Heinok — Sondro frede ala di problema de
GI wan boen man, a ben de a moro moeilek ten. Godelowsoefasi ben foeroe a grontapoe srefisrefi. Na wan doronomo fasi den boen gwenti nanga wet foe a libisma famiri ben go na baka. Foe taki leti, heri esi den ben sa taki: „Jehovah ben si taki na ogridoe foe libisma ben kon foeroe na grontapoe èn taki ala prakseri di ben de na ini en ati, ala ten ben de soso takroe.” — Genesis 6:5.
Heinok, a di foe seibi man na ini a geslaktilin di bigin na Adam, ben abi a deki-ati foe de tra fasi. A ben tanapoe kánkan gi regtfardikifasi awansi san den bakapisi ben kan de. A boskopoe foe Heinok ben tanteri den godelowsoe sondari taki den ben wani kiri en, èn Jehovah wawan ben kan jepi en. — Judas 14, 15.
Heinok nanga na universeel strei
Langa ten bifo a geborte foe Heinok, a strei foe na universeel soevereiniteit ben opo. Gado ben abi a reti foe tiri? Foe taki en leti, Satan Didibri ben taki: Nôno. A ben froeklari taki den mekisani di abi froestan, ben sa doe moro boen efoe den ben sa libi sondro a tiri foe Gado. Satan ben proeberi foe gi boeweisi gi den sani di a taki teige Jehovah Gado, foe di na wan triki fasi a e kori libisma go na en sei. Adam, en wefi Eva, nanga a fosi manpikin foe den, Kain, wi sabi heri boen leki sma di teki a sei foe Satan foe di den ben froekisi foe tiri densrefi na presi taki Gado tiri den. A fosi libisma paar ben doe disi di den ben njan a froktoe di Gado ben tapoe den foe njan, èn Kain ben doe dati di foe espresi a ben kiri en regtfardiki brada, Abel. — Genesis 3:4-6; 4:8.
Na wan deki-ati fasi Abel ben tan na a sei foe Jehovah. Foe di a soifri retifasi foe Abel ben jepi a soifri anbegi foe go na fesi, sondro tweifri Satan ben breiti foe si taki Kain ben loesoe en atibron na tapoe en brada foe kiri en. Foe sensi a ten dati, Satan gebroiki a „frede gi dede” leki wan fetisani foe tapoe skreki gi sma. A wani poti frede na ini na ati foe ibri sma di wani anbegi a troe Gado. — Hebrewsma 2:14, 15; Johanes 8:44; 1 Johanes 3:12.
Na a ten di Heinok ben gebore, a ben gersi kande taki libisma ben horibaka gi a prakseri foe Satan taki libisma no ben sa hori a soevereiniteit foe Jehovah hei. Abel ben dede, èn sma no ben waka na baka a getrow eksempre foe en. Ma Heinok ben sori taki en ben de tra fasi. A ben abi wan steifi fondamenti foe bribi, bika a ben sabi heri boen den sani di ben feni presi na ini a djari foe Eden.a A ben moesoe lobi a profeititori foe Jehovah di e sori taki wan pramisi Siri ben sa tjari wan kaba kon na Satan èn na den taktik foe en! — Genesis 3:15.
Nanga a howpoe disi di ben de ala ten na en fesi, a tori di ala sma sabi heri boen taki Didibri ben meki Kain kiri Abel, no ben tapoe skreki gi Heinok. Na presi foe dati, a ben tan waka nanga Jehovah, èn ben feti na baka wan langa libi na ini regtfardikifasi. Heinok ben hori ensrefi aparti foe grontapoe, foe di a ben tan fara foe a jeje foe srefidensi di grontapoe abi. — Genesis 5:23, 24.
Moro fara, nanga deki-ati Heinok ben opo taki èn ben tjari kon na krin taki den takroe wroko foe Didibri ben sa misi. Na ondro a krakti foe a santa jeje foe Gado, noso en wroko krakti, Heinok ben profeteri foe den ogri sma: „Loekoe! Jehovah ben kon nanga den foeroe tindoesoen santawan foe en, foe tjari strafoe kon na tapoe den alamala, èn foe kroetoe ala den godelowsoe sma gi ala den godelowsoe sani di den ben doe na wan godelowsoe fasi, èn foe ala den kefalek takroe sani di den godelowsoe sondari ben taki teige en.” — Judas 14, 15.
