Hatudu hahalok neʼebé la hanoin an deʼit
“Se ema ruma hakarak tuir haʼu, nia tenke nega ninia an rasik.”—MATEUS 16:24.
1. Oinsá mak Jesus hatudu ezemplu diʼak liu hotu kona-ba la hanoin an deʼit?
KUANDU Jesus moris iha rai, nia hatudu ezemplu diʼak liu hotu kona-ba la hanoin an deʼit. Nia tau uluk Maromak nia hakarak duké ninia hakarak rasik no ninia ksolok. (João 5:30) No hodi laran-metin nafatin toʼo mate iha ai-riin terus nian, Jesus hatudu katak nia la hanoin duni kona-ba nia an rasik.—Filipe 2:8.
2. Oinsá mak ita bele hatudu hahalok la hanoin an deʼit? Tanbasá mak ita tenke halo ida-neʼe?
2 Nuʼudar Jesus nia dixípulu, ita mós presiza hatudu hahalok la hanoin an deʼit. Entaun, hahalok neʼe katak sá? Neʼe katak ema ida prontu atu husik ninia hakarak rasik hodi ajuda ema seluk. (Lee Mateus 16:24.) Hahalok la hanoin an deʼit bele ajuda ita atu tau uluk ema seluk nia hakarak duké ita rasik nian. (Filipe 2:3, 4) Jesus hanorin katak hahalok neʼe mak parte importante iha ita-nia adorasaun. Tanbasá? Tanba domin kristaun nian book ita atu la hanoin an deʼit, no ida-neʼe mak sinál neʼebé hatudu katak ita mak Jesus nia dixípulu neʼebé loos. (João 13:34, 35) Hanoin toʼok kona-ba bensaun sira neʼebé ita hetan tanba ita sai parte ba maluk kristaun iha mundu tomak neʼebé hatudu domin hanesan neʼe!
3. Saida mak bele estraga ita-nia hahalok la hanoin an deʼit?
3 Maibé, ita tenke luta hasoru inimigu neʼebé bele estraga ita-nia hahalok diʼak neʼe. Neʼe mak ita-nia hakarak atu buka ita rasik nia diʼak. Hanoin toʼok kona-ba oinsá Adão no Eva hanoin sira-nia an rasik. Eva iha hakarak atu sai hanesan Maromak, no nia laʼen mós buka uluk ninia hakarak rasik hodi tuir nia feen duké halo kontente Maromak. (Gênesis [Kejadian] 3:5, 6) Satanás konsege hadook Adão no Eva husi adorasaun neʼebé loos, no nia kontinua book ema atu hanoin deʼit sira-nia an rasik. Nia mós tenta Jesus atu hanoin an deʼit. (Mateus 4:1-9) Ohin loron, Satanás hetan susesu hodi lohi ema barak atu hatudu hahalok hanoin an deʼit iha dalan oioin. Tan neʼe, se ita la kuidadu, hahalok neʼe bele kona ita.—Éfeso 2:2.
4. (a) Ita bele halakon kedas hahalok hanoin an deʼit ka lae? Esplika toʼok. (b) Pergunta saida deʼit mak ita sei koʼalia hamutuk iha lisaun neʼe?
4 Ita bele kompara hahalok hanoin an deʼit ho ferrujen neʼebé mosu iha besi. Kuandu udan no loro-matan kona besi, besi neʼe komesa sai ferrujen. Se ita haree ida-neʼe, ita tenke hadiʼa kedas, tanba selae, ferrujen bele han mohu besi. Hanesan neʼe mós ho hahalok hanoin an deʼit. Maski agora ita la bele sai ema perfeitu no halakon kedas hahalok hanoin an deʼit, maibé ita tenke kontinua atu kontra hasoru ita-nia hahalok neʼe. (1 Korinto 9:26, 27) Oinsá mak ita bele hatene katak ita komesa buka ita-nia hakarak rasik? No oinsá mak ita bele hakaʼas an atu hatudu hahalok la hanoin an deʼit?
UZA BÍBLIA ATU HATENE ITA-NIA HAHALOK
5. (a) Oinsá mak Bíblia hanesan espellu ida? (Haree dezeñu iha pájina 7.) (b) Kuandu ita buka-hatene ita-nia hahalok, saida mak ita labele halo?
