San a saka di wi moesoe saka wisrefi na Gado ondro e aksi foe wi
„Saka oensrefi, foe dati ede, na Gado ondro.” — JAKOBUS 4:7.
1. San wi kan taki foe a sortoe Gado di wi e anbegi?
FA JEHOVAH de wan wondroe Gado! Sma no de di kan marki ensrefi nanga en, a no abi en speri, joe no kan teki en gersi nanga trawan, a de aparti na someni fasi! En na a Moro Heiwan, na Universeel Soeverein, di abi ala troe tirimakti ini en. En na foe têgo te têgo, èn a foeroe so te nanga glori, taki no wan sma kan si en èn tokoe tan na libi (Exodus 33:20; Romesma 16:26). En koni nanga makti no abi kaba, a de volmaakti dorodoro ini retidoe èn ensrefi na a persoon foe lobi. En na wi Mekiman, wi Kroetoeman, a Giman foe wet nanga wi Kownoe. Ala boen kado nanga ibri volmaakti presenti e kon foe en. — Psalm 100:3; Jesaja 33:22; Jakobus 1:17.
2. A saka di wan sma e saka ensrefi na Gado ondro abi foe doe nanga sortoe sani?
2 Nanga ala den tori disi na prakseri, degedege no kan de ini a tori foe wi plekti foe saka wisrefi na en ondro. Ma san disi wani taki gi wi? Wan lo sani. Foe di wisrefi no kan si Jehovah Gado, a saka di wi e saka wisrefi na en ondro wani taki, dati wi moesoe arki a sten foe wan konsensi di oefen, wroko makandra nanga Gado organisâsi na grontapoe, erken grontapoe tirimakti èn lespeki a gronprakseri taki wan edeman de na ini na osofamiri libi.
Hori wan boen konsensi
3. Na sortoe skotoe wi moesoe gi jesi, foe kan tan hori wan boen konsensi?
3 Foe tan abi wan boen konsensi wi moesoe gi jesi na san libisma no man meki trawan hori densrefi na dati — dati wani taki na wet noso gronprakseri di libisma no man dwengi trawan foe hori densrefi na dati. Foe eksempel, libisma hei tirimakti no man dwengi trawan foe hori densrefi na a di foe tin gebod foe den Tin Komando, di e taki sani kontrari bigi-ai. Wan tra sani toe de taki, disi e kotoigi taki den Tin Komando kon foe Gado, foe di no wan libisma organisâsi di e meki wet, ben sa kan meki wan wet foe sma hori densrefi na en, di den no ben sa kan leisi strafoe gi efoe den ben broko en. Nanga jepi foe a wet disi, Jehovah Gado ben gi ibri Israèlsma a frantiwortoe foe de en eigi skowtoe — efoe a ben wani abi wan boen konsensi (Exodus 20:17). Na a srefi fasi, na mindri den wroko foe a skin, di ben sa tapoe wan sma foe kisi a Kownoekondre foe Gado, „djaroesoe” nanga „bigi-ai” de — sani di libisma kroetoeman no kan poti strafoe gi (Galasiasma 5:19-21). Ma foe tan hori wan boen konsensi, wi moesoe tan farawe foe den sani disi.
4. Akroederi sortoe bijbel gronprakseri wi moesoe libi, foe kan tan hori wan boen konsensi?
4 Ija, wi moesoe libi akroederi bijbel gronprakseri. Den sortoe gronprakseri dati kan kari sjatoe ini den toe komando di Jesus Krestes ben froeklari ini wan piki tapoe na aksi sortoe komando ben de a moro bigi wan foe a wet foe Moses. „Oenoe moesoe lobi Jehovah, oen Gado nanga oen heri ati èn nanga oen heri sili èn nanga oen heri froestan. . . . Oenoe moesoe lobi a sma na oen sei leki oensrefi” (Matthew 22:36-40). Den wortoe foe Jesus, di skrifi na Mateus 7:12, e prenki san de ini a tori ini a di foe toe foe den komando disi: „Foe dati ede, ala sani di oenoe wani libisma moesoe doe gi oenoe, oenoe moesoe doe dati gi den toe; disi, te joe loekoe en boen, na san a Wet nanga den Profeiti wani taki.”
