Libi akroederi a gi di wi gi wisrefi abra na Gado „ibri dei baka”
„Efoe wan sma wani waka na mi baka, dan a moesoe drai en baka gi ensrefi èn a moesoe teki en pina-oedoe ibri dei baka èn waka doronomo na mi baka.” — LUKAS 9:23.
1. San na wán fasi fa wi kan marki a boen bakapisi di wi abi leki kresten?
„WI BEN DE troetroe man di ben gi densrefi abra?” Akroederi John F. Kennedy, a di foe 35 presidenti foe Amerkan kondre, a piki na tapoe na aksi disi na wan fasi foe marki efoe den wan di abi wan posisi ini a tiri foe wan kondre abi boen bakapisi. Na aksi ben kan de moro prenspari foe jepi foe marki efoe wi leki kresten bedinari abi boen bakapisi.
2. Fa wan wortoeboekoe e taki san den wortoe „a gi di wan sma e gi ensrefi abra” wani taki?
2 Ma san a wani taki dati wan sma e gi ensrefi abra? Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary e taki dati a wani taki „wan spesroetoe fasi foe handri te joe e gi joesrefi abra na wan gado noso na wan santa sani”, „wan fasi foe gi joesrefi foe dini noso foe poti joesrefi aparti gi wan spesroetoe marki”, „na òfer di wan sma e òfer ensrefi foe dini”. Soleki fa a sori, John F. Kennedy ben e gebroiki den wortoe „na òfer di wan sma e òfer ensrefi foe dini”. Gi wan kresten, a gi di wan sma e gi ensrefi abra na Gado wani taki moro foeroe leki dati.
3. San na a gi di wan kresten e gi ensrefi abra na Gado?
3 Jesus Krestes ben taigi den disipel foe en: „Efoe wan sma wani waka na mi baka, dan a moesoe drai en baka gi ensrefi èn a moesoe teki en pina-oedoe èn waka doronomo na mi baka” (Mateus 16:24). A gi di wan sma e gi ensrefi na a dini foe wan gado, no wani taki nomo foe doe wan sani foe anbegi na tapoe sonde noso te a e go na wan presi pe sma e anbegi. A abi foe doe nanga a heri fasi fa wan sma e libi. Foe de wan kresten wani taki dati wan sma moesoe drai en baka gi ensrefi noso taki a moesoe weigri foe prakseri ensrefi, ala di a e dini a Gado di Jesus Krestes ben dini, Jehovah. Moro fara, wan kresten e teki en „pina-oedoe” foe di a e hori tranga na ondro ibri pina di kan kon na en tapoe foe di a de wan bakaman foe Krestes.
A volmaakti eksempre
4. San a dopoe foe Jesus ben simboliseer?
4 Di Jesus ben de na grontapoe, a ben sori san a wani taki te wan sma e gi ensrefi abra na Jehovah. Disi ben de a fasi fa a ben si sani: „Srakti-ofrandi nanga ofrandi joe no ben wani, ma joe ben sreka wan skin gi mi.” Dan a ben taki moro fara: „Loekoe! Mi e kon (ini a boekoelolo den skrifi foe mi) foe doe joe wani, O Gado” (Hebrewsma 10:5-7). Foe di Jesus de wan memre foe wan nâsi di gi ensrefi abra na Gado, meki a ben de wan sma di den ben gi abra na Jehovah na en geborte. Tokoe, na a bigin foe en diniwroko na grontapoe, a ben pristeri ensrefi foe teki dopoe, leki wan simbôl foe a pristeri di a ben pristeri ensrefi foe doe a wani foe Jehovah, èn dati ben sa wani taki gi en, taki a ben moesoe òfer en libi leki wan froeloesoe-ofrandi. Na so fasi a ben poti wan eksempre gi kresten, foe den doe ala sani di Jehovah wani.
