-ati fasi? (b) Tapoe san mi moe loekoe boen ini a tori disi?
21 Ini na di foe dri presi, Jehovah proféti e taki:
„Soekoe safri-ati fasi” (Zef. 2:3c).
Zefanja ben skrifi kaba foe den sma di sa poti prakseri tapoe en profétitori leki den „safri-ati sma foe grontapoe”. Now a de poti foe datede dobroe krakti tapoe na fasi disi. O prenspari a de dati wi e go doro „foe soekoe safri-ati fasi”, spesroetoe foedi na hémemre, aksi-toemoesi, tranga-ede „mi fosi”-fasi foe na grontapoe lontoe wi! Na gevaar de dati alaten wi sa teki abra wan sani foe na fasi disi. Wi moe loekoe boen, alaten de klari foe teki tranga leri foe Jehovah nanga en organisaatsi èn fiti wisrefi na a wani foe en. Wi no moe denki noiti dati ini a tori foe wi a de wan afersi foe „kisi ferloesoe wantron, wani taki kisi ferloesoe foe alaten”, bikasi na paiman foe ferloesoe de soso gi den sma „di e go doro foe waka ini na waarheid”. — Odo 22:24; Joh. 8:31, 32; 3 Joh. 3, 4.
22. (a) Foe san ede Zefanja e taki „kande”? (b) San sa de te foe kaba an bakapisi gi den sma di Jehovah ben „kibri”?
22 Zefanja e taki moro fara gi den „safri-ati sma foe na grontapoe”:
„Kande joe sa kisi kibri na tapoe na dé foe Jehovah atibron” (Zef. 2:3d).
Foe san-ede „kande”? Foedi na ferloesoe te foe kaba e anga foe na fasi di wan sma e waka na en baka, soleki Jezus ben sori nanga den wortoe: „Na soema di ben hori doro te na kaba, sa kisi ferloesoe”. Hori doro foe datede, ala oen safri-ati sma, foedi joe e doe nanga sakafasi na wani foe Gado gi disi ten, nanga na préki foe na boen njoensoe disi foe Gado Kownoekondre tapoe na heri grontapoe leki wan Kotoigl gi ala naatsi (Matt. 24:13, 14). Te joe doe disi, dan joe kan de wan foe den sma di „Jehovah sa kibri” tapoe na dé foe Jehovah atibron. Na psalmsingiman e skrifi foe den sortoe sma disi: „Den safri-ati sma . . . sa abi grontapoe leki wan goedoe, èn foe troe den sa abi den switi prisiri ini vréde pasa marki”. — Ps. 37:11.