Kukabiliana na Uchovu Unaopita Kiasi wa Kuogopa Kuambukizwa Corona

Je, umeanza kuchoka kwa sababu ya kuogopa kuambukizwa ugonjwa wa virusi vya corona (COVID-19)? Watu wengi sana wanahisi hivyo. Kwa miezi mingi, watu ulimwenguni pote wamelazimika kubadili maisha yao ili kukabiliana na hatari ya kuambukizwa ugonjwa huo. Dakt. Hans Kluge Msimamizi wa Shirika la Afya Ulimwenguni Barani Ulaya anasema hivi: “Wengi wamehitaji kujinyima mambo mengi. Chini ya hali hizo ni rahisi na ni kawaida kuhisi hupendezwi na watu na kukosa kichocheo cha kufanya mambo, ambazo ni dalili za uchovu unaopita kiasi.”

Ikiwa unakabiliana na uchovu wa aina hiyo, usivunjike moyo. Biblia inawasaidia wengi kukabiliana na hali katika kipindi hiki kilicho na mkazo. Inaweza kukusaidia pia.

Uchovu wa kuogopa kuambukizwa unamfanya mtu ahisije?

Uchovu huu unaopita kiasi unatokana na kukatizwa kwa shughuli za kawaida za maisha kwa sababu ya ugonjwa wa corona na kutokuwa na uhakika kwa muda mrefu kuhusu wakati ujao. Kila mtu huathiriwa kwa njia tofauti, lakini dalili za kawaida za uchovu huo zinatia ndani:

Kukosa kichocheo cha kufanya mambo
Mabadiliko katika mazoea ya kula na kulala
Kukasirika haraka zaidi
Kuhangaishwa sana kuhusu kazi ambazo kwa kawaida mtu angeweza kuzishughulikia vizuri
Ugumu wa kukaza fikira
Kuhisi hakuna tumaini

Kwa nini uchovu huu unaopita kiasi ni hatari?

Uchovu unaopita kiasi unatokeza hatari kubwa kwetu na kwa wengine. Tusipokabiliana nao, huenda tukaanza kupoteza kichocheo cha kufuata maagizo ya usalama ya kushughulikia ugonjwa wa corona. Baada ya muda, huenda tukaacha kuchukua tahadhari dhidi ya ugonjwa huo, ingawa unaendelea kuenea na kuua. Kwa kuwa tumechoka kuishi chini ya vizuizi, huenda tukatamani kupata uhuru zaidi, na hilo linaweza kutuhatarisha na kuwahatarisha wengine.

Wakati huu wenye mkazo, wengi wanajionea ukweli wa maneno haya ya Biblia: “Ukivunjika moyo siku ya taabu, nguvu zako zitakuwa chache.” (Methali 24:10) Biblia ina kanuni ambazo zinaweza kutusaidia kukabiliana na hali zenye kuvunja moyo, kutia ndani ugonjwa huu wa corona.

Ni kanuni zipi za Biblia zinazoweza kukusaidia kukabiliana na uchovu unaopita kiasi?

Kaa mbali na wengine kimwili—lakini usijitenge

Biblia inasema hivi: “Rafiki wa kweli . . . amezaliwa kwa ajili ya nyakati za taabu.”—Methali 17:17.

Kwa nini ni muhimu: Marafiki wa kweli hutujenga. (1 Wathesalonike 5:11) Tofauti na hilo, kujitenga na wengine kwa muda mrefu ni kuhatarisha afya yetu.—Methali 18:1.

Jaribu kufanya hivi: Wasiliana na rafiki zako kupitia mazungumzo ya video kwenye mtandao, simu, au kuwaandikia barua-pepe na ujumbe wa simu. Zungumza na marafiki wanaokabili hali mbaya, na uwasiliane nao kwa ukawaida ili kuona jinsi wanavyoendelea. Wape wengine mapendekezo ya mambo ambayo unafanya ili kukusaidia kukabiliana na hali wakati wa ugonjwa huu wa corona. Tafuta njia ya kumfanyia rafiki jambo fulani lenye fadhili, na nyote mtajihisi vizuri.

Wengine wamesema hivi

“Mimi hujaribu kupanga kuzungumza na marafiki kupitia video iliyounganishwa kwenye mtandao. Nyakati nyingine tunazungumza na mtu mmoja. Pindi nyingine tunafurahia kukutana kama kikundi kucheza mchezo fulani au kuzungumza tu. Hata ingawa kufanya hivyo si sawa na kukutana uso kwa uso, kunatusaidia. Hali zinazotokana na ugonjwa huu wa corona zimefanya maisha yawe magumu, kwa hiyo, ni muhimu kuzungumza na rafiki zetu na kuwaeleza kwa unyoofu jinsi tunavyohisi. Inaweza kuwa vigumu kufanya hivyo, lakini sisi sote tunahitaji msaada.”—Meagan, Kanada.

