Waktitoren LIBRARY TAPU INTERNET
Waktitoren
LIBRARY TAPU INTERNET
Sranantongo
  • BIJBEL
  • BUKU
  • KONMAKANDRA
  • w86 1/11 blz. 10-14
  • Osofamiriproblema di kon loesoe nanga jepi foe bijbel rai

Felem no de na a pisi disi.

Sorry, wan sani no go bun di wi pruberi fu drai a felem.

  • Osofamiriproblema di kon loesoe nanga jepi foe bijbel rai
  • A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1986
  • Edeprakseri
  • A srefi sortu tori
  • „Abi firi gi tra sma” de toemsi prenspari
  • Kibri na ati foe joe pikin
  • Gebroiki „praktis koni”
  • Fertrow tapoe Jehovah
  • Oen papa nanga mama, doro na ati foe oen pikin
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1982
  • Jepi joe pikin foe gro na ini a gi ensrefi na ini a dini foe Gado
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1985
  • Leri joe pikin foe sensi pikin-nengreten
    A sroto gi wan kolokoe osofamiri
A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1986
w86 1/11 blz. 10-14

Osofamiriproblema di kon loesoe nanga jepi foe bijbel rai

1, 2. (a) San na wantoe sani di e meki osofamiri prati foe makandra? (b) Foe san-ede wi moe broko wi alamala wi ede nanga den problema foe den di de ini osofamiri di prati foe makandra?

„OEMASMA [wani] brokotrow èn pikin wani foe lasi den reti leki erfgenaam . . . moro leki foe de ontrow na Kristus”, Arnobius, wan sma ini a di foe fo jarhondro di ben taki a ben de wan kristen, ben skrifi.a Ija, ooktoe na a ten dati osofamiri ben e prati foe makandra foe na bita kerki ferfolgoe foe na sé foe sma di no ben e bribi. Jezus ben ferklari dati den sma di ben abi moro bigi lobi gi famiri ofoe mati leki gi en, no ben sa de warti gi en. Foe dat’ede meki „wan feti-owroe” ben sa de di ben sa tjari ini son osofamiri prati kon, foedi na sma di ben e bribi ben sa sori moro pikinso lobi gi en osofamiri, ’ija, èn srefi gi en égi sili’ (Mattéus 10:34-37; Lukas 14:26). Na pratifasi disi na ini osofamirl te na a dé foe tide e sori ensrefi ete.

2 Aladi wan kristen kande e doe ala sani san a man foe hori en osofamiri na wan, tokoe joe abi trowpatna di no de ini bribi èn di ’no e feni en boen’ „foe libi na a kristen”, èn disi e abi leki bakapisi wan prati foe tafra nanga bedi ofoe wan brokotrow (1 Korinte 7:12-16). Osofamiri e prati ooktoe foe makandra foe di now „ini a bosroiti foe na seti foe sani”, a lobi gi Gado nanga en wet, ooktoe di foe na trowlibi, ’kon kowroe’ (Mattéus 19:6, 9; 24:3, 12). Na ini den Verenigde Staten na brokotrow cijfer wawan ini na pisten mindri 1960 nanga 1980 ben gro nanga 236 procent! Foedi sowan 3 foe den féfi trowpaar ini den Verenigde Staten abi pikin, meki foeroe sma na ini osofamiri di panja moe tanapoe na fesi wan lo foe problema. Te sma e leri sabi na waarheid foe a wortoe foe Gado, dan nofotron en osofamirilibi e kon moro boen, ma sonwan abi wan brokotrow kaba a den baka bifo den tron wan Kotoigi foe Jehovah. Sontron na trow srefi foe wan kristen di no ben doe moeiti foe poti na bijbel rai ini a libi na oso, ben waka go na wan brokotrow (Johannes 13:17). San kristen papa nanga mama e doe na ondro den omstanigheden disi foe kweki pikin kon tron sma di lobi Jehovah?

