MWBR19 01 Verwijzing gi Wi Kresten libi nanga a preikiwroko studie-buku
7-13 YANUARI
GUDU NA INI GADO WORTU | TORI FU DEN APOSTEL 21, 22
Diki moro dipi
nwtsty ete wan tu sani na Tor 22:16
kari a nen fu Yesus. Dan yu o kisi pardon fu yu sondu: Noso „wasi yu sondu puru èn kari en nen”. Te wan sma e dopu, dan a no a watra e wasi en sondu puru, ma na fu di a e kari a nen fu Yesus. Disi wani taki dati a sma e bribi na ini Yesus èn taki a e sori a bribi dati na ini a fasi fa a e tyari ensrefi leki Kresten.—Tor 10:43; Yak 2:14, 18.
14-20 YANUARI
GUDU NA INI GADO WORTU | TORI FU DEN APOSTEL 23, 24
Diki moro dipi
nwtsty ete wan tu sani na Tor 23:6
mi na wan Fariseiman: Sonwan fu den sma di ben sidon drape ben sabi Paulus (Tor 22:5). Di a kari ensrefi wan bakapikin fu Fariseiman, den Fariseiman fu a Sanhedrin ben frustan taki Paulus no frigiti taki fosi a ben de wan fu den èn taki a ben e bribi na ini na opobaka neleki den. Ma den wortu fu Paulus na ini a tekst disi no e sori taki a ben e si ensrefi ete leki wan Fariseiman. A ben wani sori den nomo taki a no ben de leki den Saduseiman, fu di en ben e bribi na ini na opobaka neleki den Fariseiman. A sani disi ben musu meki en moro makriki gi en fu taki nanga den Fariseiman. Soleki fa a sori, dan a ben e howpu taki wan tu fu den ben o agri nanga san a taki, so taki den ben o horibaka gi en. Èn na dati pasa tu (Tor 23:7-9). A sani di Paulus taki dyaso na Tor 23:6 e kruderi tu nanga san a taki fu ensrefi di a ben opo taki gi ensrefi na fesi Kownu Agrepa (Tor 26:5). Di Paulus ben de na ini Rome a skrifi wan brifi gi den Kresten na ini Filipi. Na ini a brifi dati a taki tu dati a ben de Fariseiman fosi (Fp 3:5). A bun fu luku tu san Tor 15:5 e taki fu tra Kresten di ben de Fariseiman fosi.
nwtsty ete wan tu sani na Tor 24:24
Drusila: A ben de a moro yonguwan fu den dri umapikin fu Herodes Agrepa I, di kari na Tor 12:1. Drusila gebore na a ten fu a yari 38. A ben de a sisa fu Agrepa II, Bernise nanga Mariamne III. Granman Feliks ben de a di fu tu masra fu en. Fosi, a ben trow nanga Kownu Asisus fu Emesa na Siria. Bakaten Drusila broko a trow, dan a trow nanga Feliks na a ten fu a yari 54, noso di a ben abi sowan 16 yari. A kan taki a ben de drape tu di Paulus ben kon na fesi Feliks fu taki „fu retidu, fu a dwengi di sma musu dwengi densrefi, èn fu a krutu di sma o kisi” (Tor 24:25). Di Festus tron granman baka Feliks, dan Feliks libi Paulus na strafu-oso, fu di a „ben wani abi wan bun nen na den Dyu”. Son sma e prakseri taki a du dati fu plisi a yongu frow fu en di ben de wan Dyu.—Tor 24:27.
21-27 YANUARI
GUDU NA INI GADO WORTU | TORI FU DEN APOSTEL 25, 26
Diki moro dipi
nwtsty ete wan tu sani na Tor 26:20
abi berow: A Griki wortu di den gebroiki dyaso wani taki „kenki a fasi fa yu e denki”. Disi e sori taki a fasi fa wan sma e denki, a fasi fa a e tyari ensrefi èn den sani di a wani du, kon kenki. Na ini a tekst disi a rai di den sma kisi fu „abi berow” abi fu du nanga den wortu go dini Gado baka. Sobun, a tekst e taki fu wan sani di wan sma musu du fu tron wan mati baka fu Gado. Wan sma abi trutru berow efu a e du sani di e sori taki a abi berow. Dati wani taki dati den sani di a e du e sori taki a fasi fa a e denki noso a fasi fa a e si sani, kenki trutru.—Luku a wortu „berow” na ini Wortubuku.
28 YANUARI–3 FEBRUARI
GUDU NA INI GADO WORTU | TORI FU DEN APOSTEL 27, 28
Diki moro dipi
nwtsty ete wan tu sani na Tor 27:9
a ten fu faste na a dei te sma e tyari ofrandi fu tapu den sondu: Noso „a ten fu faste”. A Griki wortu gi „a ten fu faste” abi fu du nanga a wan-enkri dei na ini a yari di sma ben musu faste, soleki fa a Wet ben taki. Den ben sabi a dei disi tu leki Yom Kipur (Hebrewtongo, yom hakipurim, „a dei fu tapu [sondu]”; Le 16:29-31; 23:26-32; Nu 29:7). Den wortu „sari fu den sondu di unu du” e sori taki na a spesrutu dei disi te sma ben e tyari ofrandi fu tapu sondu, den ben musu du sani fu sori taki den no ben e prakseri densrefi. Wan fu den sani dati ben de taki den ben musu faste (Le 16:29). Den wortu „a ten fu faste” di gebroiki na Tor 27:9 e sori taki wan prenspari fasi fa sma ben e poti a wani fu Gado na a fosi presi na a dei di den ben e tyari ofrandi fu tapu sondu, na a taki den ben e faste. A dei disi ben de na a kaba fu september noso na a bigin fu oktober.
nwtsty ete wan tu sani na Tor 28:11
den manpikin fu Seus: Soleki fa den tori fu den gado fu den Grikisma nanga den Romesma e sori, dan „den manpikin fu Seus” (Grikitongo, Dioskuroi) ben de Castor nanga Pollux, twelengi manpikin fu a gado Seus (Yupiter) nanga Leda, na umakowunu fu Sparta. Sma ben e bribi taki den manpikin fu Seus ben e kibri a libi fu botoman te ogri ben e miti den na se. Sobun, te wi e leisi fu a popki di ben meki na a ede fu a boto, dan disi e sori taki a sma di skrifi a tori disi, ben de na ini a boto.