5 Ita uza espellu atu haree ita-nia oin. Nuneʼe mós ita uza Bíblia atu hatene ita-nia laran no atu hadiʼa buat aat neʼebé ita hetan. (Lee Tiago 1:22-25.) Maibé, atu espellu bele ajuda ita hodi hadiʼa ita-nia an, ita tenke uza ida-neʼe ho didiʼak. Porezemplu, se ita hateke liu deʼit iha espellu, karik ita la bele hetan foʼer kiʼik neʼebé iha ita-nia oin. Ka se ita haree espellu husi sorin, karik ita sei haree deʼit ema seluk nia oin. Entaun, se ita hakarak atu uza Bíblia hodi hatene ita-nia problema ruma hanesan hahalok hanoin an deʼit, ita labele lee liu deʼit ka uza ida-neʼe atu haree ema seluk nia sala.
6. Oinsá mak ita bele kontinua hateke didiʼak ba Maromak nia ukun-fuan neʼebé kompletu?
6 Porezemplu, maski ita lee beibeik Maromak nia Liafuan, maibé dala ruma ita la haree ita-nia hahalok hanoin an deʼit neʼebé komesa buras iha ita-nia laran. Oinsá mak ida-neʼe bele mosu? Hanoin toʼok: Iha dixípulu Tiago nia ai-knanoik kona-ba espellu, problema mak laʼós katak ema neʼe la hateke didiʼak ba espellu. Tuir loloos, liafuan gregu neʼebé tradús nuʼudar “haree ninia an” iha arti katak haree didiʼak ka hanoin didiʼak. Entaun, saida mak ema neʼe nia problema? Tiago kontinua dehan: “Nia bá, tuirmai nia haluha kedas nia ema oinsá.” Sin, ema neʼe bá no la hadiʼa buat neʼebé nia haree. Maibé ema neʼebé halo tuir Maromak nia Liafuan “hateke didiʼak ba ukun-fuan neʼebé kompletu” no “kontinua fó laran tomak ba ida-neʼe”. Loos duni, nia kontinua atu halo tuir Maromak nia Liafuan neʼebé kompletu duké husik ida-neʼe. Jesus mós fó sai matadalan neʼebé hanesan kuandu nia dehan: “Se imi sempre halo tuir haʼu-nia liafuan, imi mak haʼu-nia dixípulu duni.”—João 8:31.
7. Oinsá mak ita bele uza istória husi Bíblia atu hatene ita-nia hahalok?
7 Entaun, atu kontra hasoru ita-nia hahalok hanoin an deʼit, ulukliu ita tenke lee Maromak nia Liafuan ho didiʼak. Ida-neʼe bele ajuda ita atu hatene saida mak ita presiza hadiʼa. Maibé, iha buat seluk tan neʼebé ita presiza halo. Neʼe mak hodi halo riset. Kuandu ita lee istória ruma husi Bíblia, tau ita-nia an iha sira-nia situasaun hodi husu pergunta sira hanesan: ‘Saida mak haʼu sei halo iha situasaun neʼe? Haʼu sei halo desizaun neʼebé loos ka lae?’ No buat neʼebé importante liu mak se ita hanoin kleʼan kona-ba buat neʼebé ita lee, hakaʼas an atu halo tuir. (Mateus 7:24, 25) Mai ita hanoin kona-ba istória husi Liurai Saul no apóstolu Pedro hodi haree oinsá mak istória sira-neʼe bele ajuda ita atu la hanoin an deʼit.
APRENDE HUSI LIURAI SAUL NIA EZEMPLU
8. Kuandu Saul hahú sai liurai, hahalok saida mak nia hatudu? Iha dalan saida deʼit mak nia hatudu sai ida-neʼe?
8 Ezemplu husi Liurai Saul sai nuʼudar avizu mai ita kona-ba oinsá mak ema ida bele haburas hahalok hanoin an deʼit. Kuandu Saul foin sai liurai, nia ema neʼebé haraik-an. (1 Samuel 9:21) Nia haraik-an hodi hili atu la fó kastigu-mate ba ema Izraél neʼebé koʼalia kontra ninia pozisaun neʼebé Maromak fó ba nia. (1 Samuel 10:27) Liurai Saul mós halo tuir matadalan husi Maromak nia espíritu hodi dirije ema Izraél atu halo funu hasoru ema Amon. No kuandu nia manán funu neʼe, nia hatudu haraik-an hodi fó glória hotu ba Jeová.—1 Samuel 11:6, 11-13.
