Ntlafatsa Lithapelo Tsa Hao ka ho Ithuta Bibele
“Oho! Jehova, ka kōpo, tsebe ea hao e ke e mamelisise thapelo ea mohlanka oa hao.”—NEH. 1:11.
1, 2. Ke hobane’ng ha ho ka ba molemo hore u hlahlobe lithapelo tse ling tse ngotsoeng ka Bibeleng?
THAPELO le ho ithuta Bibele ke likarolo tsa bohlokoa tsa borapeli ba ’nete. (1 Bathes. 5:17; 2 Tim. 3:16, 17) Ke ’nete hore Bibele hase buka ea lithapelo. Leha ho le joalo, e na le lithapelo tse ngata, ho akarelletsa tse fumanoang bukeng ea Lipesaleme.
2 Ha u ntse u bala Bibele u bile u ithuta eona, ho ka ’na ha etsahala hore u fumane lithapelo tse lumellanang le maemo ao u thulanang le ’ona. Ha e le hantle, lithapelo tsa hao li ntlafatsoa ke hore ha u rapela, u akarelletse lipolelo tse tlalehiloeng ka Mangolong tse amanang le thapelo. U ka ithuta eng ho bao lithapeli tsa bona li ileng tsa arajoa le ho seo ba ileng ba se bua lithapelong tsa bona?
Batla Tataiso ea Molimo U be U e Latele
3, 4. Mohlanka oa Abrahama o ne a romiloe hore a e’o etsa’ng, hona ke eng eo re ka ithutang eona phellong eo Jehova a ileng a fana ka eona?
3 Ha u ntse u ithuta Bibele, u ithuta hore kamehla u lokela ho rapella tataiso ea Molimo. Nahana ka se ileng sa etsahala ha mopatriareka Abrahama a ne a roma mohlanka oa hae e moholo—eo ka etsahalang hore ebe e ne e le Eliezere—hore a e’o fumanela Isaka mosali ea tšabang Molimo, Mesopotamia. Ha basali ba ntse ba kha metsi selibeng se seng, mohlanka eo o ile a rapela a re: “Jehova . . . , moroetsana eo ke tla re ho eena, ‘Ka kōpo, theola nkho ea hao ea metsi e le hore ke noe,’ ’me ebe ruri o re, ‘Noa, ’me ke tla noesa le likamele tsa hao,’ enoa ke eena eo u tla mo abela mohlanka oa hao, Isaka; etsa hore ke tsebe ka sena hore u sebelisitse lerato le tšepahalang ho mong’a ka.”—Gen. 24:12-14.
4 Thapelo ea mohlanka oa Abrahama e ile ea arajoa ha Rebeka a ne a noesa likamele tsa hae metsi. Kapele ka mor’a moo, Rebeka o ile a tsamaea le eena ho ea Kanana ’me ea e-ba mosali oa Isaka eo a mo ratang. Ho hlakile hore u ke ke ua lebella hore Molimo a u fe pontšo e khethehileng. Leha ho le joalo, o tla u tataisa bophelong ha u rapela ’me u ikemiselitse hore u tataisoe ke moea oa hae.—Bagal. 5:18.
Thapelo e Thusa ho Fokotsa ho Tšoenyeha
5, 6. Ke ntho efe eo re e hlokomelang ka thapelo ea Jakobo ha a ne a tla tloha a kopana le Esau?
5 Thapelo e ka fokotsa ho tšoenyeha. Kaha Jakobo o ne a tšaba lefahla le eena, e leng Esau, o ile a rapela a re: “Jehova, . . . ha ke tšoaneloe ke mosa oohle o lerato le botšepehi bohle boo u bo bontšitseng mohlanka oa hao . . . Ntopolle letsohong la mor’eso, letsohong la Esau, hobane ke tšaba hore o tla tla ’me ka sebele a ntlhasele, ’mè hammoho le bana. Uena, u itse, ‘Ntle ho pelaelo ke tla sebetsana hantle le uena ’me ke tla etsa hore peō ea hao e be joaloka lehlabathe la leoatle, le ke keng la baloa ka bongata.’”—Gen. 32:9-12.
