-
Uumbaji—Ulitoka Wapi?Je, Kuna Muumba Anayekujali?
-
-
Twahitaji nitrojeni pia, ambayo ni sehemu ya kila protini na molekuli za DNA katika mwili wetu. Tunapataje elementi hii ambayo ni muhimu sana kwa uhai? Ingawa asilimia 78 ya hewa inayotuzunguka ni nitrojeni, wala mimea wala wanyama hawawezi kuifyonza moja kwa moja. Kwa hiyo, nitrojeni iliyo katika hewa ni lazima igeuzwe kabla ya kuweza kutumiwa na mimea na baadaye kutumiwa na wanadamu na wanyama. Nitrojeni hiyo hugeuzwaje? Katika njia nyingi. Njia moja ni kupitia radi.a Nitrojeni hugeuzwa pia na bakteria ambazo hupatikana katika mizizi ya mimea ya mkunde, kama vile mbaazi, maharagwe, na alfalfa. Bakteria hizo hugeuza nitrojeni ipatikanayo hewani iwe kwa namna ambayo mimea inaweza kutumia. Kwa njia hiyo, unapokula mboga za kijani-kibichi, unapata nitrojeni, ambayo mwili wako unahitaji ili kutokeza protini. Kwa kushangaza, kuna aina za mkunde katika misitu ya mvua ya kitropiki, jangwa, na hata zile sehemu za baridi kali. Na eneo likichomeka, jamii ya mkunde huwa ya kwanza kumea.
-
-
Uumbaji—Ulitoka Wapi?Je, Kuna Muumba Anayekujali?
-
-
a Radi hugeuza nitrojeni fulani ziwe kwa namna ambayo inaweza kufyonzwa, ambayo nayo hunyesha na mvua. Mimea hutumia hiyo ikiwa mbolea inayoandaliwa na asili. Baada ya wanyama na wanadamu kula mimea na kutumia hiyo nitrojeni, hiyo hurudia udongo ikiwa misombo ya amonia na hatimaye nyingi hugeuzwa na kuwa nitrojeni tena.
-