STUDIE-ARTIKEL 18
SINGI 65 Go na fesi!
Yongu brada, de leki Markus nanga Timoteyus
„Tyari Markus kon nanga yu, bika a kan yepi mi nanga a wroko.”—2 TIM. 4:11.
SAN WI O LERI
Wi o luku fa na eksempre fu Markus nanga Timoteyus kan yepi yongu brada fu du moro gi Yehovah èn gi den brada nanga sisa na ini a gemeente.
1-2. Sortu sani ben kan tapu Markus nanga Timoteyus fu du moro gi trawan?
YONGU brada, un wani du moro gi Yehovah èn gi den brada nanga sisa na ini un gemeente? A no de fu taki dati un wani du dati. A moi fu si taki so furu yonguman de klarklari fu dini trawan (Ps. 110:3). Ma kande wan tu sani de di e meki en muilek gi yu fu du moro gi Yehovah. Yu e tweifri fu du moro gi Yehovah fu di yu no sabi fa yu libi o waka? Noso kande yu ben abi na okasi fu du moro na ini a diniwroko fu Yehovah, ma yu no du dati fu di yu ben tweifri efu yu ben o man. Efu dati de so, dan yu no de yu w’wan.
2 Markus nanga Timoteyus ben e firi so tu. Ma den no gi pasi taki den firi dati tapu den fu du moro gi trawan. A kan taki Markus ben e libi nanga en m’ma na ini wan moi oso di na apostel Paulus nanga Barnabas gi en a kari fu go du zendeling wroko makandra nanga den (Tori 12:12, 13, 25). Markus gwe libi en oso fu du moro gi Yehovah. A go na Antiokia fosi. Baka dati a go na tra farawe presi makandra nanga Paulus nanga Barnabas (Tori 13:1-5). A kan tu taki neleki Markus, Timoteyus ben e libi nanga en p’pa nanga m’ma di Paulus gi en a kari fu go preiki makandra nanga en. Fu di Timoteyus ben yongu èn a no ben abi ondrofeni, meki a ben kan denki taki a no ben bun nofo fu wroko makandra nanga Paulus (Luku 1 Korentesma 16:10, 11 nanga 1 Timoteyus 4:12). Ma tòg a go nanga Paulus èn a kisi furu blesi leki bakapisi fu dati.—Tori 16:3-5.
3. (a) Fa wi du sabi taki Paulus ben lobi Markus nanga Timoteyus? (2 Timoteyus 4:6, 9, 11) (Luku den prenki.) (b) Sortu aksi wi o luku na ini na artikel disi?
3 Markus nanga Timoteyus leri fa fu tyari difrenti frantwortu na ini a gemeente aladi den ben yongu. Paulus ben lobi den yonguman disi so te, taki di a ben sabi taki a ben o dede, a aksi den fu kon na en. (Leisi 2 Timoteyus 4:6, 9, 11.) Fu san ede Paulus ben lobi Markus nanga Timoteyus? Fa yongu brada kan de leki den tu man disi? Èn fa yonguman kan kisi wini fu den rai fu Paulus?
Paulus kon lobi Markus nanga Timoteyus, fu di den ben e yepi en nanga a wroko aladi den ben yongu (Luku paragraaf 3)b
DE LEKI MARKUS ÈN DE KLARKLARI FU DINI TRAWAN
4-5. Fa Markus sori taki a ben de klarklari fu dini trawan?
4 Soleki fa wan Bijbel sabiman e taki, dan wan sma di e dini trawan e du tranga muiti fu yepi den sma dati èn a e tan du dati srefi te a muilek. Na dati Markus du. Di Paulus no ben wani taki a go nanga den na a di fu tu zendelingwaka fu den, dan a ben musu fu de so taki a sani dati hati Markus (Tori 15:37, 38). Ma tòg Markus tan dini en Kresten brada nanga sisa.
5 Markus go dini na ini wan tra kontren makandra nanga en neef Barnabas. Sowan 11 yari baka dati, di Paulus ben de na straf’oso na ini Rome, Markus ben de drape fu gi en dek’ati (Fileim. 23, 24). Fu taki en leti, Paulus ben warderi dati srefsrefi èn a taki dati Markus ben ’ben trowstu en trutru’.—Kol. 4:10, 11.