5. Fa wi kan tan hori wan boen matifasi nanga Jehovah God?
5 Wi moesoe doe san wi sabi taki, dati boen èn hori wisrefi foe no doe san wi sabi taki a ogri, awansi trawan e si noso no e si. Disi de so, srefi ala di wi man foe wai pasi gi a doe di wi no e doe wan sani di wi moesoe doe, noso e doe wan sani di wi no moesoe doe. A wani taki foe tan abi wan boen matifasi nanga wi hemel Tata èn hori a warskow na prakseri, di na apostel Paulus ben taki na Hebrewsma 4:13: „No wan mekisani de kibrikibri gi en di no tjari kon na krin, ma ala sani de krin foe si èn poti sondro foe kibri wan sani na fesi na ai foe a sma di wi moesoe gi frantiwortoe na en.” Horidoro foe doe san boen sa jepi wi foe feti nanga den triki kori foe Didibri, foe kakafoetoe gi den kwinsi foe grontapoe èn foe feti nanga a firi foe prakseri wisrefi nomo, di wi kisi abra foe wi papa nanga mama. — Teki gersi Efeisesma 6:11.
Saka wisrefi na Gado organisâsi ondro
6. Sortoe kanari foe taki nanga sma, Jehovah ben gebroiki ini den ten bifo kresten ben de?
6 Jehovah no ben gi wi a reti foe bosroiti wisrefi fa wi moesoe poti bijbel gronprakseri na ini wi libi. Sensi a bigin foe libisma historia, Gado ben gebroiki libisma leki kanari foe taki nanga libisma. So boen, Gado ben taki nanga Eva nanga jepi foe en takiman Adam. A komando foe a froktoe di den no ben mag njan, Gado ben gi na Adam bifo a ben meki Eva. A ben moesoe foe de so taki Adam froeteri Eva san a wani foe Gado ben de gi en (Genesis 2:16-23). Noa ben de a profeiti foe Gado gi na osofamiri foe en èn gi a grontapoe di ben de bifo a froedoe (Genesis 6:13; 2 Petrus 2:5). Abraham ben de a takiman foe Gado gi na osofamiri foe en (Genesis 18:19). Gado en profeiti èn kanari foe taki nanga a nâsi Israèl ben de Moses (Exodus 3:15, 16; 19:3, 7). Baka en te go miti Johanes a Dopoeman, Gado ben gebroiki foeroe profeiti, priester nanga kownoe foe froeteri en wani na a pipel foe en.
7, 8. (a) Nanga a kon foe a Mesias, dan soema den ben gebroiki leki takiman foe Gado? (b) San a saka di wan sma e saka ensrefi na Gado ondro e aksi foe Jehovah Kotoigi ini a ten disi?
7 Nanga a kon foe a Mesias, Jesus Krestes, Gado ben gebroiki en nanga den apostel èn disipel foe en, di ben abi krosibei demakandra nanga en, foe dini leki En takiman. Baka ten, den getrow salfoe bakaman foe Jesus Krestes ben moesoe dini leki wan „getrow èn koni srafoe”, ala di den ben moesoe taki nanga Jehovah en pipel fa den moesoe fiti bijbel gronprakseri ini den libi. A saka di wan sma ben moesoe saka ensrefi na Gado ondro ben wani taki foe erken a wrokosani di Jehovah Gado e gebroiki. — Mateus 24:45-47; Efeisesma 4:11-14.
