Habari fulani Juu Ya Mashariki Ya Kati

Watengenezaji wa Divai Wakanaani

Katika mwaka wa 2013, wachimbuaji wa vitu vya zamani walivumbua chumba cha kuwekea divai cha Wakanaani chenye kilikuwa chini ya udongo. Chumba hicho kilikuwa kimefanya miaka 3700 hivi. Kilikuwa na mitungi mikubwa 40, yenye ingeweza kuweka divai yenye kuwa katika chupa 3000 za divai za leo. Muchimbuaji mwenye alichunguza vitu vyenye vilibakia kwenye mitungi hiyo, aliona kuwa Wakaani walikuwa wanatengeneza divai kwa uangalifu. Alisema hivi: “Namna hii ya kutengeneza divai ilifuatwa kwa uangalifu katika kila mutungi.”

ULIJUA? Biblia inazungumuzia kutengenezwa kwa “divai bora zaidi” katika Israeli ya zamani na kuchungwa kwa divai katika mitungi mikubwa.—Wimbo wa Sulemani 7:9; Yeremia 13:12.

Watu Wanaongezeka Sana

Kulingana na gazeti Guardian, katika inchi ya Misri, mwaka wa 2012, watoto 560000 waliongezeka juu ya hesabu ya watoto wenye walizaliwa mwaka wa 2010. Magued Osman, wa shirika moja la uchunguzi lenye kuitwa Baseera, anasema hivi: “Hilo ni ongezeko kubwa zaidi lenye lilikuwa halijafikiwa katika historia yote ya Misri.” Muchunguzi fulani anasema kama ikiwa ongezeko hilo linaendelea, inchi itakuwa na magumu makubwa ya maji, chakula, na nguvu za umeme.

ULIJUA? Biblia inaonyesha kama Mungu anapenda wanadamu “wajaze dunia,” kwa kadiri yenye kufaa, na wote wakuwe na chakula cha kutosha (kuenea).—Mwanzo 1:28; Zaburi 72:16.

Feza Vichele Zilivumbuliwa

Feza za vichele za shaba zaidi ya 100 zenye zilikuwa na maandishi “Mwaka wa Ine” zilivumbuliwa karibu na barabara moja kubwa katika Israeli. Tarehe hiyo inaonyesha mwaka wa ine wa uasi wa Wayahudi juu ya Waroma :(69-70 K.K.Y.)—Uasi huo uliongoza kwenye uharibifu wa Yerusalemu. Pablo Betzer, kiongozi wa uchimbuaji anasema hivi: “Inaonekana mutu fulani aliogopa kama mwisho ulikuwa unakaribia, pengine angeweza kuona namna majeshi ya Waroma yalikuwa yanakaribia. Alificha feza hizo akitumainia kuzichukua tena baadaye.”

ULIJUA? Katika mwaka wa 33, Yesu alitabiri kama muji wa Yerusalemu utazungukwa na Waroma. Akawaamuru Wakristo wakimbilie kwenye milima ili wakuwe salama.—Luka 21:20-24.