“Bakuute Bakote”

1. Yehova waalangiliile syani nangue babombi bakue ni ba mana kuli wene?

YEHOVA abatonene baalia bonse bali bamubombela wene, kabili ali wabeemena nga evelia sie musungi vyali waemena mikooko yakue. Waabasitile na milopa yakue Yesu, ni kubapeela bakote ba mu kilonghaano miilo ya kusunga libumba Lyakue. (Miil Bat. 20:28) Leeza waamubiikile Yesu kuya wali mutue wa kilonghaano. Yehova ni Yesu batonene bakote baye baikitila mikooko mu buwame. Bakote bali bakonka butunguluzi bwakue Yesu, kabili bali bakwasia mikooko itwalilile kuya yali ni burafiki bwa pepi pamo ni Yehova.—Is. 32:​1, 2.

2. Kukonkana ni lilembo lya Ezekieli 34:​15, 16, ni bani asa bali bakwasiiwa na Yehova?

² Yehova ali waemena mikooko yakue yonse, inzi ali waemena mu nzila iibeleele mikooko elia ilwele. Kupitila bakote, wene ali wabakwasia baalia balwele kimupasi. (Soma Ezekieli 34:​15, 16.) Inzi, Yehova atonene kutukwasia fwe bonse musita utuli ni lazima ya kukwasiiwa. Kukila pa kumulomba wene evi aye watukwasia, atonene tuye twabalomba “basungi ni ba kasambilizia” mu kilonghaano baye batukwasia musita utuli ni lazima ya kukwasiiwa.—Baef. 4:​11, 12.

3. Fwe bonse kunti twapata faida ki kupitila kuwaza sana palua miilo ili yabomba bakote?

³ Mu leli lyasi, tuli kusambilila bintu bingi palua mipango yakue Leeza juu ya kutukwasia kimupasi kupitila bakote. Tuli kwasuka bebi bipuzio: Ni musita ki utupalile kulomba bakote batukwasie? Juu ya ki tupalile kukita evio? Kabili, bali bakita syani evi kutukwasia? Pange lonu burafiki bwetu pamo ni Yehova bulumine sana, kabili pange te tuli na lazima ya kukwasiiwa na bakote. Inzi, leli lyasi lili kutukwasia tukile kutasia palua nzila ili yabombiiziwamo bakote kuli Yehova, kabili lili kutukwasia tumane vya kukita kine tuli ni lazima ya kukwasiiwa na bakote.

NI MUSITA KI UTUPALILE ‘KUBAKUUTA BAKOTE’?

4. Twamana syani nangue lilembo lya Yakobo 5:​14-16, 19, 20 lilandiile palua muntu olia alwele kimupasi? (Mona ni ma foto.)

⁴ Mwanafunzi Yakobo wabamba lyasi palua mipango yakue Leeza ya kutukwasia kimupasi kupitila kwipuzia evi: “Eba, pali ni muntu alwele pakati kenu? Kansi, abakuute bakote ba kilonghaano.” (Soma Yakobo 5:​14-16, 19, 20, NWT.) Kukonkana ni milandu izyungulukiile leli lilembo, Yakobo ali mukulandila palua muntu olia alwele kimupasi. Kwa mufuano, walanda nangue muntu alwele kimupasi tapalile kumukuuta doktere, inzi apalile kubakuuta bakote ba mu kilonghaano evi bamukwasie. Kabili, wene walondolola nangue muntu alwele ali wakosiiwa kine mazambi akue aeleelua. Mu aali fulani, bintu bili byakita muntu evi akose kimupasi bipaleene ni belia bili byakita muntu evi akose kimubili. Kine muntu alwele kimubili, ali waya kumumona doktere, ali wamulondolwela bulwele bwali nabo, kabili ali wakonka malaizio akue. Enka evio, kine tulwele kimupasi, tupalile kulanziana na mukote, kumubwila bwavia butuli nabo, ni kukonka masoke ali mu Bibilia alia aali kutupeela.

