Gran fruwakti gi na libisma na ini wan tumusi switi paradeysi

„Gado ben blesi den èn Gado ben taygi den: ’Meki pikin èn kon furu èn furu grontapu èn poti en na unu ondro èn abi den fisi fu se n den mekisani fu heymel di e frey èn ibri libi mekisani di e buweygi en srefi na grontapu, na unu ondro.’” — GENESIS 1:28.

1, 2. Nanga san na ini prakseri Yehovah e wroko gi libisma na wan lobifasi sondro fu tapu, èn sortu wroko a ben gi Adam?

„GADO na lobi”, na so na Santa Buku e fruteri wi. Tapu wan lobi èn sondro gridifasi a e sori belangstelling na libismafamiri èn a e wroko sondro fu tapu so taki den ben sa kan nyanbun fu têgo fu wan gosontu libi fu vrede na ini wan grontapu paradeysi fu prisiri (1 Yohanes 4:16; teki gersi nanga Psalm 16:11). Na fosi libisma, na volmaakti Adam, ben abi wan libi fu vrede, moy èn prisiri wroko. Na Mekiman fu libisma ben gi en na wroko fu bow na tumusi switi dyari fu Eden. A Mekiman fu libisma ben gi en noti wan tra wroko, wan spesrutu Wroko, wan wroko di ben de wan tyalansi so leki ben kon na krin na ini na tori fu san ben psa:

² „Now Yehovah Gado ben meki komoto fu na grontapu den ala busimeti fu na firi èn ibri mekisani fu heymel di e frey, èn moro fara a ben tyari den go na a libisma fu si fa a ben sa kari ibriwan fu den; èn so leki libisma ben kari den dati, ibri libi sili, na dati ben de en nen. Na libisma so bun gi nen na ala osometi èn na den mekisani fu heymel di e frey èn na ala den busimeti fu na firi.” — Genesis 2:19,20.

3. Fu san-ede frede no ben de na Adam èn no na den meti di Gado ben meki?

³ Libisma ben kari na asi sus, na burukaw sjōr, na skapu seh, na krabita ʽez, wan fowru ʽōf, na doyfi jō·nahʹ, na paw tuk·kiʹ, na lew ʼar·jehʹ ofu ʼariʹ, na beer dov, na kesikesi kōf, na dagu keʹlev, na sneki na·chasjʹ, nanga so moro fara.a Te a ben go na a liba di ben lon komoto fu na dyari fu Eden, a ben si fisi. A ben gi den fisi na nen da·gahʹ. Na man di no ben abi fetisani no ben abi frede gi den meti disi, efu a ben de now osometi ofu busimeti, èn so srefi tu no gi den fowru, èn den no ben frede en, na libisma, di instinktief den ben erken en leki moro hey leki den, fu wan moro hey sortu fu libi. Den ben de den mekisani fu Gado, di ben kisi libi fu En, èn na libisma no ben abi na winsi ofu na firi fu gi den skinati ofu fu puru na libi fu den.

4. San wi kan bribi efu wi e leysi taki Adam ben gi ala meti nanga fowru wan nen èn sortu ondrofeni disi ben musu de gi en?

⁴ O langa precies Gado ben sori na libisma den osometi nanga den busimeti nanga den mekisani fu heymel di e frey, na tori no e fruteri wi. A ben de krin krin na ondro a tiri fu Gado, a ben de wan pisi fu na seti fu Gado. Adam kande seyker ben teki a ten fu stuka ala den difrenti meti dati fu di a ben luku den aparti gwenti nanga fasi fu den; dan a ben sa teki wan nen di ben fiti heri bun na den. Disi ben kan wani taki taki bun furu ten ben go na ini dati. A ben de wan kofarlek moy ondrofeni gi Adam fu kon sabi na a fasi dati san ben e libi na grontapu leki difrenti sortu meti, èn a ben aksi wan bigi krakti fu a frustan èn na pikinso sabi di a ben sabi a tongo fu gi ibriwan fu den sortu fu libi mekisani wan nen di e fiti en.

5-7. (a) Sortu aksi kande seyker ben sa kon na en? (b) Sortu piki ben gi na ini na tori na ini Genesis 1:1-25 fu fa Gado ben meki sani?