„Abi firi gi tra sma” de toemsi prenspari

3. Sortoe pina e kon foe brokotrow?

3 Na ini a ten foe Maleachi dan bepaalde Israëlman ben meki den prati den nanga den oema foe den na wan trouweloosfasi. Na „kré nanga soktoe” foe den oema disi di poti na wan sé èn di e begi Jehovah foe jepi, ben tapoe „na altari foe Jehovah nanga watra-ai” te joe loekoe en boen (Maleachi 2:13-16). Na panja foe wan trowlibi na ini na ten disi de ooktoe wan hati sani, srefi efoe boen bijbel gron de gi na prati disi. Aladi na man èn na oema e njan pina foe dati, dan den pikin nofotron abi foe njan pina moro foe dati.

4. (a) Na sortoe fasi pikin e njan pina te den papa nanga mama foe den prati? (b) Fa wan papa ofoe wan mama kan jepi a pikin?

4 Awinsi na brokotrow e tjari fri kon foe fowtoe libi, tokoe sontron a gersi gi wan pikin dati en heri grontapoe e fadon broko. Foe dat’ede a de fanowdoe dati wan papa ofoe mama di de ini bribi e handri nanga na situatie tapoe wan aparti fasi foe lobi nanga ferstan. „Alaten mi ben de let a mindri. Mi ben firi leki mi prati na toe pisi”, wan jongoe man e ferklari di en kristen papa ben prati nanga en oema tapoe bijbel gron di a boi ben de féfi jari. „Noiti mi ben tjari mi troetroe firi kon a fesi. Disi ben meki mi kisi brokoskin.” Wan papa ofoe mama di wani jepi en pikin foe pasa den tranga emotie disi, moesoe abi „firi gi en” èn abi safoe sari-ati (1 Petrus 3:8). A pikin no e taki kande foedi ai firi leki a abi fowtoe èn e denki dati tapoe wan ofoe tra fasi a de na oorzaak foe na brokotrow. Wan papa ofoe mama nanga pasensi moe tjari kon a krin dati a lobi a pikin èn dati a pikin no abi no wan fowtoe ini a brokotrow.

5. Foe san-ede wan kristen papa ofoe mama moe proeberi foe sorgoe dati wan kaba kon na den féjantifasi nanga en fosten patna?

5 Papa nanga mama kan abi toemsi bigi bita-ati gi makandra, spesroetoe te trobi kon foe a fasi foe anbegi. Ma na presi foe ’pai ogri nanga ogri ofoe skempi nanga skempi’, dan na papa ofoe mama di de ini bribi moe hori na tanboen foe na pikin na prakseri (1 Petrus 3:9). Ini en boekoe Groing up Divorced L. Francke e taki: „Papa nanga mama di de féjanti foe makandra e meki den problema foe den pikin foe den de moro moeilek èn srefi wan rampoe. Foedi na pikin no wani abi na risico foe kon de wan freemde sma gi ala den toe bigisma foe en, dan a kan kikbak sodati a no abi wan positief tai moro nanga ala toe bigisma foe en.” Ija, „bita djaroesoe nanga stré” no wawan de fowtoe, ma kan meki a pikin kon de srefi wan freemde sma gi joe (Jakobus 3:14, 16). Te wan papa ofoe mama di no de ini bribi den e fadon kon na en skin nanga srapoe wortoe sondro foe prakseri, dan disi kan koti dipi soro go ini wan pikin (Odo 12:18). Efoe wan fosten patna di no de ini bribi wani meki a trobi go doro, dan „de nanga vrede nanga ala sma sofara ai anga foe joe [a wan di de ini bribi]”. — Romeini 12:18-21.

Kibri na ati foe joe pikin

6. Bakate bepaal kaba soema sa kisi a pikin, san kan de gi wan papa ofoe mama wan problema?

6 Baka te kroetoe ben taki soema moe kisi a pikin, dan nofotron disi no wani taki na kaba foe den moeilekheid. „Wan foe den moro bigi problema”, na so a de ini wan tori foe na bijkantoro foe na Wachttoren Genootschap ini Australië, „de dati na papa ofoe mama di kisi a pikin e kisi a firi foe kon de slap . . . srefi wan papa ofoe wan mama di de ini a waarheid, kan lasi ini ai na fundamenti rede foe san-ede en wani foe kisi a pikin. Na moro prenspari rede moe de foe kweki den leki troe anbegiman foe Jehovah.” Disi e aksi moeiti dorodoro. — Efese 6:4.