6 Le hoja Jakobo a ile a nka mehato ea ho thibela ntoa, thapelo ea hae e ile ea arajoa ha eena le Esau ba ne ba boelana. (Gen. 33:1-4) Bala ka hloko kōpo eo e matla, ’me u tla bona hore Jakobo ha aa ka a kōpa thuso feela eaba o phutha matsoho. O ile a bolela hore o lumela Peōng e tšepisitsoeng le hore o leboha Molimo ka mosa oa hae o lerato. Na u na le “tšabo [e itseng] ka hare”? (2 Bakor. 7:5) Haeba ho joalo, kōpo e tiileng ea Jakobo e ka ’na ea u hopotsa hore lithapelo li ka fokotsa ho tšoenyeha. Leha ho le joalo, ha ea lokela ho ba likōpo feela empa e boetse e lokela ho ba lipolelo tse bontšang tumelo.
Rapella Bohlale
7. Ke hobane’ng ha Moshe a ile a rapella hore a tsebe litsela tsa Jehova?
7 Takatso ea ho thabisa Jehova e lokela ho u susumelletsa hore u rapelle bohlale. Moshe o ile a rapella hore a tsebe litsela tsa Molimo. O ile a kōpa ka tieo a re: “Bona, [Jehova] u re ho ’na, ‘Etella sechaba sena pele [hore se tsoe Egepeta]’ . . . Joale ka kōpo, haeba ke fumane kamohelo mahlong a hao, ka kōpo, ntsebise litsela tsa hao, . . . e le hore ke fumane kamohelo mahlong a hao.” (Ex. 33:12, 13) Molimo o ile a araba Moshe ka hore a mo fe tsebo e ngata mabapi le litsela tsa Hae—e leng se neng se hlokahala hore a tle a etelle sechaba sa Jehova pele.
8. U ka ’na ua rua molemo joang ka ho nahanisisa ka 1 Marena 3:7-14?
8 Davida le eena o ile a rapela a re: “Ntsebise litsela tsa hao, Jehova.” (Pes. 25:4) Mora oa Davida Solomone o ile a rapela Molimo ka tieo hore a mo fe bohlale bo neng bo hlokahala hore a phethe mesebetsi ea hae ea borena Iseraele. Thapelo ea Solomone e ile ea thabisa Jehova, ’me ha aa ka a mo fa seo a neng a se kōpile feela empa o ile a mo fa le maruo le khanya. (Bala 1 Marena 3:7-14.) Haeba u fuoa mesebetsi ea phutheho eo ho bonahalang e le boima, rapella bohlale ’me u bontše boikokobetso. Ha u etsa joalo, Molimo o tla u thusa hore u fumane tsebo le hore u sebelise bohlale bo hlokahalang hore u phethe boikarabelo ba hao ka mokhoa o loketseng le ka lerato.
Rapela ka Pelo Eohle
9, 10. Ke eng eo u fumanang e le ea bohlokoa mabapi le seo Solomone a ileng a se bua ka pelo thapelong ea hae ha ho ne ho khakoloa tempele?
9 E le hore thapelo e utluoe, e lokela ho tsoa botebong ba pelo. Ka pel’a letšoele le neng le bokane Jerusalema ho ea khakola tempele ea Jehova ka 1026 B.C.E., Solomone o ile a etsa thapelo e tsoang botebong ba pelo, e tlalehiloeng ho 1 Marena khaolo ea 8. Ka mor’a hore areka ea selekane e kenngoe ka Sehalalelisisong le hore leru la Jehova le tlale tempele, Solomone o ile a rorisa Molimo.
10 Ithute thapelo ea Solomone ’me u hlokomele kamoo e buang ka pelo kateng. Solomone o ile a bolela hore ke Jehova feela ea tsebang pelo ea motho. (1 Mar. 8:38, 39) Thapelo eona ena e bontša hore tšepo e teng bakeng sa moetsalibe ea ‘khutlelang ho Molimo ka pelo eohle ea hae.’ Haeba lira li ne li ka hapa batho ba Molimo, lithapeli tsa bona li ne li tla utluoa haeba lipelo tsa bona li ne li feletse ho Jehova. (1 Mar. 8:48, 58, 61) Kahoo, ha ho pelaelo hore lithapelo tsa hao li lokela ho tsoa botebong ba pelo.
Kamoo Lipesaleme li ka Ntlafatsang Lithapelo Tsa Hao Kateng
11, 12. U ithutile eng lipolelong tsa thapelo tsa Molevi e mong ea neng a sitoa ho ea sehalalelong sa Molimo ka nakoana?
11 Ho ithuta Lipesaleme ho ka ntlafatsa lithapelo tsa hao ha ba ha u thusa hore u emele hore Molimo a li arabe. Nahana ka mamello ea Molevi ea neng a le kholehong. Le hoja a ne a ke ke a ea sehalalelong sa Jehova ka nakoana, o ile a bina a re: “Uena moea oa ka, ke hobane’ng ha u feletsoe ke tšepo, ke hobane’ng ha u le morusu ka hare ho ’na? Letela Molimo, etsoe ke sa ntse ke tla mo roka joaloka poloko ea ka e khōlō le joaloka Molimo oa ka.”—Pes. 42:5, 11; 43:5.
