Oen jongoewan, oen no meki den bedrigi oenoe
„Satan srefi e tan kenki ensrefi na ini wan engel foe leti.” — 2 KORINTE 11:14.
1. (a) Na ini sortoe fasi foeroe foe wi den ben bedrigi wan dé? (b) Soema na ini algemeen den e bedrigi moro makriki?
A NO DE FOE TAKI dati den ben bedrigi wi alamala wan dé. Kande joe ben e pré wan wega pe wan tra préman nanga wan skijn-boewégi ben poeroe joe ini joe positsi èn na a fasi dati ben wini a pré. Ofoe kande joe bai wan pisi krosi di ben sori heri boen ma joe ben kon si bakaten, di joe ben weri en wan sjatoe ten èn ben meki den wasi en, dati na krosi no ben de foe so wan boen kwaliteit leki joe ben prakseri. Soema den e bedrigi moro makriki, dati wani taki kisi den ofoe kori den? A no de den sma di no abi someni ondrofeni? Èn nofotron den bakapisi de moro serjoesoe leki soso a lasi foe wan wega ofoe dati den seri wan lawsani gi joe na wan presi.
2. Fa wantoe jongoesma kon so fara foe gi densrefi abra na bigi ogri?
2 Teki Julie foe eksempre pikinso, di de pas na a di foe toe klas foe na middelbare-skoro leki studenti. A oemapikin disi ben taki dati „a ben kon lobi” „na moro knapoe èn moro populair boi foe na heri skoro”. A ben tjari kon na krin: „Mi ben taigi en dati mi no de klari ete foe san a ben wani, ma a ben tan ferteri mi omeni a lobi mi èn dati ala sani boo de oké. Di mi ben tan taki ’nono’ ete, dan a ben teki en laatste kans. A ben taki: ’Mi ben lobi joe troetroe sote èn mi ben prakseri dati joe ben denki net soleki mi foe a tori. Efoe joe no wani bewijsi mi disi, dan mi e denki dati wi no moe si makandra moro.’” Julie broko kindi foe dat’ede èn ben doe hoeroedoe. A tra dé, di a ben kon si dati a boi ben meki bigi foe „a wini di a wini en”, ne a kon ferstan fa a boi ben bedrigi en srefsrefi. A ben moesoe sabi dati efoe a boi ben lobi en troetroe, a no ben sa doe dati.
3. (a) Foe san-ede hoeroedoe de sowan bigi sondoe? (b) San Satan Didibri abi na ini prakseri?
3 Na sani di a boi ben tjari Julie foe doe nanga kori ofoe bedrigi, ben de wan serjoesoe pasa foe a Wet foe Gado. Foe na réde disi a bijbel e gi wi tranga: „Lon komoto foe a hoeroedoe.” Èn den e taki krin na ini: „No wan hoeroeman [abi] wan pisi na ini a Kownoekondre foe Kristus èn foe Gado” (1 Korinte 6:18; Efese 5:5). Soboen aladi a no sa trobi Satan Didibri foeroe ofoe joe e wini wan voetbalwega ofoe e lasi èn ofoe joe e bai wan boen sani ofoe no, tokoe a e meki moeiti séker foe kori joe foe psa a Wet foe Gado. A bijbel e warskow: „Joe gensman, Didibri e waka lontoe leki wan krasi lew, e soekoe foe swari wan sma” (1 Petrus 5:8). Ija, a e gebroiki ala en triki, makandra nanga en methode foe sori ensrefi leki wan engel foe leti, foe tjari wi sofara foe no dini Jehovah Gado! Dati no de wan prakseri di moe meki wi go denki? — 2 Korinte 11:14.