5. Fa Jesus ben sori wan boen eksempre foe a fasi fa a ben si materia sani?
5 Baka a dopoe foe en, Jesus ben libi na wan fasi di, te foe kaba, ben tjari en go na wan ofrandi dede. A no ben abi belangstelling foe meki moni noso foe libi wan toemoesi makriki libi. Na presi foe dati, a diniwroko foe en ben de a moro prenspari pisi foe en libi. A ben froemane den disipel foe en foe den „tan . . . soekoe fosi a kownoekondre nanga en regtfardikifasi”, èn ensrefi ben libi akroederi den wortoe disi (Mateus 6:33). Ija, a ben taki wan leisi srefi: „Den kraboe-dagoe abi olo èn den fowroe na hemel abi den nesi, ma a Manpikin foe libisma no abi no wan presi srefi foe poti en ede” (Mateus 8:20). A ben kan gebroiki den leri foe en na so wan fasi, so taki a ben kan hari moni poeroe foe den bakaman foe en. Foe di a ben de wan temreman, a ben kan poeroe ten foe en diniwroko, foe meki wan moi stoeroe noso tafra foe seri dati, so taki a ben sa abi wan toe ekstra pisi solfroe moni. Ma a no ben gebroiki den koni foe en foe soekoe materia goedoe. Wi leki foetoeboi di gi wisrefi abra na Gado, wi e waka na baka na eksempre foe Jesus, ini a joisti fasi fa a ben si materia sani? — Mateus 6:24-34.
6. Fa wi kan waka na baka na eksempre foe Jesus, foe de foetoeboi foe Gado di òfer densrefi èn di gi densrefi abra na En?
6 Di a ben e poti en diniwroko gi Gado na a fosi presi, Jesus no ben soekoe en eigi belang. Ini a dri nanga afoe jari foe en poebliki diniwroko, a ben libi na wan fasi foe òfer ensrefi. Na wan okasi, baka wan dei pe a ben abi foeroe foe doe, sondro foe a teki a ten srefi foe njan wan sani, Jesus ben wani foe gi leri na den pipel di „den ben foefoeroe èn den ben panja leki skapoe sondro wan skapoeman” (Mateus 9:36; Markus 6:31-34). Ala di a „ben weri foe a waka”, tokoe ensrefi ben teki a bosroiti foe bigin taki nanga wan Samaria oema di ben kon na a Jakob-fonten na Sikar (Johanes 4:6, 7, 13-15). Ala ten a ben poti a boen foe tra sma na fesi foe a boen foe ensrefi (Johanes 11:5-15). Wi kan waka na baka na eksempre foe Jesus, foe di wi e òfer den eigi belang foe wi na wan switi fasi, foe dini Gado nanga tra sma (Johanes 6:38). Te wi e prakseri den fasi fa wi kan plisi Gado troetroe, na presi foe doe soso a moro mendri sani di a e aksi foe wi, dan wi sa libi akroederi a gi di wi gi wisrefi abra na Gado.
7. Fa wi kan waka na baka na eksempre foe Jesus, foe gi grani ala ten na Jehovah?
7 Na no wan fasi Jesus ben e proeberi foe hari sma prakseri go na tapoe ensrefi foe di a ben e jepi sma. A ben gi abra na Gado foe doe a wani foe En. So boen, a ben sorgoe ala ten taki Jehovah, en Tata, ben kisi ala glori gi ibriwan sani di a ben doe. Di wan tiriman ben kari en „Boen Leriman”, èn a ben gebroiki a wortoe „boen” leki wan titel, dan Jesus ben poti en kon reti foe di Jesus ben e taki: „No wan sma boen, boiti wan, Gado” (Lukas 18:18, 19; Johanes 5:19, 30). A de so, taki wi de gaw foe poeroe a grani foe wisrefi poti go na Jehovah, neleki fa Jesus ben doe dati?
8. (a) Fa Jesus ben poti ensrefi aparti foe grontapoe, leki wan sma di gi abra na Gado? (b) Fa wi moesoe waka na baka na eksempre foe en?
8 Na ini a heri pisi ten foe en libi na grontapoe leki wan sma di ben gi abra na Gado, Jesus ben sori taki a ben poti ensrefi aparti foe doe diniwroko gi Gado. A ben hori ensrefi krin, so taki a ben kan òfer ensrefi leki „wan pikin skapoe di no doti èn di no flaka” foe de a froeloesoe-ofrandi (1 Petrus 1:19; Hebrewsma 7:26). A ben hori ensrefi na ala den komando foe a Wet foe Moses, èn na so wan fasi a ben meki a Wet dati kon troe (Mateus 5:17; 2 Korentesma 1:20). A ben libi akroederi en eigi leri di a ben gi, di ben abi foe doe nanga boen gwenti nanga wet (Mateus 5:27, 28) No wan sma ben kan kragi en nanga reti taki a ben doe sani nanga takroe prakseri. Foe troe, a „no ben wani si kroektoedoe na ai” (Hebrewsma 1:9). Meki wi, leki srafoe foe Gado, waka na baka na eksempre foe Jesus foe di wi e hori a libi foe wi èn so srefi den prakseri foe wi krin na ini den ai foe Jehovah.
