KAPITEL SIKSI
’A leri fu gi yesi’
1, 2. Fu san ede wan lobi-ati papa e breiti te a e si taki en boi e gi yesi na en, èn fa dati de a srefi leki fa Yehovah e firi?
WAN papa e luku na a fensre fa a yongu boi fu en e prei bal nanga wan tu mati na dorosei. A bal e lolo fu a prasi go na tapu strati. A boi e luku fa a bal e lolo gowe. Wan fu den mati fu en e taigi en fu lon go teki a bal na tapu strati, ma a boi e seki en ede. A e taki: „Mi no mag go na tapu strati.” A papa e breiti te a e si dati.
2 Fu san ede a papa e breiti so? Fu di a leri a boi fu en fu no go na tapu strati en wawan. Te a boi e gi yesi, aladi a no sabi taki en papa e luku, dan a papa sabi taki en boi e leri fu gi yesi èn dati o meki taki sani o waka bun gi en. A papa e firi neleki fa wi hemel Tata, Yehovah, e firi. Gado sabi taki efu wi wani tan du a wani fu en èn efu wi wani si den tumusi moi sani di a o du na ini a ten di e kon, dan wi musu leri fu poti wi frutrow tapu en èn gi yesi na en (Odo 3:5, 6). Fu dati ede, a seni a moro bun leriman gi wi.
3, 4. Na sortu fasi Yesus ’leri fu gi yesi’ èn fa a ben kan meki „kon volmaakti”? Gi wan eksempre.
3 Bijbel e taki a heri moi sani disi fu Yesus: „Aladi a ben de En Manpikin, toku den pina di miti en, ben leri en fu gi yesi; baka di a kon volmaakti, a kisi a frantwortu fu gi têgo frulusu na ala den sma di o gi yesi na en” (Hebrewsma 5:8, 9). A Manpikin disi ben libi milyunmilyun yari na ini hemel kaba. A ben si fa Satan nanga den tra engel di opo densrefi teige Gado trangayesi En, ma a fosi Manpikin disi noiti no teki a sei fu den. Wan profeititori e taki disi fu en: „Mi no opo misrefi teige en” (Yesaya 50:5). Ma fa den wortu ’a leri fu gi yesi’, e fiti na a Manpikin disi di gi yesi dorodoro? Fa so wan sma di no abi sondu ben kan meki „kon volmaakti”?
4 Luku wan eksempre. Kon meki wi taki dati wan mesreman bai wan nyun wrokosani. Ma fa a o sabi efu a wrokosani bun trutru? A no de fu taki dati na te a e gebroiki en gi wan hebi wroko. Na so a de tu nanga Yesus. Bifo a kon na grontapu, a ben e gi yesi dorodoro na Yehovah. Ma di a kon na grontapu, dan a ben musu gi yesi na wan fasi di a no ben sabi ete. Na grontapu a kisi fu du nanga situwâsi di a no ben sabi noiti bifo.
5. Fu san ede a gi di Yesus ben gi yesi ben de so prenspari, èn san wi sa go luku na ini a kapitel disi?
5 Wan prenspari sani di Yesus ben o abi fu du na grontapu, ben de fu gi yesi. Leki „a lasti Adam”, Yesus kon na grontapu fu du san wi fosi papa no ben du, dati ben de fu tan gi yesi na Yehovah Gado srefi te a ben kisi tesi (1 Korentesma 15:45). Yesus no ben gi yesi nomo fu di a ben musu du dati, ma a ben gi yesi nanga en heri frustan, ati, nanga sili. A ben du disi nanga prisiri tu. Gi Yesus, a wani fu en Tata ben de moro prenspari leki nyanyan! (Yohanes 4:34) San sa yepi wi fu gi yesi neleki Yesus? Meki wi go luku fosi, a reide fu san ede a gi yesi. Te wi abi a srefi reide dati, dan dati sa yepi wi fu kakafutu gi tesi èn fu tan du a wani fu Gado. Baka dati, wi sa go luku san na wan tu wini di wi o kisi te wi leki Kresten e gi yesi.
Fu san ede Yesus gi yesi
6, 7. San ben de wan tu reide fu san ede Yesus ben gi yesi?
6 Yesus ben abi bun fasi, èn dati meki a ben gi yesi. Soleki fa wi si na ini Kapitel 3, dan Krestes ben abi trutru sakafasi. Sma di abi heimemre e si en leki wan soso sani fu gi yesi, aladi sakafasi e yepi wi fu de klariklari fu gi yesi na Yehovah (Exodus 5:1, 2; 1 Petrus 5:5, 6). Boiti dati, a gi di Yesus ben gi yesi, ben abi fu du nanga san a lobi èn san a no lobi.