Teki leri foe san ben psa nanga Eva
4. Foe san-ede wi kan taki dati jongoesma de spesroetoe wan marki foe Satan?
4 Ma gi oenoe, jongoewan, disi de srefi wan moro serjoesoe prakseri foe go denki: Oenoe de wan spesroetoe marki foe Satan. Foe san-ede? Foe den jongoe jari foe oenoe meki oenoe no ben abi foeroe ten foe kisi sabi nanga koni, èn Satan e soekoe den sma di no abi foeroe ondrofeni. Disi a ben doe foe sensi na fosi bigin foe en oproeroe, fasi foe waka nanga libi. Prakseri dati a ben go na Eva na ini na djari foe Eden, no na en masra Adam di Gado ben meki wan pisten kaba a fesi leki Eva. Èn Satan ben si a wini foe dati. A ben bedrigi, ija ben kori nanga wan falsi fasi na moro jongoe Eva di no ben abi foeroe ondrofeni. „Bika den ben meki Adam fosi,” so a bijbel e ferteri, „baka dati Eva. Ooktoe den no ben bedrigi Adam, ma na oema den ben bedrigi dorodoro èn a ben psa a Wet.” — 1 Timóteus 2:13, 14.
5. (a) Wi moe loekoe boen foe sortoe fasi foe denki di wi kan go abi foe di den e dodoi wi fadon go ini sribi?
5 No meki den dodoi joe noiti go ini sribi sodati joe teki a prakseri, dati den methode foe Satan no man doe noti nanga joe, dati a no kan kisi joe noiti so fara dati joe kan psa a wet foe Gado. Denki na a warskow foe Gado dati „Satan srefi e tan kenki ensrefi na ini wan engel foe leti” (2 Korinte 11:14). Na apostel Paulus nanga leti ben broko en ede dati na Bigi Bedrigiman ben sa doro en marki na ini na go na kompe-kristen foe Paulus di no ben abi foeroe ondrofeni. Paulus ben skrifi: „Mi e frede dati tapoe wan ofoe tra fasi, soleki na sneki ben kori Eva nanga triki, joe jeje ben sa kan kon pori èn ben sa drifi komoto foe na opregtifasi èn a krinfasi di de foe Kristus.” — 2 Korinte 11:3.
6. San a wani taki dati den e verlei wi?
6 Loekoe pikinso dati den no ben bidrigi ofoe kori Eva wawan; den ben verlei en ooktoe. Disi wani taki dati nanga wan moi kori ofoe tesi a ben tjari go na tapoe wan pasi di tjari rampoe kon. Leki fa Webster’s Third International Dictionary e taki dan verlei wani taki „hari wan sma go so fara foe trangajesi”, „Hari en ofoe wini en nanga jepi ofoe foe taki en leti nanga jepi foe kibri èn fini kori”. A wortoeboekoe disi e taki dati verlei spesroetoe wani taki „hari (wan oemasma) go so fara foe abi seks gemeenschap foe na fosi tron”. Wi kan njan boen foe en te wi go ondrosoekoe a methode foe Satan ini a tori foe a verlei foe Eva (aladi na geval foe seks gemeenschap no ben de ini a tori) èn ooktoe foe si foe sortoe wan foe den sortoe methode disi a e gebroiki na ini a ten disi.
7, 8. (a) San Satan ben abi a prakseri nanga na aksi di a ben poti gi Eva? (b) Fa Satan ben man foe meki a njan foe a bon ben gersi sowan moi sani?
7 Foe sensi a fosi bigin di Satan ben go na Eva, a ben gebroiki tapoe wan fini fasi wan sneki foe tjari Eva go so fara foe degedege ini a bribi foe a wet foe Gado. Nanga wortoe di a ben go denki boen foe wiki takroe prakseri nanga no-fertrow, a ben aksi: „A de troetroe so dati Gado taki dati joe no mag njan foe ibri bon foe na djari!” Nanga na ogri aksi disi Satan na wan fasi di ben kibri a ben sori dati a ben de wan sari sani dati Eva no ben mag njan foe ala bon ini a djari. A ben taki te joe loekoe en boen dati a njan foe na bon di den no ben mag njan no ben sa tjari dede kon leki bakapisi, soleki Gado ben taki, ma a ben sa gi en wini foe troe. „Bika Gado sabi dati tapoe a dé ete te joe e njan foe en,” so Satan djaranti en, „joe ai sa kon opo èn séker joe sa de leki Gado sabi boen nanga ogri.” — Genesis 3:1-5.