Eksempre di de leki wan warskow
9. Foe sortoe eksempre di de leki wan warskow Paulus ben taki, èn foe san ede wi moesoe poti prakseri na tapoe na eksempre disi?
9 Kontrari na eksempre foe Jesus, wi abi na eksempre foe den Israèlsma, di de leki wan warskow. Srefi baka di den ben froeklari taki den ben sa doe ala sani di Jehovah ben taigi den foe doe, tokoe den no ben doe a wani foe en (Danièl 9:11). Na apostel Paulus ben gi kresten deki-ati foe den teki leri foe den sani di ben pasa nanga den Israèlsma. Meki wi go ondrosoekoe wan toe foe den kefal foe san Paulus ben taki na ini a fosi brifi foe en gi den Korentesma, èn meki wi si gi sortoe trapoe den foetoeboi foe Gado di gi densrefi abra na en, moesoe wai pasi na ini a ten foe wi. — 1 Korentesma 10:1-6, 11.
10. (a) Fa den Israèlsma ben ’abi lostoe gi ogri sani’? (b) Foe san ede den Israèlsma ben de moro frantiwortoe na a di foe toe leisi di den ben kragi foe njanjan, èn san wi kan leri foe na eksempre disi di de leki wan warskow?
10 Na a fosi presi, Paulus ben warskow wi foe wi no „abi lostoe gi ogri sani” (1 Korentesma 10:6). Kande dati e memre joe foe a kefal di den Israèlsma ben kragi taki den abi soso mana foe njan. Jehovah ben seni kwartel gi den. Wan srefi sortoe sani ben pasa wan sani foe wán jari bifo dati, leti bifo den Israèlsma ben froeklari taki den gi densrefi abra na Jehovah na ini a sabana foe Sin (Exodus 16:1-3, 12, 13). Ma a situwâsi no ben de krinkrin a srefi. Di Jehovah ben gi kwartel a fosi leisi, a no ben taki dati den Israèlsma ben de frantiwortoe foe a kragi di den ben kragi. Ma now, a situwâsi ben difrenti. „A meti ben de na mindri den tifi ete, bifo den ben kan kaw en, di na atibron foe Jehovah ben wai na tapoe a pipel, èn Jehovah ben bigin tjari wan bigi slakti na tapoe a pipel” (Numeri 11:4-6, 31-34). San ben kenki? Leki wan nâsi di ben gi ensrefi abra na Gado, den ben de frantiwortoe now gi a fasi fa den ben handri. Foe di den no ben abi warderi gi den sani di Jehovah ben gi den, meki den ben kragi teige Jehovah, ala di den ben pramisi Jehovah taki den ben sa doe ala sani di Jehovah ben taki! A de a srefi efoe sma e kragi foe a tafra foe Jehovah na ini a ten disi. Son sma no e warderi den sani na jejefasi di Jehovah e gi den nanga jepi foe „a getrow èn koni srafoe” (Mateus 24:45-47). Ma memre taki a gi di wi gi wisrefi abra na Jehovah, e aksi foe wi taki nanga tangi wi e hori na prakseri san Jehovah doe gi wi, èn taki wi e teki a njanjan na jejefasi di Jehovah e gi.
11. (a) Fa den Israèlsma ben doti na anbegi di den ben anbegi Jehovah, nanga jepi foe afkodrei? (b) Fa wan sortoe fasi foe afkodrei kan abi krakti na wi tapoe?
