Weewe, Kunti Wapata Mutende mu Nsita ya Maavia

1. “Mutende wakue Leeza” ni kiki, kabili kunti twanoonkelamo siani kine twaupata? (Bafilipi 4:6, 7)

KULI mutende umo usimanikile ku bantu ba mu keenu kyalo. Ozo, i “mutende wakue Leeza,” i kulanda kuteekamana kuli kwaleetua na kuya twali ni bukibuza bwa mana saana pamo ni Baba weetu wa ku muulu. Musita utuli twasaangua twali ni mutende wakue Leeza, tuli twaiunvua kuya twasuungilue. (Soma Bafilipi 4:6, 7.) Tuli twasekelela bukibuza bwa peepi pamo ni baalia bamutonene weene. Kabili tuli twasekelela bukibuza busaansamusiizie pamo ni “Leeza wamutende.” (1 Bat. 5:23, NWT) Kine twamumana Baba weetu, twamuswapila ni kuya twamunakila, mutende wakue Leeza kunti walengia mutima weetu uteekamane musita utuli mukusaakaana ni aali ili mukuya yaemia.

2. Juu ya ki kunti twasininkizia nangue kunti kyakitika kupata mutende wakue Leeza?

² Eba, kunti kyakitika kakiine kupata mutende wakue Leeza musita utuli mukusaakaana ni maavia, nga evelia kimina kya buluele bwaviizie, masaanzo, kinvulunghania kya kusyunvuana kwa bantu, ao kukyuziiwa? Azo maavia onse akolele, kunti atulengia twaluke ni muenzo. Inzi, Yesu waabasokele eevi basambi bakue: “Tekutoobole mitima yeenu kabili tekutiine.” (Yoan. 14:27) Kya nsaansa, balupua ni bankazi bali mukukoonka musoko wakue Yesu. Kupitila kukwasiiwa na Yehova, bali mukuviinda kupata mutende musita ubali mukusaakaana ni maavia akolele.

VYA KUPATA MUTENDE MUSITA WA KIMINA KYA MALUELE AVIIZIE

3. Buluele buli bwakumia bantu bengi ao bantu bengi saana kunti bwavulunghania siani mutende weetu?

³ Buluele buli bwakumia bantu bengi ao bantu bengi saana kunti bwaalulula saana buikazi, tulandesie mu kila seemu. Mona bintu byaakilengiiwa na buluele bwa korona (COVID-19) ku bantu bengi. Kukoonkana ni kutoosiiwa kumo kwaakikitua, bantu bengi baakyaluka ni buavia bwa koona musita wa bobo buluele. Mu kipindi kya bobo buluele, kwema kwaakikilamo, kutioka mutima, kumina bwalua, kubombia miti ili yakolana, kubakana, ni kwezia kwiipaya. Kine koolia kuuli waikala kwaaluka kimina kya buluele bwaviizie, weewe kunti wakita siani eevi upunguzie lyemo ni kusekelela mutende wakue Leeza?

4. Juu ya ki kumana bukabika bwakue Yesu palua nsiku ya mpeleezio kuli kwatuleetela mutende?

⁴ Yesu waalandile lwa ntaanzi nangue mu nsiku ya mpeleezio kwakaba kwali maluele ali asalangana saana, “mu fuasi imo, kisia mu fuasi inge.” (Luk. 21:11, NWT) Kumana evio kuli kwatuleetela siani mutende? Tetwizi kupapiiwa na kimina kya maluele aviizie. Tuli mukwinika nangue bebio bintu, bili mukukitika nga evelia vyaalandile Yesu. Pakaako, tuli twakoonka musoko wakue Yesu, musoko waabapeele bantu ba kwikala mu nsita ya mpela. Waabasokele eevi: “Muye mwakengeele eevi tekuti mututume.”​—Mat. 24:6, NWT.

5. (a) Kukoonkana ni Bafilipi 4:8, 9, tupalile kupepa palua ki musita utuli mukusaakaana ni kimina kya buluele bwaviizie? (b) Nkazi umo waanoonkeelemo siani kupitila kutuilizia maasi a Bibilia akopiiziwe, kabili mufuano wakue kunti wakukwasia siani weewe?