8 Fa disi ben de wan takroe triki foe Satan, foe meki a prakseri kon dati Gado ben proberi foe hori sabi di boen a baka foe Eva no kisi en! Leki fa Satan ben taki dan Gado ben gebroiki srefi wan sani di no abi gron foe tapoe-skreki gi en nanga dede, soso foe hori en a baka foe gebroiki na krakti foe taki gi ensrefi. ’Ai boi, joe e misi wan sani!’ A ben taki te joe e loekoe en boen gi Eva. „Joe no sa dede. Joe sa prisiri joesrefi na ini wan sani di Gado ensrefi e prisiri ensrefi na ini. Joe kan teki bosroiti gi joesrefi san boen ofoe san ogri.” Na prakseri foe kan teki en égi bosroiti sondro foe kan gi frantwortoe na wan sma ben hari Eva.
9. Fa Jakobus 1:14, 15 e meki wi si sortoe sani psa èn di waka baka makandra ben meki Eva sondoe èn ben tjari en dede te foe kaba kon?
9 Na foe dat’ede meki Eva bigin foe si na bon nanga angri. „Datmeki na oema ben si dati na bon ben boen leki njanjan èn dati a ben de wan sani pe na lostoe foe den ai ben go, ija, na bon ben de wan sani di joe ben loekoe nanga angri na en. A ben teki dan foe en froktoe èn ben njan” (Genesis 3:6). Ma bakaten, di Eva ben kon si dati san den ben pramisi en a no ben kisi, a ben ferklari: „Na sneki — en ben bedrigi mi” (Genesis 3:13). Te joe loekoe en boen dan a sneki ben verlei en ooktoe, foe di a ben hari en nanga wan moi kori ofoe tesi te leki lostoe di e prakseri ensrefi nomo ben meki a sondoe èn leki wan bakapisi foe dati a ben dede te foe kaba foe dati. — Jakobus 1:14, 15.
Kibri joesrefi gi den bedoeling foe Satan
10. Foe san-ede wi no a foe tan ini don foe den prakseri foe Satan, èn sortoe pasi wi moe waka tapoe wan konifasi?
10 Satan e wroko tapoe den sortoe fasi disi, dati wani taki nanga jepi foe konkroe, a drai go drai kon foe wan sma, triki foe bedrigi èn foe verlei jongoesma na ini a ten disi. Ma foe di na bijbel abi wan heri historia foe den bedrigi fasi foe Satan meki joe no a foe de don tapoe den bedoeling foe en (2 Korinte 2:11). San joe abi fanowdoe de na gesontoe ferstan foe poti prakseri tapoe den warskow nanga den wet di Jehovah Gado e gi nanga jepi foe en Wortoe nanga en organisaatsi. — Odo 2:1-6; 3:1-7, 11, 12; 4:1, 2, 20-27; 7:1-4.
11. Fa Satan e verlei ofoe e kori jongoesma nofotron foe go doe ogri?
11 Fa Satan e verlei ofoe e kisi jongoesma nofotron foe go doe ogri? A e doe disi foe di ai meki den sani di Gado e kroetoe, activiteit di kan meki dati wan sma lasi a boen-ati foe Gado, de so moi ma ooktoe na a srefi ten e gersi taki den no ogri, netleki na froktoe ben gersi gi Eva moi èn sondro ogri. Èn precies soleki a ben doe disi na Eva, a sa proberi meki na prakseri go ini joe ede dati foe soso oenoe e misi wan sani di switi. Na so fasi Satan e proeberi tapoe wan koni èn bedrigi fasi foe njan oen respeki na ondro gi Jehovah Wortoe èn gi den wet di oenoe e kisi foe oenoe papa nanga mama di e frede Gado èn foe na organisaatsi foe Gado. Nanga boen réden a bijbel e gi dek’ati: „Tanapoe faste tége den triki [ofoe, soleki The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures e taki, „doe foe triki”] foe a Didibri.” — Efese 6:11.