⁵ Ma fa a meki fu ala den libisani disi ben waka baka makandra? Den gronmeti ben meki bifo den fowru ofu no, èn pe libisma ben de ini ten nanga rangorde ini na tori fu ala den libisani disi fu wan moro lagi sortu? Fa Gado ben sreka na fesi fu na grontapu gi so wan bigi difrenti ini libi fu meti, sorgu gi na loktu pe fowru ben kan frey go so hey, ben sorgu gi a watra fu dringi èn na gro fu prani di ben de leki nnyan, ben meki wan bigi heymelfaya fu meki ala sani kon a libi na deyten èn fu meki libisma kon si, èn na moro pikin heymelfaya fu moy na neti? Fu san-ede na weer ben de so safu èn waran taki libisma na ini na fri natuur èn nanga sososkin ben kan waka, èn wroko èn sribi?

⁶ Libisma no ben abi fu ray san na den piki. Na frustan fu en di e ondrosuku sani ben frudini koni piki fu wan fonten di abi makti èn di abi soyfri sabi. Den no ben libi en na en lot leki wan manpikin fu Gado di no sabi noti, ma en hey marki fu koni kande seyker ben kisi grani nanga na tumusi moy historiya fu na fasi fa Gado ben meki sani so leki Genesis 1:1-25 e fruteri.

⁷ Adam ben sa de tumusi grantangi gi na span tori dati fa Gado ben meki sani. A ben tyari bun furu sani kon a krin. Fu na lasi fa a tori ben fruteri, a ben frustan taki dri langa pisiten ben de di Gado ben kari dey akruderi en fasi fu marki ten, bifo na di fu fo pisiten fu meki sani pe Gado ben meki den tu bigi heymelfaya na ini na loktu ben kon de fu si fu marki na moro syatu 24 yuru dey fu na libisma. Na moro syatu dey disi na grontapu ben de a ten a mindri na dongo fu na moro bigi heymelfaya te na a tra dongo fu en. Adam ben go frustan so srefi tu taki a ben sa abi fu du nanga yari fu ten èn sondro dege dege a ben bigin fu teri en libiyari. Na moro bigi heymelfaya na ini a loktu fu heymel ben sa yepi en na ini disi. Ma fu na sey fu den moro langa mekidey fu Gado, libisma ben frustan taki na a ten dati a ben e libi na ini a di fu siksi dey fu na meki di Gado ben meki sani na grontapu. Noti Gado ben taygi en ete fu wan kba fu na di fu siksi dey, pe ala den gronmeti ben meki èn moro fara na libisma di ben meki aparti. Now a ben kan frustan fa baka makandra na libi fu den prani, na libi na ini den se, èn so srefi tu den fowru nanga den gronmeti ben meki. Ma so leki fa a ben de drape en wwan na ini na dyari fu Eden, dan Adam no ben de ete na heri sori sondro fu mankeri wan sani fu na lobi prakseri fu Gado gi na libisma na ini na grontapu paradeysi.

Na meki fu na fosi uma

8, 9 (a) San na volmaakti libisma ben si fu den meti di Gado ben meki ma na sortu bosroyti a ben kon ini na tori fu en srefi? (b) Fu san-ede a ben de wan sani di fiti taki na volmaakti libisma no ben aksi Gado fu kisi wan patna (c) Fa na tori fu beybri e fruteri fu a meki fu na fosi uma di ben de wan libisma?

⁸ Na fosi libisma, nanga en volmaakti frustan nanga a man di a ben man fu luku kon sabi sani, ben si taki den fowru nanga gronmeti ben de manwan nanga umawan èn taki den ben e meki pikin èn ben e meki a sortu fu den. Ma nanga a libisma srefi dati no ben de so. Efu na luku disi di a ben luku fu kon sabi sani ben kari na en prakseri kon fu abi wan konpe, dan a no ben feni na mindri den meti wan patna di ben fiti en, srefi no a mindri den kesikesi. Adam ben sa kon na a bosroyti taki wan patna no ben de gi en, bika efu dati ben de so dan Gado no ben sa tyari na patna disi kon na en? Na libisma ben meki aparti fu ala den,sortu meti disi, èn a ben de na prakseri taki en ben sa de tra fasi! A no ben firi fu teki en srefi wan bosroyti ini na afersi èn kon de asranti èn aksi Gado en Mekiman wan patna. A ben fiti taki na volmaakti libisma ben libi na heri afersi na Gado, bika syatu baka dati ben si taki Gado ben meki en eygi bosroyti ini na tori fu na situwâsi. Fu disi èn fu san ben psa now, a tori e fruteri wi:

⁹ „Ma den no ben feni wan yepiman gi libisma leki en mankeripisi. Fu dati-ede meki Yehovah Gado meki libisma sribi wan dipi sribi, èn ala di a ben e sribi, a ben teki wan fu den lebriki fu en èn tapu na meti na a presi dati. Baka dati Yehovah Gado bow na lebriki di a ben teki puru fu na libisma tron wan uma èn a ben tyari en go na a libisma. Na a libisma ben taki: ’Disi de te fu kba bonyo fu mi bonyo èn meti fu mi meti. Den sa kari disi uman, bika disi ben teki puru fu na man.’ Fu dati-ede meki wan man sa gwe libi en ppa nanga mma èn musu tay hori na en wefi èn den musu tron wán skin. En den ala tu ben tan nanga soso skin, na libisma nanga en wefi, èn toku den no ben firi syen.” — Genesis 2:20-25.

10. Fa na volmaakti man ben du di den ben tyari na volmaakti uma kon sori en, èn san den wortu fu en kande ben sori?

¹⁰ Di Gado ben tyari na volmaakti uma leki en yepi nanga mankeripisi go sori en, dan den wortu fu Adam ben sori tevredefasi doro doro: „Disi de te fu kba bonyo fu mi bonyo èn meti fu mi meti.” Efu wi luku den wortu disi di Adam te fu kba ben si en uma di ben meki nyunyun, dan a kan taki a ben musu wakti wan pisiten bifo a ben kisi en tumusi moy libisma mankeripisi. Fu furteri fu en mankeripisi dan Adam ben kari en „Uman” (’isj.sjah’ ofu letterlijk „uma man”), „fu di disi ben teki puru fu na man” (Genesis 2:23, Nyun-Grontapuvertaling, Stukabeybri, futuwortu). Adam no ben firi famirifasi na skinfasi nanga den mekisani di e frey èn den gronmeti di Gado ben tyari a fesi fu dati kon fu a luku so taki a ben sa gi den wan nen. En meti ben de tra fasi leki di fu den. Ma na uma disi ben de tru tru fu na sortu fu en meti. Na lebriki di ben teki puru fu en seybere, ben meki a srefi sortu brudu di ben de na ini en eygi skin. (Luku Mateyus 19:4-6.) Now a ben abi wan sma na en fesi di a ben kan du wroko gi en leki Gado profeyti èn di a ben kan meki de patna fu na, tumusi moy tori fu na fasi fa Gado meki sani.

11-13. (a) Sortu aksi kande ben kon di Adam ben kisi fan uma? (b) San ben de na prakseri fu Gado gi na fosi libismapaar (c) San na volmaakti libisma famiri ben sa musu nnyan?

¹¹ Ma sortu prakseri na Mekiman fu na libismafamiri ben abi fu gi en wan uma? A ben de soso fu gi en wan yepi èn mankeripisi, wan konpe fu en eygi sortu so taki a no ben sa firi en srefi taki a de en wwan? Na tori e fruteri fu na prakseri fu Gado te a e taygi wi sortu blesi Gado ben taki tapu na trow fu den:

¹² „Moro fara Gado ben taki: ’Meki wi libisma na a prenki fu wi, èn akruderi fa wi tan, èn meki den abi na den ondro den fisi fu se nanga de mekisani di e buweygi den srefi na grontapu.’ Èn Gado ben go abra fu meki libisma na en prenki, na a prenki fu Gado a ben meki den; leki man èn leki uma a ben meki den. Moro fara Gado ben blesi den èn Gado ben taygi den: ’Meki pikin èn kon furu èn furu grontapu èn poti en na unu ondro èn abi den fisi èn den mekisani fu heymel di e frey èn ibri libi mekisani di e buweygi na grontapu, na unu ondro.’

¹³ Moro fara Gado ben taki: ’Luku, mi gi unu ala prani di e meki siri èn di de na a heri grontapu èn ibri bon di abi froktu fu wan bon di e meki siri. A musu de leki nnyan gi unu. Èn na ala busimeti fu grontapu èn ibri mekisani fu heymel di e frey èn na ala sani san e buweygi en srefi na grontapu, pe libi leki wan sili de na ini, mi gi ala grun prani leki nnyan.’ En a ben de so.” — Genesis 1:25-30.

Fruwakti gi na fosi libismapaar

14. Sortu tamara na volmaakti man nanga uma ben abi nanga a blesi fu Gado na den fesi èn sortu prenki nanga reti den ben kan tyari kon na den fesi?