11 Baka dati, Paulus ben warskow: „No tron afkodreiman toe soleki fa wan toe foe den ben doe” (1 Korentesma 10:7). Soleki fa den boeweisi e sori, na apostel ben taki djaso foe na anbegi di den Israèlsma ben anbegi wan pikin kaw, di ben feni presi leti na baka di den Israèlsma ben agri nanga a froebontoe di den ben sroto nanga Jehovah na a Bergi Sinai. Kande joe e taki: ’Mi leki wan foetoeboi foe Jehovah di gi misrefi abra na en, noiti mi no sa abi foe doe nanga afkodrei.’ Ma loekoe taki, efoe joe loekoe a tori na a fasi fa den Israèlsma ben si a tori, den no ben tapoe foe anbegi Jehovah; tokoe den ben tjari na anbegi foe wan pikin kaw kon na inisei — wan tegoe sani gi Gado. San a fasi disi foe anbegi ben abi na ini? A pipel ben tjari srakti-ofrandi na fesi foe a pikin kaw, èn baka dati den „ben sidon foe njan èn foe dringi. Dan den ben opo tanapoe foe abi wan boen ten” (Exodus 32:4-6). Na ini a ten disi, kande wan toe sma e taki dati den e anbegi Jehovah. Ma kande na ini a libi foe den, den no e poti prakseri na tapoe na anbegi foe Jehovah leki a moro prenspari sani, ma na tapoe den prisiri sani foe a grontapoe disi, èn den e proeberi foe fiti a diniwroko foe den gi Jehovah lontoe den sani disi. A troe, disi no de so takroe leki a boigi di sma e boigi gi wan pikin kaw, ma te joe loekoe en fini, dan disi no e difrenti toemoesi foeroe. Te wan sma e meki en eigi lostoe tron wan gado, dan a no e libi srefisrefi akroederi a gi di a gi ensrefi abra na Jehovah. — Filipisma 3:19.
12. San wi e leri foe na ondrofeni di den Israèlsma ben abi nanga Ba-al foe Peor, ini a tori foe a drai di wi moesoe drai baka gi wisrefi?
12 Wan sortoe fasi foe meki prisiri ben abi foe doe toe nanga a tra eksempre di de leki wan warskow, di Paulus ben kari. „No meki wi doe hoeroedoe toe, soleki sonwan foe den ben doe hoeroedoe, nanga a wan-enkri bakapisi taki den ben fadon, toetenti na dri doesoen foe den ini wan dei” (1 Korentesma 10:8). Den oemapikin foe Moab ben tjari den Israèlsma go foe anbegi a Ba-al foe Peor na Sitim, foe di den ben kori den Israèlsma èn den oemapikin foe Moab ben pristeri den prisiri di de kontrari boen gwenti nanga wet (Numeri 25:1-3, 9). A drai di wi e drai wi baka gi wisrefi foe doe a wani foe Jehovah, abi na ini toe taki wi e erken den markitiki foe en gi den sani di krin akroederi boen gwenti nanga wet (Mateus 5:27-30). Na ini a ten disi pe markitiki e kon moro lagi, den e memre wi taki a de fanowdoe foe hori wisrefi krin foe ibri sortoe fasi foe handri di no de akroederi boen gwenti nanga wet, èn taki wi e saka wisrefi na ondro a tiri foe Jehovah foe bepaal san boen èn san ogri. — 1 Korentesma 6:9-11.
13. Fa na eksempre foe Pinehas e jepi wi foe froestan san a wani taki toe foe gi wisrefi abra na Jehovah?
13 Ala di foeroe sma ben fadon na ini a trapoe foe hoeroedoe na Sitim, tokoe wan toe sma ben libi akroederi a gi di a heri nâsi ben gi ensrefi abra na Jehovah. Wan foe den, Pinehas, ben de toemoesi aparti ini a faja di a ben sori. Di a ben kon si taki wan foe den edeman foe Israèl ben e tjari wan Midian oema go na ini en tenti, dan wantewante Pinehas ben teki wan lansri èn a ben soetoe den boro nanga a lansri. Jehovah ben taigi Moses: „Pinehas . . . drai na atibron foe mi gowe foe den manpikin foe Israèl, foe di a no froedrage no wan strei kontrari mi na mindri foe den, so taki mi no kiri den manpikin foe Israèl, ala di mi ben aksi foe den taki den moesoe gi densrefi na a dini foe mi wawan” (Numeri 25:11). No froedrage no wan strei kontrari Jehovah — dati na san a wani taki te wan sma gi ensrefi abra na Gado. Wi no kan gi pasi na no wan sani foe teki a presi ini wi ati, di a gi di wi gi wisrefi abra na Jehovah abi. A faja di wi abi gi Jehovah e boeweigi wi toe foe hori a gemeente krin, foe di wi e taigi den owroeman foe den toemoesi takroe hoeroedoe, èn wi no sa froedrage en.