5. Kunti twainika syani nangue burafiki bwetu pamo ni Yehova buli mukuya bwatopa?

⁵ Mupango ulondolwelue mu lilembo lya Yakobo katue ka 5 watukoselezia kuya kubamona bakote kine twainika nangue, mu aali fulani, burafiki bwetu pamo ni Yehova te bwaya bwatopa. Inzi, ni kintu kya mana sana kubalomba bakote batukwasie ntanzi burafiki bwetu pamo ni Yehova tebunatope sana. Bibilia ili yatusoka nangue, kine te twilabukiile, kunti twatendeka kuwaza nangue tuli ni burafiki bwa pepi pamo ni Yehova, inzi bila kuya kyali evio. (Yak. 1:22) Bakristu bamo ba ku ntendeko ba mu Sardi baakitile kekio kilubo, kabili Yesu waabasokele palua ali yabo ya kimupasi. (Nfy. 3:​1, 2) Nzila imo ya kutukwasia kutoosia aali yetu ya kimupasi ni ezi: Kupalania vili nsansa yetu ya kumupupa Yehova lonu ni viibanga yali musita utwaabatiziiziwe. (Nfy. 2:​4, 5) Kunti twaiipuzia evi: ‘Eba, nsansa yane ya kusoma Bibilia ni kutontonkania palua belia bindi mukusoma yaakitendeka kukeepa? Eba, kwiteania kwane palua kulonghaana ni kwasukapo kwaakyaluka kwa kukebelezia sie? Eba, mute wane palua miilo ya kusimikila uli mukuya wakeepa? Eba, lonu ndi mukuwaza sana palua makuta kuliko vikibanga lwa ntanzi?’ Kine wewe waasuka nangue een ku kipuzio kimo pakati ka bebi bipuzio, mana nangue uli ni butope, kabili kine tewikwindile evi kubupwisia, aali yobe kunti yakila kubipa. Kine te tuli na buvinde bwa kupwisia fwe bene butope bwetu, ao kine bobo butope bwaakitulengia kale tutyone mafunde akue Leeza, tupalile kubalomba bakote evi batukwasie.

6. Kine twaakikita lizambi likata, tupalile kukita ki?

⁶ Kulanda kisinka, mazambi ange ni akata sana, kabili muntu kunti wafumiiwa mu kilonghaano kine talapiile. Pa kako, kine twaakikita lizambi nga lelio, tupalile kuya kumubwila umo pakati ka bakote. (1 Bakor. 5:​11-13) Baalia baakikita lizambi likata bapalile kukwasiiwa evi baaluke kabili ni burafiki buweme pamo ni Yehova. Evi, kweleelua na Yehova kupitila kilubula-mulandu, tupalile kulangilila ‘bikitua bya kulangisia nangue twaakilapila.’ (Miil Bat. 26:20) Bebio bikitua bibiikile mukati kuya kumumona umo pakati ka bakote ni kumubwila lizambi likata litwaakikita.

7. Ni bani kabili bapalile kukwasiiwa na bakote?

⁷ Bakote te bapalile kubakwasia sie baalia baakikita lizambi likata, inzi kabili bapalile kubakwasia ni baalia batopele kimupasi. (Miil Bat. 20:35) Kwa mufuano, wewe kunti waunvua mwenzo pantu uli mukwandua kupwisia tama ya kukita bintu bibiipile. Kunti kyaya kyaaviizie kuli wewe kulwisia tama ibipile kine ntanzi ya kwaluka Mukristu ubanga wabombia miti ili yakolana, kumona porno, ni kukita bukambue. Kine ni evio, te kunvua mwenzo wa kulomba bakukwasie evi kupwisia azo maavia. Kunti wapingula kumubwila mukote umo, olia ali kukutwilizia, kukupeela masoke, ni kukusininkiziizia nangue wewe kunti wamusansamusia Yehova kine walekela kukita bintu kukonkana ni tama ibipile. (Kas. 4:12) Pange uli mukutyoka mutima pantu utwaliliile kulwisia tama ibipile. Kine i evio, mukote wakaba ku kulangulusia nangue wewe waakimusansamusia Yehova pantu waakilomba kukwasiiwa.—1 Bakor. 10:12.