12. Sortoe sani foe Satan wi alamala moe teki boen a prakseri èn foe san-ede? (b) Fa joe e prakseri foe na sani san e taki na ini 1 Johannes 2:15 èn Jakobus 4:4? (c) San Satan ben sa wani joe bribi sote nanga jepi
12 A ben de krin wan don sani foe a sé foe Eva foe bribi a lé foe Satan. Ma foeroe jongoewan na ini a ten disi no e teki ooktoe lekti den warskow na ini Jehovah Wortoe ofoe di den papa nanga mama foe den ofoe kristen owroeman e gi? Fa a de nanga joe? Joe e teki en foe eksempre serjoesoe dati Satan na Didibri de na tiriman foe na grontapoe disi èn dati en, leki na gado foe na seti foe sani disi, e breni na jeje foe den sma? (1 Johannes 5:19; Johannes 12:31; 14:30; 16:11; 2 Korinte 4:11) Joe e proeberi troetroe foe poti prakseri na tapoe na gebod foe Gado: „No lobi na grontapoe èn ooktoe den sani na ini na grontapoe”? (1 Johannes 2:15) Èn aksi joesrefi: ’Mi e bribi troetroe san a bijbel e taki: „Ala sma di foe dat’ede wani de wan mati foe a grontapoe, e meki ensrefi tron wan féjanti foe Gado”?’ (Jakobus 4:4) Satan ben sa wani joe bribi nanga jepi foe bedrigifasi dati grontapoe no de wan kefar èn dati den activiteit di ai meki go na fesi, no kan de ogri. Ma loekoe boen! No meki den bedrigi joe!
Bedrigi kori na ini a ten disi
13. Sortoe gwenti ben kon de populair tapoe foeroe presi, èn san Satan ben sa wani joe bribi sote ini a tori foe na gwenti disi?
13 Satan e kori sma nofotron foe doe ogri nanga sani di kande te joe loekoe den tapoe densrefi no de fowtoe ofoe di a bijbel no e kroetoe troetroe. Leki wan eksempre a sani disi. Aladi foeroe trowpaar abi switi memre na a gesontoe demakandra nanga makandra na ini a ten di den ben leri sabi densrefi, dan tokoe joe abi kefar te sma baka den meki mofo, de nanga makandra den wawan. Te joe e loekoe en boen dan a meki foe wan mofo de wan toemsi njoen gwenti di tapoe foeroe presi pas ben kon de populair sensi na Fosi Grontapoefeti. Satan ben sa wani foe meki joe bribi sote dati na gwenti disi di meki roetoe de soso wan vorm foe ontspanning di no ogri sodati jongoesma kan leri sabi sma foe na tra sekse tapoe wan krosbé persoonlek fasi. Ma te joe loekoe en boen dan foeroe moreel kefar fasi na a gwenti disi.
14. (a) Tapoe a gron foe san wi kan kroetoe na gwenti foe meki mofo di meki roetoe? (b) Sortoe firi kan gro te toe sma di ben meki wan mofo de nanga densrefi den wawan?
14 Owroe èn lepi kristen e ferstan moro boen den kefar disi foe na ondrofeni di den abi èn kan gi foe dat’ede boen tiri (Odo 27:12). Ma kande joe e feni dati kefar no de ini na meki foe mofo èn dati joe papa nanga mama wani tai joe toemsi na banti sodati den e pori joe prisiri. Ma net soleki den kan kroetoe wan sma akroederi den froktoe di ai sori, naso asrefi gronprakseri kan tjari kon na tapoe gwenti soleki a meki foe mofo (Odo 20:11; Mattéus 7:16). Wan 18 jari oemapikin di ben meki geregeld mofo èn di ben hori bere, ben taki foe eksempre: „Mi ben de wan foe den doesoendoesoen jongoewan di ben prakseri dati dati no ben kan psa nanga mi.” A ben piki dati efoe wan pisten kaba joe ben meki mofo, dan „hori anoe nanga bosi e kon ferferi”. Ooktoe wan 17-jari oemapikin di nofotron ben meki mofo, taki: „Bosi nanga fasfas-makandra e meki den firi kon hé te leki mi e lostoe so tranga dati na boi abi gemeenschap nanga mi.” Wan firi di de ongewoon? Kwetkweti.