14. (a) Fa den Israèlsma ben tesi Jehovah? (b) Fa a gi di wi e gi wisrefi krinkrin abra na Jehovah e jepi wi foe no „kon weri”?
14 Paulus ben sori go na ete wan eksempre di de leki wan warskow: „No meki wi tesi Jehovah toe, soleki fa son wan foe den ben tesi en, nanga a wan-enkri bakapisi taki den ben dede foe den sneki ede” (1 Korentesma 10:9). Paulus ben taki djaso foe a ten di den Israèlsma ben kragi na Moses teige Gado, di den „ben bigin kon weri foe a pasi ede” (Numeri 21:4). Oiti joe meki a misteik dati? Di joe ben gi joesrefi abra na Jehovah, joe ben prakseri taki Armagedon ben de heri krosibei? A pasensi foe Jehovah de moro langa leki san joe ben froewakti? Prakseri taki wi no ben gi wisrefi abra na Jehovah soso gi wan pisi ten noso te go miti Armagedon nomo. A gi di wi gi wisrefi abra na Gado e tan foe têgo. So boen, „no meki wi tapoe foe doe san boen, bikasi na a joisti ten wi sa koti efoe wi no e kon weri”. — Galasiasma 6:9.
15. (a) Teige soema den Israèlsma ben kragi? (b) Na sortoe fasi a gi di wi gi wisrefi abra na Jehovah e boeweigi wi foe lespeki theokrasia tiri?
15 Leki lasti, Paulus ben warskow foe no tron „sma di e kragi” teige den foetoeboi foe Jehovah di a poti na wroko (1 Korentesma 10:10). Di 10 foe den 12 spion, di den ben seni go foe ondrosoekoe a kondre Kanan, ben kon baka nanga takroe njoensoe, dan den Israèlsma ben kragi nanga faja teige Moses nanga Aron. Den ben taki srefi foe poeroe Moses leki a fesiman foe den èn foe poti wan tra sma na ini en presi, èn foe go baka na Egipti (Numeri 14:1-4). Wi e erken a fesiman wroko di gi na wi na ini a ten disi nanga jepi foe a wroko foe a santa jeje foe Jehovah? Te wi e si a tafra na jejefasi di foeroe pasa marki, di a getrow èn koni srafoe gi, dan a de krin soema Jesus e gebroiki foe prati „njanjan na a reti ten” (Mateus 24:45). A gi di wi gi wisrefi abra na Jehovah nanga wi heri sili, e aksi foe wi taki wi e sori lespeki gi den foetoeboi foe en di a poti na wroko. Meki a de so, taki noiti wi e tron leki den sma foe disiten di e kragi èn di poti den prakseri na tapoe wan njoen so-kari fesiman, foe tjari den go baka na ini grontapoe.
Disi na ala san mi man doe?
16. Sortoe aksi den foetoeboi foe Gado di gi densrefi abra na en, sa wani aksi densrefi?
16 Den Israèlsma no ben o fadon na ini den sortoe serjoesoe fowtoe disi, efoe den ben hori na prakseri taki a gi di den gi densrefi abra na Jehovah no ben skotoe. Tra fasi leki den Israèlsma di no ben bribi, Jesus Krestes ben libi akroederi a gi di a ben gi abra na Jehovah, te na a kaba. Wi leki sma di e waka na baka Krestes, e waka na baka na eksempre foe en ini a gi di a ben gi ensrefi nanga en heri sili na a dini foe Gado, foe di wi „no e libi gi den lostoe foe libisma moro, ma foe doe a wani foe Gado”. (1 Petrus 4:2; teki gersi 2 Korentesma 5:15.) A wani foe Jehovah na ini a ten disi, na taki „ala sortoe sma moesoe kisi froeloesoe èn moesoe kisi wan soifri sabi foe waarheid” (1 Timoteus 2:4). Nanga a marki dati na prakseri, wi moesoe preiki „a boen njoensoe disi foe a kownoekondre” bifo a kaba doro (Mateus 24:14). O foeroe moeiti wi e meki foe doe a diniwroko disi? Kande wi wani aksi wisrefi: ’Disi na ala san mi man doe?’ (2 Timoteus 2:15) Situwâsi e difrenti. Jehovah e prisiri te sma e dini en „akroederi san wan sma abi, no akroederi san wan sma no abi” (2 Korentesma 8:12; Lukas 21:1-4). No wan sma moesoe kroetoe o foeroe wan tra sma e gi ensrefi abra noso o opregti a de ini a gi di a gi ensrefi abra na Jehovah. Ibriwan foe wi persoonlijk moesoe ondrosoekoe o foeroe a e gi ensrefi na a dini foe Jehovah (Galasiasma 6:4). A lobi di wi abi gi Jehovah moesoe boeweigi wi foe aksi: ’Fa mi kan meki Jehovah firi prisiri?’