7. (a) Foe san-ede wan pikin moe kisi leri foe respeki wan papa ofoe mama di no de ini bribi? (b) Fa joe kan redeneer nanga wan pikin efoe na wan di no de ini bribi e gi ensrefi abra na wan libifasi di no de wan kristen wan?

7 A no de foe taki dati wan kroetoebangi nofotron e gi pasi na wan papa ofoe mama foe go loekoe den pikin di a no abi na makti a tapoe. Respeki kan sori gi den reti disi, aladi tokoe joe e kibri na ati foe a pikin? Ija, èn sofara leki a de fiti, dan wan pikin moe sori respeki di fiti gi wan papa ofoe mama di no de ini bribi. Efoe wan papa ofoe mama di no de ini bribi na a ten di ai tjari a fisiti e gi ensrefi abra na wan fasi foe libi di no de wan kristenwan, dan a papa ofoe mama di de ini bribi na presi foe a bow ini en ati ogr’ati foedi ai kroetoe na papa ofoe mama dati, kan tjari kon a krin gi a pikin dati Gado ben poti ini a bijbel en markitiki foe fa wi moe waka èn libi èn dati „ibriwan foe wi sa moe gi frantwortoe na Gado”, na kroetoeman di de te foe kaba (Romeini 14:12). Ma sori krin dati a no moe waka na baka so wan sortoe foe libifasi. Sori na tapoe wan tactvolfasi dati aladi boen foeroe sma no e libi akroederi den markitiki disi, tokoe foeroe te na ten doro e kenki foe di den si na ini a pikin èn ini na fosten patna wan kristen eksempre. Na sofasi na pikin kande sa abi wan marki foe respeki gi na papa ofoe mama dati. Dati den patna di prati no e agri nanga makandra ini a fasi foe anbegi, tokoe den no moe tapoe wan papa ofoe wan mama foe abi wan positief krakti tapoe a pikin. Na kristen papa ofoe mama sa meki „en redelijkheid bekenti na ala sma” (Filipi 4:5). Ma efoe na wan di no de ini bribi e proeberi foe njan wan kweki di e gi foe dini Gado na ondro, san dan?

8. San toe papa nanga mama ben doe foe sreka den pikin tapoe fisiti di fosten patna di ben de gensman ben sa tjari kon?

8 Sreka joesrefi a fesi na tapoe den fisiti disi de na sroto! Wan kristen mama di en fosten masra ben fadon komoto na bribi, ben taki: „Na fesi foe a fisiti alaten mi ben taki nanga den pikin fa Jehovah ben sa si oen waka nanga libi. Mi ben meki en wan gwenti foe sori fa na situatie ben de. Mi ben taki dan: ’San joe o piki efoe joe papa e taki disi ofoe dati.’” Wan tra kristen oema di ben prati foedi a ben tron wan Kotoigi e taki boiti foe dati: „Bifo [den toe tini foe mi] e gwe libi na oso foe go fisiti den papa ini na weekend, wi e begi makandra èn e aksi Jehovah foe de nanga den èn foe jepi den foe gi kotoigi na den papa spesroetoe nanga a toemsi boen waka nanga libi foe den.”