¹⁴ Fa a ben de wan kofarlek moy sani gi na volmaakti man nanga en volmaakti uma fu yere den san den ben musu du èn blesi den! Nanga na blesi fu Gado na libi no ben o de wan soso sani, ma den ben o man fu du san den ben musu du. Fa den ben abi wan bun tamara a den fesi! Ala di na koloku trowpaar ben tanapu drape na ini a tanpe fu den, na dyari fu Eden, dan kande seyker den ben go denki dipi fa ala sani ben sa kon de o moro den ben du a wani fu Gado ini na tori fu den srefi. Ala di na yeye ay fu den ben e luku go te na ini a fara tamara, den ben si, no soso na „dyari fu Eden, na a owstusey”, ma na heri grontapu di furu nanga man nanga uma nanga koloku fesi (Genesis 2:8). Na ati fu na man èn na uma ben sa dyonpo fu prisiri na a prakseri taki den alamala dati na pikin fu den, den bakapikin. Alamala ben de volmaakti, sondro fowtu na a bow fu den skin èn na dorosey, nanga na abi fu wan têgo yongu yari èn bun gosontu nanga prisiri na ini na libi, alamala e sori volmaakti lobi gi makandra, alamala kon de wan na ini na anbegi fu na bigi Mekiman fu den, den heymel Tta, èn ben tay na ini disi na den fosi libisma tta nanga mma. Fa na ati fu na fosi man nanga uma ben musu prisiri na a prakseri na so wan famiri!

15, 16. (a) Fu san-ede furu nnyan ben sa de nofo gi na libismafamiri? (b) Sortu-wroko dorosey fu na dyari fu Eden ben sa de gi den o moro na koloku libismafamiri ben sa kon moro furu?

¹⁵ Nofo nnyan ben sa de gi ibri memre fu na famiri disi di ben e furu na heri grontapu. Nofo nnyan ben de fu bigin nanga en drape na ini na dyari fu Eden. Gado ben sorgu gi den na ini san de fanowdu èn gi den ala prani di e meki siri fu dini leki gosontu nnyan di e hori sma a libi, makandra nanga den bon di e meki froktu. — Psalm 104:24.

¹⁶ O moro na koloku famiri fu den ben sa gro kon moro furu, o moro den ben sa bradi na dyari go te na den kondre dorosey den skotu fu Eden, bika den wortu fu Gado ben sori taki dorosey fu na dyari fu Eden a grontapu ben de ete na ini wan toestand pe a no ben sreka. Awinsi fa a no fa sorgu no ben gi ete na dati èn a no ben wroko kon tapu na srefi hey makti san ben de aparti gi na dyari fu Eden. Fu dati-ede na Mekiman fu den ben taki taki den ben musu ’poti na grontapu a den ondro’ te den ben e furu dati safri safri. — Genesis 1:28.

17. Fu san-ede nofo nnyan ben sa de gi den libisma di ben o kon moro furu èn san te fu kba ben sa de efu na dyari ben sa kon moro bigi?

¹⁷ Fu di volmaakti gronman nanga sorguman fu na dyari ben bradi en, dan na grontapu di ben poti na den ondro, ben sa gi froktu nanga nnyan psa marki gi den sma di ben gro kon moro furu. Te fu kba na dyari di ben kon moro bigi ben sa furu na heri grontapu èn wan paradeysi ben o de di ben o teki na heri grontapu èn di na ini ala en moy fasi ben sa dini. leki na têgo tanpe fu libisma. Komoto fu heymel a ben sa de leki wan tumusi moy prenki, èn na heymel Mekiman ben sa kan fruklari taki a ben de heri bun. — Teki gersi nanga Yob 38:7.