Di na apostel Paulus ben skrifi gi den Hebrew kresten, a ben kari Heinok toe na mindri a bigi „wolkoe foe kotoigi” di ben poti wan heri boen eksempre foe bribi di e wroko, bika foe den sani di Heinok ben meki bekènti sondro frede.b (Hebrewsma 11:5; 12:1). Leki wan man foe bribi, Heinok ben tan horidoro na wan pasi foe soifri retifasi moro leki 300 jari langa (Genesis 5:22). A getrowfasi foe Heinok ben moesoe tanteri den feanti foe Gado na hemel èn na grontapoe sote! A langalanga krakti profeititori foe Heinok ben wiki a si di Satan no ben wani si en na ai, ma dati ben gi en a kibri foe Jehovah.
Gado ben teki Heinok — Fa?
Jehovah no ben gi Satan noso den foetoeboi foe Satan na grontapoe na okasi foe kiri Heinok. Na presi foe dati, a verslag di skrifi nanga jepi foe santa jeje e taki: „Gado ben teki en” (Genesis 5:24). Na apostel Paulus e froeteri na afersi na a fasi disi: „Foe bribi ede, Heinok ben kenki so taki a no abi foe si dede, èn a no ben de foe feni na nowan presi bika Gado ben kenki en; bika bifo a ben kenki en, a ben abi a boeweisi taki a ben plisi Gado.” — Hebrewsma 11:5.
Fa Heinok „ben kenki so taki a no abi foe si dede”? Noso soleki fa a skrifi na ini a vertaling foe R. A. Knox: Fa „a ben teki [Heinok] sondro taki a ben ondrofeni dede”? Na wan tiri fasi Gado ben tapoe a libi foe Heinok, èn na so fasi a ben kibri en foe den pen foe dede, foe siki noso foe ogridoe na den anoe foe den feanti foe en. Ija, Jehovah ben sjatoe a libi foe Heinok di a ben abi 365 jari — wan jongoe sma te joe teki en gersi den sma di ben libi na a srefi ten foe en.
Fa Heinok ben kisi wan „boeweisi taki a ben plisi Gado boen”? Sortoe boeweisi a ben abi? Soleki fa a sori, Gado ben poti Heinok na ini wan dipi dren, neleki fa na apostel Paulus ben „teki gowe”, noso ben kenki, kande di a ben kisi wan fisjoen foe a paradijs na jejefasi foe a kresten gemeente, di moesoe kon ete (2 Korentesma 12:3, 4). A kotoigi, noso boeweisi taki Heinok ben plisi Gado ben kan de wan sjatoe fisjoen di a ben si foe a paradijs na grontapoe di ben moesoe kon ete, pe ala sma di e libi drape sa horibaka gi a soevereiniteit foe Gado. So boen, kande a ben de di Heinok ben si wan kefalek moi fisjoen taki Gado ben teki en foe dede sondro pen teleki a dei te a ben sa opo baka. A gersi taki, neleki na ini a kefal foe Moses, Jehovah ben poeroe a skin foe Heinok, bika „a no ben de foe feni na nowan presi”. — Hebrewsma 11:5; Deuteronomium 34:5, 6; Judas 9.
A profeititori ben kon troe
Na ini a ten disi, Jehovah Kotoigi e meki a moro prenspari pisi foe a profeititori foe Heinok bekènti. Nanga den Boekoe foe bijbel den e sori fa a sa kon troe te Gado e pori den godelowsoe sma heri esi (2 Tesalonikasma 1:6-10). A boskopoe foe den e meki taki sma no lobi den, bika a e difrenti srefisrefi foe a fasi fa a grontapoe disi e prakseri èn foe den marki foe en. A gens di den e miti no e froewondroe den, bika Jesus ben warskow den bakaman foe en: „Oenoe sa de sani di no wan sma sa wani si na ai, foe mi nen ede.” — Mateus 10:22; Johanes 17:14.
Ma, neleki Heinok, den disiten kresten de seiker foe a froeloesoe di den sa kisi foe den feanti foe den te foe kaba. Na apostel Petrus ben skrifi: „Jehovah sabi fa foe froeloesoe sma di gi densrefi na ini a dini foe en, komoto na tesi, ma a e kibri den onregtfardikisma gi a kroetoedei foe kan koti den poeroe” (2 Petrus 2:9). Gado kan froekisi foe poeroe wan problema noso wan situwâsi di de wan tesi. Froefolgoe kan kon na wan kaba. Efoe a no kon na wan kaba, a sabi fa foe „opo a pasi” so taki en pipel kan horidoro nanga boen bakapisi na ondro den tesi foe den. Jehovah e gi srefi „krakti di e pasa san de normaal” te a de fanowdoe. — 1 Korentesma 10:13; 2 Korentesma 4:7.
Leki „a sma di e pai den wan di e soekoe en serjoesoe”, Jehovah sa blesi so srefi den getrow foetoeboi foe en nanga têgo libi (Hebrewsma 11:6). Gi a moro bigi pisi foe den, disi sa de têgo libi na ini wan paradijs grontapoe. Neleki Heinok, meki wi foe dati ede, meki a boskopoe foe Gado bekènti sondro frede. Na ini bribi, meki wi doe disi ala di problema de.