9. Fa kristen papa nanga mama kan waka baka na eksempre foe a mama foe Mozes?

9 Wan papa ofoe mama di no de ini bribi, ma di abi na reti foe tjari fisiti na den pikin, kande e proeberi foe wini a pikin nanga jepi foe boen foeroe kado, diri amusement èn tra prisiri foe ontspanning. A no de foe taki dati Jochebed, a mama foe Mozes (èn ooktoe Amram efoe a ben de na libi ete), ben sabi na fesi san Mozes ben sa kon tanapoe a fesi te den ben gi en na Farao oemapikin. A no de foe taki dati a ben poti ensrefi a tapoe foe seti a ferstan foe en foe san abi waarde aladi a ben de ete na en (Exodus 2:1-10). Aladi Mozes ben kon de fesi nanga fesi nanga den moi „goedoe foe Egypte” di e kori joe, tokoe ensrefi ben teki a bosroiti foe hori ensrefi na den gronprakseri foe Gado. „A ben si” en jeje grani leki troetroe goedoe! (Hebrewsma 11:23-26) Na so kristen papa nanga mama moe sreka den pikin na a srefi fasi foe kakafoetoe gi den sortoe tesi disi, foedi den e taki nanga den foe bijbel materiaal di e poti boen krakti na tapoe jeje goedoe.b Pikin e si nofotron na légi boewégi foe ati foe wan papa ofoe mama di e doe moeiti foe bai a lobi foe den. — Odo 15:16, 17.

10. San de ini wan aparti situatie wantoe sani di wan papa ofoe mama moe loekoe?

10 Ini wantoe aparti geval den sortoe fisiti disi kan de wan bigi kefar gi na pikin. Wan papa ofoe mama sa moe teki a bosroiti san moesoe foe doe na ondro den omstandigheden dati èn na ini begi a moe loekoe na serjoesoefasi foe na kefar èn den wrokosani foe kroetoe di a abi èn den bakapisi di a kan abi te wan sma e wégri foe respeki reti foe fisiti pikin.c Tan farawe foe doe di kan meki degedege kon efoe joe de boen nofo leki papa ofoe mama. — Galacia 6:5; Romeini 13:1; Tori foe den Apostel 5:29; 1 Petrus 2:19, 20.

Gebroiki „praktis koni”

11. San wan kristen papa ofoe mama moe erken di no kisi a pikin ofoe den pikin?

11 Fa a de now efoe na kristen papa ofoe mama di abi soso na reti foe go loekoe a pikin? Efoe na pikin no de moro na ini na kristen osofamiri, dan na papa ofoe mama dati abi wan jeje frantwortoe tapoe a pikin di skotoe (1 Korinte 7:14). Na getrow famiri-edeman Abraham foe eksempre seker ben sa tanapoe a tapoe dati en manpikin Ismaël netleki Isaäk ben sa trow nanga wan kompe anbegiman. Ma baka di Ismaël, di ben de wan tini nomo, nanga en mama Hagar ben seni gwe foe na osofamiri, dan Abraham no ben kan tapoe sani dati Hagar ben seti sani foe meki Ismaël trow nanga wan Egypte oema, di a de krin no ben anbegi Jehovah. — Genesis 21:14, 21; 24:1-4.

12. (a) Sortoe positief moeiti wan kristen papa ofoe mama kan doe di no kisi a makti foe loekoe a pikin? (b) Tjari kon a krin fa wan kristen papa ofoe mama ’kan gebroiki koni dati sani waka boen’.

