Diskriminasaun—Neʼe hadaʼet ona ba ita ka lae?
Diskriminasaun mak hanesan virus neʼebé aat. Neʼe bele estraga ema neʼebé kona ida-neʼe, no dala ruma ita labele rekoñese neʼe hadaʼet ona mai ita ka lae.
Ema bele hatudu hahalok diskriminasaun laʼós deʼit kona-ba nasionalidade, rasa, suku, ka língua, maibé mós kona-ba relijiaun neʼebé la hanesan, jéneru, ka riku no kiak. Ema balu diskrimina ema seluk tanba idade, edukasaun, abilidade, ka fíziku. Maski nuneʼe, sira nafatin la sente katak sira halo diskriminasaun.
Oinsá ho Ita? Fasil atu haree hahalok diskriminasaun neʼebé ema seluk hatudu. Maibé susar atu rekoñese bainhira ita rasik hatudu hahalok neʼe. Realidade mak ita hotu bele deʼit hatudu diskriminasaun iha situasaun balu. Profesór kona-ba sosiolojia naran David Williams hatete: “Bainhira ema hanoin negativu kona-ba grupu ida no tuirmai hasoru ema ida husi grupu neʼe, sira sei trata ema neʼe iha dalan oin-seluk uitoan no sira rasik la ho neon halo nuneʼe.”
Porezemplu, mane ida naran Jovica neʼebé hela iha Europa koʼalia kona-ba grupu ida: “Haʼu hanoin katak la iha ema ida iha grupu neʼe mak ema diʼak. Maibé haʼu rasik la rekoñese katak haʼu diskrimina ema, tanba haʼu hanoin haʼu hatene didiʼak kona-ba sira.”
Governu barak halo lei atu kontra hasoru rasizmu no hahalok diskriminasaun. Maski nuneʼe, nafatin iha diskriminasaun. Tanbasá? Tanba lei sira-neʼe refere deʼit ba ema nia hahalok, maibé labele kontrola ema nia hanoin no sentimentu. No hahalok diskriminasaun hahú husi ema nia hanoin no laran. Se nuneʼe, ita bele manán hasoru hahalok diskriminasaun ka lae? Bele halakon hahalok diskriminasaun ka lae?
Informasaun tuirmai sei koʼalia kona-ba prinsípiu lima neʼebé ajuda ona ema barak halakon hahalok diskriminasaun iha sira-nia hanoin no laran.