8 Sani e sori taki ini a ten disi „a getrow èn koni srafoe” de makandra nanga Jehovah Kotoigi èn a Tiri Skin foe den Kotoigi disi e teki presi gi den. A skin dati foe en sei e poti opziener ini difrenti posisi — so leki owroeman nanga sma di e rèis, ala di den e teki presi gi den — foe tiri a wroko na a presi pe den de. A saka di wan sma moesoe saka ensrefi na Gado ondro, e aksi taki ibri Kotoigi di gi ensrefi abra, moesoe saka ensrefi na ondro den opziener disi ini akroederi nanga Hebrewsma 13:17: „Gi jesi na denwan di e teki fesi na oenoe mindri èn saka oensrefi na den ondro, bika den moesoe hori wakti gi oen sili leki sma di moesoe gi frantiwortoe, so taki den man doe disi nanga prisiri èn no nanga djeme, bika disi ben sa de wan ogri sani gi oenoe.”
Teki tranga leri
9. San a saka di wan sma e saka ensrefi na Gado ondro wani taki?
9 A saka di wan sma moesoe saka ensrefi na Gado ondro nofotron na wan afersi foe teki tranga leri foe denwan di e dini leki opziener. Efoe a no ala ten wi e gi wisrefi a tranga leri di de fanowdoe, wi sa kan abi rai nanga tranga leri fanowdoe foe denwan di abi na ondrofeni èn a makti foe doe dati, so leki wi gemeente owroeman. Foe teki so wan sortoe tranga leri de wan koni sani foe doe. — Odo 12:15; 19:20.
10. Sortoe froeplekti den sma di e gi tranga leri abi?
10 A krin, taki owroeman di e gi tranga leri, densrefi moesoe de eksempel foe a saka di wan sma moesoe saka ensrefi na Gado ondro. Fa so? So leki fa Galasiasma 6:1 e taki, dan no wawan den moesoe abi wan boen fasi foe gi rai, ma den moesoe de boen eksempel toe: „Brada, srefi efoe wan man e doe wan fowtoe stap bifo a kisi ensrefi, dan oenoe di abi jejefasi, proeberi ini wan jeje foe safrifasi foe meki so wan sma kon boen baka, ala di ibriwan foe oenoe e poti ai na ensrefi tapoe, foe tesi no moesoe miti oen.” Nanga tra wortoe, a rai foe na owroeman moesoe de ini akroederi nanga en eksempel èn na a tra sei en eksempel moesoe de ini akroederi nanga en rai. So wan sani de ini akroederi nanga a froemane di gi na 2 Timoteus 2:24, 25 èn na Titus 1:9. Ija, denwan di e gi piri-ai noso e poti wan fowtoe reti moesoe loekoe heri boen foe noiti no de krasi. Ala ten den moesoe de nanga safri-atifasi èn nanga switifasi, ma tokoe den moesoe de fasti foe hori den gronleri ini a Wortoe foe Gado hei. Den moesoe de arkiman di no e teki sma partèi, e gi trowstoe na denwan di e wroko tranga èn abi hebi lai na den tapoe. — Teki gersi Mateus 11:28-30.
Saka wisrefi na den hei tirimakti ondro
11. San den e aksi foe kresten te den abi foe doe nanga grontapoe hei tirimakti?
11 A saka di wi e saka wisrefi na Gado ondro e aksi foe wi toe taki wi e gi jesi na grontapoe tirimakti. Wi e kisi rai na Romesma 13:1: „Ibriwan sili moesoe saka ensrefi na hei tirimakti ondro, bika no wan makti de sondro taki Gado wani foe a de; den hei tirimakti di de, Gado poti den ini den posisi foe den, di e anga foe tra sani.” Den wortoe disi e aksi foe wi, na mindri foe tra sani, foe gi jesi na wet di abi foe doe nanga verkeer èn foe meki wan boen konsensi tjari wi ini a tori foe a pai foe belasting nanga edemoni, so leki fa na apostel Paulus ben skrifi na Romesma 13:7.