8. Eba, tupalile kubabwila bakote palua bilubo byetu byonse? Londolola.

⁸ Te tupalile kuya kubabwila bakote palua kila kilubo kitwaakikita. Kwa mufuano, tulande busiku bumo wewe walanda bintu bya kumukisia lupua ao nkazi, kabili pange wewe wabafiitilua. Kuliko kuya kumubwila mukote, upalile kubombia masoke akue Yesu alia alandile kukita mutende pamo ni lupua ao nkazi obe. (Mat. 5:​23, 24) Upalile kusambilila maasi alia ali mu mpapulo yetu, alia alandiile palua mibele ya kwikeefia, kupembelela, ni kwitiinia evi ukabe kukila kuilangilila musita uli waiza. Kulanda kisinka, kine ukili sie ni lazima ya kukwasiiwa evi kupwisia bwavia bobe, kunti wamulomba mukote evi akukwasie. Mu mukanda wakue ku Bafilipi, mutumua Paulo waamulombele lupua umo olia asimanikile liina evi abakwasie ba Euodia pamo ni Sintike evi bapwisie kusyunvuana. Enka evio, mukote wa mu kilonghaano kyenu kunti waya wali ni buvinde bwa kukukwasia mu enka ezio nzila.—Baf. 4:​2, 3.

JUU YA KI TUPALILE KUBAKUUTA BAKOTE?

9. Juu ya ki te tupalile kunvua busoni bwa kubakuuta bakote? (Tuswalo ni Mafunde 28:13)

⁹ Tuli ni lazima ya kiketekelo ni kusipa evi tuvinde kulomba kukwasiiwa musita utwakita lizambi likata ao musita utwaiunvua nangue te tukili na maka a kulwisia butope bwetu. Te tupalile kunvua busoni bwa kubakuuta bakote. Juu ya ki? Pantu Yehova abapeele miilo ya kutukwasia evi tutwalilile kuya twali ni burafiki bulumine pamo nakue. Pa kako, musita utuli twababwila bakote palua aali yetu, tuli twalangilila nangue tumuswapiile Yehova, kabili nangue tuli twamunakila. Tumanine nangue wene i apalile kutukwasia evi tutwalilile kukita bintu biweme. (Malum. 94:18) Kine twaakikita lizambi, Leeza wakaba kutulangilila luse kine twailuumba ku bakote ni kulekela kukita lelio lizambi.—Soma Tuswalo ni Mafunde 28:13.

10. Ni kiki kili kukitika kine twabafiika bakote mazambi etu?

¹⁰ Kupusana ni mpaalo ituli twapata kine twalanda na mukote musita utuli ni lazima ya kukwasiiwa, aali yetu kunti yakila kubipa kine twafiika mazambi etu. Musita Likolo Daudi lwaafiikile mazambi akue, waaemene kimupasi, mu mano, ni kimubili. (Malum. 32:​3-5) Kwa mufuano, kine twakita musita waleepele bila twatunzua bulwele ao kilonda kituli nakio, misa ao bulwele buli kuya bwakila kwavia. Enka evio, kine twaakikita lizambi likata kisia twapisia musita waleepele bila kuya kubabwila bakote, kunti twazezia burafiki bwetu pamo ni Yehova. Wene amanine evio, pa kako ali watulomba “tolole bintu” pamo nakue kupitila nzila iateaniizie evi kutukosia kimupasi.—Is. 1:​5, 6, 18.

11. Kine twafiika mazambi akata atwaakitile, kekio kunti kyaaluka ni matokeo ki abipile ku bange?

¹¹ Kine twafiika mazambi akata atwaakitile, kekio kunti kyaaluka ni matokeo abipile ku bange. Kekio kunti kyalengia mupasi onse wakue Leeza te kunti uye wali mu kilonghaano kyonse, kabili kekio kunti kyavulunghania mutende wa ba lupua ni ba nkazi. (Baef. 4:30) Pa kako, kine twamana nangue muntu fulani wakikita lizambi likata, tupalile kumusonsezia aye ababwile bakote palua lelio lizambi.a Kine twafiika lizambi lya muntu unge, kekio kili kulengia ni fwefue twaluke ni lizambi kuli Yehova. (Bal. 5:1) Inzi, pantu tumutonene Yehova, tupalile kuya kubabwila bakote kine muntu unge waakikita lizambi likata ni kukaana kuya kubabwila. Kine twakita evio, twakaba kukwasia kilonghaano kikabe kutwalilila kuya kyaswetele, kabili twakaba kumukwasia olia waakikita lizambi aaluke kabili ni burafiki buweme pamo ni Yehova.