18. Fu san-ede na dyari fu Eden di ben o de na a heri grontapu ben sa de fri fu dyugu dyugu, èn sortu vrede ben sa de?

¹⁸ Ala sani ben sa de netso nanga vrede èn fri fu dyugu dyugu leki na dyari fu Eden pe na man nanga uma di ben trow nyunyun ben de. No wan fanowdu ben sa de fu frede kofar ofu ogri fu ala den meti nanga mekisani di, e frey èn di na fosi libisma Adam ben luku fini fini èn ben gi den wan nen. Neleki den fosi libisma ppa nanga mma na so den volmaakti sma dati fu na grontapu paradeysi ben sa abi den fisi fu se, den mekisani fu heymel di e frey èn ibri libi mekisani di e buweygi na grontapu, srefi den busimeti fu a firi, na den ondro. Nanga wan instinktief frustan fu saka den srefi na libisma ondro di „ben meki na a prenki fu Gado”, dan den lagi libi mekisani disi ben sa de ini vrede nanga en. Den safu nanga volmaakti libisma meystri fu den ben sa hori wan klimaat fu vrede na ini na grontapu fu meti fu di den ben e hori den lagi mekisani disi na den ondro. Na krakti fu vrede fu den libisma meystri disi di gersi Gado ben sa panya en srefi na wan fasi fu kibri den lagi mekisani disi di de tevrede. Ma moro furu a ben o de so taki na volmaakti libismafamiri ben sa de ini vrede nanga Gado, di a blesi fu en noyti ben sa kan teki puru fu den. — Teki gersi nanga Yesaya 11:9.

Gado e rostu fu den sani di a meki

19. (a) San na fosi man nanga uma ben kon kisi fu frustan ini na tori fu na prakseri fu Gado? (b) San Gado ben sori ini na tori fu ten?

¹⁹ Na a ten di na volmaakti libismapaar ben pruberi fu tyari kon na den fesi fa na grontapu ben sa tan te na prakseri fu Gado ben kon tru, den ben sa kon frustan wan sani. Efu den ben sa du na tumusi moy komando disi fu Gado, dan ten ben de fanowdu fu dati. Omeni ten? Na Mekiman nanga heymel Tta fu den ben sabi dati. A ben taygi den taki na lo fu mekidey ben doro agen wan kba èn taki den ben de na a „neti”, na bigin fu wan nyun dey akruderi Gado eygi marki fu den mekidey. A ben sa de wan blesi dey, di kon santa gi Gado eygi soyfri nanga regtfardiki prakseri. Na volmaakti man, na profeyti fu Gado, ben poti prakseri tapu disi. Na tori di skrifi ondro krakti fu santa yeye e fruteri:

20. San na beybri tori e taki fu na di fu „seybi dey”?

²⁰ „Baka dati Gado ben si ala san a ben meki èn luku! A ben de heri bun. A ben tron neti èn a ben tron deyten: wan di fu siksi dey. Na so heymel nanga grontapu nanga a heri legre fu den ben kon klari. En na a ten fu na di fu seybi dey Gado ben kon klari fu en wroko di a ben meki, èn a ben go abra fu rostu tapu a di fu seybi dey fu ala en wroko di a ben meki. Moro fara Gado ben blesi na di fu seybi dey èn ben santa dati fu di a ben tan rostu fu ala en wroko di Gado meki nanga a prakseri fu meki den. Disi na a historiya fu heymel nanga grontapu na a ten di Gado ben meki den, na a dey di Yehovah Gado ben meki heymel nanga grontapu.” — Genesis 1:31-2:4.

21. (a) A beybri e taki taki Gado ben tyari en rostudey na wan kba èn taki ala sani ben de heri bun? Tyari disi kon na krin. (b) Sortu aksi e kon na fesi?

²¹ A tori no e taki taki Gado ben klari en rostu dey èn ben si taki ala sani ben de heri bun èn taki a ben tron neti èn taki a ben tron mmanten. wan di fu seybi dey. Fu kruderi nanga den siksi mekidey di ben de a fesi dan na di fu seybi dey musu kisi a stanpu ete fu heri bun, bika a no kon a wan kba ete. Yehovah Gado kan kari na dey, so leki fa a tan te now ete, heri bun? A de gi en te so fara wan dey fu vrede nanga rostu? Fa a de nanga na prisiri fruwakti di na fosi man nanga uma ben sa tyari kon na den fesi na a trowdey fu den? Meki wi go luku na ini na tra artikel fa a tori disi e kon a krin

[Futuwortu]

San yu ben sa piki?

◻ Sortu wroko Gado ben gi Adam boyti na sorgu fu na dyari. èn san disi ben tyari kon nanga en?

◻ San na tori na ini Genesis 1:1-25 e tyari kon na krin?

◻ Fa na fosi uma di ben de wan libisma ben meki, èn fa Adam ben du tapu na trowdey fu den?

◻ Sortu fruwakti na fosi libismapaar ben abi?

◻ Fa Gado ben sori taki, den lo meki dey ben doro baka wan tra kba?