12. Fa a saka di wi e saka wisrefi na keiser ondro, e anga foe tra sani?
12 Ma, a krin taki a saka disi di wi e saka wisrefi na keiser ondro a no ini ala sani. Ala ten wi moesoe hori a gronprakseri di Jesus ben taki, so leki skrifi na Mateus 22:21, na prakseri: „Pai baka foe dati ede, na caesar den sani di de foe caesar, ma na Gado den sani di de foe Gado.” Wan foetoewortoe foe Romesma 13:1, di skrifi na ini na Oxford NIV [New International Version] Scofield Study Bible e taki: „Disi no wani taki, dati a moesoe gi jesi na seti di immoreel noso di de kontrari Krestes. Ini den sortoe kefal disi a de a wroko foe en foe gi jesi na Gado na presi foe libisma” (Tori foe den Apostel 5:29; kap. Dan. 3:16-18; 6:10 ff).
A saka di wi moesoe saka wisrefi na Gado ondro na ini na osofamiri
13. A saka di memre na ini na osofamiri e saka densrefi na Gado ondro, e aksi san foe den?
13 Na ini na osofamiri, a trowmasra èn papa e dini leki edeman. Disi e aksi taki wefi moesoe poti prakseri na tapoe a rai di gi na Efeisesma 5:22, 23: „Meki wefi saka densrefi a den trowmasra ondro so leki den e saka densrefi na Masra ondro, bika a man na a edeman foe en oema, neleki fa Krestes toe na a edeman foe a gemeente.”a Ini a tori foe pikin, den no e meki den eigi wet ma den moesoe saka densrefi na a mama èn a papa ondro, so leki fa Paulus ben froeklari disi na Efeisesma 6:1-3: „Oen pikin, gi jesi na oen papa nanga mama ini wanfasi nanga Masra, bika disi de regtfardiki: ’Gi grani na oen papa nanga oen mama’, san de a fosi gebod nanga wan pramisi: ’Dati sani sa waka boen nanga oenoe èn oenoe kan tan foe wan langa ten na grontapoe.’”
14. San a saka di edeman foe na osofamiri e saka densrefi na Gado ondro, e aksi foe den?
14 A no de foe taki, dati a de moro makriki gi wefi nanga pikin foe saka densrefi na Gado ondro na so wan fasi, te trowmasra nanga papa srefi e sori taki den e saka densrefi na Gado ondro. Den e doe disi, foe di den e doe na edemanwroko ini akroederi nanga bijbel gronprakseri, so leki denwan di wi kan feni na Efeisesma 5:28, 29 èn 6:4: „Na a fasi disi den trowmasra srefi abi a plekti foe lobi den eigi wefi, leki den eigi skin srefi. A sma di lobi en wefi, lobi ensrefi, bika no wan enkri man oiti no ben wani si en eigi skin na ai; ma a e gi en njanjan èn e boboi en, so leki Krestes e doe toe nanga a gemeente.” „Tata, no tanteri den pikin foe oenoe, ma tan kweki den na ini a tranga leri èn a froemane foe Jehovah.”
Jepisani foe sori taki wan sma e saka ensrefi na Gado ondro
15. Sortoe froktoe foe a jeje, sa jepi wi foe sori taki wi e saka wisrefi na Gado ondro?
15 San sa jepi wi foe sori taki wi e saka wisrefi na Gado ondro ini den difrenti kontren disi? Na a fosi presi, joe abi lobi di no e prakseri ensrefi nomo — lobi gi Jehovah Gado èn gi denwan di a ben poti na wi tapoe. Den e froeteri wi na 1 Johanes 5:3: „Disi wani taki lobi foe Gado, taki wi e hori den gebod foe en; èn tokoe den gebod foe en no de wan hebi sani.” Jesus ben tjari a srefi sani disi kon na krin na Johanes 14:15: „Efoe joe lobi mi, joe sa hori den gebod foe mi.” Foe troe, lobi — a moro prenspari froktoe foe a jeje — sa jepi wi foe warderi ala sani di Jehovah ben doe gi wi èn a sa jepi wi na so fasi foe sori taki wi e saka wisrefi na en ondro. — Galasiasma 5:22.