12 U ka ithuta eng ho Molevi eo? Haeba ho kenngoa litlamong ka lebaka la ho loka ho ne ho ka u thibela ho ba le balumeli-’moho le uena ka nakoana, leta ka mamello hore Molimo a nke bohato. (Pes. 37:5) Nahanisisa ka thabo eo u bileng le eona nakong e fetileng tšebeletsong ea Molimo, ’me u rapelle mamello ha u ntse u ‘letetse Molimo’ hore a boele a etse hore u kopanele le batho ba hae ka mafolofolo.
Rapela ka Tumelo
13. Tumellanong le Jakobo 1:5-8, ke hobane’ng ha u lokela ho rapela ka tumelo?
13 Ho sa tsotellehe maemo ao u leng ho ’ona, u rapele ka tumelo kamehla. Haeba u tobana le teko ea botšepehi, latela keletso ea morutuoa Jakobo. E-ea ho Jehova ka thapelo, ’me u se ke ua belaela hore a ka u fa bohlale boo u bo hlokang ba hore u mamelle teko ea hao. (Bala Jakobo 1:5-8.) Molimo o bona menahano efe kapa efe e tšoenyang eo e ka ’nang eaba u na le eona, ’me a ka u tataisa le ho u tšelisa ka moea oa hae. Mo phetlele sefuba ka tumelo, u “sa belaele ho hang,” ’me u amohele tataiso ea moea oa hae le keletso ea Lentsoe la hae.
14, 15. Ke hobane’ng ha ho ka boleloa hore Anna o ile a rapela a ba a nka bohato ka tsela e bontšang tumelo?
14 Anna, e mong oa basali ba babeli ba Molevi ea bitsoang Elkana, o ile a rapela eaba o nka bohato ka tumelo. Anna ea neng a se na bana o ne a songoa ke mohalitsong oa hae Penina, ea neng a e-na le bana ba bangata. Ha a ne a le tabernakeleng, Anna o ile a ikana hore haeba a ne a ka beleha mora, o ne a tla mo fa Jehova. Kaha o ne a bebenya melomo ha a ntse a rapela, Moprista ea Phahameng Eli o ile a nahana hore o tahiloe. Ha a hlokomela hore o ne a sa tahoa, o ile a re: “E se eka Molimo oa Iseraele a ka phethahatsa kōpo ea hao e matla.” Le hoja Anna a ne a sa tsebe hantle hore na ho ne ho tla etsahala’ng, o ne a e-na le tumelo ea hore thapelo ea hae e ne e tla arajoa. Kahoo, “sefahleho sa hae ha sea ka sa hlola se tšoenyeha.” Ha aa ka a hlola a sareloa kapa a nyahama.—1 Sam. 1:9-18.
15 Ka mor’a hore Samuele a hlahe a be a khoesoe, Anna o ile a mo tlisa ho Jehova hore a etse tšebeletso e halalelang tabernakeleng. (1 Sam. 1:19-28) Ha u ipha nako ea hore u nahanisise ka thapelo ea hae lekhetlong leo, u ka ’na ua ntlafatsa lithapelo tsa hao haholo ua ba ua thuseha hore u bone hore esita le masoabi a bakoang ke bothata bo itseng bo tepeletsang, u ka a hlōla haeba u rapela u e-na le tumelo ea hore Jehova o tla u araba.—1 Sam. 2:1-10.
16, 17. Ho ile ha etsahala’ng hobane Nehemia a ne a ile a rapela a ba a nka bohato ka tumelo?
16 Monna ea khabane Nehemia oa lekholong la bohlano la lilemo B.C.E. o ile a rapela a ba a nka bohato ka tumelo. O ile a kōpa ka tieo a re: “Oho! Jehova, ka kōpo, tsebe ea hao e ke e mamelisise thapelo ea mohlanka oa hao le thapelo ea bahlanka ba hao ba thabelang ho tšaba lebitso la hao; ka kōpo, u fe mohlanka oa hao katleho kajeno ’me u etse hore a hauheloe ke monna enoa.” “Monna enoa” e ne e le mang? E ne e le Morena Artaxerxese oa Persia, eo Nehemia e neng e le moqhatsetsi oa hae.—Neh. 1:11.
