LYASI LYA KUSAMBILILA LYA 19
LWIMBO 6 Myulu Ili Yapunda Bulumba Bwakue Leeza
Pala ba Malaika ba Kisinka
“Mutasie Yehova, mwe ba malaika bakue bonse.”—MALUM. 103:20.
KIKATA KIINE
Tuli kumona masomo atuli kusambilila kupitila mufuano wa ba malaika ba kisinka.
1-2. (a) Fwe bantu tupusene syani ni ba malaika? (b) Ni biki bitupaleene nabo?
FWE bantu bakue Yehova, tuli mu lupua lwa ntono lwa babombi bakue. Mu lolo lupua, muli ba lupua ni ba nkazi ba mu kyalo kyonse, kabili muli ni ma milioni a ba malaika ba kisinka. (Dan. 7:9, 10) Musita utuli twatontonkania palua ba malaika, pange tuli twaiipuzia kine bapusene syani ni fwe bantu. Kwa mufuano, ba malaika bene baabumbilue kale sana kuliko fwe bantu. (Yob. 38:4, 7) Bali ni maka sana kuliko fwefue. Bene ni batakatifu, kabili balungheeme kutupita fwe bantu basipwililikile.—Luk. 9:26.
2 Inzi, ata sie kine tupusene ni ba malaika mu ezio nzila, kuli bintu bingi bitupaleene nabo. Kwa mufuano, nga evelia sie ba malaika, ni fwefue kunti twalangilila mibele iweme yakue Yehova. Nga evelia vili ba malaika, ni fwefue tuli ni uru wa kusaakula. Kila muntu pakati ketu, ali ni liina lyakue nga evelia sie vili ba malaika. Kabili kila muntu ali ni bumuntu bwibeleele, pamo ni miilo ipusene-puseene. Kabili, tukabiile kumupupa Kabumba, nga evelia sie bene.—1 Pet. 1:12.
3. Kunti twasambilila ki kupitila mufuano wa ba malaika ba kisinka?
3 Pantu kuli bintu bingi bitupaleene ni ba malaika, mufuano wabo uweme kunti watusonsezia ni kutusambilizia masomo engi a mana. Mu leli lyasi, tuli kumona vituli kuvinda kupala ba malaika ba kisinka palua mibele ya kwikeefia, palua ntono ibali balangilila ku bantu, ni palua mibele yabo ya kusipikizia. Kabili, tuli kumona vibali baikwinda evi kusunga kilonghaano kiye kyaswetele.
BA MALAIKA BALI BASANGUA BAIKEFIIZIE
4. (a) Ba malaika bali balangilila syani mibele ya kwikeefia? (b) Juu ya ki ba malaika bali basangua baikefiizie? (Malumbo 89:7)
4 Ba malaika ba kisinka bali basangua baikefiizie. Bali banakila malaizio akue Yehova ata sie kine bali ni kibelezio kikata, maka, pamo ni mulangue. (Malum. 103:20) Musita ubali babomba miilo yabo, tebezi kwitasia palua bintu bibali bakita ao sie kwilangilila nangue bene bali ni buvinde bukata. Bali bakita kwa nsansa kintu kyonse kibali kulandua na Yehova ata sie kine bantu te bamanine meena abo.a (Kut. 32:24, 29; 2 Mak. 19:35) Bali bakaana kupeelua bulumba bupalile kupeelua Yehova. Juu ya ki ba malaika bali basangua baikefiizie evio? Pantu bamutonene Yehova kabili bali bamukindika sana.—Soma Malumbo 89:7.