16. Fa a frede gi Gado de wan jepi ini a sori di wan sma e sori taki a e saka ensrefi na Gado ondro?
16 Ini a di foe toe presi, joe abi a frede di wi moesoe frede Gado. A frede foe no plisi Jehovah Gado sa jepi wi, foe di a „wani taki foe no wani si san takroe na ai” (Odo 8:13). Degedege no de, taki a frede foe no plisi Jehovah sa hori wi foe no lasi wi bribi foe di wi frede libisma. A sa jepi wi toe foe gi jesi na den bodoi foe Gado, awansi na fesi sortoe moeilekhèit wi e tanapoe. Moro fara, a sa hori wi foe no broko kindi gi tesi noso firi foe go doe san no boen. Den Boekoe e sori taki a ben de a frede gi Jehovah di ben meki Abraham proeberi foe òfer en lobi manpikin Isak leki wan srakti-ofrandi, èn a ben de a frede foe no plisi Jehovah di ben meki Josef kakafoetoe nanga boen bakapisi, gi den hoeroedoe triki foe a wefi foe Potifar. — Genesis 22:12; 39:9.
17. Sortoe ròl bribi e plèi ini a sori di wi e sori taki wi saka wisrefi na Gado ondro?
17 Wan di foe dri jepisani de, bribi ini Jehovah Gado. Bribi sa meki wi poti prakseri na tapoe a rai di gi na Odo 3:5, 6: „Froetrow na Jehovah nanga joe heri ati èn no anga na joe eigi froestan. Poti prakseri na tapoe en na ini ala joe pasi èn ensrefi sa meki joe pasi reti.” Bribi sa jepi wi spesroetoe te a e sori taki wi e pina na wan onregtfardiki fasi noso te wi e firi taki sma e disko wi foe wi ras noso nationaliteit ede noso foe wan trobi di wi abi foe a sma di wi de. Son sma kan firi taki na wan fowtoe fasi, sma ben frigiti den, foe di den no ben rikomanderi den foe dini leki wan owroeman noso wan dinari ini a diniwroko. Efoe wi abi bribi, wi sa wakti tapoe Jehovah foe poti afersi reti na en eigi ten. Ini a pisi ten dati nanga pasensi wi sa moesoe kweki hori doro. — Kragisingi 3:26.
18. San na wan di foe fo jepisani ini a sori di wi e sori taki wi saka wisrefi na Gado ondro?
18 Wan di foe fo jepisani na sakafasi. Wan sakafasi sma no abi problema foe sori a saka di a moesoe saka ensrefi na Gado ondro, bika ’ini sakafasi foe prakseri, a e si trawan moro hei moro ensrefi’. Wan sakafasi sma de klariklari foe tjari ensrefi leki „wan moro mendriwan” (Filipisma 2:2-4; Lukas 9:48). Ma a heimemre sma e weigri foe saka ensrefi na trawan ondro èn a sani dati e meki a e mandi. Den ben taki, dati so wan sma moro boen ben sa wani kisi pori, foe di sma e prèise en na presi foe den, kibri en foe ogri no miti en foe di sma e sori tapoe en fowtoe.