7 Ma san de moro prenspari, na taki Yesus ben lobi en hemel Tata, Yehovah. Wi sa taki moro fu a lobi dati na ini Kapitel 13. A lobi dati, meki taki Yesus kon abi frede gi Gado. A lobi di Yesus ben abi gi Yehovah ben de so bigi, taki a ben frede fu du wan sani di en Tata no feni bun. Fu di Yesus ben abi frede gi Gado, meki Gado ben arki den begi fu en (Hebrewsma 5:7). Frede gi Yehovah na wan tumusi moi fasi tu di Yesus abi, leki Mesias Kownu di e tiri.—Yesaya 11:3.
Den sani di yu e du na ini yu prisiriten e sori taki yu e tegu gi san ogri?
8, 9. Soleki fa profeititori e sori, dan fa Yesus ben e denki fu retidu nanga ogridu, èn fa a ben sori dati?
8 Lobi gi Yehovah wani taki tu dati wi e tegu gi den sani di Yehovah no lobi. Luku fu eksempre a profeititori disi di e taki fu a Mesias Kownu: „Yu lobi retidu. Yu no lobi ogridu kwetikweti. Dati meki Gado, yu Gado, salfu yu nanga oli, so taki yu e prisiri moro leki den tra kownu” (Psalm 45:7). Den „tra kownu”, na den kownu di komoto fu a famiri fu Kownu David. Moro leki iniwan fu den kownu dati, Yesus abi reide fu prisiri pasa marki, di Gado salfu en. Fu san ede? We, a pai di a kisi bigi moro leki di fu den tra kownu, fu di a tiri fu en o tyari wini kon fu têgo. A e kisi pai, fu di a lobi retidu èn a e tegu gi ogridu. Disi meki taki a gi yesi na Gado na ini ala sani.
9 Fa Yesus ben e denki fu retidu nanga ogridu, èn fa a sori dati? Fu eksempre, di den bakaman fu Yesus du a preikiwroko soleki fa a taigi den, èn di den ben abi bun bakapisi, dan fa a ben firi? A ben prisiri pasa marki (Lukas 10:1, 17, 21). Di den sma na ini Yerusalem ben trangayesi ibri tron baka, èn ben weigri fu teki a yepi di Yesus ben wani gi den na wan lobi-ati fasi, dan fa a ben firi? A ben krei fu di den sma ben tranga-ede (Lukas 19:41, 42). A fasi fa sma ben e tyari densrefi, efu den ben du bun noso ogri, ben abi furu krakti tapu Yesus.
10. Sortu denki wi musu kon abi te a abi fu du nanga retidu èn ogridu, èn san sa yepi wi fu kon abi a denki dati?
10 Te wi e denki dipi fu a fasi fa Yesus ben denki, dan dati e yepi wi fu go luku fu san ede wi e gi yesi na Yehovah. Aladi wi na sondusma, toku nanga wi heri ati wi kan lobi san bun èn tegu gi sani di no bun. Wi musu begi Yehovah, èn aksi en fu yepi wi fu kon kisi a srefi denki fu en nanga en Manpikin (Psalm 51:10). Na a srefi ten, wi musu wai pasi gi sani di kan abi takru krakti tapu a denki dati. A de prenspari fu luku bun sortu sani wi e du na ini wi prisiriten èn wi musu luku bun sortu mati wi abi (Odo 13:20; Filipisma 4:8). Te wi abi den srefi reide fu gi yesi neleki Krestes, dan wi no o gi yesi soso fu di wi musu du dati, ma wi o du san reti fu di wi lobi fu du dati. Wi o luku bun fu no du sani di no bun. Wi no o du dati fu di wi e frede taki sma o kisi wi, ma fu di wi e tegu gi den sani dati.
„A no du nowan sondu”
11, 12. (a) San miti Yesus frukufruku kaba na ini en diniwroko? (b) San na a fosi tesi di Satan tyari kon tapu Yesus, èn na sortu triki fasi a du dati?
11 Yesus ben tegu gi sondu, èn frukufruku kaba na ini en diniwroko a ben kisi tesi. Baka di Yesus dopu, a ben de 40 dei nanga neti na ini a sabana sondro fu nyan. Na a kaba fu a pisi ten dati, Satan kon fu tesi en. Luku fa Didibri ben wani kori en.—Mateyus 4:1-11.