5. Malaika umo waalangiliile syani mibele ya kwikeefia musita lwaali wamolola mutumua Yoane? (Mona ni foto.)
5 Tontonkania palua ezi mpunda ikonkelepo ilangiliile nangue ba malaika bali basangua baikefiizie. Mu mwaka wa 96 evi, Yesu wasyavyelue, malaika umo asizimbwilue, waamulangiliile mutumua Yoane bintu bya kupapia. (Nfy. 1:1) Yoane waakitile syani musita lwaamwene bebio bintu bya kupapia? Waafwineeme evi amupupe ozo malaika. Inzi, ozo malaika waamukaniizie penka papo, kupitila kumulanda evi: “Te kumpupa, pantu ni nene ndi mubombi nga wewe wenka, kabili ndi nga ba kobe . . . Mupupe sie Leeza!” (Nfy. 19:10) Ozo malaika abanga waikefiizie sana! Taatonene kupeelua mukinzi. Waamulandile Yoane penka paalia amupupe Yehova Leeza. Mu wenka ozo musita, ozo malaika taailangiliile nangue wene ni wa mana sana kuliko Yoane. Ata sie kine ozo malaika waali wasyakokwele sana wamubombela Yehova, kabili ata sie kine waali ni maka sana kuliko Yoane, waalangiliile mibele ya kwikeefia kupitila kumukuuta Yoane nangue mubombi nakue ao muzia mwinakue. Kabili, ata sie kine malaika waamolwele Yoane, taamusasiliile. Inzi, waalandile nakue mu nzila ya buwame. Kipalile ozo malaika waainikile nangue Yoane waamufwinamiine sie pantu waapapiiziwe sana na bintu byaamwene.
Malaika waaikefiizie musita lwaali walanda ni Yoane ni kumusoka (Mona lifungu lya 5)
6. Kunti twabapala syani ba malaika palua mibele ya kwikeefia?
6 Kunti twabapala syani ba malaika palua mibele ya kwikeefia? Ni fwefue, tupalile kubomba kwa mute miilo yakue Yehova bila kwitasia ao kwilangilila nangue tuli ni buvinde bwibeleele. (1 Bakor. 4:7) Kukila pa kako, kine twakokola kale twamubombela Yehova kuliko bange, ao kine tuli twabomba miilo ibeleele ni ya bange mu kuteania kwakue Yehova, te tupalile kwiunvua kuya twali ba pa muulu kuliko bange. Kulanda kisinka, kukonkana ni bwingi bwa miilo ituli nayo mu kuteania kwakue Yehova, i vitupalile kukila kwimona kuya twali banike. (Luk. 9:48) Nga evelia ba malaika, ni fwefue tutonene kubabombela bange. Te tupalile kubalengia bange bamone nangue fwefue tuli ba mana sana kuliko bene.
7. Kunti twalangilila syani mibele ya kwikeefia musita utuli mukolola ao kumusoka muntu?
7 Kabili tupalile kulangilila mibele ya kwikeefia kine tukebele kumolola ao kumusoka muntu, nga evelia Mukristu mwinetu ao mwana wetu. Nsita inge, kunti kyalomba tumupeele muntu musoko ufinine. Inzi, nga evelia sie vyaakitile olia malaika waamolwele Yoane mu nzila ya buwame, kunti twafumia musoko ufinine, inzi bila kumulengia muntu utuli mukusoka asyale wasansikile. Kine te twimwene kuya twali ba pa muulu, tuli kufumia musoko uswapiile Bibilia, mu nzila ya mukinzi, kabili ya nkumbu.—Bakol. 4:6.
BA MALAIKA BABATONENE BANTU
8. (a) Kukonkana ni lilembo lya Luka 15:10, ba malaika bali balangilila syani nangue babatonene bantu? (b) Ba malaika bali bakwasia syani mu miilo ya kusimikila? (Mona ni ntendeko ya kazeeti.)