15. A meki foe mofo de frantwortoe foe wan bigi pisi foe sortoe rampoe?
15 Te jongoesma di na skinfasi e firi dati den e hari densrefi èn go de wawan a wan presi soleki e psa nofotron na a meki foe wan mofo, dan sekslostoe kan kon moro tranga èn doro na punt dati srefi jongoewan di no abi fowtoe prakseri e kon so fara foe psa a wet foe Gado. Prakseri dati ini den Verenigde Staten ala jari moro leki wan miljoen tini meisje e hori bere èn dati hondro doesoendoesoen foe den e meki den poeroe a bere ofoe sondro foe trow e meki wan pikin. A wan sari sani foe taki dati wawantron dati wan toe foe den tini meisje disi, èn ooktoe den boi di e bemoei nanga den, de pikin foe Jehovah Kotoigi. Na gwenti di meki roetoe, dati de a meki mofo moesoe de foe wan bigi pisi frantwortoe gi den rampoe disi, èn ooktoe kande gi miljoenmiljoen njoen geval foe siki di e sori densrefi ala jari èn di e tjari kon tapoe wan sma nanga jepi foe seksueel kontakt.
16. (a) Soso na sortoe presi seksueel lostoe moe kowroe? (b) San e psa nanga foeroe sma a mindri a pipel foe Gado?
16 A ben de na prakseri foe Gado dati sekslostoe ben sa kowroe na inisé foe na krosbé matifasi foe na trowlibi; pe den firi disi kan kisi gesontoe èn switi satisfaksi (Hebrewsma 13:4; Odo 5:15-19). Ma Satan ben gebroiki na presenti disi di Gado ben gi tapoe wan konifasi foe verlei sma foe gebroiki seks tapoe wan fowtoefasi èn foe doe hoeroedoe. Na ini owroeten a ben de so dati tapoe wan dé den ben kiri 24.000 Israëlsma foe na sondoe disi tége Gado, èn na ini a ten disi ibri jari doesoedoesoen sma den e poti dorosé foe na kristen gemeente foe hoeroedoe ede. Soboen sori taki joe koni. Arki na rai èn tiri. No meki den bedrigi joe. — Numeri 25:1-9, 16-18; 31:16.
17. (a) Sortoe bedrigi fasi foe si sani na a sé foe sani soleki sport, pokoe nanga dansi Satan ben meki propaganda foe den? (b) Foe san-ede a prisiri foe a grontapoe de wan kefar gi na pipel foe Gado?
17 Loekoe boen ooktoe foe tra triki foe Satan. Sport, pokoe nanga dansi de foe eksempre wan prenspari pisi foe na prisiri foe en grontapoe. A de troe dati den sani disi tapoe densrefi no de fowtoe èn den kan de srefi switi èn srefi boen (1 Timóteus 4:8; Zacharia 8:5; Lukas 15:25). Ma Satan tapoe wan bedrigi fasi ben meki propaganda gi na fasi foe loekoe sani dati den sani disi no kan doe ogri srefi efoe wan sma e teki prati geregeld a dati makandra nanga sma foe na grontapoe. Ma a Wortoe foe Gado e warskow: „No meki den kori joe. Takroe demakandra e pori boen gwenti” (1 Korinte 15:33). Go denki pikinso foe a sani disi. Efoe fasi foe bribi nanga politiek e de wan pisi foe a seti foe Satan, dan a no de wan don sani foe bribi dati na prisiri di na grontapoe disi e meki propaganda foe en de fri foe na krakti foe en? Joe moe loekoe boen alaten dati ’a grontapoe lontoe joe no pers joe go ini en vorm’. — Romeini 12:2, The New Testament in Modern English foe na anoe foe J.B. Philips.