6. Sortu blesi Markus kisi fu di a ben e wroko makandra nanga lepi Kresten? (Luku a futuwortu.)
6 Markus kisi furu blesi fu di a ben e wroko makandra nanga lepi Kresten. Baka di a ben de wan pisi ten nanga Paulus na ini Rome, a go wroko makandra nanga Petrus na ini Babilon. Den tron so bun mati fu makandra, taki Petrus ben kari en „mi manpikin Markus” (1 Petr. 5:13). A musu fu de so taki di den ben e wroko makandra, Petrus ferteri a yongu mati fu en furu moi tori fu a libi nanga a diniwroko fu Yesus. Bakaten, Markus skrifi den tori disi na ini a Bijbel buku di e tyari a nen fu en.a
7. Fa wan yongu brada di nen Seung-Woo teki na eksempre fu Markus? (Luku a prenki.)
7 Markus tan dini Yehovah fayafaya èn a tan wroko makandra nanga lepi brada. Fa yu kan teki na eksempre fu Markus? Efu a de so taki yu no kisi wan grani di yu ben wani, dan abi pasensi nanga yusrefi èn tan luku sortu tra sani yu kan du gi Yehovah èn gi a gemeente. Luku na eksempre fu Seung-Woo, di e dini now leki owruman. Di a ben moro yongu, dan a ben gwenti fu teki ensrefi gersi nanga tra yongu brada. Sonwan fu den ben kisi grani fosi en. A sani disi ben hati Sueng-Woo, èn te fu kba a taigi den brada fa a ben e firi. Wan owruman gi en a rai fu du san a ben man du fu dini trawan, awinsi trawan no ben e si san a ben e du. Sueng-Woo fiti a rai dati èn a bigin yepi den owruwan nanga trawan di ben abi yepi fanowdu fu go na den gemeente konmakandra. A e taki: „Now fosi mi kon ferstan san a wani taki trutru fu dini trawan. Mi ben e firi prisiri trutru fu di mi ben e yepi trawan.”
Fa yonguman e kisi wini te den gwenti bemui nanga tra lepi brada? (Luku paragraaf 7)
DE LEKI TIMOTEYUS ÈN SORI TAKI YU E BROKO YU EDE NANGA TRAWAN
8. Fu san ede Paulus teki Timoteyus fu go du zendelingwroko makandra nanga en? (Filipisma 2:19-22)
8 Paulus ben abi brada fanowdu di no ben o frede fu go nanga en te a ben o go baka na den foto pe sma ben ferfolgu en. A fosi sma di a aksi fu go nanga en, na wan brada di nen Silas èn di ben e dini Yehovah furu yari langa (Tori 15:22, 40). Bakaten, Paulus aksi Timoteyus fu go tu nanga den. Fu san ede Paulus ben wani taki Timoteyus go nanga den? Wan sani, na taki sma ben e taki bun fu en (Tori 16:1, 2). Boiti dati, a ben broko en ede trutru nanga sma.—Leisi Filipisma 2:19-22.
9. Fa Timoteyus sori taki a ben e broko en ede trutru nanga den brada nanga sisa?
9 Sensi di Timoteyus bigin wroko makandra nanga Paulus, a sori taki a ben e broko en ede trutru nanga trawan. Dati meki Paulus no ben abi fu frede fu libi en na ini Berea, so taki a ben kan gi den nyun disipel drape dek’ati (Tori 17:13, 14). A musu fu de so taki Timoteyus leri furu fu Silas na a ten dati. Ma bakaten, Paulus seni Timoteyus go en w’wan na Tesalonika fu go tranga den Kresten na ini a foto dati (1 Tes. 3:2). Na ini den sowan 15 yari baka dati, Timoteyus leri fu „krei nanga sma di [ben] e krei” èn na so a sori taki a ben e firi gi ibriwan fu den sma di ben abi problema (Rom. 12:15; 2 Tim. 1:4). Fa yongu Kresten brada kan teki na eksempre fu Timoteyus?
10. Fa wan brada di nen Woo Jae leri fu broko en ede moro nanga trawan?
10 Wan brada di nen Woo Jae leri fu broko en ede moro nanga trawan. Di Woo Jae ben yongu ete, dan a ben feni en muilek fu taki nanga brada nanga sisa di ben moro owru. Dati meki te a ben de na a Kownukondre zaal, a ben e taki den odi nomo, dan a ben e waka gwe. Wan owruman gi en a rai fu bigin wan takimakandra nanga den brada nanga sisa dati. Kande a ben kan taigi den san a ben lobi fu den. Na owruman gi en dek’ati tu fu denki bun sortu sani a owru brada noso sisa lobi. Woo Jae du san na owruman ben taigi en. Woo Jae, di de wan owruman now, e taki: „Now a no muilek so moro gi mi fu taki nanga sma di owru noso di yongu moro mi. Mi breiti taki now mi sabi moro bun sortu problema tra sma abi. Na so mi sabi moro bun tu fa mi kan yepi den brada nanga sisa fu mi.”
