watu wajione kuwa bora kuliko wale wa makabila mengine, mataifa mengine, lugha nyingine, na hadhi za kiuchumi. Hata wale wanaomtumikia Mungu huenda wakahitaji kuondoa kabisa maoni hayo. Wanahitaji pia kujilinda ili kiburi kisije kikasababisha wayafanye mambo madogo kuwa makubwa, au kiwazuie kukubali makosa yao wenyewe na kupokea shauri na hivyo wafaidike na msaada mwingi wa upendo ambao Yehova huandaa kupitia tengenezo lake.—Rom. 12:3; 1 Pet. 5:5.

Kuonyesha mtazamo wa kuasi mamlaka

Shetani, ambaye jina lake linamaanisha “Mpinzani,” ndiye aliyeanzisha uasi. Kwa kumkaidi Yehova, Nimrodi, ambaye jina lake huenda likamaanisha “Acheni Sisi Tuasi,” alionyesha kwamba yeye alikuwa mtoto wa Shetani. Kuiepuka roho hiyo kutawazuia watu wanaomwogopa Mungu wasiwakaidi watawala wa kilimwengu (Rom. 13:1); kutawasaidia watoto watii mamlaka ya wazazi wao inayotoka kwa Mungu (Kol. 3:20); kutakuwa ulinzi dhidi ya kuunga mkono waasi-imani, ambao hawawaheshimu wale ambao Yehova amewakabidhi madaraka katika tengenezo lake linaloonekana.—Yuda 11; Ebr. 13:17.

Kufuatilia tamaa za mwili wenye dhambi

Uvutano huo unaweza kuonwa na kusikiwa kila mahali. Kuna uhitaji wa kujilinda daima tusiwe na tamaa hizo. (1 Yoh. 2:16; Efe. 4:17, 19; Gal. 5:19-21) Fikira na tamaa ambazo huenda zikathibitisha kwa uzito jambo hilo huenda zikaonekana katika maneno ya mtu, mizaha anayosimulia, muziki anaosikiliza, dansi anazocheza, au kutazama sinema zinazoonyesha ngono zisizo za adili. Sehemu hii ya roho ya ulimwengu inajionyesha katika kutumia vibaya dawa za kulevya, ulevi, uzinzi, uasherati, na kufanya ngono na watu wa jinsia moja. Jambo hilo huonekana pia wakati mtu anapomtaliki mwenzake na kumchukua mwingine, labda kisheria, lakini kinyume cha Maandiko.—Mal. 2:16.

Mtu kuruhusu maisha yake yatawaliwe na tamaa ya kupata vitu anavyoona

Shetani alisitawisha tamaa hiyo ndani ya Hawa, akamshawishi afanye jambo lililoharibu uhusiano wake na Mungu. (Mwa. 3:6; 1 Yoh. 2:16) Yesu alikataa kwa uthabiti kishawishi cha namna hiyo. (Mt. 4:8-10) Wale wanaotaka kumpendeza Yehova wanahitaji kujilinda wasije wakaruhusu ulimwengu wa kibiashara usitawishe roho kama hiyo ndani yao. Watu wanaonaswa na mtego huo hupata huzuni nyingi na kuangamia kiroho.—Mt. 13:22; 1 Tim. 6:7-10.

Mtu kujionyesha mali zake na mambo yanayodhaniwa kuwa mafanikio

Zoea hilo, pia, “hutokana na ulimwengu” na wale wanaokuwa watumishi wa Mungu wanahitaji kuliacha kabisa. (1 Yoh. 2:16) Linatokana na kiburi, na badala ya kujenga wengine kiroho, huwawekea vishawishi vya vitu vya kimwili na miradi ya kupata mafanikio ya kilimwengu.—Rom. 15:2.

Mtu kuonyesha hisia zake kwa kutumia matukano na matendo ya jeuri

Hayo ni “matendo ya mwili” ambayo watu wengi wanapaswa kupigana sana nayo. Wakiwa na imani ya kweli na msaada wa roho ya Mungu, wanaweza kuushinda ulimwengu badala ya kuacha roho yake iwatawale.—Gal. 5:19, 20, 22, 23; Efe. 4:31; 1 Kor. 13:4-8; 1 Yoh. 5:4.

Mtu kuutumaini na kuutegemea uwezo wa wanadamu kutatua mahangaiko yake

Mtu wa kimwili huona kwamba yale anayoweza kuona na kugusa ndiyo mambo muhimu kikweli. Matumaini na mahangaiko yake hutegemea ahadi na vitisho vya wanadamu wengine. Yeye huwategemea wanadamu wanaotawala wamsaidie, naye hukata tamaa wanaposhindwa. (Zab. 146:3, 4; Isa. 8:12, 13) Kwa maoni yake, hakuna uzima mwingine. Hatari ya kifo humfanya kuwa mtumwa kwa urahisi. (Kwa kutofautisha, ona Mathayo 10:28; Waebrania 2:14, 15.) Lakini nguvu mpya huendesha akili za watu wanaopata kumjua Yehova, wale wanaojaza ahadi zake katika akili na mioyo yao, na wanaojifunza kumwomba msaada kila wakati wanapokuwa na uhitaji.—Efe. 4:23, 24; Zab. 46:1; 68:19.