9. Oinsá mak Saul komesa buka ninia hakarak rasik?
9 Maibé ikusmai, Saul komesa sai foti-an no buka ninia hakarak rasik, no neʼe hanesan ferrujen neʼebé neineik-neineik han mohu besi. Kuandu nia manán tiha funu hasoru ema Amalec, nia hanoin uluk liu kona-ba ninia hakarak rasik duké Jeová nia hakarak. Saul ho kaan-teen foti sasán no animál sira maski Maromak haruka tiha ona atu halakon hotu. No Saul mós ho foti-an harii monumentu ida ba nia an rasik. (1 Samuel 15:3, 9, 12) Kuandu profeta Samuel fó-hatene nia katak Jeová la kontente ona ho nia, nia koko atu buka razaun oioin hodi fó sai kona-ba Maromak nia mandamentu neʼebé nia halo tuir ona no nia mós duun ema seluk kona-ba ninia sala. (1 Samuel 15:16-21) Liután neʼe, tanba foti-an, Saul hanoin liu kona-ba oinsá ema sei haree nia duké hanoin atu halo kontente Maromak. (1 Samuel 15:30) Oinsá mak ita bele uza Saul nia istória neʼe nuʼudar espellu neʼebé bele ajuda ita atu la hanoin an deʼit?
10, 11. (a) Saul nia ezemplu hanorin saida mai ita? (b) Oinsá mak ita la bele halo tuir Saul nia hahalok aat?
10 Primeiru, Saul nia ezemplu hanorin ita katak maski uluk ita hatudu tiha ona hahalok la hanoin an deʼit, maibé neʼe la dehan katak ita sei kontinua atu hatudu ida-neʼe. (1 Timóteo 4:10) La haluha katak foufoun Saul hatudu hahalok diʼak no Maromak simu nia, maibé nia la hakaʼas an atu hanetik ninia hanoin neʼebé aat hodi buka ninia hakarak rasik. No ikusmai, Jeová la simu ona Saul tanba nia la halo tuir.
11 Segundu, ita mós tenke kuidadu atu la hanoin deʼit kona-ba buat diʼak neʼebé ita halo hodi haluha tiha buat neʼebé ita presiza atu hadiʼa. Ida-neʼe hanesan ita uza espellu atu haree ita-nia roupa foun no gaba an kona-ba neʼe, maibé ita la haree ba foʼer ruma neʼebé iha ita-nia oin. Maski ita la sai foti-an ka fiar an demais hanesan Saul, maibé ita tenke kuidadu atu la haburas hakarak sira neʼebé bele lori ita ba dalan neʼebé aat. No se ita hetan konsellu ruma, keta buka razaun oioin ka duun fali ema seluk. Entaun, duké sai hanesan Saul, diʼak liu ba ita atu simu konsellu no halo tuir.—Lee Salmo (Mazmur) 141:5.a
12. Oinsá mak hahalok la hanoin an deʼit bele ajuda ita kuandu ita halo sala boot?
12 Entaun, oinsá se ita halo sala boot ruma? Saul buka atu proteje ninia naran diʼak, no ida-neʼe hanetik nia atu hadiʼa ninia relasaun ho Maromak. Maibé se ita la hanoin demais kona-ba ita-nia an, ida-neʼe bele ajuda ita atu la sente moe hodi buka ajuda. (Provérbios [Amsal] 28:13; Tiago 5:14-16) Porezemplu, kuandu irmaun ida sei tinan 12, nia komesa haree pornografia no nia kontinua haree subasubar ba tinan sanulu liu. Nia dehan: “Susar tebes ba haʼu atu fó-hatene ba haʼu-nia feen no ba katuas sira kona-ba buat neʼebé haʼu halo. Maibé tanba agora haʼu fó-hatene tiha ona, haʼu sente katak buat todan ida hasai ona husi haʼu-nia kabaas. No kuandu haʼu lakon knaar nuʼudar atan ba kongregasaun, haʼu-nia kolega balu la kontente duni tanba sira sente katak haʼu hakanek sira-nia laran. Maibé haʼu hatene katak Jeová kontente tebes ho haʼu-nia serbisu agora duké tempu neʼebé haʼu sei haree pornografia, no Jeová nia haree mak importante liu hotu.”