11. Fa yongu brada kan leri fu poti moro prakseri na trawan? (Luku a prenki.)
11 Yongu brada, un kan leri tu fu poti moro prakseri na trawan. Te un de na den konmakandra, dan pruberi fu taki nanga ala sortu sma. Aksi den fa a e go nanga den, èn arki san den e taki. Te fu kba, yu o kon ferstan fa yu kan yepi den. Kande yu o kon sabi taki wan moro owru trowpaar abi yepi fanowdu fu di den no sabi fa fu gebroiki a JW Library® app. Noso kande yu e kon sabi taki den no meki mofo fu wroko nanga wan sma na ini a preikiwroko. Yu kan du wan sani fu yepi den sma disi? Noso, yu kan seti sani fu wroko nanga den na ini a preikiwroko? Te yu e yepi yu brada nanga sisa na den fasi disi, dan yu o de wan bun eksempre na ini a gemeente.
Yongu brada kan yepi a gemeente na difrenti fasi (Luku paragraaf 11)
KISI WINI FU A RAI FU PAULUS
12. Fa yongu brada kan kisi wini fu a rai di Paulus ben gi Timoteyus?
12 Paulus ben gi Timoteyus rai di ben musu yepi en fu abi wan moro koloku libi èn fu dini Gado nanga en heri ati (1 Tim. 1:18; 2 Tim. 4:5). Efu yu na wan yongu brada, dan yu srefi kan kisi wini fu a rai fu Paulus. Fa so? Leisi den tu brifi di Paulus ben skrifi gi Timoteyus, ma leisi den neleki Paulus ben skrifi den gi yu. Baka dati, luku sortuwan fu den rai fu Paulus yu kan fiti na ini yu libi. Meki wi go luku wan tu eksempre.
13. San o yepi yu fu tai hori na Yehovah?
13 „Oefen yusrefi fu dini Gado fayafaya” (1 Tim. 4:7). San a wani taki fu dini Gado fayafaya? Dati wani taki dati wan sma e tai hori na Yehovah èn a e du ala san a man fu plisi en. Ma wi musu du tranga muiti fu tai hori na Yehovah. Wi kan si dati te wi e luku san Paulus ben taki. A Griki wortu di vertaal nanga „oefen yusrefi” nofo tron ben abi fu du nanga wan sportman di ben musu train hebi fu sreka ensrefi gi wan wedstrijd. Den sportman disi ben musu sorgu taki noti ben e puru den prakseri na a marki di den ben wani doro. Wi musu du dati tu efu wi wani kon abi fasi di o yepi wi fu kon moro krosbei na Gado.
14. San musu de a marki fu wi te wi e leisi Bijbel? Gi wan eksempre.
14 A prenspari fu leisi Bijbel ibri dei. A prenspari tu fuhori na prakseri taki yu e leisi Bijbel fu di yu wani kon moro krosbei na Yehovah. Fu eksempre, te yu e leisi a tori fu Yesus nanga a yongu gudu tiriman, dan san dati e leri yu fu Yehovah? (Mark. 10:17-22) A yonguman ben e bribi taki Yesus ben de a Mesias, ma fu di a bribi fu en no ben tranga nofo, meki a no ben wani tron wan bakaman fu Yesus. Ma tòg Yesus ben „lobi” a yonguman disi. Yu no lobi a fasi fa Yesus ben taki nanga a yonguman disi? A de krin taki Yesus ben wani taki a ben musu abi wan koloku libi. Boiti dati, a fasi fa Yesus ben e firi gi a yonguman ben de soifri fa Yehovah ben e firi gi en (Yoh. 14:9). Te yu e prakseri a tori disi èn a situwâsi fu yu, dan aksi yusrefi, ’San mi musu du fu kon moro krosbei na Yehovah èn fu dini trawan nanga mi heri ati?
15. Fu san ede wan yongu brada musu de wan bun eksempre gi trawan? Gi wan eksempre (1 Tim. 4:12, 13)
15 „Tron wan eksempre gi den sma di e gi yesi na Gado ala ten.” (Leisi 1 Timoteyus 4:12, 13.) Paulus gi Timoteyus a rai fu leri leisi bun èn fu de wan bun leriman. Ma Paulus ben wani tu taki Timoteyus ben abi lobi, bribi, èn taki a ben e libi wan krin libi. Fu san ede? Fu di san wan sma e du prenspari moro leki san a e taki. Kow taki dati yu kisi a toewijzing fu hori wan lezing na wan konmakandra. A lezing musu gi sma dek’ati fu du moro na ini a preikiwroko. A o moro makelek gi yu fu taki fu a tori dati te yu srefi e teki prati fayafaya na a preikiwroko. A bun eksempre fu yu o meki taki sma o wani gi yesi na den rai fu yu.—1 Tim. 3:13.