8 Ba malaika tebezi kupuulula bintu bili byabapata bantu ao kutontonkania nangue fwefue te tuli ba mana. Inzi, babatonene bantu. Bali basekelela kine bantu baalia baakikita mazambi balapila, i kulanda, kine mukooko olia waakiba wazezele wabwela kuli Yehova ao kine muntu waalulula lwendo lwakue lubipile ni kubamba kumubombela Leeza. (Soma Luka 15:10.) Kabili, ba malaika bali batukwasia mu miilo ya kusimikila. (Nfy. 14:6) Anzia kine tebezi kumoneka ku bantu bali mukusimikila, kunti bamutungulula kasimika ku muntu olia atonene kusambilila pa lwakue Yehova. Inzi, tetuvinda kulanda twasininkiziizie nangue ba malaika baatutungulwile ku muntu umo utwaasimikiile. Kulanda kisinka, Yehova kunti wabombia nzila inge, nga evelia mupasi utakatifu evi kukwasia bantu ao kutungulula babombi bakue. (Miilo 16:6, 7) Inzi, atwaliliile kubombia ba malaika evi kutukwasia musita utuli twasimikila. Pa kako, musita utuli twasimikila mpunda iweme, tuye twasininkiziizie nangue ba malaika bakaba kutukwasia.—Mona kisanduku kilandile, “Mapepo abo Aasukilue.”b
Ba mulume ni mukazi bapua sie lenu kusimikila pa fwasi ya bantu bengi. Lubali mukubwela ku nsesi yabo, mukazi wamona mwanakazi umo amwenekele wali ni bulanda. Nkazi wainika nangue ba malaika kunti batutungulula ku bantu baalia bali mukukeba pange kukwasiiwa kimupasi. Wasonseziiwa kumulanzia ozo mwanakazi mu nzila ya kumuteekia mutima. (Mona lifungu lya 8)
9. Kunti twabapala syani ba malaika palua ntono ibali balangilila ku bantu?
9 Kunti twabapala syani ba malaika palua ntono ibali balangilila ku bantu? Kine twaunvua bapunda nangue muntu umo wabweziiwa mu kilonghaano, tupalile kusekelela nga evelia vili vyakita ba malaika. Tupalile kwikwinda sana evi kumupokelela ozo lupua ni kumulangilila nangue tumutonene. (Luk. 15:4-7; 2 Bakor. 2:6-8) Kabili, kunti twabapala ba malaika kine twaikwinda sana kubomba miilo ya kusimikila kwa mute. (Kas. 11:6) Kabili, nga evelia sie ba malaika vibali batukwasia musita utuli twasimikila mpunda iweme, ni fwefue tupalile kukeba nzila ya kubakwasia ba lupua ni ba nkazi mu miilo ya kusimikila. Kwa mufuano, kunti twakwata mupango wa kusimikila pamo ni kasimika olia asili na kibelezio kikata. Kunti twabakwasia ba lupua ni ba nkazi baalia balwele ao bakotele evi tusimikile pamo nabo.
10. Kunti twasambilila ki kupitila mufuano wakue nkazi Sara?
10 Eba, ale kine aali itulimo yalengia twandue kubomba miilo yakue Yehova nga vitutonene? Kunti twakeba nzila inge ya kutukwasia kubomba pamo ni ba malaika mu miilo ya kusimikila. Mona mufuano wakue nkazi Sarac, wa ku India. Wene waakitile myaka 20 evi, wabomba bupainia. Kisia, waalwele sana, kabili tabanga wali na buvinde bwa kufuma pa kitanda. Waatyokele sana mutima. Inzi, kukwasiiwa kwa ntono na ba lupua ni ba nkazi mu kilonghaano pamo ni kusoma Bibilia lyonse, kwaalengiizie Sara atendeke kwaluka kabili ni nsansa bukebuke. Waakebele nzila inge ya kusimikilamo. Tabanga wali na buvinde bwa kwikala evi asimikile kupitila kulemba mukanda, inga sie kusimikila kupitila kukuuta ku telefone. Pa kako, waabakuutile bantu bamo baalia babanga wapalile kubwelela, kisia ni bene baamubwilileko bantu bange baali batonene kusambilila Bibilia. Kekio kyaaletele mazabo ki? Kisia myezi inini kupita, Sara waapatile masambililo a Bibilia 70. Tabanga wali na buvinde bwa kusambilila na babo bantu bonse! Pa kako, waakitile mipango evi bangepo babambe kusambilila na ba kasimika bange mu kilonghaano. Lonu, bengi pakati ka babo basambi ba Bibilia bali mukwiza ku kulonghaana. Kipalile ba malaika bali ni nsansa sana ya kubomba pamo ni ba lupua ni ba nkazi, nga evelia Sara ni bange baalia bali mukukita maka abo onse evi kubomba miilo ya kusimikila!