“Tunawakosa sana familia na marafiki, lakini tumetafuta njia za kuwajulisha kwamba tunawapenda. Tukiwa familia, sisi hutayarisha kadi na mifuko midogo yenye zawadi kwa ajili ya rafiki zetu wengi na kutia ndani mstari wa Biblia ili kuwajulisha tunafikiria kuwahusu. Hilo limetuletea shangwe kubwa sana. Kutumia wakati kufanya mambo kwa ajili ya wengine kunatusaidia kusahau wasiwasi na mahangaiko yetu.”—Emma akiwa na mume wake, Nathan, na watoto wake, Eli na Hope, Marekani.

Fanya yote uwezayo kulingana na hali za sasa

Biblia inasema hivi: ‘Tumia vizuri kabisa wakati wako.’—Waefeso 5:16.

Kwa nini ni muhimu: Kutumia wakati kwa hekima kunaweza kukusaidia kudumisha mtazamo unaofaa na kuepuka wasiwasi unaopita kiasi.—Luka 12:25.

Jaribu kufanya hivi: Badala ya kukazia fikira mambo ambayo huwezi kufanya, tafuta njia za kutumia vizuri hali hii. Kwa mfano, je, kuna miradi ambayo sasa unaweza kutimiza au mambo fulani unayofurahia sana kufanya? Je, unaweza kutumia muda mwingi zaidi na familia yako?

Wengine wamesema hivi

“Tumefaulu kufanya mambo mengi nyumbani, kutia ndani kupanda mboga na mimea mingine, usanii, na kutayarisha mapambo.”—Evan akiwa na mke wake, Samantha, na watoto wao, Eli na Adam, Afrika Kusini.

“Mimi na mke wangu tumetumia wakati mwingi zaidi kuliko wakati mwingine wowote tangu tulipofunga ndoa miaka 30 iliyopita. Upendo wetu umeongezeka kwa kuwa tumefahamu udhaifu na uwezo wa mwingine kuliko hapo awali. Sasa tuko tayari zaidi kutegemezana wakati wa matatizo yatakayotokea wakati ujao.”—Ivan na mke wake, Eve, Italia.

Shikamana na ratiba

Biblia inasema hivi: “Mambo yote na yatendeke . . . kwa mpango.”—1 Wakorintho 14:40.

Kwa nini ni muhimu: Watu wengi hutulia na kuwa na furaha wanapokuwa na ratiba nzuri.

Jaribu kufanya hivi: Tayarisha ratiba inayopatana na hali zako za sasa. Tenga wakati hususa wa kufanya kazi za shule, kazi ya kimwili, kazi za nyumba, na pia wakati wa kushughulikia hali yako ya kiroho. Tia ndani utendaji mwingine unaonufaisha afya yako kama vile, kutumia wakati pamoja na familia yako, kutembea nje, na kufanya mazoezi. Mara kwa mara kagua ratiba yako kama inavyohitajika.

Wengine wamesema hivi

“Nimedumisha ratiba kama ile niliyokuwa nayo kabla ya ugonjwa huu kuanza. Badala ya utendaji fulani wa kawaida sasa ninafanya mazoezi, lakini bado ninaamka saa zilezile asubuhi. Ratiba yangu hunifanya niache kufikiria kuhusu ugonjwa huu na kunisaidia kukazia fikira zaidi familia na marafiki wangu.”—Kgaogelo, Afrika Kusini.

“Ninapenda kuamka kama kawaida na kutengeneza kiamsha-kinywa na kahawa. Kisha ninajitayarisha na kujipamba kana kwamba nitatoka nje ya nyumba. Hilo limenisaidia kujihisi vizuri na kuwa makini siku nzima.”—Carmel, Ufaransa.

Badili utendaji wako kulingana na majira

Biblia inasema hivi: “Mtu mwerevu huona hatari na kujificha.”—Methali 22:3.

Kwa nini ni muhimu: Kwa kutegemea eneo unaloishi, huenda majira ya hali ya hewa yakapunguza nafasi za kupata hewa safi na kuota jua, mambo ambayo ni muhimu ili kuwa na afya nzuri ya mwili na akili.