12 Tokoe wan kristen papa ofoe mama di no abi na makti tapoe na pikin, kan doe foeroe foe poti wan dipi lobi foe Jehovah go ini na pikin aladi kande a abi okasi di skotoe. Foe kan meki disi waka boen, dan na papa ofoe mama ’moe kibri praktis koni nanga denki’ (Odo 3:21). Ija, foeroe moeiti di e doe wawan no nofo. „Efoe wan isri wrokosani kon dede èn wan sma no srapoe a sé di e koti, dan a sa gebroiki en égi krakti [nanga pikinso boen bakapisi]. Na so na gebroiki foe koni sani waka boen, wani taki wini” (Prékiman 10:10). Na sma di no de ini bribi foe eksempre wawantron kande sa feni sani foe tapoe dati na tra partij kon ini kontakti nanga a pikin. Wan papa ofoe wan mama, na presi foe meki na afersi wantewante kon tron wan stré, kande sa kisi moro boen bakapisi te a gebroiki Odo 25:15: „Nanga pasensi wan fesiman e meki den overtoigi en, èn wan safoe tongo — dati kan broko bonjo.” Srefi wan sma di na ini en gens de so tranga leki wan bonjo, kan kon moro safoe nanga pasensi èn safrifasi, aladi a no de makriki foe sori égifasi efoe wan sma kon tanapoe na fesi onregtvaardiki skotoe. (Teki gersi nanga 2 Timóteus 2:23-25). Foeroetron joe kan tan farawe foe stré nanga wortoe foedi joe e hori joesrefi na san taki èn foe wroko nanga rai (foe sofara disi no de kontrari na bijbel) di na papa ofoe mama di kisi na makti tapoe a pikin ini a tori foe na sorgoe foe na pikin. Efoe joe e broko joe ede dati a sma di no de ini na bribi e taki takroe sani foe joe na fesi foe na pikin, hori dan na ini prakseri san tanapoe na ini 1 Petrus 2:15: „Te joe e doe boen [joe e] tapoe a soso taki foe den onredelek sma.” Te joe e gi wan boen eksempre, dan a pikin sa si soema abi reti. — Odo 20:7.

13. Fa wan papa ofoe mama di de ini bribi kan sorgoe dati wan fisiti abi troetroe waarde?

13 Proeberi na ini a ten foe den fisiti foe poti a wortoe foe Gado na ini na ati foe na pikin, te disi de ooktoe mogelek, foedi joe e studeri persoonlek nanga a jeje materiaal èn teki en go na gemeente komakandra. Awinsi hebi skotoe foe na wet de, tokoe na papa ofoe mama tapoe informeel fasi kan poti a prakseri tapoe den wroko foe Gado èn jepi a pikin tapoe tra fasi foe lobi Gado (Romeini 1:19, 20; Mattéus 6:28-30). Jezus ben erken den skotoe foe en arkiman. „A ben taki a wortoe foe Gado gi den foe so fara den ben kan arki na en” (Markus 4:33, 34). Soboen hori joesrefi boiti nanga na taki foe serjoesoe jeje afersi ooktoe bezig nanga tra activiteit di e bow, makandra nanga wantoe pikin foe asrefi libimarki leki a pikin (Odo 13:20). Njan makandra boen foe gesontoe ontspanning. Meki a fisiti de wan sani di abi foeroe waarde. Redelek trangaleri de wan sori foe lobi (Odo 13:24). Wawantron den problema kan gersi taki den bigi pasa marki. Komoto foe foeroe sé druk kan kon. Fa wan sma kan horidoro na ondro ala disi?

Fertrow tapoe Jehovah

14. Sortoe djaranti Psalm 37:13, 14 e gi wi?

14 Foe na sé foe wan sma di na libipasi foe en e ’plisi’ Jehovah, David ben skrifi: „Awinsi a e fadon, den no sa fringi en gwe, bika Jehovah e steun en anoe” (Psalm 37:23, 24). Ija wan kristen di moe feti nanga na druk foe wan osofamiri di fadon foe makandra kan ’fadon’, foe taki en so, ini broeja, ini ferwakti di no kon troe nanga wettelek ofoe moni sani di no waka boen, ma a no sa „fringi gwe” krinkrin. Soleki The New Berkeley Version e vertaal a pisi disi: „Te a e fadon, dan a no sa klari nanga en.” Foe san-ede? Foedi Jehovah nanga jepi foe santa jeje nanga en lobi anbegiman e gi na anoe foe en di e jepi. — Jakobus 1:27.

15, 16. Fa boen foeroe sma ini osofamiri di prati foe makandra ben hori doro?