⁵ Kimina kya buluele bwaviizie kunti kyatulengia tweme saana ni kunvua muenzo. Keekio i kyaamusaangile nkazi umo ali wakuutua Desi.b Miomba wakue, libeli mwina baba wakue mukulu pamo ni doktere wakue, bonse baafuile na buluele bwa korona (COVID-19). Kisia, ozo nkazi waaunvuile muenzo nangue ni weene kunti waluala bobo buluele ni kumwambukiziako mama wakue, olia waali wasyakotele. Kabili, waaunvuile muenzo nangue kunti wazeezia miilo yakue juu ya bobo buluele. Pakaako, waatendekele kwema kine kunti wasita siani byakulia ni kulipila nsesi. Waaunvuile muenzo saana juu ya bebio bintu, ni kubamba kwandua koona busiku. Inzi Desi, waapatile kabili mutende wakue. Waaupatile siani? Waapepelesie eevi Yehova amukwasie aye wateekameene ni kuya watontonkania bintu bili buino. (Soma Bafilipi 4:8, 9.) Waaunvuile Yehova ‘wamulanzia’ lwaali watuilizia maasi a Bibilia akopiiziwe. Walanda eevi: “Mazui ateekameene akopiiziwe a baalia baasomene, abanga andengia nteekamane mu lyemo lyane ni kundangulusia nangue Yehova ali wangemena.”​—Malum. 94:19.

6. Lisambililo lya bunke pamo ni kulonghaana kunti byakukwasia siani weewe?

⁶ Mu kimina kya buluele, tekiizi kusaangua kyakitikasie lyonse kukita bintu byonse bitwaali twakita lwa ntaanzi. Inzi, te kulekelela keekio kimina kivulunghanie ntantiko yobe ya kukita lisambililo lya bunke ni kulonghaana. Bintu bya kwimwena bili byasaangua mu bitabu ni mu ma viideo, kunti byakulangulusia nangue balupua ni bankazi bobe, bali mukusiala bali ba kisinka anzia kine bali mukusaakaana ni maavia apaleene ni obe. (1 Pet. 5:9) Kulonghaana kuli kukukwasia uye watontonkania bintu bya kukinkizia kufuma mu Bibilia. Kabili kunti byakupeela fuasi ya kukinkizia bange ni kukukinkizia we muine. (Bar. 1:11, 12) Musita luuli kuya watontonkania Yehova vyaakibakwasia bantu bakue bali bamupupa musita ubaakiba baluele, lubakiba bali ni muenzo ao kwiunvua bali bunke, kiketekelo kyobe kili kukoseleziiwa, kabili uli kuya wasininkiziizie nangue weene wakaba kukukwasia ni weewe.

7. Kunti twasambilila ki kupitila mufuano wakue mutumua Yoane?

⁷ Kita maka eevi uye walondolola pamo ni balupua ni bankazi bobe. Kimina kya buluele bwaviizie, kunti kyaloomba tekuti tuye twapalameene pamo ni balupua ni bankazi atasie musita utuli pamo naabo. Mu nsita nga ezio, weewe kunti waiunvua nga evelia vyaaiunvuile mutumua Yoane. Waali watonene kumonana menso kwa menso ni kibuza wakue waali wakuutua Gayo. (3 Yoan. 13, 14) Inzi, Yoane waainikile nangue mu kipindi kimo taviinda kumumona Gayo. Pakaako, Yoane waakitile keelia kyabanga wali ni buviinde bwa kukita; waamuleembeele Gayo mukanda. Kine tekikitika lyonse kumonana menso kwa menso ni balupua ni bankazi, ezia kubakuuta ku telefone, kupitila viideo, ao kubaleembela mpunda kupitila kiombo kya kielektronike. Kine weewe watwalilila kuya wali peepi ni Bakristu nobe, teuya waiunvua kuya wali bunke saana, kabili uli kwiunvua kuya wateekameene saana. Kine waiunvua kuya waemene saana, londolola ni bakote, kabili itabila milandu yabo ya ntono ya kukoselezia.​—Is. 32:1, 2.