Jaribu kufanya hivi: Ikiwa majira ya baridi kali yanakaribia, jaribu kubadili mpangilio wa sebule yako au eneo unalofanyia kazi ili upate mwangaza mwingi zaidi wa jua. Panga ni utendaji gani utakaoweza kufanyia nje licha ya baridi kali. Ikiwezekana, tafuta mavazi yanayofaa kwa ajili ya majira ya baridi kali ambayo yatakuwezesha kutumia muda mwingi zaidi nje.

Majira ya kiangazi yanapokaribia, watu wengi watatumia muda mwingi nje, kwa hiyo, chukua tahadhari. Panga utaenda wapi, na uchague wakati ambapo umati wa watu hautakuwepo.

Wengine wamesema hivi

“Mara nyingi mvua hunyesha katika eneo ninaloishi, kwa hiyo, ni muhimu kuwa na ratiba inayoweza kubadilika. Mara tu ninapoona jua likitokea, mimi hutoka nje upesi. Kutembea kwa muda mfupi au kuendesha baiskeli kwenye jua hunifanya nijihisi vizuri sana.”—Sameena, Ufaransa.

“Wakati wa majira ya kiangazi ilikuwa rahisi zaidi kwa sababu kulikuwa na pindi za kufanya mambo nje ya nyumba, lakini sasa majira ya baridi kali yanakaribia, kwa hiyo, nimeanza kuandika orodha ya mambo ninayoweza kufanyia ndani ya nyumba.”—Tiffany, Kanada.

Endelea kuchukua tahadhari za ugonjwa wa corona

Biblia inasema hivi: “Mwenye hekima hujihadhari na kuepuka uovu.”—Methali 14:16.

Kwa nini ni muhimu: COVID-19 ni ugonjwa hatari sana, na tunaweza kuambukizwa tukiacha kuwa makini.

Jaribu kufanya hivi: Chunguza kwa ukawaida miongozo inayoaminika katika eneo lenu ili uone kwamba bado unaendelea kuwa mwangalifu. Kazia fikira jinsi matendo yako yatakavyokuathiri, familia yako, na wengine.

Wengine wamesema hivi

“Ninafanya sehemu yangu kuzuia kuenea kwa virusi hivi. Ingawa wengine wanapuuza miongozo iliyowekwa, ninakazia fikira mambo ninayoweza kufanya ili kujilinda na kuilinda familia yangu.”—Daryn, Afrika Kusini.

Imarisha uhusiano wako na Mungu

Biblia inasema hivi: “Mkaribieni Mungu, naye atawakaribia ninyi.”—Yakobo 4:8.

Kwa nini ni muhimu: Mungu anaweza kukusaidia kukabiliana na changamoto yoyote unayokabili.—Isaya 41:13.

Jaribu kufanya hivi: Soma sehemu fulani ya Neno la Mungu, Biblia, kila siku. Ratiba hii ya kusoma Biblia inaweza kukusaidia.

Wasiliana na Mashahidi wa Yehova ili ujifunze jinsi unavyoweza kunufaika kutokana na mipango ambayo wamefanya ya kuendelea kukutana wakati wa ugonjwa wa virusi vya corona. Kwa mfano, ulimwenguni pote wamekuwa wakitumia video iliyounganishwa kwenye mtandao kufanya mikutano yao ya kutaniko, kuadhimisha kifo cha Yesu, na kufanya makusanyiko yao ya kila mwaka.

Mistari ya Biblia itakayokusaidia kukabiliana na uchovu unaopita kiasi

Isaya 30:15: “Mtakuwa na nguvu mkiendelea kuwa watulivu na kuwa na tumaini.”

Maana: Kutegemea ushauri wa Mungu kunaweza kutusaidia kuwa watulivu tunapokabili hali ngumu.

Methali 15:15: “Siku zote za mtu anayeteseka ni mbaya, lakini mtu aliye na moyo mchangamfu huwa na karamu daima.”

Maana: Kukazia fikira mambo yanayofaa kunaweza kutusaidia kuwa na furaha hata wakati hali ni ngumu.

Methali 14:15: “Mjinga huamini kila neno, lakini mwerevu hutafakari kila hatua.”

Maana: Fuata tahadhari za afya, na usifanye haraka kuamini kwamba vizuizi hivyo si vya lazima.

Isaya 33:24: “Hakuna mkaaji atakayesema: ‘Mimi ni mgonjwa.’”

Maana: Mungu anaahidi kukomesha aina zote za magonjwa.