[Foetoewortoe]
a Adam ben abi 622 jari di Heinok ben gebore. Heinok ben libi 57 jari ete na baka a dede foe Adam. So boen, den ben libi wan langa pisiten na a srefi ten.
b A vertaling „den kotoigi” na Hebrewsma 12:1 e kon foe a Griki wortoe marʹtys. Akroederi Wuest’s Word Studies From the Greek New Testament, a wortoe disi wani taki: „wan sma di e kotoigi, noso di kan kotoigi foe sani di a si noso jere noso kon sabi na iniwan sortoe fasi.” Christian Words, foe Nigel Turner, e taki dati a wortoe wani taki wan sma di e taki foe sani di „ensrefi ben ondrofeni . . . , èn foe di a abi overtoigi foe den waarheid èn idea”.
[Faki na tapoe bladzijde 30]
Den doti a nen foe Gado
Pikinmoro fo hondro jari bifo Heinok, a granpikin foe Adam, Enos, ben gebore. „Na a ten dati, den ben bigin kari a nen foe Jehovah”, Genesis 4:26 e taki. Wan toe sabiman foe a Hebrewtongo e bribi taki a vers disi ben moesoe taki „doti” a nen foe Gado, noso, „ne a doti di den ben doti ben bigin”. Foe a pisiten dati na ini historia, a Jerusalem Targum e taki: „Dati ben de a geslakti pe den ben bigin meki fowtoe, èn den ben meki kroektoe gado gi densrefi, èn ben gi den kroektoe gado foe den a nen foe a Wortoe foe Masra.”
Na a ten foe Heinok, na ala sei den ben gebroiki a nen foe Jehovah na wan fowtoe fasi. A kan taki, den ben gi densrefi a nen foe Gado noso na bepaalde sma nanga jepi foe soema den ben doe neleki den ben anbegi Jehovah Gado. Noso kande den gi a nen foe Gado na den kroektoe gado. Awansi fa a de, Satan Didibri ben fasi a libisma famiri na ini a trapoe foe na anbegi foe kroektoe gado. Na a ten di Heinok ben gebore, pikinmoro a troe anbegi no ben de foe feni. Iniwan sma neleki Heinok di ben libi akroederi waarheid èn ben preiki a waarheid, no ben de sma di tra sma ben lobi èn foe dati ede den ben de sma di ben sa kisi froefolgoe. — Teki gersi Mateus 5:11, 12.
[Faki na tapoe bladzijde 31]
Heinok ben go na hemel?
„Foe bribi ede, Heinok ben kenki so taki a no kan si dede.” Te wan toe vertaling foe bijbel e vertaal a pisi disi foe Hebrewsma 11:5, den e sori taki Heinok no ben dede troetroe. Foe eksempre, A New Translation of the Bible, foe Jakobus Moffatt, e taki: „Nanga jepi foe bribi, Heinok ben teki go na hemel so taki a no dede noiti.”
Ma sowan 3000 jari na baka den dei foe Heinok, Jesus Krestes ben taki: „No wan sma opo go na hemel, boiti a sma di saka kon foe hemel, a Manpikin foe libisma” (Johanes 3:13). The New English Bible skrifi: „No wan sma go oiti na hemel, boiti a sma di kon foe hemel na gron, a Manpikin foe Libisma.” Di Jesus ben taki a sani dati, dan srefi en no ben opo go na hemel. — Teki gersi Lukas 7:28.
Na apostel Paulus e taki dati Heinok nanga tra sma di de a bigi wolkoe foe kotoigi bifo a ten foe den kresten, ’ben dede alamala’ èn „no ben kisi a kontroe foe a pramisi” (Hebrewsma 11:13, 39). Foe san ede? Bika ibri libisma, so srefi Heinok, kisi sondoe foe Adam na a geborte foe den (Psalm 51:5; Romesma 5:12). A wan-enkri fasi foe kisi froeloesoe de nanga jepi foe a loesoe-ofrandi foe Krestes Jesus (Tori foe den Apostel 4:12; 1 Johanes 2:1, 2). Na ini den dei foe Heinok a loesoe-ofrandi dati no ben pai ete. Foe dati ede Heinok no ben go na hemel, ma a e sribi na dede èn e wakti wan opobaka na grontapoe. — Johanes 5:28, 29.
[Sma di abi a reti foe a prenki na tapoe bladzijde 29]
A meki baka foe Illustrirte Pracht - Bibel/Heilige Schrift des Alten und Neuen Testaments, nach der deutschen Uebersetzung D. Martin Luther’s