12 A fosi sani di Satan taigi en na: „Efu yu na wan manpikin fu Gado, dan taigi den ston disi fu tron brede” (Mateyus 4:3). Fa Yesus ben firi baka di a tan so langa sondro fu nyan? Bijbel e taki krin: „Angri bigin kiri en” (Mateyus 4:2). Sobun, Satan gebroiki a situwâsi disi fu tesi en. A no de fu taki dati Satan wakti teleki Yesus ben kon swaki fu di angri ben e kiri en. Luku sosrefi fa Satan spotu en: „Efu yu na wan manpikin fu Gado.” Satan ben sabi taki Yesus na „a fosiwan fu ala sani di Gado meki” (Kolosesma 1:15). Ma toku, Yesus no gi Satan pasi fu kisi en so fara fu trangayesi Gado. Yesus ben sabi taki a no de a wani fu Gado taki a ben o gebroiki en makti gi en eigi bun nomo. Yesus weigri fu du dati, fu di a sori na wan sakafasi taki a abi a frutrow taki Yehovah o sorgu gi en èn o tiri en.—Mateyus 4:4.
13-15. (a) San na a di fu tu nanga a di fu dri tesi di Satan tyari kon tapu Yesus, èn san Yesus du? (b) Fa wi du sabi taki Yesus ben tan na ai ala ten so taki Satan no kisi en?
13 Na a di fu tu tesi, Satan tyari Yesus go na wan hei presi na a lanki fu a tempel. Na wan koni fasi Satan drai a Wortu fu Gado. Satan ben wani taki Yesus du wan kefalek sani, fu di a taigi en fu fringi ensrefi fu a hei presi dati go na gron, so taki den engel ben o fanga en. Efu den ipi-ipi sma di ben de na a tempel ben o si so wan wondru, dan a no de fu taki dati nowan fu den ben o tweifri taki Yesus na a Mesias, a no so? Èn efu den sma ben o bribi taki Yesus na a Mesias, fu di a du so wan kefalek sani, dan kande Yesus no ben o abi fu nyan so furu pina, a no so? A kan taki na so sani ben o waka. Yesus ben sabi taki a no de a wani fu Yehovah taki a Mesias du kefalek sani soso fu meki sma poti bribi na ini en, ma Yehovah ben wani taki a Mesias du en wroko na wan sakafasi (Yesaya 42:1, 2). Agen, Yesus weigri fu trangayesi Yehovah. Biginen no ben e hari en.
14 Ma Satan ben o man kori en nanga makti? Na ini a di fu dri tesi, Satan ben wani gi Yesus ala den kownukondre fu grontapu efu Yesus ben o anbegi en wán leisi nomo. A ben go denki seryusu fu den sani di Satan ben wani gi en? „Gowe fu dya, Satan!”, na so a piki Satan. A ben taki tu: „Bika Gado Buku taki: ’Na Yehovah yu Gado, yu musu anbegi èn na en wawan yu musu dini’” (Mateyus 4:10). Notinoti no ben o man kisi Yesus fu anbegi wan tra gado. Nowan makti, noso posisi di a ben o man kisi na ini a grontapu disi, ben o man kisi en so fara fu trangayesi Gado.
15 Satan ben kaba nanga en? Satan ben gowe di Yesus yagi en. Ma na Evangelietori fu Lukas e taki dati Didibri „gowe libi en fu kon baka na wan moro bun ten” (Lukas 4:13). Iya, Satan ben o feni wan tra okasi fu tesi Yesus teleki na a kaba fu en libi. Bijbel e taigi wi taki Yesus „kisi tesi na ala fasi” (Hebrewsma 4:15). Sobun Yesus ben musu de na ai ala ten, èn wi musu du a srefi tu.
16. Fa Satan e tesi den futuboi fu Gado na ini a ten disi, èn fa wi kan kakafutu gi den tesi fu en?
16 Satan e tan tesi den futuboi fu Gado na ini a ten disi. A de wan sari sani taki a e kisi wi makriki fu di wi na sondusma. Satan sabi taki nofo tron libisma e denki densrefi nomo, den abi heimemre, èn den e angri fu abi makti. Na wan koni fasi Satan e gebroiki den sani dati fu kori sma. Te Satan e kori sma fu feti baka gudu, dan a kan gebroiki ala den triki dati na a srefi ten! Fu dati ede, a de tumusi prenspari taki ten na ten wi e ondrosuku wisrefi bun. A ben o bun fu denki dipi fu den wortu na ini 1 Yohanes 2:15-17. Te wi e du dati, dan wi kan aksi wisrefi efu den lostu fu a skin, na angri fu abi gudu, nanga na angri fu meki bigi gi wisrefi, meki taki a lobi di wi abi gi wi hemel Tata no de so tranga moro. Wi musu hori na prakseri taki a grontapu disi e pasa gowe, èn sosrefi a tiriman fu en, Satan. Meki wi kakafutu gi den triki fu Satan di kan meki wi fadon na ini sondu! Meki wi teki na eksempre fu wi Masra, di „no du nowan sondu”.—1 Petrus 2:22.