BA MALAIKA BALI BASIPIKIZIA
11. Ba malaika ba kisinka bali balangilila syani kusipikizia kukata?
11 Ba malaika ba kisinka, bali balangilila mufuano uweme sana wa kupala palua kusipikizia. Bakita kale ma elufu a myaka bali mukusipikizia kubula kwa nsambu ni bubifi. Lwa ntanzi, babanga babomba pamo ni bibumbua binge bya kimupasi. Inzi baizile kwimwena musita Sataana pamo ni bebio bibumbua lubaamusangukiile Yehova. (Kut. 3:1; 6:1, 2; Yud. 6) Bibilia ili yalanda nangue kuli malaika umo wa kisinka olia waakitile nsiku ingi wali mukulwana ni malaika unge mubifi. (Dan. 10:13) Kukila pa kako, kubambila ku musita wa ba Adamu ni Eva, ba malaika baamwene sie bantu banini baalia baavindile kutwalilila kukonka lupupo lwa kisinka. Anzia evio, ba malaika baalia bali ni mibele ya kulamatilila, batwaliliile sie kumubombela Yehova kwa nsansa kabili kwa mute. Bamanine nangue Leeza wakaba kupwisia kubula kwa nsambu pa musita upalile.
12. Ni kiki kili kuvinda kutukwasia kusipikizia?
12 Kunti twabapala syani ba malaika palua kusipikizia? Nga evelia ba malaika, pange ni fwefue kunti twamona bintu byali mukukitua mu nzila isili ya nsambu ao pange kunti twapingua. Inzi, tupalile kulanguluka nangue Leeza wakaba kupwisia bubifi bonse, pa musita upalile. Pa kako, nga evelia vili ba malaika ba kisinka, ni fwefue te tupalile ‘kunaka mu kukita biweme.’ (Bag. 6:9) Kabili, Leeza alaile kutukwasia evi tuvinde kusipikizia. (1 Bakor. 10:13) Kunti twamulomba Yehova mupasi wakue, olia uli watukwasia kwaluka ni mutima wa kupembelela pamo ni nsansa. (Bag. 5:22; Bakol. 1:11) Wewe kunti wakita syani kine wapingua? Muswapile sana Yehova, kabili te kunvua mwenzo. Lyonse, Yehova wakaba kuya wakukwasia ni kukupeela maka.—Baeb. 13:6.
BA MALAIKA BALI BAKWASIA KUSUNGA KILONGHAANO KISYALE KYASWETELE
13. Ba malaika bapeelue miilo ki ibeleele mu enu nsiku ya mpeleezio? (Mateo 13:47-49)
13 Mu enu nsiku ya mpelezio, Yehova abapeele ba malaika miilo ibeleele. (Soma Mateo 13:47-49.) Ma milioni a bantu ba misango yonse mwaya kyalo, bali mukutona kutwilizia mpunda iweme. Bamo pakati kabo, bali mukukita bupilibuko ni kwikala kukonkana ni mafunde akue Yehova ni kubamba kumubombela mu nzila yatonene. Inzi, bange tebezi kukita evio. Ba malaika bapeelue miilo ya “kulekenkania bantu babifi ni bantu baweme.” Kekio, kilangiliile nangue bapeelue miilo ya kusunga kilonghaano evi kisyale kyaswetele. Anzia evio, kekio te kilangiliile nangue kine kuli kintu kyokyonse kyalengia muntu afume mu kuteania, manake takaba kuvinda kubwela. Kabili kekio te kilangiliile nangue mu kilonghaano temuvinda kwaluka bwavia ata kanini. Inzi, tuye twasininkiziizie nangue ba malaika bali kubomba kwa mute evi kukwasia kusunga kilonghaano kisyale kyaswetele.