VYA KUPATA MUTENDE MUSITA WA MASAANZO

8. Masaanzo kunti avulunghania siani mutende obe?

⁸ Kine weewe waasaakeenepo kale na kibunda kya menda, ntensi ao mulilo, paange waaemene saana musita waleepele kisia bobo buavia kupita. Kine weewe waakifwilua na bantu bautonene ao bintu byobe byakiinoonua, paange wiunvuile bulanda saana, bila wali na kiswapilo ao paange unvuile kipuki. Keekio, te kilangiliile nangue uli watona saana bintu bya kimubili ao teuli na kiketekelo. Weewe wakisaakaana ni buavia bwakolele, kabili paange bange bakiba baswapiile nangue uli kukita bintu mu nzila isipalile. (Yob. 1:11) Inzi, anzia ezio aali ikolele, weewe kunti wapata mutende. Kunti waupata siani?

9. Yesu waalandile ki eevi kututeania palua masaanzo?

⁹ Languluka bintu byaalandile Yesu mu bukabika. Bantu bange bali batontonkania nangue te bakapatua na masaanzo ata limo. Inzi, fwefue tumanine nangue kupalile kuya kwali masaanzo engi mu nsita yeetu, kabili kunti twasaakaana ni buavia bumo pakati ka azo masaanzo. Yesu waabalandile basambi bakue nangue “ntensi ikata” pamo ni masaanzo ange byakamoneka ntaanzi mpela teinafike. (Luk. 21:11) Kabili waalandile mu bukabika nangue ‘muzilo wakakila kutionua.’ Keekio i vikili mukukitika loonu. Kwa mufuano, tuli mukumona bungipaani, bubiifi, kwingililua ni kukakatilua na bipopoosi. (Mat. 24:12, NWT) Yesu taalandile ata kaniini nangue bebio bintu bibiipile byakaba byabakumiasie baalia basiilue na Yehova. Kakiine babombi bengi ba kisinka bakue Yehova bali mukusaakaana ni masaanzo. (Is. 57:1; 2 Bakor. 11:25) Paange Yehova taviinda kutusuunga mu nzila ya kimpezia maano kufuma mu masaanzo onse, inzi ali kutupeela keelia kyonse kitukabiile eevi tusiale twateekameene, kabili twali ni mutende.

10. Juu ya ki kwiteania kubambila loonu palua masaanzo kulangiliile nangue tuli ni kiketekelo? (Tuswalo ni Mafunde 22:3)

¹⁰ Kine twakiba twaiteaniizie ntaanzi palua masaanzo aloombele kukita lubilo, kunti twamona kyaleengele kusiala twateekameene. Inzi, eba kwiteania kulangiliile nangue te tuli na kiketekelo kuli Yehova? Te evio, ata kaniini. Kakiine, kwiteania palua masaanzo, kulangiliile nangue tuli ni kiketekelo mu buviinde bwakue bwa kutusuunga. Pa siani? Mulandu Wakue Leeza uli watusoka kwiteania ntaanzi palua masaanzo akata. (Soma Tuswalo ni Mafunde 22:3.) Kabili, kuteania kwakue Leeza kuli kwatusoka lingi eevi tuye twaiteaniizie palua masaanzo ali aloomba kukita lubilo. Kuteania kooko, kuli kwatusoka kupitila maasi kufuma mu ma kazeeti, kulonghaana, ni mpunda ituli twapeelua pa musita upalile.c Eba, tuli twamuswapila Yehova? Kine i evio, tuli kukoonka azo masoke loonu ntaanzi masaanzo teanafike.

11. Mufuano wakue Margaret wakusambilizia ki weewe?

¹¹ Mona aali yaasaakeene ni nkazi umo ali wakuutua Margaret. Bakulu ba mu buteeko baamulandile afume ku nsesi yakue paantu ku fuasi kwaali waikala, kwaalukile mulilo kufuma mu kisonso. Paantu bantu bengi baakitile maka eevi babutuke mwa kimo, mu musebo mwaalukile myotoka ingi saana, kabili te kwaali namuna ya kuya ku ntaanzi. Kubanga kwali byunsi bingi byafi, kabili Margaret tabanga wali na namuna ya kusia motoka wakue. Anzia evio, waapusukile paantu waali waiteaniizie. Mu sakoshi yakue ya ku minue, waali watwememo ni karte ya kubombia eevi kupata musebo unge wa kukwasia kufuma mu ezio fuasi. Kabili, waapitilenkemo mu ozo musebo lwa ntaanzi eevi aye wamanine kwa kuya mu nsita ya masaanzo aloombele kukita lubilo. Paantu waali waiteaniizie, Margaret waapusukile mu azo masaanzo aamusaangile.