PEDRO HETAN SUSESU ATU LA HANOIN AN DEʼIT
13, 14. Oinsá mak Pedro hatudu katak nia hanoin an deʼit?
13 Bainhira apóstolu Pedro hetan treinu husi Jesus, nia hatudu katak nia la hanoin an deʼit. (Lucas 5:3-11) Maibé, nia mós presiza kontrola ninia hahalok hanoin an deʼit. Porezemplu, kuandu apóstolu Tiago no João husu Jesus atu fó fatin importante iha Maromak nia Ukun, Pedro sai hirus kona-ba neʼe. Karik nia hanoin katak nia mak tenkesér tuur iha fatin ida iha Jesus nia sorin tanba Jesus fó-hatene ona katak Pedro sei simu knaar importante. (Mateus 16:18, 19) Maibé, Jesus fó konsellu ba Tiago, João, Pedro, no mós apóstolu sira seluk, katak sira labele buka sira rasik nia diʼak no labele hanoin katak sira diʼak liu fali sira-nia maluk.—Marcos 10:35-45.
14 Maski Jesus koko atu hadiʼa Pedro nia hanoin, maibé susar ba Pedro atu troka ninia hahalok hanoin an de’it. Bainhira Jesus dehan ba apóstolu sira katak sira hotu sei husik hela nia ba tempu uitoan, Pedro hatún sira seluk hodi dehan katak nia mesak deʼit mak sei laran-metin ba Jesus. (Mateus 26:31-33) Maibé tuir loloos, nia labele fiar an demais hanesan neʼe, tanba iha kalan neʼe duni mak nia hanoin nia an deʼit. Pedro hakarak atu proteje ninia an, no nia nega Jesus ba dala tolu.—Mateus 26:69-75.
15. Tanbasá mak Pedro nia ezemplu ajuda ita?
15 Maski dala ruma Pedro hatudu hahalok hanoin an deʼit, maibé nia fó ezemplu diʼak mai ita. Ho Pedro nia hakaʼas-an no mós ho ajuda husi Maromak nia espíritu santu, ikusmai nia manán ninia hahalok hanoin an deʼit no nia hatudu hahalok kontrola an no domin boot. (Galásia 5:22, 23) Nia tahan hasoru susar neʼebé boot liu fali buat neʼebé uluk nia la bele tahan. No mós kuandu Paulo fó konsellu ba Pedro iha ema barak nia oin, Pedro hatudu haraik-an hodi simu konsellu neʼe. (Galásia 2:11-14) No nia la rai odi hodi sente katak nia lakon ona nia naran diʼak tanba Paulo, maibé Pedro kontinua hatudu domin ba Paulo. (2 Pedro 3:15) Pedro nia ezemplu bele ajuda ita atu haburas hahalok la hanoin an deʼit.
Kuandu Pedro hetan konsellu, nia hatudu hahalok saida? Oinsá ho ita? (Haree parágrafu 15)
16. Oinsá mak ita bele hatudu katak ita la hanoin an deʼit iha situasaun oioin?
16 Entaun, saida mak ita sei halo kuandu ita hasoru situasaun neʼebé susar? Kuandu Pedro no apóstolu sira tama komarka no tuirmai ema baku sira ho xikote tanba sira haklaken, sira haksolok nafatin “basá Maromak husik ema atu hamoe sira tanba Jesus nia naran”. (Apóstolu 5:41) Nuneʼe mós ho ita, kuandu ita hasoru susar ruma, diʼak atu haree ida-neʼe nuʼudar oportunidade atu halo tuir Pedro no tau uluk ema seluk nia diʼak hanesan Jesus. (Lee 1 Pedro 2:20, 21.) Hahalok neʼe mós bele ajuda ita kuandu ita simu konsellu ruma husi katuas sira. Halo tuir Pedro nia ezemplu no keta rai odi ba sira.—Eclesiastes (Pengkhotbah) 7:9.
