Namna ya Kupambana na Magumu

KUJUA KUPAMBANA NA MAGUMU MAANA YAKE NINI?

Mutu mwenye kujua kupambana na magumu, anajisikia muzuri haraka na kuendelea na maisha kisha kupatwa na jambo fulani la mubaya. Mutu anakomalishaka ule uwezo kisha kupatwa na jambo fulani mu maisha. Kama vile tu mutoto hawezi kujifunza namna ya kutembea bila kuanguka wakati fulani, hawezi kujifunza namna ya kuweza mu maisha bila kupata magumu wakati fulani.

JUU YA NINI NI JAMBO LA MAANA MUTOTO AJUE KUPAMBANA NA MAGUMU?

Watoto fulani wanavunjika moyo wakati wanashindwa kufanya jambo fulani, wanapatwa na hali ngumu, ao wakati wanaonyeshwa makosa yenye wamefanya. Wengine wanavunjika moyo kabisa. Lakini, wanapaswa kuelewa mambo yenye kufuata yenye ni ya kweli:

• Sikuzote hatuwezi kupata matokeo ya muzuri mu kila jambo lenye tunafanya.​—Yakobo 3:2.

• Kila mutu anafikia kupatwa na magumu mu maisha.​—Muhubiri 9:11.

• Mutu iko na lazima ya kuonyeshwa makosa yake ili afanye maendeleo.​—Mezali 9:9.

Kufundisha mutoto namna ya kupambana na hali fulani ya mubaya kutamusaidia akuwe hakika kama anaweza kupambana na magumu ya maisha na kupata ushindi.

NAMNA YA KUMUSAIDIA AJUE KUPAMBANA NA MAGUMU

Wakati mutoto wako anashindwa kufanya jambo fulani.

KANUNI YA BIBLIA: “Mwenye haki anaweza kuanguka mara saba (7), na atasimama tena.”​—Mezali 24:16.

Saidia mutoto wako akuwe na uwezo wa kujua ikiwa tatizo ni kubwa ao hapana. Kwa mufano, anaweza kufanya nini kama anashindwa mashindano fulani ku masomo? Anaweza kuvunjika moyo na kusema, “Hakuna kitu chenye nitawezaka kufanya muzuri!”

Ili kumufundisha namna ya kupambana na ile hali, umusaidie afikirie namna anaweza kufanya muzuri zaidi wakati wenye kuja. Mu ile njia atajikaza kumaliza tatizo kuliko kuendelea kuumia.

Wakati uleule, usimalize tatizo la mutoto wako pa nafasi yake. Lakini umusaidie ajue namna ya kumaliza tatizo lake. Unaweza kumuuliza, “Unaweza kufanya nini ili uweze kuelewa muzuri zaidi habari yenye mwalimu anafundisha?”

Wakati mambo ya mubaya inatokea.

KANUNI YA BIBLIA: “Hamujue maisha yenu yatakuwa namna gani kesho.”​—Yakobo 4:14.

Hakuna mutu mwenye anajua namna maisha yake ya kesho itakuwa. Mutu mwenye kuwa tajiri leo anaweza kuwa maskini kesho na mutu mwenye kuwa na afya ya muzuri leo anaweza kuwa mugonjwa kesho. Biblia inasema hivi: “Haiko wenye mbio ndio wanashinda kila mara katika mbio, wala haiko wenye nguvu ndio wanashinda katika vita, . . . kwa sababu wakati na matukio yenye hayatazamiwe yanafikia wote.”​—Muhubiri 9:11.

Ukiwa muzazi, unafanya nguvu yako yote ili kulinda watoto wako wasipatwe na hatari. Lakini kusema kweli, haiwezekane kulinda mutoto wako na kila jambo la mubaya mu maisha.

Ni kweli kwamba, pengine mutoto wako hawezi kujua namna mutu anajisikia wakati anapoteza kazi ao wakati iko na matatizo ya feza juu angali mutoto mudogo. Lakini, unaweza kumusaidia kupambana na magumu ingine; kama vile, wakati urafiki wake pamoja na mutu fulani unaisha ao wakati mutu wa familia anakufa.a

Wakati mutoto wako anaambiwa kama anapaswa kubadilika.

KANUNI YA BIBLIA: “Sikiliza shauri . . . ili ukuwe na hekima katika wakati wako wenye kuja.”​—Mezali 19:20.

Wakati mutu fulani anaonyesha mutoto wako kama anapaswa kubadilika, hafanye vile ili kumuogopesha ao kumuumiza lakini anapenda kumusaidia abadilishe tabia ao mwenendo fulani wenye unapaswa kubadilishwa.

Wakati unafundisha mutoto wako akubali kurekebishwa, nyinyi wote wawili munapata faida. Baba mumoja mwenye kuitwa John anasema kama “ikiwa sikuzote hatuache watoto warekebishe makosa yao, hawatajifunza hata kidogo. Wataendelea kuwa na matatizo mingi mu maisha yao, na ukiwa muzazi utakuwa tu na kazi ya kumaliza matatizo yao. Ile inafanya maisha ikuwe ya mubaya sana kwa wazazi na kwa mutoto.”

Namna gani unaweza kusaidia mutoto wako apate faida wakati anarekebishwa? Wakati mutoto wako anarekebishwa​—ikuwe ku masomo ao fasi ingine​—usiseme kama wamemuonea. Lakini unaweza kumuuliza:

• “Unawaza ni juu ya nini walikurekebisha?”

• “Namna gani unaweza kufanya mabadiliko?”

• “Utafanya nini wakati utakuwa tena katika hali hii?”

Kumbuka kama, kurekebishwa kutasaidia mutoto wako, hapana leo tu lakini pia wakati atakuwa mukubwa.