Ya madjini u rongowa ari wafu wao wana mo
Y Labiblu isu rongowa amba Shetwani « u poteza y shivandre yatsi » (Révélation 12:9). Shetwani na madjini yahe kawasi tsaha ra amini Urongozi wa Mungu, y Labiblu. Wasi djerebu hu vinga wantru wa amini amba wafu wasi eshi vahanu harimwa mikabala ya sirini. Basi nari ngaliye namna jeje wa fanyao.
Y dini ya trambo
Wanadamu, zi zinyama zi amusao, zi fi na zi nyunyi : zizo piya roho.
Dini nyengi zizo u somedza amba mwanadamu ana roho y lawao, y endrao harimwa li dunia la sirini baanda ya mutru a fa. Zizo u rongowa amba u mwili uwo u fa be y roho ka y fu. Amoesa zizo u dhibitisha amba y roho iyo ka y shindri u fa.
Be iyo tsi de Urongozi wa Mungu a y somedzao. Ewa, y Labiblu isu enyesa amba mwanadamu kasina roho ka y fu. Kasina shitru y lawao hufa yahe. Be isu eledza amba mwanadamu waye roho, na y roho iyo de u mutru wayewaye. Ha mfano, harimwa mueledzeyo namna Adam a umbwa, y Labiblu isu rongowa : « Basi Jehovah Mungu a paranga mwanadamu ha trotro ya motsi amoesa a vudziliya harimwa zi pembe zahe zi pumu za maesha, basi mwanadamu a rendreha roho yendza mo » (Genèse 2:7). Basi, Adam ka volwa roho ; aka roho.
Zi zinyama wajau ne zi hiriwa roho (Genèse 1:20, 21, 24, 30).
Ha ivo iliyo amba y Labiblu isu enyesa amba y « roho » ini de u mutru wayewaye, kaya lazimu ra shanga neka ri somo amba zi roho zizo shitru zi fao amoesa u fa. Miangishio isu rongowa :
« Y roho y kosao — iyo, iyo itso fa » (Ézékiel 18:4).
« Basi Samson a rongowa : “Y roho yangu na y fe vwamoja na ma Philistins !” » (Juges 16:30).
« Eba y ruhusiwa, wakati wa “sabbat”, mutru hu fanya anmali ndjema au mbovu, mutru hu huyi roho au a y ule ? » (Marc 3:4).
Y Labiblu isu enyesa amba y roho iyo u fa.
Ayat zangina tsena za Miangishio zisu enyesa amba zi roho zizo u shindro ngamidziwa (Genèse 17:14), ha hu remwa upanga (Josué 10:37), ha hu balwa pumu (Job 7:15) na ha hu rotswa (Yona 2:5). Basi, y roho iyo u fa.
Neka musi soma y Labiblu nyangu mwandroni ata muisoni, kamu shindri u para ata kalima moja y enyesao amba « roho iyo ka y shindri u fa ». Y roho ya mwanadamu iyo tsi mutru wa sirini. Musomo wa roho ka y shindri u fa uwo tsi musomo wa y Labiblu. Uwo musomo wa Shetwani na ya madjini yahe. Jehovah waye u enga piya zi trambo za shi dini (Proverbes 6:16-19 ; 1 Timothée 4:1, 2).
U wagangi
Ya madjini u laba wantru ha hu rongowa amba wao de shivuli za wafu.
Shetwani ana shombo yangina ya hu poteza wantru : de wagangi. Mugangi uwo mutru a shindrao a para mahabari ya lawao harimwa li dunia la sirini. Wantru wengi, ata u wagangi waowao, u amini amba mahabari yani u vingwa na u wafu. Be, uri de heli ra y ona harimwa y Labiblu, iyo tsi trongo mu parihuana (Ecclésiaste 9:5, 6, 10).
Basi, ya mahabari yani yayo u lawa ha mbani ? Yayo u lawa ha ya madjini wala tsi ha mutru wangina. Ya madjini yayo u shindro ngalia wantru fetre makati wa eshio ; wao u juwa namna jeje mutru unu ako laguwa, y namna yahe, zizo ako zi fanya na zizo ako zi juwa. Basi iyo nyangu haoju wao hu tiba wantru wale wa fa (1 Samuel 28:3-19).
Mahadisi ya trambo
Shetwani ana ndziya yangina tsena ya hu va bari zi trambo za patana na wafu : de mahadisi ya trambo. Mara nyengi, mahadisi ya trambo yani u vinga wantru wahi va mengo y Labiblu (2 Timothée 4:4).
Baandhui za wantru u fikiri amba wa ono wafu wa regeya.