Sani di seti foe kibri jongoewan
18. Foe san-ede joe moe abi warderi gi joe papa nanga mama di e gi joe leri nanga tiri?
18 Jehovah Gado ben seti sani na tapoe wan lobifasi foe kibri oen jongoewan foe den no bedrigi oenoe. Ini a fosi presi a ben sorgoe dati joe abi papa nanga mama foe gi joe leri nanga tiri. Èn joe kan bréti te den e doe dati. Wan ongolokoe 18-jari oemapikin di ben kisi wan pikin sondro a ben trow, ben kragi dati a no ben sa psa „efoe mi papa nanga mama ben doe den wroko boen èn ben warskow mi foe den trapoe foe de makandra nanga wan faste mati, èn ben tapoe mi foe abi faste verkering”. De foe dat’ede grantangi efoe joe abi papa nanga mama di e frede Gado. Den no e proeberi foe banti joe èn foe meki joe libi swa nanga den skotoe di den e poti gi joe. Kontrari foe dati, den lobi joe èn wani kibri joe. Njan boen foe na ondrofeni nanga koni foe den foe di joe e go teki rai foe den.
19. Sortoe jepisani e gi moro ete foe kibri jongoewan?
19 Boiti foe dati Jehovah ben sorgoe foe en grontapoe organisaatsi foe jepi joe. Ibri uitgave foe Ontwaakt! abi na rubriek „Jongoesma e aksi . . . ”, pe den e sori fa den markitiki foe Jehovah de redelek. Na so ooktoe na brochure Jehovah Kotoigi nanga skoro ben gi foe jepi joe ini na skorosfeer foe hori den wet nanga gronprakseri foe Gado. Moro dek’ati nanga rai e gi nanga jepi foe den bladzijde foe na Wachttoren èn tapoe gemeente komakandra, kringkomakandra èn distriktkongres. Ija, asrefi tori disi, „Oen jongoowan, no meki den bedrigi oenoe”, ben de wan lezing di ben hori tapoe wan distriktkongres di no psa solanga ete èn ben de ooktoe wan pisi di ben behandel tapoe na dienstvergadering.
20. (a) Foe san-ede den e sorgoe ini foeroe jepi gi jongoesma? (b) Sortoe fasi sa jepi joe foe kakafoetoe gi den moeiti foe Satan foe bedrigi joe?
20 Meki a de so dati noiti oen denki dati wi, foe di wi e poti ala a notisi disi tapoe oenoe, e span anoe tége oenoe foe poeroe na prisiri foe oenoe. Kontrari foe dati, na organisaatsi foe Jehovah lobi oenoe èn ala sani di e druk èn e taki, abi na méne foe kibri oenoe, foe ferloesoe a libi foe oenoe! Leri foe warderi den sani disi di seti. Meki a de wan gwenti foe studeri na bijbel nanga jepi foe den publikatie foe na Genootschap. Meki bijbel waarheid foeroe joe nanga faja èn warderi. Meki a de so dati oenoe abi asrefi fasi leki na 18-jari oemapikin di, baka di a ben go denki foe na boen rai di ben de gi jongoesma, ben skrifi: „A ben meki mi ferstan o kolokoe wi jongoesma de taki wi de ini a waarheid! No wan tra organisaatsi na grontapoe e broko ede someni nanga den jongoewan foe den èn di lobi den sote!” Meki a de so dati wi tan sroiti kon a wan èn kakafoetoe gi den moeiti foe Didibri foe bedrigi wi, bikasi wi de sabisabi san den bedoeling foe en de!
Loekoe san wi ben leri
◻ Foe san-ede jongoesma de spesroetoe wan marki foe Satan?
◻ Fa Satan ben verlei Eva foe go doe ogri?
◻ Fa Satan e verlei na ini a ten oe disi jongoesma nofotron foe go doe ogri?
◻ Sortoe sani seti foe kibri jongoesma?
[Prenki na tapoe bladzijde 1]
Netsoleki fa Satan ben proberi foe kori Eva, di no ben abi so foeroe ondrofeni leki Adam, na den jongoewan de wan spesroetoe marki foe Satan
[Prenki na tapoe bladzijde 4]
Te jongoesma e go poti densrefi aparti foe tra sma, dan seks lostoe kan kon tranga moromoro èn meki dati den pasa a wet foe Gado