17, 18. (a) Saida mak ita presiza husu ba ita-nia an kuandu ita halo planu kona-ba serbisu ba Maromak? (b) Saida mak ita presiza halo se ita haree katak ita haburas ona hahalok hanoin an?
17 Ita mós bele aprende husi Pedro nia ezemplu bainhira ita halo planu kona-ba ita-nia serbisu ba Maromak. Ita bele hakaʼas an atu kumpre planu neʼe iha dalan neʼebé hatudu katak ita la hanoin an deʼit. Maibé ita labele haluha katak ita-nia planu neʼe laʼós atu buka oin. Tan neʼe, husu ba ita-nia an: ‘Tansá mak haʼu hakarak aumenta haʼu-nia serbisu ba Jeová? Ida-neʼe tanba haʼu hakarak atu ema seluk gaba haʼu ka atu hetan pozisaun boot, hanesan Tiago no João uluk hakarak?’
18 Entaun, oinsá se ita sente katak ita iha hahalok hanoin an deʼit iha ita-nia laran? Husu Maromak Jeová nia ajuda hodi hadiʼa ita-nia hanoin, no tuirmai hakaʼas an atu hanoin kona-ba fó glória ba Maromak duké ita-nia an. (Salmo [Mazmur] 86:11) Ita mós bele halo planu atu halo buat ruma neʼebé ema seluk la haree. Porezemplu, karik ita presiza haburas liután hahalok balu neʼebé mai husi espíritu santu. Ka se ita prepara didiʼak ba ita-nia parte sira iha reuniaun maibé se ita la gosta hamoos Reuniaun-Fatin, ita bele halo planu atu halo tuir konsellu iha Roma 12:16.—Lee.
19. Kuandu ita haree ita-nia an iha Maromak nia Liafuan neʼebé nuʼudar espellu, saida mak ita bele halo hodi labele laran-tun?
19 Kuandu ita uza Maromak nia Liafuan nuʼudar espellu hodi haree didiʼak ita-nia an no hetan katak ita iha hahalok hanoin an deʼit, karik ida-neʼe sei halo ita laran-tun. Maibé, se ida-neʼe akontese, diʼak atu hanoin fali Tiago nia ai-knanoik kona-ba ema neʼebé hateke didiʼak ba espellu. Tiago la fó sai kona-ba ema neʼe uza tempu hira atu hadiʼa problema neʼebé nia hetan, ka nia mós la fó sai se ema neʼe hadiʼa hotu ninia problema ka lae. Maibé, Tiago dehan katak ema neʼe kontinua fó laran tomak ba “ukun-fuan neʼebé kompletu”. (Tiago 1:25) Ema neʼe hanoin-hetan buat neʼebé nia haree iha espellu no kontinua hakaʼas an atu hadiʼa ninia problema. Tan neʼe, kontinua iha hanoin neʼebé loos kona-ba ita-nia an no ita-nia fraku sira. (Lee Eclesiastes [Pengkhotbah] 7:20.b) Maromak Jeová sei prontu atu ajuda ita hanesan nia ajuda ona ita-nia maluk kristaun seluk. Se ita halo tuir Bíblia nia hanorin no hakaʼas an atu la hanoin an deʼit, Jeová sei simu ita no fó bensaun mai ita.
a Salmo 141:5: “Se ema loos ida baku haʼu, neʼe hatudu katak nia iha domin ho laran-metin; no se nia korrije haʼu, neʼe hanesan mina neʼebé tau iha ulun, haʼu-nia ulun sei simu duni ida-neʼe. Haʼu sei kontinua harohan ba sira iha sira-nia susar.”
b Eclesiastes 7:20: “Tanba la iha ema loos iha rai tomak neʼebé nafatin halo buat diʼak no la halo sala.”