Vwa mahadisi mengi harimwa li bara la Afrika ya rongowao amba vwa wantru wa onehuana wendza mo baanda wa fa. Mara nyengi, wao u onehuana mbali na mkabala wako eshi. Be namu dji dzise ma su’ala yani : « Eba iyo y dungu ndziya mutru hu fikiri amba mutru a fa aliyo na ushindzi wa hu regeya a regeye mbali na udjama wahe na wandzani wahe ? »
Amoesa tsena, iyo u juwa hu ka amba mutru ule a onehuana asu fana tu na mutru ule a fa. Ha mufano, makati mawaziri wayili makretien, wako trangaza y habari harimwa dago la shi malavuni tsilani, wa mayizi bakoko ako wa dunga madza ika na wakati mwengi. Wa mu dzisa mana trini a wa dungao, basi mutru ule a wa djibu amba mengoni na wao vwa u moja a fanao na mwananyahe a fa madza vu viri maha mengi, ako fikiri amba de mwananyahe. Lazima, bakoko unu a virwa, be waye kako kubali y trongo iyo. Namu fikiri y trongo bakoko unu andra a ambiyayo wandzani wahe mbeli oho na madjirani yahe !
Ru’uya, ndzozi na ji
Ya madjini u poteza ha ndzozi, ru’uya na ji.
Mkini madza mwa paro kiya wantru wa rongowa amba wa ono, wa kiya au wa oro trongo za shinamuna. Wantru wa onao trongo nori de zizo, wao uka harimwa trisidzo. Marein, mukazi wa Afrika ya juwa la hutswa, ako kiya kakula kati ji la koko wahe a fa lako mu hira uku. Marein ako lawa keme ha trisidzo na hu midza piya li dago. Muisoni a ngiya masera.
Avasani, neka kweli wafu wana mo, eba y dungu ndziya mutru hu fikiri amba wao u ja wa risidze wantru wa wa vendzao ? Atahata. Yayo de ya madjini de ya vutsao habari za hu taambisha nori de zini.
Basi, avasani ritso rongowa trini ya patana na mahabari ya vingiyao musada na hu trulidza roho ? Harimwa y tsi ya Sierra Leone, mufano, Gbassay aka muwade. A mu ono babahe afa tsindzini a ja a mu ambiya trongo ya lazimu a fanye : ika y mu lazimu andre harimwa mwiri tsuwani, andre a puwe uwani wa u mwiri, a u tsanganise na maji a nwe. Kabla ya hu fanya trongo zini piya, kayako lazimu a hadisi na mutru atsokao yotsi. A dungu ya maeledzeyo yani, basi a vono.
Mutru mama wangina tsena a rongowa amba mme wahe, baanda madza a fa, a mu venushiya uku. A eledza amba aka a stawi amoesa aka pindri na nguo ndzuzuri.
Risi ona nori zi habari na zi ru’uya zini za ndjema amoesa zendza mana. Eba zini zi venulwa na Mungu ? La. Jehovah de u « Mungu wa y kweli » (Psaume 31:5). Katso kubali atahata a ri limbiye mgala au a ri poteze. Ya madjini tu de ya fanyao trongo zizo.
Be eba vwa madjini mema ? La. Ata laukani ina wakati ri onao nori yayo u ri fayi, sabu piyayo yapeu. Makati lbilisa ako laguwa na Hawa, a dji vingi shi wandzani (Genèse 3:1). Be trongo trini de ya mu para baanda a mu vulishia amoesa a fanya trongo a mu ambiyayo ? A fu.
Shetwani a mu ambia Hawa amba katso fa. Hawa a mu amini, be sabu muiso wahe a fu.
Musi juwa amba mutru a tsahao a labe wantru basi ahilabu waye u dji vinga shi wandzani na wao. Wasiya wa shi Afrika u rongowa : « Manyo meu roho ndzidu ». Na Urongozi wa Mungu : « Shetwani wayewaye ka lawa hu dji vinga nori malaika ya nuru » (2 Corinthiens 11:14).
Mungu kasi rumiya tsena ndzozi, ru’uya au ma ji ya li dunia la sirini ile a ngiye harimwa mukataba na wanadamu shivandreju mwatsi. Waye u wa vinga na hu wa usiya ha y Labiblu, y shindrao y fanya mutru « a tsimu zombo swafi za hu fanya anmali ndjema » (2 Timothée 3:17).
Basi, neka Jehovah asi ri fahamisha na udjandja wa Ibilisa, de ivo a ri vendzao. Asi juwa amba ya madjini yayo maanduyi hatwari.