19. Sortoe boen eksempel na ini sakafasi wan foe den presidenti foe a Waktitoren genootschap di ben de fosifosi ben gi?
19 Wan boen eksempel foe sakafasi èn a saka di wan sma e saka ensrefi na Gado ondro na Josef Rutherford, a di foe toe presidenti foe a Wachttoren, Bijbel èn Traktaat Genootschap, ben gi wan leisi. Di Hitler ben tapoe a wroko foe Jehovah Kotoigi na Doisrikondre, den brada drape ben skrifi en foe aksi en san den ben moesoe doe foe di lanti ben tapoe den konmakandra nanga a preikiwroko foe den. A ben froeteri disi na a Bethelfamiri èn ben erken krinkrin taki a no ben sabi san foe froeteri den Doisri brada, spesroetoe te joe loekoe den hebi strafoe di den Doisri brada ben sa kisi foe a tirimakti foe Hitler. A ben taki, dati efoe wan sma ben sabi san foe taigi den, a ben sa breiti foe jere dati. Fa a ben abi wan sakafasi jeje!b
Boen bakapisi foe a sori di wan sma e sori taki a e saka ensrefi na Gado ondro
20. Sortoe blesi de a bakapisi foe a sori di wan sma e sori taki a saka ensrefi na Gado ondro?
20 Sma sa kan aksi densrefi heri boen: San na den boen bakapisi foe a sori di wan sma e sori taki a e saka ensrefi na Gado ondro? Den winimarki di wi e kisi, foeroe, a no de foe taki. Wi e kibri wisrefi gi den broko-ede nanga den broeja di e teki sma abra, di e handri na wan srefidensifasi. Wi e njanboen foe wan boen matifasi nanga Jehovah Gado. Wi abi a moro boen demakandra nanga den kresten brada foe wi. Moro fara, efoe wi e libi akroederi den wet, wi e tan farawe foe no kon foe soso ini problema nanga grontapoe hei tirimakti. Wi e njanboen toe foe wan kolokoe osofamiri libi leki trowmasra èn wefi, leki papa nanga mama èn pikin. Boiti dati, foe di wi e saka wisrefi na Gado ondro, wi e handri ini akroederi nanga a rai di gi na Odo 27:11: „De koni, mi manpikin, èn prisiri mi ati, so taki mi kan gi wan piki na a sma di e tanteri mi.”
[Foetoewortoe]
a Wan pionier bedinari ben prèise a respeki èn horibaka di en wefi ben gi na wan lobi fasi na wan pionier di no ben trow. A pionier di no ben trow, ben denki taki en mati ben moesoe taki wan sani toe foe den tra kwaliteit foe en wefi. Ma jari baka dati, di a pionier di no ben trow, ensrefi ben trow, a ben kon si o prenspari a hori baka na wan lobi fasi foe a sei foe a wefi de, foe kisi troetroe kolokoe ini a trowlibi.
b Baka foeroe begi èn studeri foe Gado Wortoe, Josef Rutherford ben si a piki krin di a ben moesoe gi den brada na Doisrikondre. A no ben de en frantiwortoe foe froeteri den san den ben moesoe doe noso no moesoe doe. Den ben abi a Wortoe foe Gado, di ben froeteri den krin san den ben moesoe doe ini a tori foe konmakandra nanga a gi foe kotoigi. So boen den Doisri brada ben doe den wroko kibrikibri, ma den ben tan gi jesi na a komando foe Jehovah foe kon makandra èn foe gi kotoigi foe en nen nanga Kownoekondre.
Overzicht aksi
◻ Sortoe man Gado ben gebroiki leki kanari foe taki nanga sma èn san den foetoeboi foe en ben moesoe gi den?
◻ Na sortoe difrenti matifasi a saka di wan sma e saka ensrefi na Gado ondro e fiti?
◻ Sortoe eigifasi sa jepi wi foe sori taki wi e saka wisrefi na Gado ondro?
◻ A saka di wan sma e saka ensrefi na Gado ondro abi sortoe blesi leki bakapisi
[Prenki na tapoe bladzijde 16]
Gado ben gebroiki a tempel organisâsi na Jerusalem foe meki sma kon sabi san na a wani foe en
[Prenki na tapoe bladzijde 18]
Kontren pe wi kan sori a saka di wi saka wisrefi na Gado ondro