17. San a gi di wan sma e gi ensrefi na a dini foe Gado, abi foe doe nanga warderi? Gi wan eksempre.
17 A gi di wi e gi wisrefi na a dini foe Jehovah e kon moro tranga te a warderi di wi abi gi en e gro. Na Japan, wan boi di abi 14 jari, ben gi ensrefi abra na Jehovah èn a ben simboliseer disi nanga a dopoe na watra. Baka wan pisi ten, a ben wani foe go na wan moro hei skoro foe kon tron wan sabidensiman. Noiti a ben prakseri foe a foeroeten diniwroko, ma leki wan foetoeboi di gi ensrefi abra na Gado, a no ben wani libi Jehovah nanga na organisâsi foe En di wi kan si. Foe doro a libiwroko dati, a ben go na wan universiteit foe kisi leri. Drape a ben si taki den ben dwengi den studenti di ben slaag foe na universiteit, foe den gi den heri libi abra na a wrokope foe den noso na a studie foe den. A ben aksi ensrefi: ’San mi e doe djaso? Mi kan feti troetroe na baka a fasi fa den e libi èn gi misrefi abra na grontapoe wroko? Mi no de wan sma di gi ensrefi abra kaba na Jehovah?’ Foe di a ben kisi warderi baka, meki a tron wan gewoon pionier. Foe di a ben kon froestan moro boen san a wani taki dati a gi ensrefi abra na Jehovah, meki dati boeweigi en foe teki a bosroiti ini en ati foe go ala presi pe a ben de fanowdoe. A ben go na a Bedienaren Opleiding School èn a ben kisi wan toewijzing foe dini leki wan zendeling ini wan dorosei kondre.
18. (a) O foeroe abi foe doe nanga a gi di wi gi wisrefi abra na Jehovah? (b) Sortoe pai wi kan koti te wi e gi wisrefi abra na Jehovah?
18 A gi di wi gi wisrefi abra abi foe doe nanga wi heri libi. Wi moesoe drai wi baka gi wisrefi èn moesoe waka „ibri dei baka” na baka a toemoesi boen eksempre foe Jesus (Lukas 9:23). Te wi drai wi baka gi wisrefi, dan wi no e aksi Jehovah verlof. A libi foe wi de akroederi den gronprakseri di Jehovah poti gi den foetoeboi foe en. Srefi na ini afersi pe wi kan teki wan persoonlijk bosroiti, a sa boen gi wi foe loekoe efoe wi e doe moeiti foe libi na wan fasi di e sori taki wi gi wisrefi abra na Jehovah. Te wi e dini en ibri dei baka, e doe san wi man foe plisi en, dan wi sa abi boen bakapisi leki kresten èn dan Jehovah, a Sma di de warti foe wi gi wisrefi nanga wi heri sili na a dini foe en, sa blesi wi nanga wan lafoe foe prisiri foe di a e feni wi boen.
Joe kan froeklari disi?
◻ San a ben wani taki gi Jesus Krestes foe gi ensrefi abra na Gado?
◻ Foe san ede wi no moesoe kragi teige Jehovah?
◻ Fa wi kan meki taki afkodrei no kon na wan kibri fasi na ini wi libi?
◻ Sortoe sani wi moesoe hori na prakseri, di sa jepi wi foe no „kon weri” foe doe a wani foe Gado?
[Prenki na tapoe bladzijde 20]
Kresten di gi densrefi abra na Gado, „no e tapoe foe doe san boen”