BAKOTE BALI BAKITA KI EVI KUTUKWASIA?

12. Bakote bali bakita ki evi kubakwasia baalia batopele kimupasi?

¹² Bakote babeleziiziwe vya kubakwasia baalia batopele kimupasi. (1 Bat. 5:14) Kine wewe waakikita kintu fulani kelia kyaakiinona bu rafiki bobe pamo ni Yehova, bakote kunti bakwipuzia bipuzio kwa bufundi evi ‘kukulila panze’ mawazo obe a mukati ni isia yobe. (Tus Maf. 20:5) Pa kunti kiye kyaleengele kuli bene kukita evio, wewe upalile kubabwila bila kufiika maavia obe, ata sie kine wamona kyakolele kukita evio juu ya kabeelela kobe, bumuntu bobe, ao juu ya bwavia bolia buuli mukupitamo. Te kunvua mwenzo nangue milandu yobe ili kumoneka nga evelia ya “ovio-ovio.” (Yob. 6:3) Bakote te bakaba kupingula lubilo-lubilo belia biwakaba kubabwila, inzi bakaba kukutwilizia bapozeleko mano evi bakabe kumana bisinka byonse ntanzi ya kukupeela masoke afumine mu Bibilia. (Tus Maf. 18:13) Bamanine nangue kili kyatwama musita waleepele evi kumukwasia muntu, pa kako te baswapiile nangue bakaba kuvinda kupwisia maavia obe kine wewe walondolola sie nabo mara imo.

13. Kine bakote bapepa juu yetu ni kutupeela masoke afumine mu Bibilia, bebio byakaba kutukwasia syani? (Mona ni ma foto.)

¹³ Kine wabakuuta bakote ni kubabwila maavia auli nao, bene bakaba kwikwinda kukukwasia evi te kunti ukabe kwiunvua ovio palua bintu biwaakikita. Inzi, bene bakaba kupepa juu yobe. Wakaba kupapiiwa na “maka a kukosia” alia ali asangua na mapepo abali bapepa. Kabili, miilo yabo inge ibiikile mukati ‘kukusuba mafuta mu liina lyakue Mulopue [Yehova].’ (Yak. 5:​14-16) Aza “mafuta” i Mulandu Wakue Leeza. Kupitila bufundi bwabo bwa kubombia Bibilia, bakote bali batuteekia mutima ni kutukwasia twaluke kabili ni burafiki buweme pamo ni Yehova. (Is. 57:18) Masoke abo, alia afumine mu Bibilia, kunti akupeela maka a kukukwasia kutwalilila kukita biweme. Kupitila bene, kunti waunvua lizui lyakue Yehova lyali mukukulanda nangue: ‘Eezi i nzila. Endamo.’—Is. 30:21.

14. Kukonkana ni Bagalatia 6:​1, bakote bali bakita ki evi kumukwasia muntu olia waakitendeka kukita “bintu bisipalile”? (Mona ni ma foto.)

¹⁴ Soma Bagalatia 6:1. Kine Mukristu wakita “bintu bisipalile,” tali mukwenda kukonkana ni mafunde a nsambu akue Leeza. Bintu bisipalile kunti byaya byali bebi: Kukwata bupinguzi busipalile ao kukita lizambi likata. Bakote Bakristu bali ‘baezia kumulungika ozo muntu mu bufuuke,’ basonseziiziwe na ntono. Mulandu wa Kigiriki olia upilibwilue nangue “kumulungika” ubanga wabombiiwa evi kulangilila doktere vyali waolola kikuza kelia kyaakityoka evi kyungike kabili. Pa kukita evio, doktere aweme ali wapozako mano evi olia atyokele te kunti onvue sana misa. Enka evio, musita bakote lubali baezia kumulungika lupua wabo, olia waakitendeka kukita bintu bisipalile, tebezi kutona onvue sana misa. Kuliko kukita evio, bali bakita kyonse kibali kuvinda evi kumusoka ozo lupua mu nzila ya buwame. Kabili, babeleziiziwe evi kusyala ‘bailabukiile.’ Musita ubali bamukwasia muntu evi kubombia masoke afumine mu Bibilia, lyonse bakote bali balanguluka nangue te bapwililikile, kabili nangue ni bene bali bakita bilubo. Pa kako, bapalile kuya bakengeele sana evi te kunti baye bawaza nangue bene ni ba mana sana kuliko muntu olia ubali mukukwasia. Kuliko kukita evio, bapalile kuya baikefiizie, kabili bapalile kuya bali ni nkumbu.—1 Pet. 3:8.