16. (a) San na feifi fasi fa yongu Kresten kan de wan bun eksempre? (b) Fa wan yongu brada kan tron wan bun eksempre nanga a fasi ’fa a e taki’?
16 Soleki fa 1 Timoteyus 4:12 e sori, dan Paulus ben taki fu feifi fasi fa wan yongu brada kan de wan bun eksempre. A ben o bun te yu e meki ten fu studeri ibriwan fu den fasi disi. Fu eksempre, kow taki dati yu wan de wan moro bun eksempre nanga „a fasi fa yu e taki”. Prakseri san yu kan taki fu gi trawan dek’ati. Efu yu e libi ete nanga yu p’pa nanga m’ma, dan kande yu kan taigi den tangi moro leisi gi den sani di den e du gi yu. Baka konmakandra, yu kan taigi wan sma di ben abi wan prati na a programa san yu ben e warderi fu a prati fu en. Yu kan pruberi tu fu gi piki nanga yu eigi wortu na den konmakandra. A muiti di yu e meki fu de wan eksempre nanga a fasi fa yu e taki, o sori taki yu e go na fesi na ini na anbegi.—1 Tim. 4:15.
17. San o yepi wan yongu brada fu doro a marki di a poti fu du moro gi Yehovah? (2 Timoteyus 2:22)
17 „Wai pasi gi den lostu di yongu sma abi. Ma du muiti fu de wan reti-ati sma.” (Leisi 2 Timoteyus 2:22.) Paulus ben gi Timoteyus a rai fu tan fara fu iniwan sani di ben kan tapu en fu du moro gi Yehovah, noso di kan pori a matifasi di a ben abi nanga en. Kande yu e kon si tu taki yu e gebroiki tumsi furu ten fu du den sani di yu lobi èn taki disi e meki taki yu no abi ten fu du moro gi Yehovah. Fu eksempre, prakseri o furu ten a e teki fu yu fu sport, fu luku sani tapu Internet, noso fu prei video game. Yu denki taki yu ben kan gebroiki a ten dati fu du moro gi Yehovah èn gi trawan? Kande yu kan go yepi fu hori a Kownukondre zaal bun, noso fu go preiki nanga bukuwagi. Efu yu e du den sortu sani disi, dan a no o de fu taki dati yu o meki bun mati di o gi yu dek’ati fu du moro gi Yehovah èn di o yepi yu fu doro den marki fu yu.
YU O ABI WAN KOLOKU LIBI TE YU E DINI TRAWAN
18. Fu san ede wi kan taki dati Markus nanga Timoteyus ben abi wan koloku libi?
18 Markus nanga Timoteyus ben tyari furu kenki kon na ini den libi, èn dati meki den ben ondrofeni furu moi sani (Tori 20:35). Markus go na furu farawe presi fu yepi den brada nanga sisa fu en. A ben skrifi wan span brifi tu di ben e taki fu a libi fu Yesus èn fu a diniwroko fu en. Timoteyus yepi Paulus fu seti nyun gemeente èn fu gi den Kresten brada nanga sisa dek’ati. A de krin taki Yehovah si ala den sani di Markus nanga Timoteyus du gi en èn a ben breiti srefsrefi.
19. Fu san ede yongu brada musu poti prakseri na a rai di Paulus gi Timoteyus, èn sortu libi den o abi efu den e du dati?
19 Wi kan si taki Paulus ben lobi Timoteyus trutru te wi e luku den brifi di a ben skrifi gi en. Den brifi disi e sori tu taki Yehovah lobi unu yonguman tu. A wani taki unu de koloku. Sobun, gi yesi na den rai fu Paulus, èn kon abi na angri fu du moro gi Yehovah èn gi trawan. Te yu e du dati, dan yu o abi wan koloku libi nownow kba èn na ini a ten di e kon yu o „grabu a trutru libi hori bun steifi”.—1 Tim. 6:18, 19.
SINGI 80 „Tesi èn si taki Yehovah bun”
a Petrus ben de wan man di ben man ferstan makelek fa trawan ben e denki èn ben e firi èn dati meki a ben makelek gi en fu ferklari gi Markus san Yesus ben du èn ben taki, èn a ben kan ferteri en tu fa a ben e firi. Disi e yepi wi fu ferstan fu san ede den tori di Markus ben skrifi fu Yesus en libi, e ferteri nofo tron fa Yesus ben e firi èn san a ben e du.—Mark 3:5; 7:34; 8:12.
b SAN WI E SI TAPU A PRENKI: Markus e yepi Paulus nanga Barnabas te den e du zendeling wroko. Timoteyus de klarklari fu go luku wan gemeente fu tranga den brada nanga sisa èn fu gi den dek’ati.