17 Nehemia o ile a rapela ka tumelo ka matsatsi a mangata ka mor’a hore a utloe hore Bajuda ba neng ba lokolotsoe botlamuoeng Babylona ba ne ba le ‘tsietsing e khōlō haholo le nyelisong; le hore lerako la Jerusalema le ne le helehile.’ (Neh. 1:3, 4) Lithapelo tsa Nehemia li ile tsa arajoa ka tsela eo a neng a sa e lebella ha Morena Artaxerxese a ne a mo lumella hore a ee Jerusalema ho ea tsosa lerako la eona. (Neh. 2:1-8) Ho e-s’o ee kae, lerako le ne le tsositsoe. Lithapelo tsa Nehemia li ile tsa arajoa hobane li ne li tsepamisitsoe borapeling ba ’nete li bile li etsoa ka tumelo. Na lithapelo tsa hao li joalo?
Hopola Lithoriso le Liteboho
18, 19. Mohlanka oa Jehova o lokela ho mo rorisa le ho mo leboha ka mabaka afe?
18 Ha u rapela, hopola hore u rorise Jehova u be u mo lebohe. Ho na le mabaka a mangata haholo a ho etsa joalo! Ka mohlala, Davida o ne a chesehela ho rorisa borena ba Jehova. (Bala Pesaleme ea 145:10-13.) Na lithapelo tsa hao li bontša hore u ananela tlotla ea ho phatlalatsa ’Muso oa Jehova? Mantsoe a bangoli ba lipesaleme le ’ona a ka ’na a u thusa hore ha u rapela Molimo ho tsoa botebong ba pelo, u mo bolelle hore u mo leboha ka liboka tsa Bokreste le ka likopano tse khōlō le tse nyenyane.—Pes. 27:4; 122:1.
19 Teboho eo u nang le eona bakeng sa kamano ea hao ea bohlokoa le Molimo e ka ’na ea u susumelletsa hore u rapele ho tsoa botebong ba pelo u e-na le maikutlo a kang ana: “Ke tla u roka har’a lichaba, Jehova; ke tla u binela lipina tsa thoriso har’a lihlopha tsa lichaba. Etsoe mosa oa hao o lerato o moholo ho ea fihla maholimong, le ’nete ea hao e khōlō ho ea fihla maholimong. U phahamisoe ka holim’a maholimo, Molimo; khanya ea hao e ke e be ka holim’a lefatše lohle.” (Pes. 57:9-11) Ke mantsoe a khothatsang hakaakang! Ruri mantsoe ao a amang pelo a Lipesaleme a lokela ho ama lithapelo tsa hao le ho li ntlafatsa!
Rapela Molimo ka Tlhompho e Khōlō
20. Maria o ile a bua mantsoe afe a bontšang hore o inehetse ho Molimo?
20 Lithapelo tsa rōna li lokela ho bontša ka ho hlaka hore re hlompha Molimo ka tlhompho e khōlō. Mantsoe a bontšang tlhompho e khōlō ao Maria a ileng a a bua nakoana ka mor’a hore a tsebe hore e ne e tla ba ’mè oa Mesia, a ne a tšoana le a ileng a buuoa ke Anna ha a ne a tlisitse Samuele e monyenyane hore a e’o sebeletsa tabernakeleng. Tlhompho e khōlō eo Maria a neng a e-na le eona ho Molimo, e totobatsoa ke mantsoe a hae ha a ne a re: “Moea oa ka o tlotlisa Jehova, ’me ka boikutlo ba ka nke ke ka tlohela ho nyakallela Molimo Mopholosi oa ka.” (Luka 1:46, 47) Na lithapelo tsa hao li ka ntlafatsoa ke hore u bue maikutlo a tšoanang le ao? Ha ho makatse hore ebe Maria ea tšabang Molimo o ile a khethoa hore e be ’mè oa Jesu, Mesia!
21. Lithapelo tsa Jesu li ile tsa bontša joang hore o ne a e-na le tlhompho e khōlō le tumelo?
21 Jesu o ile a rapela ka tlhompho e khōlō a e-na le tumelo e feletseng. Ka mohlala, pele a tsosa Lazaro, “Jesu [o ile] a lelaletsa mahlo nģ’a leholimong ’me a re: ‘Ntate, kea u leboha ka hore ebe u nkutloile. Ke ’nete, ke tsebile hore kamehla ua nkutloa.’” (John 11:41, 42) Na lithapelo tsa hao li bontša hore u na le tlhompho e khōlō joalo le tumelo? Ithute thapelo ea mohlala ea Jesu e nang le tlhompho e khōlō, ’me u tla bona hore likarolo tsa bohlokoa ka ho khethehileng tsa eona ke ho halaletsoa ha lebitso la Jehova, ho tla ha ’Muso oa hae le ho finyelloa ha thato ea hae. (Mat. 6:9, 10) Nahana ka lithapelo tsa hao. Na li bontša hore ka matla u thahasella ’Muso oa Jehova, ho etsoa ha thato ea hae, le ho halaletsoa ha lebitso la hae le halalelang? Li lokela ho bontša seo.