12. Juu ya ki tuli twakoonka malaizio ali afumiiwa eevi kutukwasia kupusuka?

¹² Eevi kutusuunga fwefue, pamo ni bange, paange bakulu ba mu buteeko kunti batulanda tukindike malaizio abali kutupeela, tufume mu fuasi yeetu ao kukoonka nzila inge ya kutukwasia ibali kutulanda. Bange bantu te beezi kuleenga kukindika azo malaizio paantu te beezi kutona kusia bintu byabo. Ale Bakristu bali bakita siani? Bibilia ili yatulanda eevi: “Nakile kubalua muntu ali ni buviinde paantu mumuketekele Mulopue, nakile kateeka, nakile kubalua muntu ali ni buviinde bwa pa muulu, nakile bandabukizi [ao ba guvernere] basaakwilue na Leeza.” (1 Pet. 2:13, 14) Kuteania kwakue Leeza, ni kwene kuli kwatupeela malaizio a kutukwasia kupusuka. Tuli twalangulusiiwa lingi kubapeela bakote nimero ya telefone ni adrese yeetu ya leenu, eevi batupate mu nsita ya masaanzo aloombele kukita lubilo. Eba, weewe waabapeele kale bakote mpunda ezio? Kabili kunti twapeelua malaizio palua fuasi ya kubutukilamo, palua kufuma mu fuasi yeetu, ni palua kupata bintu bya kutukwasia, ao malaizio alangiliile vya kukwasia bange ni musita wa kubakwasia. Kine twaandua kukindika azo malaizio, kunti twabiika bukose bwetu ni bukose bwa bakote mu buavia. Languluka nangue babo balalume bali ni kiketekelo, batwaliliile kuya bakentele eevi kutusuunga. (Baeb. 13:17) Margaret waalandile eevi: “Naitabila kakiine nangue kukoonka malaizio a bakote ni a kuteania kwaapususiizie bukose bwane.”

13. Ni kiki kili kyabaleetela nsaansa ni mutende Bakristu bengi baakuusiiziwe?

¹³ Balupua ni bankazi bengi, baakuusiiziwe na masaanzo ao na vita ao kabili na kinvulunghania kya kusyunvuana kwa bantu. Babo balupua ni bankazi, bali baikwinda saana eevi kwipatanisia ni aali yabo ya leenu. Kabili bali batendeka kukita bingi mu miilo yakue Yehova bila kukokola. Bali batwalilila ‘kusimikila mpunda iweeme,’ nga evelia vyaakitile Bakristu ba ku ntendeko baasalangheene. (Miil Bat. 8:4) Kusimikila kuli kwabakwasia kupooza maano abo ku Bukolo, kuliko kupooza maano ku aali ikolele. Keekio kili kyabakwasia kusuunga nsaansa yabo ni mutende.

VYA KUPATA MUTENDE MUSITA UTULI MUKUKYUZIIWA

14. Kukyuziiwa kunti kwavulunghania siani mutende weetu?

¹⁴ Musita utuli twakyuziiwa, kunti twazeezia bintu bingi bili byakwasia kuya twateekameene. Tuli twaunvua nsaansa musita utuli twasaakaana pamo twali ni uru, kusimikila bila twafyeme ni kukita bintu bituli twakita kila busiku bila muenzo wa kukakua. Kine te tukili na uru wa kukita bebio bintu, kunti twatendeka kwema, twaunvuile muenzo palua bintu byakaba kukitika musita uli mukuiza. Kwiunvua evio te kubiipile. Inzi, tupalile kuya twakengeele. Yesu waalandile nangue kukyuziiwa kunti kwalengia basambi bakue bapone mu buzumino. (Yoan. 16:1, 2) Pakaako, kunti twatwalilila siani kusuunga mutende weetu musita utuli mukukyuziiwa?