15. Ni kiki kitupalile kukita kine tuli ni bwavia?

¹⁵ Tupalile kuya twabaswapiile bakote ba mu kilonghaano kyetu. Bene babeleziiziwe evi kusunga siri yetu, kutupeela masoke afumine mu Bibilia kuliko alia afumine sie mu mano abo, pamo ni kutwalilila kutukwasia evi kusipikizia maavia atuli nao. (Tus Maf. 11:13; Bag. 6:2) Bumuntu bwabo pamo ni buvinde bwabo bili byasangua byapuseene, inzi kunti twaiunvua uru kuya kumumona mukote ali onse ni kumubwila bwavia butuli nabo. Kulanda kisinka, te kilombele kuya kumumona mukote umo-umo ni kumulomba masoke, twaswapiile nangue pakati ka bakote batuli kuya kumona, tuli kupatapo umo olia ali kutubwila belia bitutonene kunvua. Kine twakita evio, kunti twaaluka nga baalia bali bakeba bantu ‘ba kubasambilizia bintu bibatonene kunvua’ kuliko kusambilila “masambilizio a kiine” ali mu Mulandu Wakue Leeza. (2 Tim. 4:3) Kine twamubwila mukote umo bwavia butuli nabo, kunti kyawama atwipuzie kine tetusyabwilileko ni bakote bange palua bobo bwavia, ni kine baakitupeela masoke ki. Kabili, kine ali ni mibele ya kiasi, ntanzi ya kutupeela masoke, ozo mukote kunti wapingula kumulombako ni mukote unge masoke.—Tus Maf. 13:10.

KILA MUNTU APALILE KWIKWATILA BUPINGUZI

16. Ni bupinguzi ki butupalile kwikwatila?

¹⁶ Ata sie kine bakote bali batusunga pantu tuli mikooko yakue Leeza, te bapalile kutulangilila bupinguzi butupalile kukwata. Kila umo pakati ketu apalile kwikwatila bupinguzi bwa kumulangilila Yehova nangue amutonene, kabili nangue atonene kumusansamusia. Kunti twakita syani evio? Kupitila bintu bituli twalanda ni kukita kila busiku. Kunti twavinda kulwisia maavia etu ni kutwalilila kuya twali ba kisinka kupitila kukwasiiwa na wene. (Bar. 14:12) Pa kako, kuliko kutulangilila bupinguzi butupalile kukwata, bakote bapalile kubombia Bibilia evi kutukwasia. Kine twakonka masoke abo alia apateene ni Bibilia, tuli kubelezia buvinde bwetu bwa “kwinika,” kabili tuli kukwata bupinguzi bwa mulangue.—Baeb. 5:14.

17. Ni kiki kitupalile kuya twapingwile kukita?

¹⁷ Kuya twali mikooko yakue Yehova ni lisyuko likata sana! Yehova waamutumine “musungi aweme,” Yesu, juu ya kulipila kilubula-mulandu pa lwetu evi twaluke ni kiswapilo kya kwikala lonse. (Yoan. 10:11) Kabili, kupitila bakote ba mu kilonghaano kya Kikristu, Yehova ali wafikilizia bobu bulayo: “Nakaba kumipeela basungi baalia bakaba bakita bintu kukonkana ni kutona kwane, bakaba kumiliisia kumana ni buvinde bwa kwinika.” (Yer. 3:15) Kine tulwele ao kine tutopele kimupasi, te tupalile kusiita kubakuuta bakote evi batukwasie. Kansi, tuye twapingwile kunonkelamo sana mu mupango wakue Yehova wa kubiika bakote mu bilonghaano evi kutukwasia.