22. Ke hobane’ng ha u ka tiisa hore Jehova o tla u fa sebete sa hore u bolele litaba tse molemo?
22 Ka lebaka la mahloriso kapa liteko tse ling, hangata ha re rapela, re akarelletsa lithapeli tsa hore re thusoe ho sebeletsa Jehova ka sebete. Ha lekhotla la Sanhedrine le ne le laela Petrose le Johanne hore ba khaotse ho ‘ruta ka lebitso la Jesu,’ ka sebete baapostola bao ba ile ba hana ho khaotsa. (Lik. 4:18-20) Ka mor’a hore ba lokolloe, ba ile ba bolella balumeli-’moho le bona se etsahetseng. Joale, bohle ba neng ba le teng ba ile ba kōpa Molimo ka matla hore a ba thuse hore ba bolele lentsoe la hae ka sebete. Ka sebele thabo e ile ea e-ba khōlō ha thapelo eo e arajoa, hobane ba ne ba ‘ba tletse moea o halalelang ’me ba bolela lentsoe la Molimo ka sebete’! (Bala Liketso 4:24-31.) Ka lebaka leo, matšoele a ile a fetoha barapeli ba Jehova. Le uena thapelo e ka u matlafatsa hore u bolele litaba tse molemo ka sebete.
Lula U Ntlafatsa Lithapelo Tsa Hao
23, 24. (a) Bolela mehlala e meng e bontšang kamoo ho ithuta Bibele ho ka ntlafatsang lithapelo tsa hao kateng. (b) U tla etsa’ng hore u ntlafatse lithapelo tsa hao?
23 Ho ka qotsoa mehlala e meng e mengata ho bontša hore ho bala Bibele le ho ithuta ho ka ntlafatsa lithapelo tsa hao. Ka mohlala, u ka tšoana le Jonase ka hore ha u rapela, u bolele hore “poloko ke ea Jehova.” (Jon. 2:1-10) Haeba u tšoenngoa ke sebe se seholo seo u se entseng ’me u ile ua kōpa thuso ho baholo, mantsoe a Davida a thapelo a ka u thusa hore u hlalose pako ea hao ha u etsa thapelo boinotšing. (Pes. 51:1-12) Lithapelong tse ling, u ka rorisa Jehova joalokaha Jeremia le eena a ile a mo rorisa. (Jer. 32:16-19) Haeba u batla molekane oa lenyalo, ho kōpa ha hao ka tieo hammoho le ho ithuta thapelo e ho Esdrase khaolo ea 9, ho ka matlafatsa boikemisetso ba hao ba ho mamela Molimo ka hore u nyale “feela Moreneng.”—1 Bakor. 7:39; Esdr. 9:6, 10-15.
24 Tsoela pele u bala, u ithuta u bile u etsa lipatlisiso Bibeleng. Batla lintlha tseo u ka li akarelletsang lithapelong tsa hao. U ka ’na ua khona ho kenyelletsa likhopolo tsa Mangolo lithapeling tsa hao le lithapelong tsa hao tsa teboho le tsa thoriso. Ha ho pelaelo hore u tla ba le kamano e haufi le Jehova Molimo ha u ntse u ntlafatsa lithapelo tsa hao ka ho ithuta Bibele.
U ka Araba Joang?
• Ke hobane’ng ha re lokela ho batla tataiso ea Molimo re be re e latele?
• Ke eng e lokelang ho re susumelletsa hore re rapelle bohlale?
• Buka ea Lipesaleme e ka ntlafatsa lithapelo tsa rōna joang?
• Ke hobane’ng ha re lokela ho rapela ka tumelo le ka tlhompho e khōlō?
[Litšoantšo tse leqepheng la 8]
Mohlanka oa Abrahama o ile a rapella tataiso ea Molimo. Na le uena ua e rapella?
[Litšoantšo tse leqepheng la 10]
Borapeli ba Lelapa bo ka ntlafatsa lithapelo tsa hao