15. Juu ya ki te tupalile kutiina kukyuziiwa? (Yoane 15:20; 16:33)

¹⁵ Mulandu Wakue Leeza uli watulanda eevi: “Kubalua muntu atonene kwikala buikazi bwa kumunakila Leeza, ni kuya wali mu buumo ni Yesu Kristu, amane nangue wakemiiwa.” (2 Tim. 3:12) Kisia miilo kukaaniiwa mu kyalo kyabo, lupua umo ali wakuutua Andrei waamwene kyakolele kwitabila nangue babombi bonse bakue Yehova bakaba kukyuziiwa. Weene, waatontonkaniizie eevi: ‘Koonu, kuli Bakasininkizia bengi saana. Bakulu ba mu buteeko kunti baviinda siani kutukaka fwe bonse?’ Inzi, kuliko kumuleetela Andrei mutende, kutontonkania evio kwaamulengiizie atwalilile kwema. Balupua bange baamuswapiile Yehova, kabili te baali batontonkania nangue te bakaba kukakua. Baali bamanine nangue kunti bakakua, inzi te baali baemene saana nga Andrei. Pakaako, weene waapinguile kusiala wali ni azo malanga, kabili waamuswapiile saana Yehova. Kisia musita uniini waaiunvuile kuya wali ni mutende, kabili loonu ali ni nsaansa anzia maavia. Kunti kyaaluka enka evio ni kuli fwefue. Musita Yesu lwaatulandile tuye twaketekeele kukyuziiwa, waatusininkiziizie kabili nangue kunti twaviinda kusiala twali ba kisinka.​—Soma Yoane 15:20; 16:33.

16. Ni malaizio ki atupalile kunakila musita utuli mukukyuziiwa?

¹⁶ Musita miilo yeetu yonse ao seemu ya miilo yeetu luili yakaaniiwa, paange kunti twapokelela malaizio kufuma ku biro ya musambo ao kufuma ku bakote. Azo malaizio kunti aya alangiliile vya kwisuunga, kunti atukwasia kusininkizia kine tuli mukupokelela kyakulia kya kimupasi, kabili kunti atukwasia kutwalilila kusimikila kukoonkana ni aali. Kita maka obe onse eevi unakile azo malaizio awapeelua, atasie kine teumanine buino juu ya ki afumiiwa. (Yak. 3:17) Kabili, te kufumia ata kaniini mpunda palua balupua ni bankazi, ao palua miilo ya mu kilonghaano ku baalia basili na nsaambu ya kumana mpunda ezio.​—Kas. 3:7.

17. Nga evelia vyaakitile batumua ba mu miaka mia ya ku ntendeko, fwefue tupinguile kukita ki?

¹⁷ Nsaambu imo ili pakati ka nsaambu ikata ilengiizie Sataana aye waluana ni bantu bakue Leeza ni eezi, beene “bali ni miilo ya kufumia busininkizio palwakue Yesu.” (Nfy. 12:17, NWT) Te kumulekelela Sataana pamo ni kyalo kyakue bakututumie. Kusimikila ni kusambilizia anzia kupingua, kuli kwatuleetela nsaansa ni mutende. Mu miaka mia ya ku ntendeko, musita bakulu ba buteeko Bayuda lubaabalandile batumua balekele kusimikila, babo balalume ba kisinka baasaakuile kumunakila Leeza. Baatwaliliile kusimikila, kabili ezio miilo yaabaleteele nsaansa. (Miil Bat. 5:27-29, 41, 42) Kakiine, musita miilo yeetu luili yaakaaniiwa tupalile kuya twakengeele musita utuli twasimikila. (Mat. 10:16) Inzi kine twaikwinda saana, tuli kuya twali ni mutende uli wafuma mu kumusaansamusia Yehova, ni olia uli wafuma mu kukwasia kusimikila mpunda ili yapususia bukose.

‘LEEZA WAMUTENDE WAKABA KUYA WALI PAMO NOBE’

18. Kunti twapata pi mutende wa kisinka?

¹⁸ Uye wasininkiziizie nangue atasie mu nsita yaviizie saana, kunti twapata mutende. Mu nsita nga ezio, tupalile kuya twalangulukile nangue mutende utukabiile ni mutende wakue Leeza, i kulanda mutende uli waleetuasie na Yehova. Muswapile weene luuli mukusaakaana ni kimina kya buluele bwaviizie, masaanzo ao kukyuziiwa. Siala wali peepi ni kuteania kwakue. Pooza maano ku musita uweeme saana uli mukuiza olia ukupembeele. Kine weewe wakita evio, ‘Leeza wamutende wakaba kuya wali pamo nobe.’ (Baf. 4:9, NWT) Mu lyasi likoonkelepo, twakaba kulondoluela vya kukwasia Bakristu beneetu baalia bali mukwema eevi bapate mutende wakue Leeza.