15 Bakadi den toe jongoe pikin foe wan kristen oema ben gi na en fosten masra, di ben de wan gensman, a ben taki: „Di na afersi ben teki krinkrin poeroe foe mi anoe, dan mi ben leri troetroe foe fertrow tapoe Jehovah. Mi ben leri foe teki foe san ai gi pasi, no foe proeberi foe teki sani ini mi égi anoe. Mi e leri te now ete. A de wan moeilek leri.” Ma a e gebroiki na reti foe en foe go loekoe den pikin dorodoro èn a no wawan na en njoen masra, wan getrow kristan owroeman a feni trowstoe ma ooktoe na trawan ini a gemeonte.

16 Wan tra kristen oema, di a masra foe en di fadon komoto a bribi èn di a no e libi moro nanga en èn di ben hori den pikin difrenti moen na en kontrari san kroetoebakra ben taki, ben taki: „Mi ben brokosaka sote dati mi ben prakseri dati mi ben sa fadon siki. Na wan enkri sani di ben jepi mi ini na pisten dati foe no law, ben de dati mi ben abi foeroe foe doe ini na velddienst.” Na oemapikin foe en, ini a ten dati ben de sébi jari, ben teki na wan krakti fasi a sé foe Jehovah èn ben kisi srefi difrenti tron fonfon foe en papa di a ben wégri foe lési boekoe di e broko a bribi foe wan sma saka. Di a ben kon baka na en mama a ben teki na faste bosroiti, foe tan moro krosbé na Jehovah. Den getrow dienstknegti disi nanga trawan ben si fa Psalm 54:2-7 ben kon troe: „O Jehovah jere mi begi; . . . loekoe! Gado na mi jepiman; Jehovah de a mindri den di e steun mi sili . . . Bika foe ala nowtoe a ben fri mi.” Ija, wi kan reken tapoe a jepi foe Jehovah! — 1 Korinte 10:13.

17. Fa papa ofoe mama ini osofamiri di prati foe makandra kan jepi den pikin foe den, nanga sortoe paiman di kande kan kon?

17 Soboen efoe joe de wan papa ofoe wan osofamiri di fadon komoto foe makandra, abi wan opo jesi gi den firi foe joe pikin. Tranga na ati foe en nanga a Wortoe foe Gado. Efoe joe abi soso a leti foe go loekoe den pikin, gebroiki dan soso praktis koni foe gebroiki den reti dati dorodoro. Abi fertrow na ini a krakti foe na Wortoe foe Gado di prani go ini wan ati di e teki sani (1 Thessalonika 2:13). Foe si dati wan pikin e go lobi Jehovah de warti ibri moeiti.

[Foetoewortoe]

a Adversus nationes (Tege den heiden), Boek II, kap. 5.

b Loekoe „Na moro moi okasi di jongoe sma abi” ini na uitgave foe 15 augustus 1985, èn ooktoe „Fa joe e si goedoe na skinfasi?” ini a boekoe Meki joe jongoe jari waka boen, di na Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc. ben gi.

c Ini na Uniform Marriage and Divorce Act foe den Verenigde Staten tanapoe: „Wan papa ofoe mama di no kisi a pikin foe sorgoe, kan abi na reti foe go loekoe a pikin efoe na kroetoebangi baka wan kroetoe si dati den fisiti ben sa tjari na gesontoe foe na pikin na skinfasi kon na ini kefar ofoe efoe ben sa doe ogri na en emotioneel gro.” [Na ini Nederland sowan sortoe seti de.]

Joe kan memre disi ete?

◻ Fa na kristen papa ofoe mama kan kibri na ati foe wan boi ofoe oemapikin di kroetoe gi en foe loekoe?

◻ Fa wan papa ofoe mama di de ini bribi di abi soso na reti foe go loekoe den pikin, kan meki „praktis koni” jepi en?

◻ Sortoe djaranti Psalm 37:23, 24 e gi, èn fa Jehovah meki na pramisi disi kon troe?

    Sranantongo buku (1978-2025)
    Log Out
    Log In
    • Sranantongo
    • Seni en gi wan sma
    • Settings
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gebruiksvoorwaarden
    • Privacybeleid
    • Privacyinstellingen
    • JW.ORG
    • Log In
    Seni en gi wan sma