Kuwapa wanadamu na vitu heshima ya ibada ambayo ni haki ya Mungu

“Mungu wa mfumo huu wa mambo,” Shetani Ibilisi, huchochea matendo yote mbalimbali ambayo hupotosha mwelekeo wa ibada ambao Mungu alimpa mwanadamu. (2 Kor. 4:4) Watawala fulani wametendewa kama miungu. (Mdo. 12:21-23) Mamilioni ya watu husujudia sanamu. Mamilioni zaidi huwatukuza waigizaji na wanamichezo mashuhuri. Mara nyingi sherehe huwapa wanadamu fulani heshima wasiyostahili. Roho hii imeenea sana hivi kwamba wale wanaompenda Yehova kikweli na wanaotaka kumtolea ibada ya pekee wanahitaji kukaa macho kila siku ili wajiepushe na uvutano wa roho hiyo.

Je, Wakristo wana wajibu wa kushika siku ya sabato ya kila juma?

Kut. 31:16, 17: “Wana wa Israeli lazima waishike sabato, ili kuitimiza sabato katika vizazi vyao. Ni agano mpaka wakati usio na kipimo [“agano la milele,” UV]. Kati yangu na wana wa Israeli ni ishara mpaka wakati usio na kipimo.” (Ona kwamba kushika sabato kulikuwa ishara kati ya Yehova na Israeli; haingekuwa hivyo ikiwa watu wengine wote wangekuwa na wajibu wa kushika Sabato. Neno la Kiebrania lililotafsiriwa “milele” katika UV ni ‛oh·lamʹ, ambalo kwa msingi linamaanisha kipindi cha wakati ambacho, kwa sasa, hakina kipimo au kimefichwa lakini ni cha muda mrefu. Hicho kinaweza kumaanisha milele, lakini si lazima kiwe hivyo. Katika Hesabu 25:13 neno lilelile la Kiebrania linatumiwa kuhusu ukuhani, ambao baadaye ulikoma, kulingana na Waebrania 7:12.)

Rom. 10:4: “Kristo ndiye mwisho wa Sheria, ili kila mtu anayeonyesha imani awe na uadilifu.” (Kushika sabato kulikuwa sehemu ya Sheria hiyo. Mungu alimtumia Kristo kuikomesha Sheria hiyo. Kupata msimamo wenye uadilifu mbele za Mungu kunategemea imani katika Kristo, wala si kushika sabato ya kila juma.) (Ona pia Wagalatia 4:9-11; Waefeso 2:13-16)

Kol. 2:13-16: “[Mungu] alitusamehe kwa fadhili makosa yetu yote na kuifuta kabisa ile hati iliyoandikwa kwa mkono kutupinga, iliyokuwa na amri na iliyokuwa ikitupinga sisi . . . Kwa hiyo mtu yeyote asiwahukumu ninyi katika kula na kunywa au kuhusu sherehe au kuhusu kushika mwezi mpya au sabato.” (Ikiwa mtu alikuwa chini ya Sheria ya Musa na alihukumiwa kuwa na hatia ya kuitia Sabato unajisi, yeye alipaswa kupigwa mawe na kutaniko zima mpaka afe, kulingana na Kutoka 31:14 na Hesabu 15:32-35. Wengi wanaosema kwamba watu washike sabato wana sababu ya kufurahi kwamba sisi hatuko chini ya Sheria hiyo. Kulingana na andiko ambalo limenukuliwa hapa, si lazima mtu ashike sabato ambayo Waisraeli waliagizwa washike ili akubaliwe na Mungu.)

Jumapili ilikujaje kuwa siku kuu ya ibada kwa sehemu kubwa ya Jumuiya ya Wakristo?

Ijapokuwa Kristo alifufuliwa siku ya kwanza ya juma (ambayo sasa huitwa Jumapili), Biblia haina agizo la kutenga siku hiyo ya juma kuwa takatifu.

“Kutunzwa kwa jina la kale la Kipagani ‘Dies Solis,’ au ‘Siku ya Jua,’ kwa ajili ya sikukuu ya Kikristo ya kila juma, kwa kadiri kubwa, ni kwa sababu ya muungano wa Upagani na [lile linaloitwa] wazo la Kikristo ambalo kwake siku ya kwanza ya juma ilipendekezwa na Konstantino [kwa amri mwaka wa 321 W.K.] kwa raia zake, Wapagani na Wakristo pia, kuwa ndiyo ‘siku ya kuheshimiwa ya Jua.’ . . . Huo ulikuwa mtindo wake wa kuzipatanisha dini zenye kutofautiana za Milki chini ya shirika moja la ujumla.”—Lectures on the History of the Eastern Church (New York, 1871), A. P. Stanley, uku. 291.

Je, takwa la kushika sabato lilitolewa kwa Adamu na hivyo kufanywa liwe lazima kwa wazao wake wote?

Yehova Mungu alipumzika kuhusiana na kazi zake za uumbaji duniani baada ya kuitayarisha dunia kuwa makao ya