„Ala ten mi e du san e plisi en”
17. Fa Yesus ben feni en fu gi yesi na en Tata, ma san son sma ben kan denki?
17 Fu gi yesi wani taki moro leki fu wai pasi gi sondu. Krestes ben de fayafaya fu du ibri sani di en Tata taigi en. Yesus ben taki: „Ala ten mi e du san e plisi en” (Yohanes 8:29). Fu gi yesi na a fasi disi, ben gi Yesus furu prisiri. Ma kande son sma e feni taki a no ben muilek gi Yesus fu gi yesi. Kande den e denki taki a ben musu gi yesi na Yehovah wawan, di de volmaakti, aladi nofo tron wi musu gi yesi na sondu libisma di abi frantwortu. Ma fu taki en leti, Yesus ben gi yesi na sondu libisma di ben abi frantwortu.
18. Di Yesus ben yongu, dan fa a ben de wan eksempre na ini a fasi fa a gi yesi?
18 Di Yesus ben gro kon bigi, dan a ben musu saka ensrefi na ondro en sondu papa nanga mama, Yosef nanga Maria. Neleki fa a de nanga furu pikin, na so Yesus ben man si den fowtu di en papa nanga mama ben meki. A ben opo ensrefi teige den? A ben taigi den fa fu drai na osofamiri? Luku san Lukas 2:51 e taki fu Yesus di a ben abi 12 yari: „A tan saka ensrefi na den ondro.” Na a fasi disi, a gi wan heri moi eksempre na Kresten yonguwan, di e du muiti fu gi yesi na den papa nanga mama èn fu lespeki den.—Efeisesma 6:1, 2.
19, 20. (a) Na ini sortu muilek situwâsi Yesus ben musu gi yesi na sondu libisma? (b) Fu san ede tru Kresten na ini a ten disi musu gi yesi na den wan di e teki fesi na den mindri?
19 Te a abi fu du nanga a gi di Yesus ben musu gi yesi na sondu libisma, dan Yesus ben kisi fu du nanga muilek situwâsi, di tru Kresten na ini a ten disi noiti no o abi fu miti. Prakseri na ini sortu aparti ten a ben e libi. A Dyu bribi, a tempel na ini Yerusalem, èn a seti fu den priester, ben de sani di Yehovah ben feni bun wan langa pisi ten kaba. Ma a ten ben o doro taki Yehovah ben o puru a seti dati, èn na presi fu dati a seti fu a Kresten gemeente ben o kon (Mateyus 23:33-38). Na a ten dati, furu fu den kerki fesiman ben e leri sma falsi sani di ben komoto fu Griki filosofia. Na ini a tempel, sma ben e du so furu kruka sani taki Yesus ben kari a tempel „wan presi pe fufuruman e tan” (Markus 11:17). Yesus no ben e go moro na a tempel nanga den snoga fu a sani dati ede? Nôno! Yehovah ben e gebroiki den seti dati ete. Teleki Gado ben o du wan sani fu tyari kenki kon na a sani disi, Yesus ben tan gi yesi fu di a ben e go na den fesa na ini a tempel èn na ini den snoga.—Lukas 4:16; Yohanes 5:1.
20 Efu Yesus ben gi yesi na ini den situwâsi dati, dan a no abi misi taki tru Kresten na ini a ten disi musu tan gi yesi tu! Fu taki en leti, wi e libi na ini wan tra pisi ten, iya, wan ten te a soifri anbegi ben o meki kon bun baka, soleki fa Bijbel ben taki langa ten na fesi. Gado e gi wi a dyaranti taki noiti a no o gi pasi taki Satan pori a pipel fu En di a tyari kon na wán baka (Yesaya 2:1, 2; 54:17). A no de fu taki dati wi e kisi fu du nanga a sondu nanga den swakifasi fu trawan na ini a Kresten gemeente. Ma den fowtu di trawan e meki musu gi wi reide fu trangayesi Yehovah, kande fu di wi no e go na den Kresten konmakandra noso fu di wi e suku fowtu na den owruman? Noiti dati musu pasa! Na presi fu dati, nanga wi heri ati wi e horibaka gi den wan di e teki fesi na ini a gemeente. Wi e gi yesi, fu di wi e go na den Kresten konmakandra nanga den bigi konmakandra, èn wi e du den sani di wi leri drape fu Bijbel.—Hebrewsma 10:24, 25; 13:17.