14-15. Kunti twabapala syani ba malaika, kabili kunti twalangilila syani nangue tutonene sana kusunga kilonghaano evi kiye kyaswetele? (Mona ni ma foto.)
14 Kunti twabapala syani ba malaika palua kusunga kilonghaano kisyale kyaswetele? Tupalile kwikwinda sana evi kusunga burafiki bwetu pamo ni Yehova busyale bwalumine. Kunti twakita evio kupitila kusaakula ba rafiki baalia bamutonene wene, ni kupitila kukaana sana kukita kintu kyonse kili kwinoona burafiki bwetu pamo nakue. Kine twakita evio, tuli kukwasia kusunga kilonghaano kyetu kisyale kyaswetele. (Malum. 101:3) Kabili, kunti twabakwasia ba lupua ni ba nkazi netu evi basyale bali ba kisinka kuli Yehova. Kwa mufuano, tupalile kukita syani kine twapata mpunda nangue lupua ao nkazi netu waakikita lizambi likata? Pantu tumutonene ozo lupua ao nkazi, tupalile kumusonsezia aye ababwile bakote. Kine takitile evio, tupalile kubabwila bakote palua bintu byaakikita. Tutonene lupua ao nkazi olia waakiinoona burafiki bwakue pamo ni Yehova, akwasiiwe lubilo!—Yak. 5:14, 15.
15 Kya bulanda, bange bali bakita mazambi akata ni kufikiila kufumiiwa mu kilonghaano. Kine bafumiiwa mu kilonghaano, fwefue tetwizi ‘kukita burafiki’ pamo nabo.d (1 Bakor. 5:9-13, NWT) Ozo mupango uli wakwasia kilonghaano kisyale kyaswetele. Kukila pa kako, kine twasaakula kukaana kuya twapisia musita pamo ni baalia ba kifumiiwa mu kilonghaano, tuli kulangilila nangue tuli mukubalangilila buwame. Kine twaikwinda sana kukita evio, pange kunti basonseziiwa kwalulula mawazo abo. Kine bakita evio, tuli kusansamuka pamo ni Yehova ni ba malaika bakue.—Luk. 15:7.
Tupalile kukita ki kine twamana nangue lupua ao nkazi umo waakikita lizambi likata? (Mona lifungu lya 14)e
16. Wewe kunti wakita syani evi kubapala ba malaika?
16 Kakiine tuli ni lisyuko likata pantu Yehova ali watukwasia kusambilila palua ba malaika, kabili pantu tuli twabomba pamo nabo! Kansi, twikwinde kupala mibele yabo iweme: kwikeefia, kutona bantu, kusipikizia ni kwikwinda kusunga kilonghaano kisyale kyaswetele. Kine twabapala ba malaika ba kisinka, ni fwefue kunti twaaluka semu ya lupua lwakue Yehova lwa bantu bali bamupupa lonse.
LWIMBO 123 Tuye Twanakila Sana Mipango ya Kiteokrasi
a Pakati ka ma milioni a ba malaika, ba malaika babili sie i bazimbwilue meena mu Bibilia—Mikaeli ni Gabrieli.—Dan. 12:1; Luk. 1:19.
b Wewe kunti wapata maasi ange mu kitabu Fahirisi, pa mutue ulandile, Malaika” mu ka mutue kanini kalandile, “mwongozo wa malaika (visa mbalimbali).”
c Liina lyalulwilue.
d Nga vyaalandile Mpunda ya 2 Kufuma ku Kabungue Kali Katungulula ya mu 2024, kine muntu olia waakifumiiwa mu kilonghaano waiza ku kulonghaana, kasimika kunti wabombia zamiri yakue ibeleziiziwe na Bibilia evi kupingula kine kunti wamupokelela ni kumupozia, inzi bila kulefia bulondolozi.
e BULONDOLOZI BWA FO: Nkazi umo ali mukumulanda mwinakue aye alanzyane na bakote. Mwinakue waandua kuya kubabwila bakote, kabili ni musita wapitapo, pa kako nkazi wababwila bakote palua lizambi lyaakikita mwinakue.