Galileo

MBELE ya wakati wa Galileo, watu wengi waliamini kuwa jua, sayari, na nyota, vyote vilikuwa vinazunguka dunia. Imani hiyo ilikuwa kati ya mafundisho makubwa ya Kanisa Katoliki.

Lakini, kupitia teleskope yake, Galileo aliona mambo yenye yalipingana na mafundisho ya wanasayansi yenye yalikubaliwa na watu wengi. Kwa mufano, wakati aliona kama madoa yenye kuwa kwenye jua yalionekana kuwa hayakubakia mahali palepale, alitambua kama jua linajizunguka lenyewe. Mawazo kama hayo yalisaidia sana watu kujua ulimwengu, lakini pia yalifanya Kanisa Katoliki limupinge sana Galileo.

SAYANSI NA DINI

Makumi ya miaka mbele ya hapo, Nicolas Copernic, mwanaume mumoja wa inchi ya Polandi (Pologne) mwenye elimu ya nyota alianzisha fundisho lenye kuonyesha kuwa dunia inazunguka jua. Galileo alijifunza maandishi ya Copernic juu ya mizunguko ya vitu vyenye kuwa katika anga, na alipata mambo yenye kuhakikisha fundisho la Copernic. Kwanza, Galileo alisita kutangaza waziwazi mambo yenye alikuwa amevumbua kwa sababu aliogopa kuwa watu watazarau mambo hayo na hawatayakubali. Galileo hakuweza kujizuia kusema mambo aliona kupitia teleskope, kwa sababu alipendezwa sana na mambo hayo. Kwa hiyo, alitangaza waziwazi mambo alivumbua. Wanasayansi fulani walipinga mawazo ya Galileo, na bila kukawia viongozi wa dini walianza kumuchambua katika kanisa.

Katika mwaka wa 1616, Kardinali Bellarmine, “mwanateolojia mukubwa wa wakati huo,” alimujulisha Galileo sheria mupya yenye Kanisa Katoliki lilitoa ili kupinga mafundisho ya Copernic. Alimuomba Galileo atii sheria hiyo, na kwa miaka mingi kisha hapo, Galileo hakupinga tena waziwazi kuwa dunia haizunguke jua.

Katika mwaka wa 1623, Papa Urbain wa 8, rafiki ya Galileo, akaanza kutawala. Kwa hiyo, katika mwaka wa 1624, Galileo alimuomba papa aondoe sheria iliyotolewa mwaka wa 1616. Papa hakuondoa sheria hiyo, lakini alimuomba Galileo afasirie mafundisho yenye kupingana ya Copernic na Aristote bila kuunga mukono upande wowote.

Kisha, Galileo aliandika kitabu chenye kuzungumuzia maajabu ya ulimwengu (Dialogue on the Great World Systems). Hata ikiwa papa alimuomba asiunge mukono upande wowote, kitabu hicho kilionekana kuwa kilipendelea mawazo ya Copernic. Bila kukawia, maadui wa Galileo walisema kuwa kitabu chake kilimuzarau papa. Kwa sababu Galileo aliteswa na alishitakiwa kuwa muasi-imani, alilazimika kukataa mafundisho ya Copernic. Katika mwaka wa 1633, Tribinali ya Roma ya Kuwahukumu Waasi wa Dini ilimuhukumia kifungo cha nyumbani maisha yake yote, na ilikataza maandishi yake. Tarehe 8 Mwezi wa 1, 1642 Galileo alikufa nyumbani kwake katika kijiji chenye kuitwa Arcetri, karibu na muji wa Florence.

Kwa miaka mingi, maandishi fulani ya Galileo yalitiwa kati ya vitabu vyenye Wakatoliki walikatazwa kusoma. Lakini katika mwaka wa 1979, Kanisa Katoliki lilichunguza tena uamuzi wenye Tribinali ya Roma ya Kuwahukumu Waasi wa Dini ilikamata miaka 300 mbele ya hapo. Mwishowe, katika mwaka wa 1992, Papa Jean-Paul wa 2 alionyesha kuwa Kanisa Katoliki lilimuhukumu Galileo bila sababu.