Wi e gi yesi fu di wi e du den sani di wi leri na den Kresten konmakandra
21. San Yesus du di sma ben pruberi fu meki a trangayesi Gado, èn fa dati de wan eksempre gi wi?
21 Yesus noiti no ben gi pasi taki sma tapu en fu gi yesi na Yehovah, srefi efu na mati di ben abi a bun fu en na prakseri. Fu eksempre, na apostel Petrus ben pruberi fu overtoigi en Masra taki a no ben de fanowdu taki Yesus nyan pina èn dede. Aladi Petrus ben abi a bun fu Yesus na prakseri, toku na wan krakti fasi Yesus weigri fu teki a rai fu de bun gi ensrefi (Mateyus 16:21-23). Na ini a ten disi, den bakaman fu Yesus nofo tron e kisi fu du nanga a srefi sortu sani disi. Famiriman di abi a bun fu den na prakseri, kande o pruberi fu overtoigi den taki den no abi fu gi yesi na den wet nanga den gronprakseri fu Gado. Neleki fa a ben de nanga den bakaman fu Yesus na ini a fosi yarihondro, na so wi no e meki noti tapu wi fu ’gi yesi na Gado na presi fu libisma’.—Tori fu den Apostel 5:29.
Den wini di wi e kisi te wi e gi yesi neleki Krestes
22. Tapu sortu aksi Yesus gi piki, èn fa a du dati?
22 Di Yesus ben o dede, dan dati ben de a moro hebi tesi di a kisi pe a ben musu sori taki a e gi yesi. Tapu a sari dei dati, a ’leri fu gi yesi’ dorodoro. A no ben du en eigi wani, ma a ben du a wani fu en Tata (Lukas 22:42). Na ini ala den sani di a miti, a sori taki a tan du san Gado wani (1 Timoteyus 3:16). Yesus ben gi piki tapu na aksi di de langa ten kaba: Wan libisma di no abi sondu, man tan gi yesi na Yehovah srefi te a kisi tesi? Adam no ben du dati, èn Eva no ben du dati tu. Ne Yesus kon na grontapu, a libi dyaso, a dede, èn a gi krin piki tapu na aksi dati. Iya, a moro prenspariwan fu ala den mekisani fu Yehovah, gi a moro krin piki tapu na aksi dati. A ben tan gi yesi, srefi efu a ben musu nyan pina èn dede.
23-25. (a) Fu san ede wi musu gi yesi na Gado efu wi wani tan du san reti? Gi wan eksempre. (b) San wi sa go luku na ini a tra kapitel?
23 Wi e sori taki wi e tan du a wani fu Yehovah, noso taki wi e libi fu du a wani fu en, te wi e gi yesi na en. Fu di Yesus gi yesi, meki a ben man tan du a wani fu Yehovah èn na so ala libisma kisi wini (Romesma 5:19). Yehovah pai Yesus bogobogo. Te wi e gi yesi na wi Masra, Krestes, dan Yehovah sa pai wi tu. Wi o kisi „têgo frulusu” te wi e gi yesi na Krestes!—Hebrewsma 5:9.
24 Te wi e tan du a wani fu Gado, noso te wi e tan du san reti, dan dati na wan blesi kaba. Odo 10:9 e taki: „Sani o waka bun nanga a sma di e tyari ensrefi na wan reti fasi.” Te wi e tan du san reti, dan wi kan agersi dati nanga wan bigi oso di meki fu ston. Ibri ston wi kan teki gersi nanga ibri leisi te wi e gi yesi. A kan gersi leki wán ston no de so prenspari, ma dati no tru. Te yu ben o mesre furu ston na tapu makandra, dan na so yu ben o kon kisi wan moi oso di warti srefisrefi. Na so a de tu taki ibri dei, ibri yari, nanga ibri leisi te wi e gi yesi, wi e kon tron sma di e tan du san reti.
25 Te wi e tan gi yesi fu wan langa pisi ten, dan dati e meki wi horidoro. Yesus gi wan eksempre na ini a fasi fa a ben e horidoro. Na ini a tra kapitel wi sa taki fu dati.